Katalog

KULTUR John Cheever’ın ‘Falconer Hapishanesi’ adlı romanı raflarda Time dergisinin “İngilizce yazılmış en iyi 100 romandan biri” olarak nitelediği John Cheever’ın “Falconer “Hapishanesi” adlı eseri Can Yayınları etiketiyle raflarda. “Falconer Hapishanesi”nde Cheever, edebiyatında önemli bir yer kaplayan banliyöden uzaklaşıyor ve Farragut’ın hikâyesinde kendi korkularıyla, kendi karanlığıyla yüzleşen yazar; özgürlüğü, insanın kendi zihninin ve bedeninin içinde özgür olabilme çabasını anlatıyor. 14 EDİTÖR: emrah kolukısa TASARIM: ilknur FİLİZ kultur@cumhuriyet.com.tr Pazartesi 13 Ağustos 2018 71. Locarno Festivali’nde ‘Ölü At Nebula’ ve ‘Sibel’ ödüllendirildi Türk sinemasına dört ödül daha... Mehmet Basutçu Cumartesi gecesi Piazza Grande’de yapılan kapanış töreninde verilen ödüllerden Türk sineması da ciddi bir pay aldı. Bu yıl 293 filmin gösterildiği etkinliğin üç yarışmalı bölümünün her birinde bir ‘Türk filmi’ vardı. 50. yılını kutlayan büyük ödül Altın Leopar’ın 15 adayı arasında yer alan “Sibel” , Jia Zhang ke’nin başkanlığındaki ana jürinin listesinde yer alamasa da, festivale koşut olarak verilen ödüllerden üçünün sahibi oldu: FIPRESCI (Uluslarası Sinema Yazarları Federasyonu) jürisi yanında, “Aidiyetçi ataerkil toplum yapısına karşı çıkarak onurlu bir tavırla diğer kadınlara örnek olan genç kız karakterine güçlü bir kimlik kazandırdığı için” İsviçre Kiliseler Birliği jürisi de “Sibel”i ilk sıraya koyuyordu. Çağla Zencirci /Guillaume Giovanetti imzalı film, ayrıca, “Gençler Jürisi”nin ödül listesinde de ikinci sırayı aldı. Altın Leopar, Singapurlu genç yönetmen Yeo Siew Hua’ya ilk kurgusal filmi “A Land İmagined” ile verilirken, Damla Sönmez’in en güçlü rakibi, Romanyalı genç oyuncu Andra Guti, Radu Muntean’nın yö nettiği “Alice T.”deki yorumuyla en iyi kadın oyuncu leoparını kazandı. En iyi yeni yönetmen İlk ya da ikinci filmlerini gerçekleştiren genç yönetmenlerin filmlerinden oluşan; katalogda, “gerçek bir araştırma ve keşif bölgesi” olarak tanımlanan ikinci yarışmalı bölüm “Cineasti del presente”de (Bugünün Sinema Tarık Aktaş cıları) yarışan 16 isim arasında bulunan Tarık Aktaş, ilk filmi “Ölü At Nebula” ile en iyi yeni yönetmen (Prix pour le meilleur réalisateur émergent) ödülüyle listenin ikinci sırasında yer alma başarısını gösterdi. Cineasti del presente Altın Leopar ödülünü, Suriyeli kadın yönetmen Sara Fattahi (1983), korku ve travmanın birbirlerinden uzaklaştırdığı üç kadın karakterin hi ‘Sibel’ Damla Sönmez’in rol aldığı ‘Sibel’ festivalden üç ödülle dönerken, ilk filmiyle yarışan Tarık Aktaş (solda) En İyi Yeni Yönetmen seçildi. kayesi olan “Kaos” adlı filmiyle kazandı. Üç yıldan bu yana verdiği özel ödüllerle Locarno’nun üçüncü yarışmalı seçkisi olan, “sinemanın sınırlarındaki alanlarda yenilikçi diller araştıran, deneysel anlatım biçimleri geliştirmeye çabalayan filmlere” ayrılan “Signs of Life” seçkisindeki 14 yapıt arasında, Gürcan Keltek’in (1973) son filmi, 35 dakikalık “Gülyabani” de bulunuyordu. Geçen yıl Locarno’da “Meteorlar” ile “Cineasti del presente” bölümünde yarışarak ödül kazanan Gürcan Keltek, bu kez jürinin listesine giremedi. “Signs of Life” ödülü, “The Fragile House” adlı ilk filmiyle, Çinli yönetmen Lin Zi’ya verildi. l Paris Antik stadyumda ‘kombine’ izleri Aydın’daki 2 bin yıllık tarihe sahip antik stadyumda kombine bilet uygulamasının izlerine rastlandı. Ege Bölgesi’nin en iyi korunan stadyumu olarak bilinen 30 bin kişi kapasiteli Afrodisyas stadında sahneyi karşıdan gören bazı oturma bölümlerinde görülen geometrik çizimlerin ise belli aile veya kabileler için rezervasyon amacıyla kazındığı ortaya çıkarıldı. Çizgiyle rezervasyon Stadyumdaki gösterilere yoğun ilgi olması nedeniyle yer bulma sorununun olduğunu, bunun rezervasyon uygulamasıyla çözülmeye çalışıldığını aktaran kazı Başkanı Oxford Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Roland R.R. Smith “Anlıyoruz ki stadyumdaki gösteriler çok beğeniliyordu. O yüzden bunları izlemeye gelen insanlar rezervasyon yapmak istiyorlardı. Oturma bölümüne çizdikleri çizgilerle rezervasyon yapıyorlardı. Stadyumda çevre köylerden gelen halkların isimlerini de görebiliyoruz. Örneğin bahçıvanların olduğu bir yerin de rezervasyon yazıtları var, bu çok ilginç. Bugünkü modern futbol statlarında gördüğümüz kombine bilet uygulaması gibi antik çağlardaki koltukları kişiler kendilerine rezerve edebiliyordu. Bizim sözünü ettiğimiz dönemdeki yer rezervasyonları taşın üzerine çizilmişti. Zannediyorum onlar daha uzun süreli yer ayırtıyorlardı” açıklamasında bulundu. l AA ‘Turandot’ operası Aspendos’a geliyor Bu yıl 25’incisi düzenlenecek Aspendos Uluslararası Opera ve Bale Festivali, dünyaca ünlü opera festivallerinden İtalya’daki Arena di Verona’da sahnelenen Puccini’nin eseri “Turandot”a ev sahipliği yapacak. Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü, tenor Murat Karahan’ın da sahne alacağı festival 4 Eylül’de başlayacak. İddialı bir program hazırladıklarını vurgulayan Karahan, açılışın “Turandot”la yapılacağını açıklayarak herkesi temsile davet etti. l AA Nobelli yazar Naipaul hayata veda etti Nobel Ödüllü yazar Vidiadhar Surajprasad Naipaul, 85 yaşında hayatını kaybetti. 30’dan fazla kitabın yazarı olan ve 2001’de Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan Naipaul son nefesini cumartesi günü Londra’daki evinde verdi. V. S. Naipaul 1932’de Trinidad’da doğdu. 1950 yılında bir bursla gittiği İngiltere’de Oxford Üniversitesi’nden mezun oldu. 1954 yılında ilk kitabını yazdı ve geçimini bundan sonra sadece yazarlıktan sağladı. 2001 V. S. Naipaul yılında “Bastırılmış tarihlerin varlığını görmemizi sağlayan yapıtlarında zekice kurgulanmış anlatıları ve sağlam gözlemciliği bir araya getirebilmesi” nedeniye Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görüldü. Eşi Nadira Naipaul yaptığı açıklamada, “Harika yaratıcılık ve gayretle dolu bir hayat yaşadığı için sevdiği kişilerle birlikte öldü” dedi. Gezi türünde verdiği örneklerle, dünyayı gezerek izlenimlerini anlatan Naipaul, 1993’te de ‘yaşayan İngiliz ya zarlarının yaşam boyu çalışmalarına’ verilen David Cohen ödülünü kazanmıştı. Erdoğan’a mektup Ölümünü ardından çağdaşı Hint asıllı yazar Salman Rushdie sosyal medya üzerinden şu çümlelerle andı Naipaul’u: “Tüm hayatımız boyunca, politika olsun, edebiyat olsun hiçbir konuda anlaşamadık. Yine de çok sevdiğim bir abimi kaybetmiş gibi hissediyorum kendimi. Huzur içinde uyu.” Naipaul, 16 Şubat’ta ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılan gazeteciler Ahmet Altan, Mehmet Altan ve Nazlı Ilıcak’ın serbest bırakılması için Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a çağrı yapan 38 Nobel ödüllü yazarın da arasındaydı. Yazarın dilimize çevrilen eserleri arasında “Gelişin Bilmecesi”, “Büyülü Tohumlar”, “Nehrin Dönemeci”, “Yarım Hayat”, “Taklitçiler”, “Mistik Masör”, “Gerilallar” ve “Miguel Sokağı” sayılabilir. Dün toprağa verilen mahmut Mahmut Makal Bizim Köy öksüzmakal’ı ataol behramoğlu yazdı Mahmut Makal 1930 doğumlu olduğuna göre “Bizim Köy” 1950’de yayınlandığında yirmi ya şında bir delikanlıydı. Ben ve kardeşlerim de Varlık yayını olan bu kitapçığı ataol behramoğlu 1950’li yıllarda okuduk. O sırada, en büyükleri or ta okul öğrencisi olan ben, dört erkek kardeş aynı oda da kalıyorduk. Kitabın adını nereden duyduğumu, nasıl edindiği mi anımsamıyorum. Babamızın görevi ne deniyle bulunduğumuz Çankırı’da, şehrin Varlık Yayınları da bulunan tek kitap evinde görüp almış olmalıyım. Fakat çok iyi anımsadı ğım, bugün yaşanmışcası na gözlerimin önünde olan şey, sözünü ettiğim oda da bir gece uyku öncesin de kardeşlerime bu kitap tan bölümler okuduğum ve bu küçük küçük öykümsü bölümlerim zaman zaman bizi duygulandırıp gözlerimizden yaşlar akıttığıdır. Makal başka kitaplar da yazdı. Fakat hiçbiri ona dünya ölçüsünde ün getiren Bizim Köy kadar etkili olmadı. Yaşar Kemal’in ilk kitabı Sarı Sıcak 1952’de, Kemal Tahir’in Sağırdere’si 1955’te yayınlandığına göre, onlardan çok daha genç Mahmut Makal’ın en büyüğü 1213 yaşlarındaki dört çocuğu ağlatan Bizim Köy’ü çağdaş edebiyatımızda köy ve köylü konulu edebiyatı başlatan işaret fişeği olma hakkına ve onuruna sahiptir. Mahmut Ağabey’le 1960’ların Ankara’sında yakın dost olduk. Bir şiir sevdalısı olduğundan konumuz daha çok şiir ve kuşkusuz ülke sorunlarıydı. Köylerimiz çoktandır o çiçeği burnunda Köy Enstitülü delikanlının anlattığı Bizim Köy’den daha ıssız,yoksul, kimsesiz. Şimdi de onun ölümüyle büsbütün öksüzleşti. Makal Karşıyaka’da toprağa verildi Cuma günü hayatını kaybeden Köy Enstitülü eğitimci ve yazar Mahmut Makal, Kocatepe Camii’nde düzenlenen törenin ardından Karşıyaka Mezarlığı’nda toprağa verildi. Geçtiğimiz Cuma hayatını kaybeden yazar ve eğitimci Mahmut Makal için Kocatepe Camii’nde tören düzenlendi. 1950’de yazdığı “Bizim Köy” ile köy edebiyatı akımını başlatan Köy Enstitülü eğitimci ve yazar Makal, törenin ardından Karşıyaka Mezarlığı’nda toprağa verildi. 88 yaşındaki Makal için düzenlenen törene, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, CHP milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi, Uşak Köy Enstitülüler Derneği Ankara Şubesi, Eğitim Sen Genel Merkezi, Köy Enstitüleri ve Çağdaş Eğitim Vakfı çelenk gönderdi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi olan Mahmut Makal’ın oğlu Ahmet Makal ve ailesi taziyeleri kabul etti. Mahmut Makal’ın cenazesine çok sayıda yazar, gazeteci, arkadaşları ve sevenleri katıldı. l ANKARA /Cumhuriyet ‘Bozcaada’ya sevgi ile...’ Bozcaada’da 3 Rus ressamın “Bozcaada’ya Sevgi İle” adlı sergisi geçen günlerde Kasaba Aral sanat merkezinde açıldı. Sergide sanatçılar Aygül Okutan, Lara Gendelman Oruç ve Ekaterina Bezdenejnih Bozcada’nın güzelliğini aktardığı tabloları yer alıyor. Yazar Fyodor Dostoyevski’nin“Dünyayı güzellik kurtaracak!” sözünü atıf yapılan sergi 1 Eylül’e kadar gezilebilecek. l Haber Merkezi Oyuncu Yalçınkaya vefat etti Diyarbakır Şehir Tiyatrosu Yalçınkaya, eğitmeni ve çalışanı Meh Diyarbakır’da met Emin Yalçınkaya, tedavi yaklaşık 25 E. Yalçınkaya gördüğü hastanede yaşamını yi yıldır tiyatro çalışması yürü tirdi. Mehmet Emin Yalçınkaya, tüyordu. Yalçınkaya’nın na İzmir’de tedavi görüyordu. Yak aşı dün Diyarbakır’a getirile laşık bir aydır pankreans has rek, saat 15:00’te Amed Şe talığı ile mücadele eden Yalçın hir Tiyatrosu’nda yapılan cena kaya, akşam saatlerinde yaşam ze töreninin ardından Yeniköy mücadelesini kaybetti. Mezarlığı’na defnedildi. C MY B