Katalog

EKONOMİ Limon 10 lirayı buldu Adana Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan’ın verdiği bilgiye göre bahçede kilosu 11.5 TL arasında alıcı bulan limon, tezgâhta yaklaşık 10 liraya satılıyor. Sığ piyasada10 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: İLKNUR FİLİZ Asya piyasalarının açılışıyla dolar kuru 7.23’ün üzerine çıktı. kurUzmanlar “Merkez Bankası acil devreye girmeli” uyarısı yaptı esti ABD ile gerilimin dozunun artması dolar/ TL’ye yeniden rekor kırdırdı. Kur pazar günü olmasına karşın 7.2362’ye çıka rak zirve yaptı. Daha sonra ise 7.0742’ye geri ledi. Piyasa uzmanlarına göre kurdaki yükse lişte Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Trabzon’da Valilik yemeğinde sanayicilere yaptığı “Bankalar dan döviz almayın yoksa B ve C planını uygularım” çağrısı piya salarda ‘Türkiye, dövize müda PELİN ÜNKER hale mi edecek’ endişesine yol açtı. Dolar/TL en son cuma günü 6.8703 ile zirveyi görmüş, kur bir günde 1.3 lira artmıştı. Dün geceki yükseliş ise yüzde 30’u buldu. Çözüm işareti yok Cumhuriyet’e konuşan piyasa uzmanları, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın hafta sonu yaptığı açıklamalardan sonra artık krizin çözülebileceğine dair herhangi bir işaret kalmadığına dikkat çekti. Analistlere göre açıklamalar piyasaları etkilemeye devam edecek. Yeni rekorların Asya piyasalarında gerçekleştiğine dikkat çeken uzmanlar, asıl etkinin Londra açıldığında hissedileceği endişesini paylaştı. Cuma günü TL’de yaşanan düşüşün, kurdaki hareketin bir limiti olmayacağını gösterdiğini vurgulayan bir analist “Bunun devamı gelebilir. Piyasalar teknik yöntemle analiz yapılacak durumda değil. Krizin çözülmesi, Amerika ile ortamın yumuşatılması lazım. Merkez Bankası’nın ara toplantıyla kendini göstermesi, faizi artırması lazım. Asya piyasası illikit olduğu için asıl fiyatlama Londra açıldığında olacak” diye konuştu. Şeffaflık şart Marmara Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Mehmet Şişman, dövize müdahale olursa Türkiye’yi daha kötü bir sürecin bekleyeceğine işaret ederek “Böyle bir durumda Türkiye’ye olan bütün güven sarsılır. Sermaye kontrolleri geçici olarak uygulanabilir, vergi koymak vs. gibi. Ancak dövize müdahale en kötüsü” dedi. Şişman, “Merkez Bankası’na müdahale olmazsa banka yetkilileri ne yapacağını bilir. TCMB acilen toplanmalı ve gerekli aksiyonları almalı” yorumunda bulundu. BlueBay Asset Management stratejisti Tim Ash, hafta sonu krizin çözümü için bir plan açıklanmamasının ciddi sorunlara yol açabileceği uyarısı yaptı. ‘Planlarımız hazır’ Kurdaki yükselişin ardından açıklama yapan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, “Tüm önlem ve aksiyon planlarımız hazır. Yarın sabahtan itibaren piyasaları rahatlatmak amaçlı olarak kurumlarımız gerekli aksiyonları alacak ve bu konuda gerekli duyuruları piyasa ile paylaşacaklar. Paramız doğrudan bir ABD Başkanı tarafından hedef alındı. Döviz hesaplarını TL’ye çevirmek veya el koymak olmaz. Gerekirse mali kural uygularız ” dedi. ‘Çöküş 2008’den daha kötü’ Türk Lirası’nın son haftalardaki yabancı para birimlerine karşı ani değer kaybının küresel piyasalarda domino etkisi yaratabileceği yönündeki yorumlar dünya basınında ağırlık kazanıyor. ABD’de yayımlanan New York Times (NYT) gazetesi yayımladığı makalede “Türkiye kömür madenindeki kanarya” diyerek “Belli açılardan 2008’den de daha kötü bir çöküş yaşayacağız” yorumu yaptı. Türkiye’nin ciddi finansal sorunları olduğu yönündeki görüşünü ilk olarak 2011 yılında dile getiren gazete yazarlarından London Thomas Jr., makalesinde şu tespitlere yer verdi: ‘Bozulmanın Türkiye’nin ötesinde etkileri olabilir’ n Türk Lirasındaki düşüş ve bu ülkenin yakında bir kurtarma operasyonuna ihtiyaç duyma ihtimali, yatırıcımların kitleler halinde Türkiye’den kaçmasına neden oldu. Cuma günü lira yüzde 16 değer kaybetti ve dolar 6.4 TL’ye çıkarak rekor kırdı. Bozulmanın Türkiye’nin ötesinde etkileri olacağına ilişkin belirtiler de var. n Yatırımcıların büyük Türk şir ketlerinin iflas etmesiyle, ülkedeki bankacılık sisteminin de çökeceğinden endişe etmesi nedeniyle, geçen cuma günü Türk bankalarına büyük miktarlarda borç vermiş Avrupa bankalarının hisselerinde de düşüş görüldü. Çin, Brezilya ve Meksika’nın para birimleri de değer kaybetti. ABD’de ise önemli borsa endekslerinde yüzde 1’e varan değer kayıpları görüldü. n Küresel nakit nehrinin kuruması nedeniyle yaşanacak bir dizi mali kriz, bu sefer bir bankacılık krizi olmayacak, bir finans piyasaları krizi olacak. Bugün başlıyor Öte yandan ABD hükümeti, Türkiye’den ithal ettiği çelik üzerindeki gümrük tarifesi oranını iki katına çıkararak yüzde 50’den uygulamaya bugün başlayacak. Donald Trump’ın imzasıyla yayımlanan açıklamada, “Çelik ithalatını daha da azaltmak ve yerli kapasite kullanımını artırmak için 13 Ağustos’tan başlayarak Türkiye’den ithal edilen çelik üzerindeki gümrük tarifesini yüzde 50 oranında uygulamanın gerekli ve uygun olduğuna karar verdim” denildi. l Dış Haberler ‘Sabit’in sesi kesiliyor 2010’da 16.2 milyon olan sabit telefon abone sayısı 2017’de 11.31 milyona geriledi Telekomünikasyon sektörünün büyüklüğü 2017’de 14 milyar dolara çıktı. Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER), 2017 Yılı Telekomünikasyon Sektörü Düzenlemelerine Yönelik Değerlendirmeler Raporu’nu yayımladı. TELKODER Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Ata Arıak’ın açıkladığı raporda şu tespitlere yer verildi: Rekabet lazım n Sektör gelirlerine Türk Lirası olarak bakıldığında geçtiğimiz yıla yakın bir gelir elde edilmiş olduğunu görüyoruz. 2017 toplam gelirlerinin enflasyondan arındırılmış büyüklüğü 15.62 milyar TL olarak hesaplandı. Toplam gelirlerde 2003’ten bugüne kadar 640 milyon TL’lik artış sağlanabildi. Gerçek rekabet ortamını oluşturarak ve yeni yatırımlar yaparak sektörün büyümesini sağlayabiliriz. n Toplam gelirlere bakıldığında; 2017’de vergiler, harçlar, idari ücretler, hazine payları ve cezalar nedeniyle sektörden çı kan paranın yaklaşık 24.6 milyar TL olduğu tespit edildi. n GSM markaları Turkcell, Vodafone, Avea; Türk Telekom ve TTNet dışında kalan diğer işletmecilerin toplam gelirlerinin 2017’de 6.8 milyar TL olduğu görüldü. 2017 yılı sonunda aralarında Turknet, İşnet, Millenicom, TTM Telekom, Eser Telekom, Demirören TV Digital, Türksat gibi şirketlerin bulunduğu alternatif işletmecilerin gelirleri 4.18 milyar TL, pazar payları ise yaklaşık yüzde 8 oldu. n 2010’da Türkiye’de 16.2 milyon olan sabit telefon abone sayısı 2017’de 11.31 milyona geriledi. Türkiye’de top lam trafiğin yüzde 2.6’sı sabit, yüzde 97.3’ü mobil trafik iken, İngiltere’de sabit trafik yüzde 31, mobil trafik yüzde 69, Almanya’da ise sabit trafik yüzde 52.6 oldu. Türkiye’de sabit telefon trafiğindeki çok hızlı düşüşün temel sebebi, pazardaki rekabet eksikliği olarak görülüyor. l Ekonomi Servisi Konya’da ekmek fiyatı 1.10 TL’ye çıktı Konya’da 1 TL’den satılan 200 gram ekmeğin fiyatı, yüzde 10’luk artışla 1.10 liraya yükseldi. Kentte daha önce 1214 TL’ye satılan yöresel etli ekmek de 18 TL’ye çıkmıştı. Konya Fırıncılar Odası Başkanı Vedat Honça, zammın maliyet artışından kaynaklandığını söyledi. Pazartesi 13 Ağustos 2018 Nedim Baytorun Colman Deegan Vodafone Red’den 440 milyonluk tasarruf Red’li aboneler son bir yılda 213.3 milyon GB mobil internet kullandı. GAMZE BAL Vodafone Türkiye Üst Yöneticisi (CEO) Colman Deegan, “Vodafone Red hizmetlerini son bir yılda 795 bin müşterimiz kullandı. Bu müşterilerimize toplam 440 milyon liralık tasarruf sağladık” dedi. Deegan, bu tasarrufun 396 milyon TL’sinin yurtdışından, 40 milyon TL’sinin GSM dışındaki faydalardan ve 3.4 milyon TL’sinin de içerik servislerinden sağlandığını aktardı. 3.5 milyon SMS Bu sene sekizinci yılını kutlayan Vodafone Red’in son bir yıllık sonuçlarının paylaşıldığı toplantıda konuşan Deegan ve Vodafone Türkiye Pazarlama Direktörü Nedim Baytorun, abonelerine sağladıkları tasarruf ile ülke ekonomisine de katkı sunduklarının altını çizdi. Baytorun’un aktardığına göre, Red kullanan müşteriler son bir yılda 213.3 milyon GB mobil internet kullandı, 20.5 milyar dakika telefon konuşması yaptı ve 3.5 milyar adet SMS attı. Vodafone Red’lilerin aylık internet kullanımının ortalama 8.5 GB’a ulaştığını kaydeden Baytorun, veri trafiğinin ise geçen yıla kıyasla yüzde 57 arttığına dikket çekti. Baytorun, “Bugün ortalama 8.5 GB data tüketiminden bahsediyoruz. Bu, ortalama bir faturalı müşterinin tüketim alışkanlıklarının tam 4 kat fazlasından bahsediyoruz demek oluyor” diye konuştu. Diğer yandan, Vodafone Red’in sponsor olduğu dijital tiyatro ‘Kürk Mantolu Madonna’nın 9 bin Red’li tarafından izlendiğini söyleyen Nedim Baytorun, İstanbul Film Festivali’ne özel yüzde 50 bilet indirimi ile de 5 bin 542 kişinin 11 bin 330 bilet aldığını belirtti. l BODRUM Yüksek kur, yurt dışında büyümeye itti Hazırgiyim şirketi AVVA’nın Yönetim Kurulu Başkanı Volkan Atik, girdi maliyetleri ve günlük döviz kuruna endeksli kiraların yurtiçindeki kârlılığı aşağıya çekmesinden dolayı, yurt dışı ağırlıklı büyümeye odaklandıklarını söyledi. Buna göre yurt dışı ağırlıklı büyüme stratejisi ile cirolarını 3 yılda üçe katlayacaklarını ifade eden Atik, “2020 sonuna kadar yurtiçi ve yurtdışında 100’er olmak üzere, AVVA mağazalarının sayısını 200’e, ciromuzu da 500 milyon TL’ye çıkaracağız” dedi. AVVA, hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren Dido Group’un bir markası olarak biliniyor. Yurtdışında öncelikli olarak Türkçe, Arapça ve Rus ça konuşan ülkeler üzerinde durduklarını belirten Atik, Avrupa ülkelerine ise ‘güçlü markalar olduğu gerekçesiyle’ heyecan duymadıklarını aktardı. “Enerjimizi Avrupa’daki güçlü markalarla rekabete girerek harcamak yerine, var olduğumuz Özbekistan, Güney Afrika ve Suudi Arabistan gibi coğrafyalarda büyümenin çok daha sağlıklı olduğuna inanıyorum” diyen Atik, 2018 sonuna kadar birer mağaza açacakları ülkelerin ise Afganistan, Arnavutluk, Azerbaycan, Belarus, Gürcistan, İsviçre ve Lübnan olduğunu dile getirdi. l Ekonomi Servisi Volkan Atik Hakan Aydoğdu TİAD: Teşvikler zamanında verilsin Takım Tezgahları Sanayici ve İşadamları Derneği (TİAD) Başkanı Hakan Aydoğdu, 100 günlük eylem planı kapsamında bin işletmeye 100 milyon TL’ye kadar makineteçhizat desteği verilecek olsa da, zamanında verilmeyen teşviklerin KOBİ’lerin işine yaramadığına dikkat çekti. Aydoğdu, “KOBİ’ler, proje yazılmasından 6 ay veya bir sene sonra bu teşviki aldıklarında bunu bir değere dönüştüremiyorlar. Artan döviz kuru büyük olumsuzluk yaratıyor. Teşvik mekanizması hızlandırılmalı” dedi. Dövizdeki artış sebebiyle geçen yıllardaki teşvik programlarının, firmaların projelerinden vazgeçmesine yol açtığını anımsatan Aydoğdu, “Bir projeyi sunup aylar sonra teşvik çıkması, şirketlerin dengelerini bozmuştu. Böylece o teşvikte bir işe yaramamıştı” diye konuştu. ‘Mevsimlik işçiler kadroya alınmalı’ Ardı ardına çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) ile emekçiler mağdur edilirken, şimdi de hükümetin kendi çıkardığı KHK’ye uymaması mağduriyet yaşattı. 24 Aralık 2017’de çıkarılan 696 Sayılı KHK’ye göre, çalışma süreleri 5 ay 29 gün olan mevsimlik işçiler için bu süreye 4 ay daha ilave edilmesi gerekiyordu. Ancak buna uyulmadığına vurgu yapan CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, özellikle kamuda ve KİT’lerde mevsimlik işçilerin halen 5 ay 29 gün çalıştırıldığına dikkat çekti. Gürer, “Yıllardır mevsimlik işçi adı altında güvencesiz bir şekilde, hak ettiği verilmeden çalıştırılan binlerce işçi var. Bu işçilerin kaderi, amirin kararına bırakılmadan doğrudan kadro verilmelidir” dedi. Diğer yandan Gürer, mevsimlik işçilerin maaşlarından işsizlik sigorta primi kesilmesine rağmen, bu işçilere işsiz kaldıkları dönemlerde işsizlik ödeneği verilmiyor olmasıyla ilgili sorunun halen çözüme kavuşturulmadığını da sözlerine ekledi. l ANKARA/Cumhuriyet C MY B