Katalog

Perşembe 28 Haziran 2018 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: İLKNUR FİLİZ ABD cep yakacak ekonomi 11 Donald Trump yönetiminin başını çektiği ticaret savaşında faturayı yurttaş ödeyecek. ABD menşeili ürünlere yüzde 80’i aşan oranda zam bekleniyor Vergi ve danışmanlık şirketi KPMG’ye göre, ABD menşeili 22 ürüne getirilen ek mali yü 25’i bulan ek vergi yürürlüğe koydu. Bunların Türkiye’ye etkisi yaklaşık 260 milyon dolar öngörüldü. Bu kararın İran’a petrol yasağı kümlülükten sonra ithal edilen ürünlerin tüketiciye bazı ürünlerde yüzde 80’i aşan ardından Türkiye’nin yaptığı misillemeyle ABD menşeili 22 ürüne yüzde 5 ve yüz Türkiye’yi vuracak zamlarla ulaşacağını hesapladı. ABD’de Trump yönetiminin başını çektiği ticaret savaşlarında yeni perde açıldı. Türkiye, Trump yönetiminin Türkiye dahil birçok ülke için uygulamaya koyduğu çelik ve alüminyuma getirdiği ek vergilere misilleme başlattı. Türkiye’nin başlattığı 300 milyon dolarlık ek mali yükümlülük kararı, alkollü içecekten tütüne, kozmetikten otomobile, pirinçten kâğıda ABD menşeili 22 ürünü kapsıyor. KPMG Türkiye Gümrük ve Dış Ticaret Hizmetleri Bölüm Başkanı Murat Palaoğlu, Türkiye’nin de dünyada gide de 70 oranlarında ek mali yükümlülük getirildi. Fiyata yansıyacak n 300 milyon dolar tutarındaki ek mali yükümlülük 21 Haziran 2018’den ithal edilen alkollü içecek, binek otomobil, pirinç, yaprak tütün, kozmetik malzemesi, plastik, kağıt, kömür gibi ürünler için geçerli olacak. Ek mali yükümlülük, gümrük idarelerince, ithalatta alınan gümrük vergileri ve diğer mali yükümlülüklerden ayrı olarak tahsil edilecek olup genel bütçeye irat kaydedilecek. n İthalatçılar bu oranda bir yükü fiyatlarına yansıtacak. ABD, müttefiklerinin İran’dan petrol ithalatını kasım ayına kadar durdurmasını talep etmeye hazırlanıyor. ABD’nin bu adımı petrol ihtiyacının yarısını İran’dan karşılayan Türkiye’yi de etkileyecek. ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan isminin açıklanmasını istemeyen üst düzey bir yetkili, müttefiklerinin İran’dan yaptıkları petrol ithalatını o zamana kadar sıfırlamalarını hedeflediklerini söyledi. Türkiye, Çin, Hindistan, Japonya ve Güney Kore ile birlikte İran’dan petrol ithalatı yapan başlıca devletler arasında yer alıyor. Enerji Piyasası Düzen yüzde 50’sini İran’dan yaptığı ithalat ile karşılıyor. Buna göre 2017’de Türkiye’nin yurtdışından ithal ettiği 25.7 milyon tonluk ham petrolün 11.4 milyon tonu İran’dan satın alındı. Yetkili ayrıca konuyla ilgili Türkiye’nin de aralarında bulunduğu ve İran’dan petrol ithal eden devletlerin yetkilileri ile henüz görüşmediklerini ancak görüşeceklerini belirtti. ‘Bizi bağlamaz’ Reuters’a konuşan petrol endüstrisi analistleri ise İran’ın petrol piyasasından soyutlanması sonrasında OPEC üretici lerinin bu açı ğı kapatacak üretim kapasitelerinin olmadığını kaydetti. ABD Başkanı Donald Trump’ın, İran ile yapılan nükleer anlaşmadan 8 Mayıs itibarıyla çekildiklerini açıklaması sonrası anlaşma hükümlerinin iptalinin yürürlüğe girmesi için gereken 180 günlük süre 4 Kasım’da doluyor. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, ABD’nin müttefiklerine İran’dan petrol ithalatını 4 Kasım’a kadar durdurma çağrısına yönelik olarak “ABD’nin kararı bizi bağlamaz” dedi. rek artan korumacılık trendi Üzerine KDV de eklendiğinde leme Kurumu’nun nin parçası olduğunu söyledi. bu ürünleri satın alan tüketi 2017 verilerine Palaoğlu şu değerlendirme ciye yüzde 80’leri aşan fiyat göre Türkiye yıl yi yaptı: artışı olarak yansıyacağı ön lık ham petrol ih n Türkiye yerli üreticisi görülüyor. Tüketici ve vergi tiyacının yaklaşık ni korumak, haksız rekabe yükü açısından yüzde 30 ek tin önüne geçmek ve iç piya mali yükümlülük ile tütün ve sadaki dengeleri sağlamak kozmetik, yüzde 60 ile otomo için ticaret politikası önlem tiv ve yüzde 70 ile alkollü içki lerine devam edeceğini Orta dikkat çekiyor. ABD markası Vadeli Program’la duyurmuştu. ABD 23 Mart’tan itibaren aralarında Çin, Rusya, Japonya, Birleşik Arap Emirlikleri ve Türkiye’nin de bulunduğu pek çok ülkeye demir ve çelik ithalatında yüzde 10 ve yüzde olmasa ya da ABD’den gelmese bile ABD’de üretilen ürünler kapsamda olacağı için otomotivde yeni markaların ya da farklı modeller düzenlemeden etkileneck. l Ekonomi Servisi iTçüinprkaöştü haber 2017’de Türkiye’nin tek rafinerisi olan Tüpraş’ın ham petrol ithal ettiği 14 ülkenin başında İran yer aldı. Trump’ın İran’dan petrol alımını durdurma talebinin hayata geçmesi durumunda Tüpraş’ın iran petrolüne alternatif bulması gere kecek. Bu da rafineri maliyetlerinin artması anlamına gelecek. Tüpraş ham petrol ithalatının yüzde 64’ünü İran’dan yapıyor. Haberlerin ardından dün Tüpraş hisselerinde değer kaybı yüzde 5.79’u buldu. Suriye’den patates geldi Kriz korkusu tırmanıyor Piyasanın çökmesini bekleyen hedge fon yöneticileri günden güne artıyor. Fon yöneticileri piyasada 2000 ve 2008’deki krizlerin bir benzerinin yaşanacağı korkularını daha dillendirmeye başladı. Londra finans yıldızlarından Greg Coffey, mayıstaki türbülansı 2000’deki dotcom balonunun sonuna benzetti. Horseman Capital Management’tan Russell Clark da yatırımcılara yazdığı bir mektupta 2008 küresel finansal krizinde yaşananları hatırlattı. Coffey, “2000 krizinin hayaletleri aramızda” dedi. İngiliz fon yöneticisi Crispin Odey, son durumda devam eden iyimserliğe dikkat çekerek bunun da kriz işareti olduğunu düşünüyor. Öte yandan Çin hükümeti destekli bir düşünce kuruluşu NIFD, sistemik bir kriz karşısında ortaya konacak mali ve finansal önlemlerin hazır olması gerektiğini kaydetti. l Ekonomi Servisi Patatese ithalatlı çözüm. Türkiye, Suriye’den 4 bin ton patates ithal etti Sarmısak da ithal Balıkesir’de 30 yılı aşkın süredir sarmısak üretimiyle geçimlerini sağlayan kırsal Cinge Mahallesi üreticileri, yerli sarmısaktan vazgeçip, halk arasında Çin ve İran sarmısağı olarak bilinen ithal tohumlu sarımısak üretimine geçti. Yerli sarmısağın lezzet, koku ve dayanıklılık açısından daha iyi olduğunu söyleyen üreticiler, buna karşın veriminin yüksek, fiziki görünüşünün daha iyi olma sı nedeniyle ithal sarmısağı tercih ettiklerini söyledi. 30 yıldır sarmısak üretimi yapan İlker Atak, “Türkiye’ye yurtdışından büyük miktarda ithal sarımısak geliyor. Gaziantep ve Kahramanmaraş’ta özellikle ithal sarmısak ekimi yüksek düzeyde. Bu nedenle bizim yerli tohum sarmısağımız 34 yıldır para yapmıyor. Geçen yıl 3.5 liraydı sarmısağın kilosu, bu sene 2.5 liraya alıcı bulamıyoruz” dedi. Fiyatı artan her gıda ve tarım ürününde üreticinin girdi maliyetlerini düşürmek yerine ithalatı tercih eden hükümet, bu kez de Suriye’den patates ithal etti. Böylece yaklaşık 8 yıldır iç savaş sebebiyle harabeye dönen Suriye, Türkiye’ye 4 bin ton patates ihraç etmiş oldu. Patatesin son dönemdeki satış fiyatı pazarda 6 TL’yi, marketlerde ise 8 TL’yi aşmıştı. Suriye’de Türkiye’nin kontrol altına aldığı bölgeden ithalatın serbest bırakıldığını açıklayan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, ithalatla pazarda satışa sunulan patatesin 2 TL’ye gerilediğini ileri sürdü. Diğer yandan, normalde yılda yaklaşık 250 bin ton Suriye’ye patates ihraç eden Türkiye, iç savaşın getirdiği zorluklar nedeniyle bu yıl ihracatta sıkıntılar yaşadı. 2018’in Mart ve Nisan aylarında üreticinin elinde kalan 400 bin ton patates, içlerinde Suriye’nin de olduğu pazarlara ihraç edilemeyip, elde kal mış; Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB), yurttaşa ‘patates tüketin’ çağrısında bulunmuştu. Irak’tan ek vergi Türkiye, 2017’de canlı hayvan ve karkas etin yanı sıra buğday, arpa, mısır gibi hububat ürünlerinin ithalatında gümrük vergileri ni düşürüp, saman ve kaba yemi kapsayan ürünlerin gümrük vergisi oranını sıfırlamıştı. Türkiye’nin beyaz et ihracatında en büyük pazarı olan Irak ise Türkiye’den it hal edeceği beyaz etin vergisini yüzde 10’dan yüzde 50’ye çıkarttı. Irak hükümetinin yerel ürünleri koruma ve ulusal sanayii geliştirme anlayışı çerçevesinde doğal patates cipsinden alınan ek gümrük vergisi ise yüzde 10’dan yüzde 85’e çıktı. Erkek takım elbisesine yüzde 20, çamaşır suyu, leke çıkarıcı ve jel bulaşık deterjanlarına yüzde 30, okul kitaplarına yüzde 200 ek gümrük vergisi getirildi. Ek vergi uygulaması 4 yıl sürecek. l Ekonomi Servisi 33131.1.1.212.2.2.0201017177TTATARARRİİHHİHLLİLİKİKKAAARRRŞŞŞIILLIALAAŞŞŞTTTIIRRIRMMMAAALLLII IÖÖZZEETTBBİLİLAANNÇÇOOSSUU ((BB(BİİNNİNTTTLLL)) ) 222000111777YYYIILILLIIIKKKAAARRRŞŞŞILIILLAAAŞŞŞTTTIRIIRRMMAALLI IGGEELLİRİRTTAABBLLOOSSUU ((B(BBİNİİNNTTLL)) AKAAKTKİTFİTFİF 3311.31.112.2.12.220.021106616 33113.1.112.21.2.220.021107717 PPAPASASİSİFFİF 313.11.21.22.0210616 313.11.212.2.22.0201017177 IDIÖDINÖDENÖNENNVEANVRAVLRAILKRILKLAILKRALRAR 989389,348,54385,4858 9911494,16,6422,06020KIKIAKAKKIYIYSIAKNSNAYIAASANVKAVKAALALVKADADALREREADLLREİİLYYİAAYBBAAABNNACCNIICI 77,,44766,47767 AA.A.GG.EGEÇEÇMÇMİMŞİŞİYŞYIYLILDILDADANANNDDEDEVEVRVREREDEDEDENENNGGEGELELİRLİRİRBBABAKAKİKYİİYEYLEEELLREERİRİİ 11001,,5051,157717 BB.B.GG. EGELELİRLİRİLRLELERERR HAHZAHIRZAIRDZIERDĞEDEĞEREĞLREELRRELRER 464564,516,81538,1383 4747848,97,91813,9313 TTİCİCTAİACRRAİİBRBİOOBRROÇÇRLLÇAALRRAR 44,,11477,19979 66,,3634,437747 FFaaFiziazivzveevMeMeMenenknkukul ulKlKıyKıymıymemetetGtGeGelierlilreilrerlieriri MEMNEMKNEUKNLUKKLUIKYLMIKYEIMYTEMLTEELRTELRER 505905,910,01940,1404 4141646,31,39692,3292 DDİĞİDĞEİEĞRREMRMAAMLLAİİBLBİOOBRROÇÇRLLÇAALRRAR 11,,77100,76606 22,,0205,509959 TTeeTmmeemettteüttütGüGeGelielrilreilrerlieriri DİĞDİEDĞRİEĞRAELRAALACALACAKACLKAALKRALRAR 121212 112212 ÖÖDDÖEEDNNEEENCCEEECKKEVKVEEVRREGGRİİGVVİEEVDDEİİĞDĞ.İ.Ğ. YYAAYSSAAASLLAYYLÜÜYKKÜÜÜKMMÜLLMÜÜLLLÜÜÜLKKÜLLKEELRRER 11,,55188,52282 22,,1211,111111 DDiDğiğeiğerreGrGeGelielrilreilrerler r CC.C. F.FOOFNONLNLALARARDRDADANANNAAKAKTKTATARARIRLILAILANANLNLALARARR DİĞDİEDĞRİEĞRDEÖRDNÖDENÖNENNVEANVRAVLRAIKLRILKLAILKRALRAR 9,91,51995,1959 1199,31,30903,3303 IIDIIUIDIRUDARUNARNVAANVRAVLRAILKRILKLAILKRALRAR 494694,609,30613,0131 5544151,46,6100,96909IIIIIÖIÖZZÖKKZAAKYYANNYAANKKALLKAALRRAR MAMLAMİ LDAİULDİRUDARUNARNVAANVRAVLRAIKLRILKLAILKRALRAR 333633,653,45624,5242 3333636,63,6449,6949 RKRKUEUEKRSRSRUEMUMUSRLİLİMUASSANELİENSANNFENFEOENODFDNENEOELDLNAEGAGLRRÖAÖGRRRÖEERE MAMDAMDDAİDDDİDUDİRUDARUNARNVAANVRAVLRAIKLRILKLAILKRALRAR151951,905,10991,0919 2020424,30,33431,3131 FSFSOOOOSFNNNNOOLRLRNANAAARLRDRDAAARADNNAKNKUUKRRUUURLLUAALNNAN MVAAMVRDAAVMLDRADIAKLİRDDLIOKLİADLILOKRİMALLORAMALYRAMAYANAYNDAUNDRUDARUNARNAN AKATKAİFTKİTTFOİTFPOTLPOALPMALMIAMI I NANZANIMZAIZMHIMEHSEHASEPASLPAALPRALRAR AKATKAİFTKİGTFİEGFNEGENELENTLEOTLPOTLPOALPMALMIAMI I 474074070 1,14,74197,4,947,84998,4989 181,821,92829,2292 1,14,94179,4,779,8718,7181 662296929 FDFDAÖAÖZFDNZNALÖLEAZENAMSLMSEAINIMSNEIENTTEGGTEEGLLEİİRRLİR 11,4,4155,646,52,2622,82828PPAAPSSAİFİSFTİTFOOTPPOLLPAALMMAIMI I 3322,31,1266,41464NNAANZZAIMIZMIHMHEEHSSEAASPPALLPAALRRAR 11,4,4188,848,83,3899,23292PPAAPSSAİFİSFGİGFEEGNNEEENLLETTLOOTPPOLLPAALMMAIMI I DD.D.BB.ABAĞAĞIĞŞIŞIŞŞAŞARARTRTLTLALARARIRIGIGEGEREREREĞEĞİĞNİNİCNCECEE 11,,44177,4227,,00222,02222 11,,4144,44554,,7571,172212 FFOFONONLNLALARARARAANNANAKAKİKLİLLİLLELERERR(()() ) EE.E.TT.OTOPOPLPLALAMAMMGGEGELELİRLİRİLRLELERERR 11221992,,77933,70030 11441114,,5153,357737 FF..FFF.AAFAAALALİYLİYİEYETETGTGİGDİDİEDERERLRLELERERİRİ(İ()()) GGeGenneeenl leYYlöYönönenetietmitmimGGiGdideiderlerelrerlieriri 11,,33144,3114,,00100,07707 11,,3130,03220,,4244,449949 AAmAmamaccaaacYaYöYönönenelielkikliGkGiGdideiderlerelrerlerr 11,,22188,25585 11,,44177,4997,,44988,49989 11881,,22899,22292 11,,44199,4779,,7788,71181 GG.G.RR.ERESESMSMMİİSİSESENENENETETGTGEGEREREREĞEĞİĞİFİFOFONONLNLALARARIRNINIANAAEEKEKLKELLENENENNEENN 11,,7172,275525 MMMAALALVLVAVARARLRLIĞLIĞIIĞNININIAIARARTRTTTTITRIRIRCICICIYIYAYATATITRIRIRMIMIMLALLARARR(()()) 11,,4145,54665,,2622,228828 33223,,1216,614464 11,,4148,84888,,3839,932292 YYeYeddeedekkeAkAkAkçkçeçee KKoKoçoçAçAilAieleislesi isFFioFononunuu KKoKoçoçÜçÜnÜnivniveievrsersirtsietiestesi siYiYaYatıatrııtrmıırmılmalarlıarırı HH.H.DD. ÖDÖNÖNENEMEMMNNENETETGTGEGELELİRLİRİRFFAFAZAZLZLALASASISI I 22010616 797729922 1211622,0661,,0071177 5955,99,4,9914411 5555,545,5,4445544 1011,060,2,6622222 2222522,2555,,2225522 1411,6446,,6696699 3333733,3779,,3329922 3133011,8004,,8804400 6,676,6,7766666 3033400,404,7,0057755 8,838,1,3331133 454435533 1611,656,0,5500000 2522,2556,,2266666 1,2118,,2258855 202107177 1,2118,,2258855 1411644,0665,,0045544 7177,2118,,2298899 6366,2338,,2228822 1111,4118,,4428822 2822388,331,,3351155 1411,3441,,3321122 4144611,3664,,3324422 4044400,5449,,5599999 7,773,,7703300 3933699,8666,,8896699 9,5990,,5540044 515531133 1011,001,,0081188 1,7112,,7752255 Seçim sonuçları üzerine ‘brütalist’ notlar Seçimleri, nasıl aslında “güzel” kaybettiğini anlatmaya çalışan absürt bir anlayışla karşı karşıyayız. Sakın Beckett’in yapıtlarından birinin içinde olmayalım? Bu korkutucu olasılık bir yana, eski bir deyişi anımsar, insanları incitmemek için biraz da yumuşatırsak: savaşta ve siyasette “kaybetmenin bir değeri yoktur”. Muharrem İnce’nin kabul ettiği gibi Erdoğan kazanmıştır. Ancak bunun sandıklardan çıkan oylarla ilgisi çok zayıftır. Dahası sebepsonuç ilişkisinin oku, alınan oylardan kazanmaya doğru değildir: Erdoğan kazandığı için, sandıktan o sonuçlar çıkmıştır. AKP ve siyasal İslamın bu “zaferinde” nedensonuç ilişkisi oy oranlarından, kazanmaya doğru olsaydı, seçimlere bu koşullarda gitmezdik, seçim günü ve gecesi yaşananlar yaşanmaz, sonuçlar bu biçimde açıklanmazdı. Verili koşullarda bu seçimlerin sonuçlarının önceden belli olduğunu, birçok kez ayrıntılarıyla anlattık. Önce bu durumu değiştirmek için mücadele etmek, bu arada bir olasılık olarak “boykot” konusunu da tartışma içine almak gerekiyordu. Ancak, bu durumu değiştirmek için çaba göstermek bir yana, “bir olasılık olarak boykot” tartışması olasılığı bile, “boykot koşulu yok” kanaatleriyle hemen bastırıldı. İlginçtir, bir zamanlar aynı insanlar “AKP ülkeyi demokratikleştiriyor” kanaatiyle eleştirileri bastırmaya çalışıyorlardı.. Bizzat, yukarda değindiğim “verili koşulların” varlığı, tüm bu koşullara karşın aldıkları oyun yüzde 5152’de kalması, AKP’de temsil edilen siyasal İslamın ve liderinin destekçilerinin bu toplumda azınlığı oluşturduğunu söylüyor. Eğer gerçekten çoğunluğu oluşturuyor olsalardı OHAL’e, YSK vesayetine, seçim günü, gecesi yoğunlaşan baskıya, sokağa dökülen teröre, sonuçlar açıklanırken yaşanan kaosa gerek yoktu. Şimdi CHP’yi yeniden değerlendirmek gerekiyor. Değerlendirmeye de, siyasal İslamın partisi ilk kez hükümete gelirken, CHP’nin o zamanki liderinin tutumundan, o günden bu yana seçimlerde kendini tekrarlayan ve her seferinde iflas eden politikalardan başlamak gerekiyor. Son seçimlerin gecesinde, daha sonuçlar kesinleşmeden, siyasal İslamın lideri zaferini ilan eder, tabanı sokaklarda bu zaferi türlü taşkınlıklarla kutlar böylece, göz dağı vererek topluma dayatırken, İnce’nin ve CHP temsilcilerinin kendi taraftarlarını yatıştırmaya çalışmasını, oylara sahip çıkması beklenen 50 bin avukattan söz eden şahsın saatler boyunca ölü taklidi yapmasını da bu değerlendirmeye eklemek gerekiyor. Bu değerlendirmeden çıkacak olan sonuçların bir kısmı, kaçınılmaz olarak, başından beri CHP’nin bir kolaylaştırıcı, yatıştırıcı işlevler üstlendiğine ilişkin olacaktır. En son seçimlerde sokaklarda plakasız araçlar dolaşır, insanlar ölür, gece kutlamalarda silahlar (bu olguya ve olası sonuçlarına sık sık işaret ettik) patlarken, “aman kan akmasın” kaygısı ile hareket etmek ilk anda akla yakın gelebilir. Ancak, “aman kan akmasın” kaygısıyla kabullenilen durum, bir futbol maçına değil, siyasete hatta rejimin değişmesine, “iç savaş çıkarsa ezer geçeriz” diyen bir akla ilişkindir. Bu durumda, sahnelenen fiziki ve simgesel şiddet karşısında, bir direnci harekete geçirmeye, en azından protesto etmeye çalışmak yerine, sessizliğe bürünmenin, arkasında, “direnirsem yaşanacakların altında kalırım” korkusu ve güç iktidar ve devletzor ikilemleri arasındaki ilişkinin doğasından habersiz olmak yatıyor. Rejim değişimini tamamlayan seçimler gibi bir durum söz konusu olduğunda, yukardaki paragrafta işaret ettiğim nedenlerin ikisi de sizin aslında siyaset yapmadığınızı, dahası siyaset yapar izlenimi yaratmaya hakkınız olmadığını gösterir. Birincisi teorik bir sorundur, ikincisi ise ahlaki! Oylara sahip çıkmadınız. Gelecek seçimlerde hangi yüzle oy isteyeceksiniz? Erdoğan ve siyasal İslam kazanmıştır çünkü projesinin son aşamasında, güçiktidar ve devletzor ikilemleri arasındaki ilişkinin bilincinde olarak, gereken kararlılığı ve enerjiyi gösterebilmiştir. Yeni rejimin altında, muhalefetin, yola bu CHP ile devam etmesi, hatta varlığını koruyabileceğini düşünmesi akla uygun değildir. KISA... KISA... KISA... n Enerjisa Dağıtım Şirketleri, birçok üst düzey şirketin değerlendirildiği İngiltere’deki önemli organizasyonlardan Best Business Awards’ta ‘En İyi Müşteri Hizmetleri’ kategorisinde birincilik ödülü aldı. n Yaklaşık bir yıldır devam eden iflas, tasfiye ve borç yapılandırma süreçlerinin altından kalkamayan oyuncak devi Toys ‘R’ Us, son 200 mağazasını da kapatıp piyasadan tamamen çekiliyor. n Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, nohut alımlarıyla ilgili olarak, piyasa fiyatlarındaki düşüşün üreticiyi mağdur etmemesi için Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) nohut alımı yapması kararı alındığını duyurdu. C MY B