Katalog

DUNYA Körfez krizi Lahey’e taşınıyor Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirliği (BAE) liderliğindeki cephenin “İran’la yakınlaşmak, teröre destek vermek” suçlamalarıyla Katar’a ablukası sürerken Körfez’deki kriz, Lahey merkezli Uluslararası Adalet Divanı’na taşındı. Katar’ın BAE’yi “vatandaşlarına karşı düşmanca iklim yaratmak, ayrımcılık uygulamak” suçlamasıyla mahkemeye şikâyetine misilleme geldi. Suudi Arabistan ve BAE hava sahasını ihlal ettiği gerekçesiyle Katar’a ilişkin şikâyetlerini Lahey’e taşıma niyetlerini duyurdu. Trump Putin’i yokladıPerşembe28Haziran2018 dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: ECE KURTULUŞ 13 Rusya ile ABD arasındaki ilişkilerde, Suriye ve Kırım sorunlarının yanı sıra üst üste uygulanan ekonomik yaptırımların etkisi sürerken iki ülke lideri arasında gelecek ay yapılması beklenen görüşme için en önemli nabız yoklaması dün Moskova’da gerçekleşti. ABD Başkanı Donald Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton dün Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve güvenlik yetkilileriyle görüşmelerde bulundu. Rusya’dan Bolton’ın temasları sonrasında yapılan açıklamada, “PutinTrump zirvesinin üçüncü bir ülkede gerçekleşmesi için mutabıkız” denildi. Ancak olası bir görüşme için hazırlıkların birkaç haftadan fazla sürebileceğine de işaret edildi. ABD ile Rusya, uzun yıllara yayılan Suriye savaşı ve Rusya’nın Kırım’ı ilhakı gibi konularda sürtüşme yaşıyor. Eski Rus çifte ajan Sergey Skripal’in Britanya’da zehirlenmesinin ardından Moskova’yı suçlayan ABD, Londra’yla birlikte Rusya’ya karşı ağır diplomatik ve ekonomik yaptırımlar uygulamış, diğer Batılı BatıRusya arasında yüksek tansiyonlu ilişkiler sürerken ABD Başkanı’nın danışmanı Moskova çıkarması yaptı Rusya Devlet Başkanı Putin, Bolton’u Kremlin’de ağırladı. ülkeler de bu adımı izlemişti. Öte yandan, 2016 ABD başkanlık seçimlerine müdahale soruşturması nedeniyle Rusya’yla ilişkileri sorgulanan Trump, bu ay Kanada’da yapılan ve oldukça gergin geçen G7 zirvesinde Kırım’ı ilhak ettiği için 2014’te gruptan çıkarılan Rusya’nın geri alınması isteğini dile getirmişti. Helsinki olabilir Trump’la Putin’in gelecek ay bir araya gelmeyi planladıkları da gündeme yansımış, ABD’de yayın yapan Politico dergisi buluş manın Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de yapılabileceğini iddia etmişti. Bolton’ın ziyaretinin öncelikli gündeminin, PutinTrump buluşması olduğu bildirilirken ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da hafta sonu yaptığı açıklamada ziyaretin liderler zirvesinin çok uzak bir zamana sarkmamasını sağlayacağını söylemişti. Putin’in sözcüsü Dimitri Peskov da Bolton’ın ziyaretinde iki ülke arasıdaki ilişkilerin “üzüntü verici durumunun” ve önemli uluslararası gündemlerin ele alındığını belirtti. Roma, yaptırımları sorguluyor İtalya’da aşırı sağsağ popülist koalisyon hükümetinin Başbakanı Giuseppe Conte, Avrupa Birliği’ne (AB) Rusya ile ilişkilerde yumuşama çağrısında bulundu. Brüksel’de bugün ve yarın yapılacak AB zirvesinde hükümetinin tavrına ilişkin parlamentoda konuşma yapan Conte, Kırım’ın ilhakı nedeniyle AB tarafından Rusya’ya uygulanan yaptırımların otomatikman uzatılmamasını istedi. Rusya’yla ticari ilişkilerin önemine vurgu yaptı. Norveç’e şikâyet Moskova ile diyalog arayışındaki Trump’tan diğer yandan da Rusya’yla ilgili önlemlere ilişkin NATO müttefiki Norveç’e uyarı geldiği savunuldu. Norveç basınına göre Trump, Kutup bölgesinden Rusya’yla komşu Norveç’in Başbakanı Erna Solberg’e gönderdiği mektupta milli gelirin yüzde 2’sine karşılık gelen NATO katkısını ödemek üzere bir plan talebinde bulundu. Paraları saymak üç gün sürmüş Malezya’da kamu yatırım fonu 1 MDB’ye yönelik yolsuzluk soruşturmasında adı geçen eski Başbakan Necip Rezak’la bağlantılı altı mülke düzenlenen polis operasyonlarında ele geçirildiği duyurulan nakit para, mücevher, özel ta sarım çantalarının da aralarında olduğu eşyaların değerinin daha önce açıklanan 28 mil yon doların yaklaşık 9 katı ol duğu duyuruldu. Ticari Suçları Araştırma Bürosu yetkilileri geçen ay Rezak’la bağlantılı mülklerde ele geçirilen değerli eşyalara ilişkin bilgi verdi. 225 milyon dolar... Bu çerçevede yüz kişilik bir ekibin sayıları 12 bini bulan mücevherleri incelediği, bun lardan en değerlisinin 1 milyon 590 bin dolar olduğu kaydedildi. Evlerde bulunan takı, eşya, nakit paranın toplam değerinin 225275 milyon dolar olduğu savunuldu. Ayrıca yetkililer yaklaşık 29 milyon dolar nakit para bulduklarını, bunu altı makineyle üç gün boyunca saydıklarını anlattı. Rezak ve ailesi, değerli eşyaların çoğunu hediye olarak açıklamıştı. Yetkililer Rezak’ın gözaltına alına bileceği sinyalini Rezak verdi. Rezak geçen ay seçimleri kaybetmişti. ‘Hastaneler vuruldu’ Suriye’nin güneyinde Ürdün sınırı ile İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri’ne uzanan Deraa’da ordu ile cihatçılar arasında çatışmalar yoğunlaşırken ateş arasında kalan sivillere yönelik kaygılar artıyor. Muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne göre, Suriye ordusuna Rus jetlerinin de destek verdiği Deraa kent merkezini de kapsayan operesyonlarda üç has tane hedef oldu. Hastane binalarının zarar gördüğü, kullanım dışı kaldığı savunuldu. Deraa’ya yaklaşık 30 kilometre uzaklıktaki Nawa kasabasına da Suriye ve Rusya’nın bombardıman düzenlediği, en az beş kişinin yaşamını yitirdiği, enkaz altında kalanların olduğu haberleri gündeme yansıdı. RusyaABDÜrdün’ün geçen yıl vardığı “çatışmasızlık bölgeleri” uzlaşısını da kapsayan Deraa’da gerilimin artmasıyla birlikte dün Moskova’dan “anlaşmaya bağlıyız” açıklaması geldi. BM’den önceki gün çatışma, bombardımanlar nedeniyle yaklaşık on günde bölgeden kaçıp Ürdün sınırına doğru ilerleyen sivillerin sayısının 50 bine yaklaştığı uyarısı yükselmişti. Ürdün ise daha fazla sığınmacıyı barındırma gücünün olmadığı, kapılarının kapalı olduğu çıkışı yapmıştı. Eyaletler isyan etti Nijerya’da can kaybı 200 oldu Dini ve etnik çatışmaların her yıl yüzlerce can kaybına sebep olduğu Nijerya’nın Plateau eyaletinde geçen hafta çobanlar ve çiftçiler arasında patlak veren şiddet olaylarında bilanço ağırlaşıyor. Nijerya’nın Plateau Eyaleti Valisi Simon Lalong, iki topluluk arasındaki çatışmalarda 200’den fazla kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Yerel basına göre uzun süredir kanlı çatışmalara sahne olan bölgedeki son olaylar, çoğunluğu Hıristiyan olan Berom grubundan çiftçilerin geçen haftasonu çoğunluğu Müslüman olan hayvancı Fulaniler’e saldırarak 5 kişiyi öldürmesiyle yeniden alevlenmişti. 5 yıl sonra ateşkes Güney Sudan’da yaklaşık 5 yıldır süren iç savaşa son vermek için yürütülen barış görüşmeleri sonuç verdi. İç savaşın tarafları Devlet Başkanı Salva Kiir ve muhalif lider Riek Machar, dün 72 saat içinde kalıcı ateşkesin sağlanmasını içeren anlaşmaya imza attı. ABD’de Trump yönetiminin ülkeye “yasadışı” yollardan giren göçmenlere yönelik “sıfır tolerans” politikasına yönelik tartışmalar dinmiyor. New York, Kaliforniya ve Washington başta olmak üzere 17 eyalette başsavcılar, Trump’ın yüzlerce göçmen çocuğun, haklarında yasal işlem başlatılan ailelerinden ayrılmasına sebep olan politikası nedeniyle yönetimi mahkemeye verdi. Seattle Bölge Mahkemesi’ne sunulan 128 sayfalık dava dosyasında, Trump’ın göçmen politikasının anayasadaki eşit hak, federal iltica ve statü haklarını ihlâl ettiği savunuldu. New York Başsavcısı Barbara Underwood, “Çocukları ebeveynlerinden ayırmak insanlık dışı, vicdansızca ve yasadışıdır. Bizim ülkemiz bu değil. Trump yönetiminin anayasayı ve haklarımızı baltalamasına seyirci kalmayacağız” ifadelerini kullandı. New Jersey Savcısı Gurbir Grewal da “Yönetim her gün yeni ve tutarsız politikalar çıkarıp bunları tutarsız gerekçelere dayandırıyor gibi gözüküyor. Ancak şunu unutamayız: İnsanla rın yaşamları tehlikede” dedi. San Diego eyaletinden bölge mahkeme başkanı Dana Sabraw ise Amerikan Sivil Birliği’nin açtığı dava üzerine, Trump yönetiminin çocuklar ile ailelerini en fazla 30 gün içerisinde bir araya getirmesi gerektiğine hükmetti. Karara göre, 5 yaşından küçük çocuklar 14 gün içinde, 5 yaşından büyük çocuklar ise 30 gün içinde ebeveynleriyle yeniden bir araya getirilecek. Trump’ın “sıfır tolerans” politikası kapsamında 2 bin 300’den fazla göçmen çocuk, sınırda ailelerinden ayrılarak bir tesise alınmıştı. Uygulama uluslararası çapta protesto edilirken Trump, Trump’ın seyahat yasağına Yüksek Mahkeme’den onay çıkması üzerine New York’ta Federal Mahkeme binası önünde protesto düzenlendi. Los Angeles kentinde ise farklı mezheplerden rahiplerin sivil itaatsizlik eylemleri vardı. Polis aralarında rahiplerin de olduğu bazı eylemcileri gözaltına aldı. geçen hafta uygulamayı iptal eden bir kararname imzalamıştı. Yasağa mahkeme onayı Bu arada ABD Yüksek Mahkemesi, Başkan Donald Trump’ın nüfusunun çoğu Müslüman 5 ülkenin vatandaşlarına yönelik seyahat yasağını 4’e karşı 5 oyla onayladı. Yüksek Mahkeme hükmüne gerekçe olarak, Trump’ın yasağına karşı çıkanların, kararın anayasaya, göçmenlik yasalarına aykırı olduğunu ispatlayamamalarını gösterdi. Mahkemenin onayladığı seyahat yasağı kapsamına İran, Libya, Somali, Yemen ve Suriye giriyor. Ruhani’ye ekonomik ültimatom Ekonomik kriz ve sokak gösterilerinin bu yıl ikinci kez sarstığı İran’da milletvekilleri Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’yi ekonomi ekibini değiştirme çağrısında bulundu. İran sokakları, geçen yılın sonunda başlayıp ocak ayında devam eden ekonomik durum kaynaklı protestoların ardından bir kez daha yoksulluk karşıtı eylemlere sahne oluyor. Yüksek enflasyon ve dövizdeki dalgalanmanın ardından başta Tahran Büyük Pazarı olmak üzere pek çok kentte esnaf kepenk kapatırken İsfahan ve Kirmanşah gibi kentlerde de halk sokağa çıktı. İran Yargı Erki Başkanı Ayetullah Sadık Laricani önceki gün yaptığı konuşmada, ekonomik istikrarı bozanların idam cezasına çarptırılacağı uyarısında bulunurken, dini li der Ali Hamaney de ekonomik güvenliği bozan kişiler hakkında yargı kurumunun devreye girmesini istedi. ‘Ekibi değiştir’ Öte yandan, IRNA’nın haberine göre, meclisteki 290 milletvekilinden 187’si Cumhurbaşkanı Ruhani’ye yönelik bir mektup kaleme alarak mali sorunları “acil gündem olarak ele almasını” ve ekonomi ekibini değiştirmesini istedi. İran’da mecliste üçte iki çoğunluk sağlandığı takdirde Cumhurbaşkanı hakkında “yetersizlik” önerisi verilerek dini lider tarafından görevden alın masının önü açılabiliyor. “Reformcu” cepheden Ruhani ile “muhafazakâr” Hamaney arasında çekişmenin hükümete yönelik krizi daha da ağırlaştırabileceği yorumları yapılıyor. krizKi aaşrdameşaledrısgıMnöearçvkmıneeldna Almanya’da göçmen po litikası nedeniyle koalisyondaki par tiler arasındaki gö rüş ayrılığı, önce ki akşam yapılan toplantıda da aşı lamadı. Krizin so na ermemesi du Merkel ile Seehofer. rumunda daha önce gündeme gelen erken seçim ihtimali konuşulmaya devam ederken Sosyal Demokratların (SPD) lideri Andrea Nahles’ten koalisyonun devamı konusunda “Ne olacağı belli değil” mesajı geldi. Partilerin temsilcilerinin pazar günü de bir araya gelmeleri bekleniyor. Avrupa Birliği’nin (AB) lokomotif ülkelerinden Almanya, uzun süre hükümet kurulamamasının ardından şimdi de şubat ayında Hıristiyan Demokrat Birlik tı. Koalisyon partileri arasında önceki gün yapılan 4 saatlik toplantıdan bir sonuç alınamadığı bildirildi. SPD lideri Nahles, “Koalisyonda durum, göçmen politikası da dahil olmak üzere bütün konularda çok gergin. (Görüşmelerin) bu hafta durma noktasına gelmesi üzücü ve ne olacağı belli değil” ifadelerini kullanırken Reuters’a konuşan kaynaklar, parti heyetlerinin pazar günü yeniden bir araya geleceğini bildirdi. ‘Göçmenler(CDU), Hıristiyan Sosyal Bir lik (CSU) ve SPD arasında atık değil!’kurulan koalisyon hüküme tinin iki kardeş partisi ara sında patlak veren göçmen kriziyle boğuşuyor. Şubat ayında kurulan kabinede İçişleri Bakanlığı koltuğuna oturan CSU lideri Horst Seehofer, göreve başladığı ilk günden iti AB liderleri, özellikle sığınmacı sorunu nedeniyle gergin geçmesi beklenen bugün başlayacak zirveye hazırlanırken birliğe üyelik sürecindeki Arnavutluk’tan Brüksel’e “Ülkemizde sığın baren Almanya’nın göçmen macı kampına izin vermeyiz” politikasının sertleştirilme uyarısı yükseldi. Alman Bild sinden yana görüş bildiriyor. CSU’nun kardeş partisi CDU ve Başbakan Angela Merkel’i yumuşak göçmen politikası nedeniyle eleştiren Seehofer’in planı, farklı bir AB ülkesinde kayıtlı olan, sı gazetesine konuşan Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, zirve öncesinde gündeme gelen Avrupa’da sığınmacılar için merkezler kurulması fikrine karşı çıktı ve “Göçmenlere zehirli atık muamelesi yapılamaz” dedi. nır dışı edildikten sonra geri dönen ve belgesi olmayan sığınmacıların Alman Tusk: Afrika’da kamp kurulsun ya tarafından reddedilme AB zirvesi için ülke liderle sini öngörüyor. Özellikle sı rine davet mektubu yazan ğınmacıların ilk uğrak noktası olan kıyı ülkeleri ve DoğuOrta Avrupa ülkelerinin de hedefindeki Merkel, soruna Brüksel’de bugün başlayacak AB Zirvesi’nde ortak bir çare üretmek taraftarı. Koalisyonun sona ermesi Avrupa Komisyonu Başkanı Donald Tusk, krizin çözümü için Kuzey Afrika gibi Avrupa sınırları dışında göçmen kabul merkezlerinin kurulmasını önerdi. Giderek daha fazla insanın göçmen krizini otoriter yönetimlerin çözebileceğine inanmaya baş ihtimaline karşı SPD’nin ha ladığı uyarısı yaparak “Bunu zırlık toplantıları yaptığı hafta sonu gündeme yansımış yenmek için çok az zamanımız kaldı” dedi. Prensten ‘kalıcı barış’ mesajı Britanya kraliyet nu ifade ederken “Ben de si tahtının ikinci zin gibi bölge sıradaki varisi de kalıcı bir ba Cambridge Dü rışın sağlanma kü Prens Willi sını ümit ediyo am, Ortadoğu rum” dedi. turunun üçün Ramallah cü ayağı olan durağı önce Filistin ziyare sinde Prens ti kapsamın William, önce da dün işgal Ramallah’a giden Prens ki gün de İs altındaki Batı William, Abbas ile bir rail Cumhur Şeria’da Filistin araya geldi. başkanı Reu Devlet Başkanı ven Rivlin ve Mahmud Abbas ile görüştü. Başbakan Binyamin Netan Prens William, Abbas’la gö yahu ile bir araya gelmişti. rüşmesi öncesinde yaptığı Britanya kraliyet ailesinden açıklamada, iki ülkenin geç İsrail’e ve Filistin’e resmi zi mişte birlikte çalıştığı konu yaret gerçekleştiren ilk isim lardaki başarılarından bü olan Prens William, turuna yük memnuniyet duyduğu Ürdün’den başlamıştı. C MY B