Katalog

DUNYA YEMEN’DE GÖÇMEN FELAKETİ Somali’den Körfez ülkelerinde iş bulma umuduyla Yemen’e geçmeye çalışan en az 46 göçmenin, teknelerinin batması sonucu yaşamını yitirdiği açıklandı. BM yetkilileri, Bosaso Limanı’ndan geçen salı günü yola çıkan, yaklaşık 100 Etiyopyalı göçmeni taşıyan teknenin, kötü hava koşulları nedeniyle önceki gün sabah saatlerinde Aden Körfezi açıklarında alabora olduğunu duyur du. Uluslararası Göç Örgütü (IOM), yaşamını yitirenlerin 37’sinin erkek, dokuzunun da kadın olduğunu belirtirken 16 kişinin de henüz bulunamadığını kaydetti. Teknedeki bazı göçmenlerin can yeleğinin bulunmadığı iddia edildi. Afrika boynuzundaki ülkeler Etiyopya, Cibuti, Somali ve Eritre’den gelen göçmenler, iç savaş ve insani krize rağmen Avrupa’ya çıkış kapısı olduğu algısı nedeniyle on yıllardır Yemen’e göç ediyor. Cuma 8 Haziran 2018 17İSBP1AA1’İ NKKAAYNADD’IDNAAN Feminist kabinedishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR:BETÜLBERİŞE 13 Ürdün’de tepki çeken vergi tasarısı geri çekiliyor Eylemciler seslerini duyurdu Ürdün’de hükümet günlerdir süren yoğun protestoların ardından, IMF destekli yeni vergi yasa tasarından geri adım attı. Tasarının geri çekileceği duyuruldu. Hani Mulki’nin istifasının ardından yeni hükümeti kurmakla görevlendirilen Eğitim Bakanı Ömer el Rezzaz, meclis başkanı ve bazı milletvekilleriyle görüşmelerinin ardından yaptığı açıklamada, tartışmalı gelir vergisi yasa tasarısının gelecek hafta yeni kabinenin kurulmasının ardından hükümete geri gönderileceğini söyledi. Tasarı çalışanların vergilerinin en az yüzde 5 artırılmasını, şirketler için ise yüzde 20 ile yüzde 40 arasında artış öngörüyordu. IMF’nin diktesi olarak görülen tasarı, birçok kesim tarafından tepkiyle karşılanmış, başkent Amman’ın yanı sıra birçok kentte gösteriler düzenlenmişti. Başbakan Mulki protestolar üzerine istifa etmiş, Kral Abdullah’ın gerilimin düşürülmesine yönelik çağrılarına rağmen gösteriler önceki gece de devam etmişti. Rezzaz, “Vatandaşların haklarını çiğnemeyecek yeni bir vergi sistemi” üzerinde çalışmaya başlayacaklarını da aktardı. Alo Putin... Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, geleneksel “Direkt Hat” adlı yayın çerçevesinde vatandaşların iç ve dış politikaya yönelik sorularını yanıtladı. Putin, Suriye’de, Rusya’nın çıkarları çerçevesinde gerektiği kadar kalmayı sürdüreceklerini söyledi. Suriye’de savaşta can kayıplarının olmasının üzücü olduğunu ancak diğer yandan da çatışma sahasında bulunmanın Rus silahlı güçleri açısından büyük bir deneyim anlamına geldiği görüşünü dile getirdi. Batı’nın Rusya’yı rakip olarak gördüğünü, yaptırımların da bundan kaynaklandığını savundu. #MeToo’yu eleştirdi Putin’in ayrıca, ABD’li kadınların cinsel istismara karşı başlattığı ve dünya çapına yayılan #MeToo hareketini desteklemediği yönündeki ifadeleri dikkat çekti. “Batılı ülkelerde özellikle kadın hakları alanında faaliyet gösteren bazı örgütlerin bir hareket başlattığını ve 2030 yıllık davaları teşhir ettiklerini görüyoruz. Tüm medeni ülkelerde bu tip hukuk uyuşmazlıklarını çözmek için yasal süreçler var” dedi. Putin, Direkt Hat programına katıldı. İhmal suçlaması Guatemala’da Fuego Yanardağı’nın patlaması sonucu meydana gelen felakette yaşamını yitirenlerin sayısı 99’a yükseldi. 150’den fazla kişinin halen kayıp olduğu duyuruldu. Öte yandan, uzmanların patlamanın olduğu geçen pazar günü sismik hareketlilikle ilgili acil müdahale kurumunu uyarmalarına rağmen, yetkililerin bölgeyi boşaltmak için harekete geçmedikleri iddiası büyük tepkiye neden oldu. Muhalefet, olayın soruşturulmasını talep etti. Bakanlık koltuklarının üçte ikisine kadınları atayan Sosyalist İşçi Partili Başbakan Sanchez, bu adımla ülkesinde bir ilke imza attı İspanya’da geçen hafta iktidardaki Halk Partisi hükümetinin yolsuzluk skandalları nedeniyle düşmesinin ardından başbakan olan Sosyalist İşçi Partili Pedro Sanchez’in kabinesine kadınlar damga vurdu. Eski başbakan sağ cepheden Mariano Rajoy’un erkek ağırlıklı kabinesinden farklı olarak 17 bakandan 11’i kadın olan “feminist kabinenin” Avrupa’da kadın sayısı en yüksek hükümet olduğu belirtildi. Ayrıca bunun İspanya’nın demokrasi tarihinde de bir ilk olma özelliği taşıdığına dikkat çekildi. Sanchez yemin töreninde de İncil’e el basmayarak İspanya tarihinde bir ilke daha imza atmıştı. Kabinenin dünkü yemin töreninde de dini simgeler yoktu. Değişimin yansıması Ülkede, Emekçi Kadınlar Günü 8 Mart’ta beş milyon kadın ücret eşitsizliği ve şiddeti protesto etmek için “feminist grev” yapmıştı. Kendisini “feminist” olarak tanımlayan Sanchez bu grevin İspanyol toplumunda bir dönüm noktası olduğunu, yeni kabinesinin 8 Mart’ta İspanya’da ortaya çıkan değişimin yansıması olduğunu belirtti. Başbakan, yeni hükümetin “Avrupa Birliği’ne bağlı” bir politika izleyeceğinin de altını çizerek “Çünkü Avrupa Sanchez hükümeti dün Kral Felipe tarafından kabul edildi. ASTRONOT BAKAN İspanya’nın ilk astronotu Pedro Duque (solda), bilim bakanı oldu. bizim evimiz” şeklinde konuştu. Sanchez, “Kabine, cinsiyet eşitliğinden yana, kuşaklar arası, dünyaya açık ama AB’ye demirli” dedi. Parlamentodaki 350 sandalyeden 84 milletvekiliyle İspanya tarihinin en “azınlık” hükümeti olarak görev yapacak olan Sanchez’in kabinesinde başbakan yardımcısı olan Carmen Calvo cinsiyet eşitliğinden sorumlu bakanlık görevini de üstlendi. Eski AB Komisyonu Bütçe Genel Müdürü Nadia Calviño ekonomi, Dolores Delgado adalet, Margarita Robles savunma bakanlığına atandı. Isabel Celaá eğitim bakanı ve hükümet sözcüsü oldu. Meritxell Batet kamu yönetimi, Magdalena Valerio çalışma, Carmen Monton sağlık, Teresa Ribera çevre, Reyes Maroto turizm, Maria Jesus Montero finans bakanlığı koltuğuna oturdu. Gözler Katalan krizinde İçişleri Bakanlığı’na atanan isim ise eşcinsel Fernando GrandeMarlaska, eski bir yargıç. Kabinede iki Katalan bakan da var, Dışişleri Bakanı Josep Borrel ve Meritxell Batet. Eski Avrupa Parlamentosu Başkanı Borrell, Katalan bağımsızlığına karşı. Batet’in görevlerinden birinin ise Katalan Özerk Yönetimi ile merkezi Madrid hükümeti arasındaki krizi gidermeye çalışmak olduğu belirtiliyor. Katalanların geçen yıl tek taraflı referandumunun ardından bağımsızlık ilan etmesi BarselonaMadrid hattında ipleri germiş, Rajoy hükümeti Katalan yönetimini feshetmişti. Yyoeldai çyıılldsıonra Suriye’nin kuzeyi ile güneyi arasındaki bağlantıyı sağlayan M5 karayolunun yeniden tamamen ulaşıma açıldığı bildirildi. Deraa’dan Ürdün’e uzanan yolun Hama ile Humus arasındaki 47 km’lik bölümü savaşın patlak vermesiyle 7 yıldır kullanılamıyordu. Şam hükümeti yolun açılmasının ekonominin yeniden canlanması için önemli olduğuna dikkat çekti. Öte yandan, Rusya’nın Suriye’deki tarafları uzlaştırma merkezi, önceki gün 370’ten fazla kişinin Doğu Guta ve Humus’taki evlerine döndüğünü duyur du. Bu arada, Suriye’nin Deyr ez Zor bölgesindeki IŞİD’e karşı Irak ve uluslararası koalisyon tarafından yürütülen operasyon devam ediyor. Irak jetlerinin Fırat’ın doğusundaki Heccin bölgesinde IŞİD mevzilerini bombaladığı dün gündeme yansıdı. G7 zirvesi öncesi Trump’a sert çıkış BAĞDAT’TA PATLAMA Irak’ta meclis, Kerkük başta olmak üzere birçok sandıkta hile ve usutlsüzlük yapıldığı iddiası nedeniyle oyla Kanada’da bugün başlayacak G7 zirvesinin ABD ile diğer rın tamamının elle sayılması kararı verirken önceki gece başkent Bağdat’ta meydana gelen patlama gerilimi daha üyeler arasında (Fransa, Almanya, Britanya, İtalya, Kanada, Japonya) İran’la nükleer uzlaşıdan iklim anlaşmasına ticaret savaşlarına uzanan bir dizi konuda görüş farklılıklarını bir kez daha gözler önüne sermesi bekleniyor. Zirve öncesinde dün Ottawa’da bir araya gelen Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Kanada Başbakanı Justin Trudeau da Trump yönetimine sert çıkışlarıyla dikkat çekti. Ortak basın toplantısında Macron, görüş birliğini sağlamak önemli olsa da, liderlerin ABD Başkanı Donald Trump olmadan da bir anlaşmaya varmaktan İsrail Başbakanı Netanyahu dün Londra’da temaslarda bulunurken bir grup, Filistinlilerle dayanışma eylemi düzenledi. Öte yandan İran’ı izole etme çabasındaki İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Avrupa’nın önemli baş da artırdı. Seçimlerden zaferle çıkan Sairun İttifakı’nın ana unsurlarından Sadr Hareketi’nin güçlü olduğu Sadr mahallesinde gerçekleşen, 18 kişinin yaşamını yitirmesine, 90 kişinin yaralanmasına sebep olan patlamanın ardından kimi kaynak olayın bir Şii camisine yönelik bombalı saldırı olduğunu iddia etti. İçişleri Bakanlığı ise olayın güvenlik güçlerinin mühimmat dolu bir sandığı incelemek maksadıyla açması sırasında meydana geldiğini belirtti. Sadr Hareketi’nin lideri, Şii din adamı Mukteda el Sadr ise taraftarlarına sağduyu çağrısı yaptı. Karar yargıya gidiyor korkmamaları gerektiğini söyledi. Zir kentlerine yaptığı ziyaretlerde, İran’la Meclisin oyların yeniden sayım ka vede Trump ile iklim değişikliği ve İran uluslararası nükleer anlaşmanın iptali rarı ile ilgili de yorum yapan Sadr, “Ba yaptırımları ve gümrük tarifeleri krizine atıfla ticari gündemlere ilişkin tam bir örtüşme sağlanamayacağını düşündüğünü de söyledi. Macron şu ifadeleri kullandı: “Biz Avrupalılar ve Japonlar Trump’ın imzasını almak için her şeyden vazgeçmeye hazır değiliz.” Trudeau ise korumacı tarifeleri ulusal güvenlikle bağdaştıran Trump’a “Washington’ın en yakın müttefikleri olan Kanada ve Fransa’nın ABD’nin ulusal güvenliğini tehdit ettiğini söylemek gülünç” sözleriyle yanıt verdi. G6+1 formülü AFP’nin haberinde, Macron ve Trudeau’nun zirve bildirgesinde ABD’nin izole edilerek G6+1 formülünü değerlendirdikleri savunuldu. ne ilişkin yol alamasa da, Tahran’a bağ zı partilerin zaferlerini gölgelemeye ça lı güçlerin Suriye’den çekilmeleri konu lıştıklarını” söyledi. Diğer yandan mec sunda görüş birliği sağladığı iddia edil lisin kararı, usulsüzlük iddialarını gün di. Netanyahu’nun Almanya Başbakanı Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve dün Britanya Başbakanı Theresa May ile görüşmelerine ilişkin Times of Israel gazetesine bilgi veren İsrailli bir diplomat, İran’ın Suriye’deki askeri varlığının son bulması ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun İran’ın deme getiren Türkmen siyasiler tarafından memnuniyetle karşılandı. Bağımsız Yüksek Seçim Komiserliği’nin ise meclisin bu adımını anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle yargıya taşıma kararı dün gündeme yansıdı. Bu arada Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin bağımsızlık referandumu sürecinde görevden alınan eski Kerkük Valisi Necmeddin Kerim hakkında tutukla nükleer faaliyetlerine ma kararı çıkarıldı. Ke dair ellerindeki belge rim, Kerkük’teki seçimde leri değerlendirmesi hile yapılmasına öncülük konularında uzlaşı ol Bağdat’taki patlamada 18 etmekle suçlanıyor. duğunu savundu. kişi yaşamını yitirdi. Dünya Kupası ve siyaset Türkiye seçim hararetine kaptırmışken, küresel hararet yeşil sahalara taşınıyor. Neoliberal küreselleşmenin sınıfsal karakterini çoktandır sorgulatır olduğu dünya futbol sanayisinin en mühim turnuvası başlamak üzere... 2018 Dünya Kupası’nın ev sahibi, Batı’da ‘her taşın altından’ çıkmakla suçlanıp yaptırımlara hedef olan Rusya Federasyonu. İlk maç 14 Haziran’da Moskova’daki Luzhniki Stadyumu’nda. Ruslar Suudileri ağırlayacak. Ve ünlü deyişte olduğu üzere ‘futbol asla sadece futbol değil’. HHH İlk kriz turnuvanın gözdesi Arjantin’in İsrail ile hazırlık maçını Gazze’de sivillerin öldürülmesi ve ABD elçiliğinin Kudüs’e taşıması gerekçesiyle iptaliyle patladı. İsrail Spor Bakanı, Arjantin Futbol Federasyonu’nu ‘teröristlerin’ Messi gibi futbolcuları tehditlerine boyun eğmekle suçladı. Olayı 1972 Münih Olimpiyat Oyunları’nda Kara Eylül’ün rehine eyleminde 11 İsrailli sporcu ve antrenörün öldürülmesiyle kıyasladı. Krizde, İsrail’in Hayfa yerine Kudüs’ü istemesinin rol oynadığı da söyleniyor. Messi 2014 çatışmasında UNICEF iyi niyet elçisi olarak Filistin’e desteğiyle tanınmışken, Hamas “Teşekkürler Arjantin” mesajları attı. Sonra, ünlü Amerikan spor firması Nike var. Trump yönetiminin nükleer anlaşmadan çekilip yaptırımları devreye sokması üzerine bu sene İranlı futbolculara ayakkabı sağlamayı reddetti. Firma gerekçesinde yaptırımları anıp şaka gibi bir ifade kullandı: “Bunun hiçbir siyasi durumla alakası yoktur.” HHH Tabii odağı turnuva ile ‘yumuşak gücünü’ sergileyecek Rusya var. Litvanya Dışişleri Bakanı Linas Linkevicius, kupanın Rusya’da yapılmasını ‘aptal bir fikir’ diye nitelerken, “Sporun spor, kültürün kültür olduğunu safça düşünenler, Rusya’da her şey politiktir” deyivermiş. Tabii ya, başka ülkelerde ‘her şey siyaset üstü’! Böyle olmadığını salt SSCB mirası spor başarılarıyla ünlü Rusların son spor olaylarında ‘doping’ iddialarıyla hedef alınmasından değil, öteden beri biliyoruz. 1980’de SSCB, Afganistan’ın ilerici hükümetinin cihatçılara karşı yardımına koştuğu için Moskova Yaz Olimpiyatları’nda boykot çağrılarına maruz kaldı. Batı, 2014 Soçi Olimpiyatları’nı boykot için Ukrayna’da kendi tezgâhladığı darbeyi vesile etmeye çalıştı. Eh bu kez ABD takımı 2018 Dünya Kupası’ndan Trinidad ve Tobago’ya utanç verici bir yenilginin ardından ‘seyirci’ kalmaktayken, Moskova, Suriye yahut Ukrayna üzerinden ‘gol yememek’ için alarmda. HHH Kupa vesilesiyle bir dostum da 1974 ŞiliSSCB vakasını anımsattı. 1974 Almanya Dünya Kupası’na gidecek takımı belirleyen karşılaşma, Şili’de Pinochet darbesinden birkaç hafta sonrasına denk düşer. Maçın oynanacağı Santiago Ulusal Stadyumu, ünlü müzisyen Victor Jara dahil 7 binden fazla solcunun toplanıp işkenceden geçirildiği yerdir. SSCB ‘kana bulanmış’ bu stadyuma çıkmayı reddeder. FIFA devreye girip denetçi yollar. Hayatta kalanlar, sonradan stadyumun tünellerinde kilitli odalara nasıl tıkıldıklarını anlatmıştır. Ama denetçiler ne hikmetse bir şey bulamaz. Başlama düdüğü çaldığında Şili takımı kendi çalıp oynar. Tabela Şili:1, SSCB: 0’dır. Almanya’ya giden Şili umduğunu bulamaz. Şilililer için utancı telafi eden, annesi de işkenceden geçirilmiş takımın yıldızı Carlos Caszely’nin Almanya’ya gitmeden Pinochet ve generallerinin karşısına çıkartıldıklarında ellerini sıkmamış  olmasıdır. Bu cuntaya ilk kamusal itirazdır. Caszely’yi 10 sene sonra jübilesinde 80 bin insan uğurlar. Buna karşılık benim bazı solcu ağabeylerimizden anımsadığım da aynı Sovyetler’in desteklediği 1978’in faşist Videla Arjantin’inin Hollanda’yı 31 yendiği maçta, Arjantinlileri tutabilmiş olmaları. HHH Futbol biraz irrasyonel bir oyun. Uluslararası turnuvalarda yurtseverliklerin kapışması ve enternasyonalizm iç içe geçer. “İyi futbol için duacıyım ben. Dünyayı dolaşıp avuçlarımı açar, stadyumlarda dua ederim: ‘Allah aşkına, iyi bir hamle göreyim.’ Ve iyi futbol olduğunda bu mucize için şükreder, hangi takım ya da ülkeden geldiğiyle zerre ilgilenmem” diyen Galeano felsefesini benimseyen eksik değildir. Bugün kimi ‘küresel güney’in kazanmasını arzuluyor, kimi AlmanyaRusya ‘Avrasyacılığının’. Neticede, ‘futbol asla sadece futbol değil’. Taliban’la geçici ateşkes Afganistan’da hükümet, Taliban ile savaşta geçici ateşkes kararı aldıklarını açıkladı. Devlet Başkanı Eşref Gani, Taliban’a yönelik operasyonların Ramazan sonuna kadar durdurulacağını ilan etti. 1219 Haziran tarihleri arasında uygulanacak ateşkes, IŞİD’i kapsamıyor. Taliban’dan ise ateşkes ilanını kabul edip etmediği yönünde henüz açıklama yapılmadı. C MY B