Katalog

14 KASIM 2019 PERŞEMBE SAYISAL 03, 12, 13, LOTO 26, 31, 33 6 BİLEN: 4 milyon 916 bin 045’şer TL (1 kişi) 5 BİLEN: 5 bin 380.20’şer TL 4 BİLEN: 66.60’ar TL 3 BİLEN: 10.70’şer TL ŞŞAANNSS TTOOPPUU 02, 19, 21 24, 25 +05 5+1 BİLEN: 312 bin 448’er TL (3 kişi) 5 bilen: 4 bin 123.45’şer TL 4+1 bilen: 496.20’şer TL 4 bilen: 52’şer TL 3+1 bilen: 25.85’şer TL 3 bilen: 4.55’şer TL 2+1 bilen: 5.85’şer TL 1+1 bilen: 3.40’ar TL [email protected] EDİTÖR: sibel bahçetepe TASARIM: ilknur filiz Şeker ile yarışıyorGelişmekte olan ülkelerde 40 yaş üstü her on kişiden biri KOAH’lı 50 YILIN EN BÜYÜK GELGİTİ Venedik sular altında İtalya’nın kanallarıyla ünlü Venedik kenti, son 50 yılın en büyük gelgit zirvelerinden birini gördü. Kentte su seviyesi 187 santimetreye kadar yükseldi, kent genelinde alarm durumuna geçildi. Belediye Başkanı Luigi Brugnaro, “Şu anda alışılmadık bir biçimde yüksek bir gelgit durumuyla karşı karşıyayız. Herkes acil durumla mücadele etmek için seferber oldu” dedi. Su yüzeyinden bir metreden fazla yükseklikte bulunan Venedik’in simgelerinden San Marco Meydanı ile buradaki San Marco Bazilikası da nadir görülen bu selden nasibini aldı. Meydan ve bazilika, 1200 yıl içinde altıncı kez sular altında kaldı. İtalyan medyası, iki kişinin hayatını kaybettiğini, ölenlerden 78 yaşındaki bir adamın evini su basması sonucu elektrik akımına kapılarak yaşamını yitirdiğini aktardı. Diğer kişinin ölüm nedenine ilişkin henüz bilgi paylaşılmadı. Venedik’te rekor olarak kaydedilen en yüksek gelgit 1966 yılındaydı ve su yüksekliği 194 santimetreye ulaşmıştı. l DHA McDonald’s’a FİRMA GÖZ taciz davası YUMUYOR İDDİASI Dünyanın en büyük fastfood restoran zinciri McDonald’s, Michigan’daki çalışanları tarafından dava edildi. Restoran çalışanları, ABD genelindeki McDonald’s restoranlarında çalışanlara yönelik yoğun şekilde cinsel taciz yaşandığını, firmanın da buna göz yumduğunu ileri sürüyor. Çalışanlar, McDonald’s’ı cinsel tacizi önlemeye yönelik yeterli ve gerekli şirket politikalarına sahip olmamakla suçluyor. Dünyadaki McDonald’s’ların yüzde 95’i franchise olarak işletiliyor. Chicago merkezli şirketin çalışanları, son üç yılda şirkete karşı benzer nedenlerle toplam 50 dava açtı. Karagöz Festivali başlıyor Karagöz Derneği tarafından düzenlenen 3. İstanbul Karagöz Festivali başlıyor. İstanbul Rumeli Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenecek festival kapsamında sanatçılar, 30 Kasım’a kadar Karagöz meraklılarıyla buluşacak. Karagöz sanatının UNESCO tarafından “somut olmayan kültürel miras” olarak tescil edildiğini söyleyen Karagöz Derneği Başkanı Enis Ergün, “Festival kapsamında İstanbul’un çeşitli ilçelerinde gösteriler, atölyeler, söyle şiler, seminer ve sergi etkinlikleri düzenleyeceğiz. 18 Kasım’da ise İstanbul Rumeli Üniversitesi ve Beyoğlu Belediyesi’nin ev sahipliğinde, ‘3. İstanbul Karagöz Festivali Ödülleri’ni sahipleri ile buluşturacağız” dedi. l İSTANBUL / Cumhuriyet Katılaşmış 17 yaşındaki gence, elektronik sigaranın ve yaralıydı neden olduğu hasar nedeniyle çift taraflı akciğer nakli yapıldı ABD’de elektronik sigara nedeniyle ağır akciğer yanması teşhisi koyulan 17 yaşındaki çocuğa, çift taraflı akciğer nakli yapıldı. LiveScience’ın haberine göre, 17 yaşındaki erkek çocuğu, elektronik sigaranın akciğerlerinde neden olduğu hasar nedeniyle bir aydan uzun süre, bir tür “kalp akciğer pompası” olarak adlandırılan ECMO ciha zına bağlı yaşadı. Detroit’te Henry Ford Hastanesi’nde görevli göğüs cerrahi uzmanı Hasan Nemeh, “katılaşmış ve yaralı” akciğer rahatsızlığının ilk kez karşılaştığı bir vaka olduğu bilgisini paylaştı. Ameliyatın, elektronik sigara kullanımına bağlı akciğer hasarı sonrası yapılan ilk nakil olduğu sanılıyor. l AA SAĞLIK SAĞLIK REHBERİ Prof. Süerdem: Dünyada 350400 milyon KOAH hastası olduğu tahmin ediliyor. Hastaların en az üçte ikisi geç tanı alıyor. Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), akciğerlerdeki hava yollarının daralmasına bağlı olarak, nefes alıp verme sırasında hava akımının kısıtlanması ile karakterize bir hastalık. KOAH, toplum da oldukça yaygın, ancak buna karşın yeterince bilinmiyor. KOAH Hastaları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mecit Süerdem, hastalığın gelişmekte olan ülkelerde 40 yaş üstü popülasyon da görülme sıklığının yüzde 10 olduğunu belirterek “Ülkemiz için de durum aynı. KOAH, şeker hastalığı ile neredeyse eşit seviyede” dedi. KOAH hastalığını balon tedavisi ile iyileştirdiklerini iddia edenlere karşı hastaları uyaran Süerdem, tedavi rehberinde bunun olmadığını söyledi. Geç tanı alıyorlar Kasım ayının üçüncü çarşamba günü Dünya KOAH Günü. Ancak yalnızca bugün içinde değil, tüm kasım ayını kapsayan toplumda farkındalık artışı çalışmaları yapılıyor. Prof. Süerdem, her yıl en az 3 milyon kişinin bu hastalıktan öldüğünü söyledi. Hastaların en az üçte ikisinin geç tanı aldığı Solunum testi ASM’lerde yapılmalı Kırsal bölgelerde yaşayan kadınlar, yemek pişirmek ve ekmek yapmak için tezek, odun, odun kömürü ve çalıları yakıyor. Bu maddelere biyoyakıt ismi veriliyor. Biyoyakıt dumanı solunmasının akciğer sağlığına verdiği zarar açısından sigaradan daha tehlikeli olarak kabul edildiğini anımsatan Süerdem, “Köylü kadınların yaklaşık yarısında akciğer hastalıkları gelişiyor” dedi. Süerdem, KOAH için risk grubunda bulunan kişilerin erken tanı için 35 yaşından sonra, şikâyetleri olmasa dahi yılda bir kez solunum fonksiyon testi yaptırması gerektiğini kaydetti ve bu testin aile sağlığı merkezlerinde (ASM) yapılmasının önemine dikkat çekti. nı ve üçte birinin ise tanı aldık rısı inhalasyon yani solunum larında ağır evreye girmiş olan yolu ile kullanılan ilaç cihaz hastalar olduğunu anımsatan larını yanlış kullanıyor. Ülke Süerdem, tanıda gecikme ne mizde yapılan bir çalışmada, denlerini de “Sigara içen bir kişi sprey şeklindeki cihazlarda nefes darlığı, öksürük ve yüzde 87 oranında kulla balgam gibi şikâyetleri si nım hatası belirlendi. Te gara içmenin doğal sonu davilerinde bu cihazla cu olarak görüyor ve bu rı kullanan hastalar, te şikâyetlerini normalleş davi olduklarını zanne tiriyor. KOAH, sinsi iler diyorlar ama olmuyorlar. leyen bir hastalık olduğu Bu durum çok ciddi bir için hastalar, hastalığın halk sağlığı sorunu oldu başladığını fark etmiyor Prof. Süerdem ğu için geniş katılımlı bir lar. Hastalar genellikle çalıştay yaptık ve çalıştay nefes darlığı çok rahatsız edici raporunu Sağlık Bakanlığı yet olmaya başlayınca doktora baş kililerine teslim ettik. Aile sağ vuruyorlar” diye sıraladı. lığı merkezleri bünyesinde ça Yüzde 87 yanlış lışan hemşirelere eğitim verilerek hastaların cihaz kullan KOAH tedavisinde kullanı ma eğitimlerinin bu merkez lan inhalasyon cihazlarının lerde verilmesi konusunda or doğru teknikle kullanılmadı tak bir görüş sağlandı” dedi. ğını vurgulayan Süerdem, “Ül KOAH hastalığını balon te kemizde hastaların en az ya davisi ile iyileştirdiklerini id dia edenlere karşı hastaları uyaran Süerdem, özetle şunları kaydetti: Balon tedavisi “Yazılı ve görsel medyada, balon tedavisi ile KOAH’ı tamamen iyileştiriyoruz haberleri dolanıyor. KOAH tedavi rehberlerinde böyle bir tedavi yok. Endoskopik bir yöntem olan bronkoskopi işlemi ile ucunda genişleme özelliği olan bir balon kateter, nefes boruları içinde nereye kadar gidebilirse ilerletiliyor ve nefes boruları genişletilmeye çalışılıyor. KOAH, çapı 2 milimetreden küçük olan havayollarının bir daha düzelmeyecek şekilde bozulması ve hava keseciklerinin duvarlarının yırtılması ile karakterize bir hastalıktır. Balonlu kateterin bu bölgelere ulaşması mümkün değil. Dolayısıyla bu yöntem ile geçici bir süre için balonun ulaşabildiği nefes boruları genişletilebilir ve birikmiş balgam temizlenebilir. Ancak bu etkileri ile balon uygulamasının KOAH’ı tedavi ettiğini iddia etmek mümkün değil. Balon tedavisi ile yapılmış yeterli çalışmalar olmadığı için bu metodun uzun süreli faydalı ve zararlı etkilerini bugün için bilemiyoruz. KOAH’ta balon tedavisinin tüm etkilerini ortaya koyacak birden fazla merkezin birbirinden bağımsız, çok hasta katılımlı ve uzun süreli çalışmalar yapması gerekiyor. Bu çalışmalardan elde edilen sonuçlara bakarak, herkesin kabul edebileceği nitelikte bilimsel verilerle balon tedavisinin pozitif etkilerini göstermeden, yüksek bedeller karşılığında bu yöntemin uygulanmasını doğru bulmuyoruz.” Çocukları soğuk havalar değil, kapalı ortamlar hasta ediyor! Hastalığa düzenli uyku kalkan oluyor Sonbaharın son günleri ve kış kapıda. Kış aylarında, özellikle çocukları etkileyen nezle, grip, zatürree, bronşit, farenjit ve tonsillit gibi hastalıkların tavan yaptığı bu dönemi daha kolay geçirebilmek için alınacak önlemler oldukça basit. Toplum genelinde yaygın olan “üşütünce hasta olursun” inanışının yanlış olduğunu belirten Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Elif Pınar Çakır, üşütmekten ziyade çocukların aşırı kalın giydirilmesi ve havasız ortamlarda uzun süre vakit geçirmelerinin hastalıklara zemin oluşturduğunu söyledi. Çakır, “Kış aylarında enfeksiyonların artmasının sebebi, enfeksiyona neden olan mikropların soğuk havada, kapalı ve kalabalık ortamlarda daha çabuk çoğalıyor olması. Çocuklar üşüdükleri için değil, bu mikroplar kış aylarında arttığı için hasta oluyorlar” dedi. Çakır; beslenme, uyku, hijyen ve temiz havanın pek çok hastalığın önüne geçebileceğini belirterek şu önerilerde bulundu: “Bebeğinizi ilk 6 ay sadece anne sütüyle besleyiniz. İki yaşına kadar da emzirmeye devam edin. Emzirme, bebeğinizin bağışıklık sistemini destekleyen en önemli etkendir. Çocuğunuzun aşılarını Sağlık Bakanlığı’nın önerdiği program çerçevesinde yaptırın. Sağlıklı ve dengeli beslenmeyen bir vücut, hasta lıklara daha açık hale gelir. Omega 3, A ve C vitamini, çinko bağışıklık sisteminin sağlıklı bir şekilde işlev görmesini sağlayan maddelerdir. Çocuklarınızı bu besinlerle zengin bir şekilde beslemeye özen gösterin. Balık, kırmızı et, kefir, yoğurt, yumurta günlük beslenmesinde mutlaka olsun. Uyku, zihinsel ve bedensel dinlenme için olmazsa olmazıdır. Yaş grubuna uygun uyku düzenini ve uygun miktarda uyumasını sağlayın. Uyku düzenine önem gösterilen bebekler hastalıklara karşı daha dirençli hale gelir. El yıkama alışkanlığı kazandırın. Odanın nemini ayarlayın. Odaları sık sık havalandırın.” Bu köyde diyabet bilinci aşılanıyor Türkiye Diyabet Vakfı ve Uluslararası Lions Dernekleri 118Y Anadolu Yakası Federasyonu, çocuklara ve gençlere, diyabetle yaşamayı öğrenmenin hayati önemine karşı dikkat çekmek amacıyla 10 yıllık bir protokole imza attı. Diyabet Hedef Bilinci Koordinatörü Esra Fazlıoğlu, 118Y’nin Genel Yönet meni Ruhi Gönüllü ve Türkiye Diyabet Vakfı Başkanı Prof. Dr. Temel Yılmaz’ın bir araya gelerek hazırladıkları protokolle, Şile’de kurulan Diyabet Eğitim Köyü’nde 12 yaş üstü diyabetli çocuk ve gençlere hizmet verilecek. Günde 45 kez parmağı iğneyle delerek insülin iğnesi yapmak, tip 1 diyabet li çocuklar ve gençler için zorlu bir süreç. Ama iyi tedavi edildiklerinde, kan şekerleri kontrol altına alındığında bu çocuk ve gençlerin yaşam kalitesi artıyor. Kurulan diyabet köyü, yılda, ekonomik durumu müsait olmayan 5 bin çocuğu 1 hafta süre ile konaklatıp uygulamalı eğitim verecek. Rahim ağzı kanserinde Doğru bilinen yanlışlar Kadın kanserleri arasında ilk sıralarda yer alan rahim ağzı (serviks) kanserinin görülme sıklığı dünya genelinde tüm kadınlar arasında giderek artıyor. Her yıl dünya genelinde 3555 yaş arasında yaklaşık 570 bin kadına rahim ağzı kanseri teşhisi konuluyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Hüsnü Görgen, hastalıkla ilgili yaygın yanlışları ve doğruları şöyle sıraladı: n YANLIŞ: Rahim ağzı kanseri çok nadir görülür. DOĞRU: Rahim ağzı kanseri dünyada meme, kolorektal ve akciğer kanserinden sonra 4. sırada yer alıyor. Türkiye’de de her 100 bin kadında 4.42 oranında görülen hastalık, gelişmemiş ülkelerde çok daha sık görülüyor. n YANLIŞ: Hastalık erken teşhis edilemez ve önlenemez. DOĞRU: Düzenli kontroller ve smear testleri sayesinde erken teşhis edilebiliyor ve böylece önlenebiliyor. n YANLIŞ: Tüm HPV enfeksiyonları kansere yol açar. DOĞRU: Genital bölgeye bulaşan Human Papilloma Virüsünün (HPV) türleri, kansere yol açmadaki rollerine göre yüksek risk ve düşük riskli olarak adlandırılıyor. Yüksek riskli HPV ile oluşan hücresel değişikliklerin bazıları 810 yıl içerisinde kansere dönüşebiliyor. n YANLIŞ: Smear testinde anormal hücre kanser demektir. DOĞRU: Smear testinde anormal hücre görülmesi her zaman kanser anlamına gelmiyor. Bu anormal hücrelerin ilerleyen dönemde kansere dönüşme riskine karşı hastanın incelenmesi ve takibi gerekiyor. n YANLIŞ: Aşı yaptırırsam rahim ağzı kanser olmam. DOĞRU: HPV aşısı korunmada önemli. Ancak aşı belli sayıdaki HPV tipine karşı yapılıyor, dolayısıyla tüm HPV tiplerini kapsamıyor. Bu nedenle aşı yapılsa da smear ile tarama testlerine devam etmek gerekiyor.