Katalog

Oto satışında gerileme Türkiye haziranda Avrupa otomobil pazarında 4 basamak birden gerileyerek EKONOMİ 10’uncuoldu. DOLAR 4.8120 3.3 kuruş AVRO 5.6300 4.8 kuruş FAİZ 20.50 0.04 puan Benzin Sterlin’i geçti10 ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: BAHADIR AKTAŞ BORSA 91.629 1.885 puan ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 1277.40 17.25 lira 191.19 2.05 lira Çarşamba 18 Temmuz 2018 Dün itibarıyla Sterlin’in 6.34 TL olduğu düşünüldüğünde, benzine gelen son zam da pompaya yansıtılmış olsaydı, benzin Sterlin’i geçerek 6.57 TL olacaktı Türkiye genelinde litre fiya sinden dolayı yaşanan zamlar şimdilik yurttaşa yansımıyor ancak ÖTV indirimi tı 6 TL’yi çoktan nin kalkmasıyla benzin fiyat aşan benzin, şim ları Sterlin’den bile daha paha GAMZE BAL di de mayıstan bu lı olacak. Çünkü TL’deki değer yana 7 TL’ye ko kayıplarıyla en çok dolar ve şan Sterlin’le ya Avro konuşulsa da Sterlin ma rışır hale geldi. yıstan bu yana 6 Ne olmuştu? Enerji Petrol Gaz İkmal İstas ÖTV indiriminden bu yana benzine TL’den hiç inmediği gibi 7 TL’ye yonları İşveren Sendikası (EPGİS), dün gece yarısından itibaren benzine 12 ku 3 zam bir indirim, motorine ise 2 zam bir indirim geldi. Bakanlar Kurulu kararıyla yapılan düzenlemeyle birlikte İstanbul’da kurşun koşuyor. Dün itibarıyla Sterlin’in 6.34 TL olduğu göz önüne alındığında, son zam ruş zam yapıldı suz benzin fiyatları 6.26 da dahil olmak ğını, ancak zammın Özel Tüketim Vergisi’nden 6.28 TL’ye, motorin fiyatları da 5.66 5.70 TL arasında sabitlenmişti. üzere ÖTV’den karşılanan toplam 3 zam pom (ÖTV) karşılandı paya yansıtılmış ğı için pompa fiyatlarına yan olsaydı, motorin 5.87 TL olur sıtılmadığını duyurdu. TL’nin ken, benzin ise Sterlin’i bile ardı ardına değer kaybetme geçerek 6.57 TL olacaktı. Berat Albayrak Albayrak’a göre, bakanlığın borç öteleme planı yok. Yapılandırma gündemde yok Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, vergi borçları için yeni yapılandırma planı olmadığını söyledi. Albayrak, “Halihazırda 7143 sayılı Kanun kapsamında yeniden yapılandırma başvuruları devam etmektedir. Bu Kanun ile kesinleşmiş vergi ve diğer borçlara ödeme kolaylıkları, geçmiş dönemlere ilişkin matrah ve vergi artırımında bulunan mükelleflere ayrıcalıklar, beyan edilmemiş veya eksik beyan edilmiş gelir ve kazançların zam ve faizsiz pişmanlıkla beyan edilmesi gibi imkânlar getirilmiştir. Bakanlık olarak, yeni bir yapılandırma ya da bu kapsamda borç ötelemesi gibi bir değerlendirme orta vadeli projeksiyonlarımızda yer almamaktadır” dedi. BDDK ile buluştu Albayrak önceki Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, sonrasında da Türkiye Bankalar Birliği üyeleri ile bir araya geldi. Buluşmayı Twitter hesabından duyuran Albayrak, sektörün durumu ile ilgili fikir alışverişinde bulunduklarını açıkladı. l Ekonomi Servisi Yerli sermaye kaçıyorGiden sermayenin gelene oranı 27.8’den 31.3’E çıktı Yatırımda yurtdışına gidiş, gelişten hızlı seyretmeye başladı. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) raporuna göre, yurtdışına giden yatırım, yurt dışından gelen yatırımdan daha hızlı arttı. Yurtdışına giden (ODI) ve yurtiçine gelen (FDI) doğrudan yatırımların (ODI/FDI) oranı Mayıs 2018’de yüzde 31.3 seviyesinde gerçekleşti. Mayısta yurtdışına giden yerli sermayenin (ODI), yurtiçine giren yabancı sermayeye (FDI) oranında bir önceki aya göre dikkat çekici bir yükseliş yaşandı. TEPAV’ın incelemesine göre nisanda yüzde 27.8 ODI/FDI oranı mayısta yüzde 31.3 olarak kaydedildi. ODI/FDI oranındaki yükseliş, yerleşiklerin yurtdışına yönelişinin, yabancıların yurtiçine yönelişinden daha hızlı arttığını gösterdi. Geçen yılın aynı dönemine (Mayıs 2017’ye) göre de söz konusu oranda 7.9 puanlık bir artış olduğu görüldü. 2017 yılı OcakMayıs ortalaması ile 2018 yılının aynı dönemi kıyaslandığında da ilk beş aylık ortalamanın 2018’de 2017’ye göre 5.5 puan daha yukarıda olduğu dikkat çekti. Mayıs 2018 itibarıyla, yabancıların yurtiçine yönelik doğrudan yatırımı yaklaşık 9.5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Türkiye’den giden doğrudan yatırımlar ise daha yeni bir olgu olarak, Mayıs 2018 itibarıyla 3 milyar dolar seviyesine ulaştı. Doğrudan yatırımların yurtiçi hasılaya (GSYİH) oranına 20062016 dönemi itibarıyla bakıldığında, FDI/GSYİH oranının yüzde 3.7’den yüzde 1.6’ya düştüğü, ODI/GSYİH oranının da yüzde 0.2’den yüzde 0.4’e yükseldiği görüldü. Araştırmada, Fitch’in ülkenin kredi notunu düşürdüğü, haziran 25 Türk bankasını negatif izlemeye alması, Moody’s’in de Türkiye’nin Ba2 olan kredi notunu önümüzdeki dönemin makroekonomik politikalara ilişkin belirsizlik barındırması gerekçesiyle izlemeye aldığı hatırlatıldı. l Ekonomi Servisi Sigara yasağı tartışılıyor Avustralya’da işyerlerinde sigara içilmesinin ekonomiye maliyetinin 288 milyar ABD Doları’na çıkabileceği açıklandı. Bu verilerin yayımlanmasından sonra işyerlerinde sigaranın tamamen yasaklanması çağrıları yapıldı. Monash Üniversitesi uzmanlarının yaptığı araştırmanın sonuçlarına göre, sigara tiryakileri, sigara içmeyenlere göre daha fazla hastalık izni alıyor. Araştırmada, sigara tüketenlerin sigarayla bağlantılı hastalıklardan erken öldüklerine dikkat çekildi. l Ekonomi Servisi FİSKOBİRLİK tüm fındığa talip Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (FİSKOBİRLİK) Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Bayraktar, “Bize gelecek tüm fındığa talibiz. 50 bin ton, 100 bin ton, 150 bin ton hepsine talibiz, ne gelirse alacağız, bir kısıtlamamız yok” dedi. l Ekonomi Servisi İkinci 500 finansmana çalıştı 2017’deki faaliyet kârlarının yüzde 42.8’i finansman gideri olarak kaybedildi İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO), ‘Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’ araştırmasının 2017 sonuçları açıklandı. Listede yer alan İkinci 500’deki sanayi kuruluşlarının, Birinci 500’de olduğu gibi ağır bir finansman yükü altında oldukları ve 2017’deki faaliyet kârlarının yüzde 42.8’ini finansman gideri olarak kaybettikleri görüldü. 2017’deki faizlerde görece bir düşüş olmakla birlikte bugünkü mevcut faizlerle bu kârlılıkların sürdürülebilirliği mümkün görülmediği kaydedildi. Satışlar arttı İkinci 500’ün finansman yüküne karşın verilerde dikkati çeken, üretimden satışlar’ ve ‘esas faaliyet kârı’ oldu. Buna göre İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşunun 2016’daki 82.2 milyar TL olan üretimden satışları 2017’de yüzde 30.9 artarak 107.6 milyar TL’ye yükseldi. 2017’de üretimden sa tışlara göre ilk sırayı 309.4 milyon TL ile Oğuz Gıda alırken; ikincilik 309.2 milyon TL üretimden satışlarıyla Zeki Mensucat’ın; üçüncülük de 308.3 milyon TL ile S.S. Marmara Zeytin’in oldu. Diğer yandan İkinci 500’ün kârlarındaki artış oranlarının Birinci 500’ün de üzerinde gerçekleştiği görüldü. 2017’de İkinci 500’de faaliyet kârı yüzde 43.9, faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (FAVÖK) yüzde 49.3, vergi öncesi kâr ve za rar toplamı ise yüzde 67.2 büyüdü. Bu oranlar Birinci 500’de sırasıyla yüzde 34.8, yüzde 24.4 ve yüzde 40.7 olarak gerçekleşmişti. Öte yandan bu yıl ki listeye 102 yeni firmanın eklendiğinin aktarıldığı İSO raporunda, 66’sının geçen yılki 1000 büyük kuruluşun dışından geldiğini ifade edildi. Diğer 36 kuruluş da, 2016’da İSO 500 içinde yer alan ama bu yıl İSO İkinci 500’e gerileyen şirketlerden oluştu. l Ekonomi Servisi Reelin borcu zirvede Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku mayısta 123.3 milyar dolar olarak gerçekleşirken banka dışı diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku tarihi zirveye yükseldi. Bu dönemde bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 2 artarak 68.1 milyar dolar oldu, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 8.5 artarak 55.1 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Merkez Bankası tarafından yayınlanan mayıs ayı kısa vadeli dış borç istatistik gelişmeleri özetle şöyle: Mayıs sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stoku, 2017 yıl sonuna göre yüzde 4.8 oranında artışla 123.3 milyar ABD doları oldu. Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 2 oranında artarak 68.1 milyar ABD doları oldu. l Ekonomi Servisi Torba teklif dönemi “C umhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi” adı verildiği halde, dünya anayasa hukuku literatüründe yeri ve adı olmayan “eşsiz” (!) sistemle birlikte, Bakanlar Kurulu ortadan kalktı malum. Bakanlar Kurulu tarihe gönderilince, onun eseri olan ve adına “kanun tasarısı” denilen yasama faaliyeti de sona ermiş, konuşma ve yazım dilinden çıkmış oldu. Düne kadar yollardan biri olan “kanun teklifi”, artık TBMM’nin biricik yasama faaliyeti. (Bütün mevzuatın Cumhurbaşkanı kararnameleriyle hazırlanıp değiştirilmesinin mümkün olduğu bir yeni düzende, neden kanun teklifine ihtiyaç duyulur ki sorusu insanın zihnini meşgul ediyor tabii. Akla ilk gelen “TBMM’yi bütünüyle faaliyet dışı bırakmamış olmak” yanıtı ise sadece hüzün verici...) HHH Yeni düzendeki ilk kanun teklifi TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Numarası 1. 1 No’lu kanun teklifi, tam iki yıldır uygulanan ve bu gece sona erecek OHAL rejimini ikame amacıyla hazırlandı. Teklif metni kapağında AKP’nin dört grup başkanvekili Bülent Turan, Özlem Zengin, Muhammet Emin Akbaşoğlu ve Cahit Özkan’ın imzaları bulunuyor. 25 maddeden oluşan teklif 15 ayrı kanun ve KHK’de değişiklik yapıyor. Aslında değiştirecek yasaları saymasanız bile teklifin daha ilk kelimesi, niteliğini haber veriyor: Bazı. “Bazı” kelimesi sihirlidir. AKP iktidarları dönemindeki yasama faaliyetinin kilit sözcüklerinden biridir. Dahası, can çekişen kuvvetler ayrılığının tarihe karışıp, Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu hocanın tanımıyla “monokrasi”ye geçilmiş olması, “bazı” kelimesinin niteliğini değiştiriyor değil. HHH Bir kere, ilk kelimesi “bazı” olan yasal düzenlemelerin karakteri “torba” olmaktır. Birbirine benzemez çok sayıda kanunun o sıra iktidarın işine yarayacak maddelerini tek bir metinde toplamak yani. “Torba kanun tasarısı” dönemi bitse de, OHAL rejimini ikame eden 1 numaralı kanun teklifi bize “Torba teklifler” döneminin açıldığını müjdeliyor. (!) İlk torbaya biraz bakalım: Misal, terörle iltisaklı diye görevinden ihraç edilen bir albay, yargıdan göreve iade kararı alırsa, eski rütbesine atanmayacak. Bu konumdaki askerler ancak “araştırmacı” unvanlı kadrolara uygun görülecek. Hukukun temel prensiplerinden olan kazanılmış hak kavramı, bu durumdaki kamu görevlisinin yanına uğramayacak. Kamu görevine iade kararı verilen “muhrec” öğretim elemanları ise eğer yöneticilerse, aynı pozisyona kavuşamayacak. Dahası, Ankara, İstanbul ve İzmir dışında, üstelik 2006’dan sonra kurulmuş üniversitelere layık görülecekler. Göreve iade kararı alanlar, ihraçlarıyla ilgili tazminat talebinde bulunamayacak. HHH Velhasılı, kalkacağı söylenen OHAL, ağırlaşacak hükmünü “torba teklif”lerle icra edecek. “Güçlü Meclis”te CHP’li, HDP’li milletvekillerinin hazırlayacağı kanun tekliflerinin bir kanuna dönüşebilme şansı hiçbir zaman bulunmayacak. Bu imtiyaz sadece ve sadece AKP milletvekillerine ait olacak. Önceki 16 yıl boyunca hangi muhalefet milletvekilinin getirdiği bir kanun teklifi yasalaştı ki, “monokrasi” içindeki TBMM’de yasalaşsın? Belli ki kısa zaman önce Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın söz ettiği “güçlü Meclis”in gücü de bundan başka bir şey değildi. Artık sayısız hayat, ümit, özlem, bekleyiş AKP’li vekil imzalarını taşıyan torba tekliflerin içine atılacak. Carrefoursa’da outlet dönemi Sabancı Holding ve Carrefour iştiraki CarrefourSA, İçerenköy CarrefourSA hipermarketinde, Outlet dönemini başlatıyor. Her ay ürünlerin yenileneceği outlet reyonlarında dizüstü bilgisayar, elektrik süpürgesi gibi ürünler, indirimli fiyatlardan satışa çıkarak tüketicilerin daha fazla tasarruf etmesi sağlanacak. l Ekonomi Servisi Alarko vanayı kıstı Alarko Holding, EPDK’ye başvurarak Kırklareli’de bulunan Doğalgaz Kombine Çevrim Santralının kurulu güç lisansını düşürdü. Doğalgaz fiyatlarının yükselmesiyle çevrim santrallarının elektrik üretimindeki payının azaldığı görülüyor. C MY B