Katalog

DUNYA ABD siyasetinde kadın aday rekoru ABD’de kasım ayında gerçekleştirilecek ara seçimlerde rekor sayıda kadın aday yarışacak. BBC’nin haberine göre 400 sandalyeli Temsilciler Meclisi için bu yıl 182 kadın aday olurken eyaletlerde valilik için aday olan kadın sayısı ise 11’i buldu. Temsilciler Meclisi için daha önceki rekor, 167 kadın adayla 2016’daki seçimlerdeydi. Diğer yandan, bu yıl ilk kez Müslüman bir kadın, ABD Kongresi’ne girme hakkı kazandı. Demokrat Parti’nin adayı, Filistin asıllı Raşide Tlaib’in Kongre’ye girmesi, Cumhuriyetçi Parti’nin aday göstermeyeceğini açıklaması üzerine kesinleşmiş oldu. Berlin’den kaos uyarısıPerşembe9Ağustos2018 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: SERPİL ÜNAY 7 ABD’nin, İran’la uluslararası toplum arasında 2015’te yapılan nükleer anlaşmadan (JCPOA) çekilmesinin ardından Trump yönetiminin İran baskısına Almanya’dan ‘rejim değişikliği çabasının bölgeyi daha da istikrarsızlaştıracağı’ çıkışı geldi bu ülkeye dönük önceki gün dev nin, zaten huzursuzluğun hüküm rikan istihbaratından İran’ın nükleer reye soktuğu yaptırımlara karşı çı sürdüğü bölgeyi daha da istikrar faaliyetlerine ilişkin yeni bilgiler gel kan Berlin’den uyarı yükseldi. Avru sızlaştıracağına” dikkat çekti. mesi halinde yeniden değerlendirme pa Birliği’nin (AB) lokomotif ülkesi Öte yandan dün Hamburg mer yapacaklarını belirttiğini vurguladı. Almanya’nın Dışişleri Bakanı Heiko Maas, İran’da rejim değişikliği çaba kezli, İran sahipliğindeki Almanya İran Ticaret Bankası’nın 300 Zarif’ten koşul vurgusu sının çok daha büyük sorunlara yol milyon Avro tutarındaki rezervi ABD ile İran arasında uluslarara açabileceği görüşünü dile getirdi. nin Almanya tarafından dondurul sı nükleer anlaşmanın güncellenmesi İran’la ticaret hacmi JCPOA’yla bir duğu yönünde basında çıkan ha ve yaptırımlara ilişkin bir müzakere likte üç yıl içerisinde 4’e katlanarak 30 milyar Avro seviyesine yükselen AB, ABD yaptırımlarından en çok etkilenecek bölgelerin başında geliyor. Avrupa Komisyonu, ABD yaptırımlarının hayata geçirilmesini öngören mahkeme kararlarının tanınmamasını sağlamak üzere “engelleme mevzuatı”nı güncelledi. Bu gelişmeye rağmen Nestle, Roche, Total, Daimler gibi Avrupa devlerinin İran pazarından çekilmesi henüz engellenebilmiş değil. Ticari sorunun öncelikle para transferini sağlayacak bir bankacılık mekanizmasının eksikliğinden kaynaklandığı bildiriliyor. ‘Radikallere fırsat olur’ BAĞDAT’TAN ‘GÖNÜLSÜZ KATILIM’... Irak Başbakanı Haydar İbadi, İran’a yönelik yaptırımları desteklemediklerini ancak karara uyacaklarını söyledi. Cumhurbaşkanı Fuad Masum berlere yalanlama geldi. Almanya Maliye Bakanlığı, söz konusu blokaj için nihai kararın verilmediğini açıkladı. ise “İran ile ilişkilerimiz, ortak çıkarlarımız var. Bundan dolayı ABD’nin yaptırım kararlarına uyul Roma’dan dönüş sinyali ması zor olabilir” dedi. Bağdat’da dün döviz bü İtalya Başbakanı Giuseppe Con rolarında İran parasıyla işlemler göze çarptı. te ise İran’la yapılan anlaşmadaki bağlayanlar, sonrasında olacakların çok daha büyük sorunlara yol açabileceğini unutmamalılar” şeklinde konuştu. Maas, “İran’ın izole edilmesinin ülkedeki radikal unsurlara fırsat yaratabileceğine, İran’ın da Irak ya maddelerin ağırlaştırılmasına yeşil ışık yaktı. Conte, “Taahhütlerimizden kaçınmıyoruz ama daha sert bir yönde de olsa bunu güncellemeye hazırız” ifadelerini kullanırken ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesinde Ame da Libya gibi kaosa sürüklenmesi ÇALIŞMA BAKANI AZLEDİLDİ Ekonomik sorunlardan kaynaklanan sokak gösterilerine sah sürecine girilip girilmeyeceği konusu ise belirsizliğini koruyor. Trump’ın “önkoşulsuz görüşmeye hazırım” dediği süreçle ilgili ülke basınına konuşan İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif olası görüşmelere kapıları kapatmasa da önceliğin müzakere değil koşulların belirlenmesi olduğunu savundu. ABD’nin İran’ın petrol ihracatını engelleyemeyeceğini kaydetti. İran’ın dini lideri Ali Hamaney ise dün yaptığı açıklamada, ABD yaptırımlarına değinmedi ancak “Durumumuz ile ilgili endişelenecek hiçbir şey yok, kimse bir şey yapamaz” ifadele rini kullandı. Almanya’dan dün yaptırımların yalnız ticari değil politik boyutunu da ilgilendiren bir çıkış yükseldi. İran’da rejim değişikliği politi ne olan, ABD yaptırımlarıyla da yeni bir darbe alan İran’da Çalışma Bakanı Ali Rebii görevinden azledildi. “Direniş ekonomisine uygun hareket etmeme, görev sorumluluklarını yerine getirmeme” suçlamalarıyla hakkında gensoru verilen Rebii, mecliste 111’e karşı 129 vekilin oyuyla güvenoyu alamadı. Sert tartışmaların yaşandığı oturumda kendisine yöneltilen eleştirileri “Ülkedeki sorunlardan bütün yetkililer sorumlu olma kası yürüttüğü yorumları yapılan lı” sözleriyle yanıtlayan Rebii, şeffaflık sağlanarak halka yolsuzlukla mücadele edildiği mesajının ABD’ye dolaylı göndermede bulunan Almanya Dışişleri Bakanı Maas, “Rejimin değişmesine bel verilebileceğini savundu. İran’da son haftalarda ekonomik sorunlardan kaynaklanan eylemler yeniden patlak vermiş durumda. İran Anayasayı Koruyucular Konseyi Başkanı, ay başında Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin ekonomi ekibini gözden geçirmesini istemişti. Ali Rebii SUİKAST GİRİŞİMİ Maduro muhalif vekilleri suçladı Venezüella Devlet Başkanı Nico las Maduro, Kolombiya’da sürgünde olan Venezüellalı muhalif bir milletvekilinin geçen hafta sonu kendisinin hedef alındığı suikast girişimiyle bağlantısı olduğunu iddia etti. Maduro bir televizyon kanalında yaptığı açıklamada, “suikast girişimin ardından tutuklanan altı kişinin ifadelerine bakıldığında Kolombiya’da sürgünde yaşayan Julio Borges’in olayla bağlantılı olduğunun anlaşıldığını” söyledi. Borges ise Twitter’dan yaptığı açıklamada, Maduro’ya suikast girişiminin “kurmaca” olduğunu iddia etti. ‘ö5d0emyeilcyeoknledrodlia’ r Maduro, kendisine suikast yapılması için 11 kişiye 50 milyon dolar teklif edil didiğini de belirtti. AFP’nin haberine gö re ise muhalefet milletvekili Juan Requ esens ve öğrenci lideri kızkardeşi Rafa ela Requesens dün suikast girişimi ile il gili gözaltına alındı. Kurucu Meclis’in bu vekillerin dokunul mazlıklarını düşür meyi teklif eden yasa tasarısını görüşeceği Maduro de gündeme yansıdı. İNSAN HAKLARI KOMİSERLİĞİ BM’de Bachelet için ‘yeni görev’ Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sek reteri Antonio Guterres’in, ay sonunda görev süresi dolacak olan BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Zeyd Raad El Hüseyin’in koltuğuna eski Şili Devlet Başkanı Michelle Bachelet’i aday gösterdiği belirtildi. Reuters’e konuşan üst düzey diplomatlar BM Genel Sekreter Yardımcısı Amina Muhammed’in Guterres’in kararını önceki gün bir grup büyükelçiye söyledi ğini aktardı. Şili’nin ilk kadın lideri olan Bachelet, 1975’te diktatör General Augusto Pinochet’in darbe yönetimi sırasında annesiyle birlikte tutulduMichelle Bachelet ğu cezaevinde işkence görmüştü. 20062010 arasında devlet başkanlığı yapan Bachelet, ardından 20102013 yılları arasında BM Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadının Güçlendirilmesi Birimi’nin başkanlığını üstlenmişti. Bachelet, 20142018 yılları arasında bir dönem daha devlet başkanlığı koltuğuna oturmuş, 11 Mart’ta düzenlenen seçimi Sebastian Pinera kazanmıştı. Aday gösterilmesi durumunda Bachelet’in göreve başlayabilmesi için 193 üyeli BM Genel Kurulu’nda düzenlenecek oylamayı geçmesi gerekiyor. Suriye’de yedi yılı aşkın süredir devam eden savaş, çoluk çocuk yüz binlerce sivili evlerinden etti. BM raporu: İdlib’den 700 bin kişi göç edebilir Birleşmiş Milletler bünyesindeki Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) çatısı altında faaliyet gösteren çeşitli sağlık kuruluşları, yedi yıldan fazla bir zamandır Suriye’de devam eden iç savaşta İdlib’e yönelik ordunun olası bir harekâtının 250 bin ila 700 bin kişiyi yerinden edebileceğini açıkladı. BM raporunda, Türkiye sınırı yakınındaki İdlib vilayetinde artacak çatışmalar nedeniyle, halihazırda zor koşullardaki yerel halk ve yeni gelecek kişiler için giderek artan insani destek ihtiyacının önemine dikkat çekildi. Rusya’nın sahada desteğiyle Suriye güçleri son dönemde ülkenin güney ve güneybatısında ilerleyişini hızlandırarak bölgenin neredeyse tamamına yakınında kontrolü yeniden sağlamış durumda. Ülkenin pek çok bölgesinde ordunun ilerleyişi ile birlikte silahlı muhalifler ile Şam arasında, Rusya’nın arabuluculuğunda tahliye anlaşmaları yapılmıştı. Bu çerçevede silahlarını teslim eden muhaliflerin bir çoğunun aileleriyle bir ESMA ESAD’A KANSER TEŞHİSİ KONULDU Suriye resmi ajansı SANA, Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın eşi Esma Esad’ın göğüs kanseri tedavisine başladığını duyurdu. Habere göre, Esma Esad’a göğüs kanseri teşhisi konulduğu, hastalığın erken teşhis edildiği kaydedildi. SANA’nın yayımladığı fotoğrafta koluna serum bağlanan Esma Esad, Beşşar Esad ile birlikte görülüyor. Eski bir yatırım bankacısı olan Esma Esad, Suriyeli bir ailenin çocuğu olarak Londra’da doğup büyüdü. Esad çifti 2000 yılında evlendi. likte rotası ise İdlib olmuştu. Nüfus 2.5 milyon Birleşmiş Milletler’in Suriye İnsani Yardım Koordinatörü Panos Moumtzis, geçen haziran ayında İdlib vilayetinin, tahliye edilenlerin “döküm alanı” haline geldiğini söylemişti. Ülkenin diğer bölgelerinden tahliye edilerek İdlib’e gelenlerle birlikte vilayetin nüfusunun iki katına çıkarak 2.5 milyona ulaştığı tahmin ediliyor. Moumtzis ayrıca, İdlib’de bir harekât başlatılması ve büyük çatış maların yaşanması durumunda vilayetteki bu 2.5 milyon kişinin Türkiye sınırına kaçabileceği uyarısında bulunmuştu. Moumtzis, böyle bir çatışmanın ülkede son yedi yılda tanık olunandan çok daha karmaşık ve acımasız olacağını kaydetmişti. İdlib’de Nusra bağlantılı Hayat Tahrir Şam (HTŞ) ile ÖSO bağlantılı gruplar arasında çatışmalar da sürüyor. RusyaTürkiyeİran inisiyatifiyle Astana süreci çerçevesinde, çatışmasızlık bölgeleri kapsamında TSK’nin de bölgede konuşlanması var. Kim’den fabrika teftişi ABD ile son dönemde “gelgit”li ilişkilerdeki Kuzey Kore’nin lideri Kim Jongun’un bir balık salamura fabrikasını ziyaretindeki keyifli halleri objektiflere yansıdı. Devlet medyası Güney Hwanghae eyaletinde bulunan Kumsanpho fabrikasını gezen Kim ile eşi Ri SolJu’nun fotoğraflarını yayımladı ancak ziyaretin tarihi hakkında bilgi verilmedi. Kuzey Kore liderinin, “depolanan salamuraları ‘harika bir görüntü’ sözleriyle övdüğü, ülkenin ilk balık salamura fabrikası ile gurur duyduğu ancak tek fabrika olması nedeniyle üretim konusunda endişelendiği” aktarıldı. Nükleer faaliyetleri gerekçesiyle uluslararası yaptırımların hedefindeki Kuzey Kore’ye yönelik BM’den sık sık kıtlık uyarısı geliyor. Trump’tan Putin’e mektup WashingtonMoskova arasında sert rüzgârların estiği dönemde ABD’li Cumhuriyetçi kanattan Senatör Rand Paul’den Rusya ziyareti geldi. Rand dün yaptığı açıklamada, temasları sırasında ABD Başkanı Donald Trump’ın mektubunu Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e sunduğunu söyledi. Trump’ın mektupta terör başta olmak üzere iki ülkenin çeşitli alanlarda işbirliğinin daha fazla sağlanmasının, diyaloğun, karşılıklı kültürel ilişkinin devamının önemini vurguladığını kaydetti. ‘Referans için’ Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada ise Trump’ın Senatör Paul’un talebiyle, Putin’le ziyareti çerçevesinde kendisine bir referans mektubu yazdığı belirtildi. Mektupta Paul’un Rus liderle ele almak isteyebileceği konulara işaret edildiği aktarıldı. Kremlin cephesinden de mektubun Rus tarafına diplomatik kanallardan ulaştırıldığı açıklaması yapıldı. Trump ile Putin, 16 Temmuz’da Helsinki’de bir araya gelmişti. ABD seçimlerine Rusya’nın müdahil olduğu iddialarına ilişkin soruşturma nedeniyle başı ağrıyan Trump’a kendi ülkesinde tarihi zirvede Putin’e karşı zayıf kaldığı eleştirileri yükselmişti. Rusya ziyaretinin amacını WashingtonMoskova arasında diyaloğu teşvik etmek olarak açıklayan Paul ise Trump’tan yana destek veren isimlerden. Trump, Kuzey Kore lideriyle de karşılıklı mektup diplomasisi yürütmesiyle gündemde. Riyad geri adım atmıyor Kanada’nın, Suudi Arabistan’da gözaltına alınan insan hakları aktivistlerinin serbest bırakılması çağrısı yapması üzerine RiyadOttawa hattındaki diplomatik gerilim sürüyor. Kanada’nın krizin çözümü konusunda arabuluculukta bulunması için Birleşik Arap Emirlikleri, İngiltere ve ABD’ye çağrıda bulunduğu bildirildi. ABD: Arabulucu olmayız Washington’dan teklife olumsuz yanıt geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert, “İki taraf da bu sorunu diplomatik yollardan halletmeli. Bunu onlar için yapamayız, birlikte çözmeliler” diye konuştu. Suudi Arabistan ise “arabuluculuğu kesinlikle kabul etmeyeceğini” bildirdi. Krize ilişkin ilk açıklamasında Moskova, Riyad’dan yana tutum aldı. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, Suudi Arabistan’ın kendi iç reformlarının gidişatını belirleme hakkına sahip olduğuna işaret etti. Diğer yandan, Riyad’ın Ottawa ile ticari ilişkilerin dondurulması adımı, Kanada’nın Suudi Arabistan’a satışına karar verilen ve halen üretim aşamasında olan toplam 15 milyar dolarlık 928 adet hafif ve ağır askeri zırhlı araç paketini de olumsuz etkiledi. Suudi Arabistan Tahıl Kurumu’nun tahıl ihracatçılarına, “Kanada’dan arpa ve buğday alımının durdurulacağı” yönünde resmi tebligatta bulunduğu da bildirildi. ‘Köle değiliz’ İtalya’nın güneyindeki Foggia kentinde son bir haftada gerçekleşen trafik kazalarında en az 16 göçmen tarım işçisinin yaşamını yitirmesi protestolara neden oldu. Yüzlerce işçi dün meydanlara çıkarak domates toplayıcılarının kötü çalışma koşullarını protesto etti. Puglia bölgesine bağlı Foggia kırsalında kaldıkları kamptan kent merkezine yürüyen eylemciler “Köle değiliz, sömürüye hayır” sloganları attı. Foggia yakınlarında cumartesi günü meydana gelen kazada 4 göçmen, pazartesi günü ise başka bir noktadaki trafik kazasında 12 göçmen yaşamını yitirmişti. Her iki kaza da, domates taşıyan kamyonların işçileri taşıyan kamyonlara çarpması sonucu meydana geldi. İtalya’da domates hasatı olan yaz sezonunda çoğu Sahra Altı Afrika ülkelerinden binlerce göçmen, asgari ücretin yarısına denk gelen ücretlerle tarlalarda geçici olarak çalışıyor. Washington’a Dakka tepkisi Bangladeş’in başkenti Dakka’da lise ve üniversite öğrencilerinin “yol güvenliği” talebiyle bir haftadır sürdürdüğü protesto eylemlerinde polisin göstericilere sert müdahalesine ABD’den tepki geldi. ABD Dakka Büyükelçiliği, “Hiçbir şey demokratik haklarını kullanan öğrencilere yöneltilen vahşi saldırıları haklı çıkaramaz” dedi. Bangladeş Haberleşme Bakanlığı’ndan ise buna, “ABD, iç işlerimize burnunu sokuyor” tepkisi yükseldi. C MY B