Katalog

Cuma 20 Nisan 2018 haber 4 EDİTÖR: ALPER İZBUL TASARIM: FUNDA YAŞAR ER İttifak 51’i bulamıyor Vesayet ikamesi 28 Şubat davasıyla ilgili olan 17 Nisan tarihli yazım üzerine kimi okurlarımdan aldığım “askeri vesayet” ile ilgili özetle, Türkiye’de bir zamanlar rejim üzerinde askeri vesayet olduğu gerçeğinin altını çizen, şimdi bu vesayetin kalkmasının iyi olup olmadığını soran iletiler üzerine konuya bir kez daha değinmek gereğini duydum. Türkiye’de bir süre, rejimin askeri vesayet altında olduğu gerçeğini kimse yadsımıyor. Nasıl yadsısın ki! Yazarı, aydını, demokratı, sanatçısı öğretmeni, öğrencisi, memur ve işçisiyle toplumun bütün kesimleri bu vesayetin sillesini yemiş, zulmü altında inlemiştir. Muntazam aralarla, gerçek anlamda demokrasi olmasa bile, kör topal yürüyen demokrasi benzeri rejime müdahale eden askeri vesayetin demokrasinin önünde bir engel olduğu ve o ortadan kalkmadıkça demokrasinin yaşama geçmesinin imkânsızlığı yadsınamaz. HHH Üstelik uygulama göstermiştir ki askeri vesayetin Cumhuriyetin kimi kazanım ve kurumlarının korunmasına yönelik olduğu savı geçersizdir. Örneğin toplumun bugün hâlâ, onun karşıtı bir iktidara karşı koruma mücadelesini verdiği “laiklik” gibi Cumhuriyetin temel kazanımlarının gerçek savunucusu Kenan Evren benzeri darbeciler değil, halkın sivil laik demokrasi bilincidir. Askeri vesayetin kötü olduğu konusunda herkes aynı düşüncede olduğuna göre daha fazla uzatmaya gerek yok. Evet, askeri vesayetin tasfiyesi yararlıdır, özgürlük açısından elzemdir. Türkiye artık askeri vesayet rejimini aşmıştır. 15 Temmuz olayı bunun parlak bir örneğidir. 15 Temmuz darbecilerinin amaçlarına ulaşmamalarının nedenlerini de doğru teşhis etmek gerekir. 15 Temmuz girişimine karşı tepki ve direniş, hem sivil halktan, hem de TSK’nin bizzat içinden gelmiştir. Bu durum 12 Eylül 1980’de ve onu izleyen ilk günlerde darbeci Kenan Evren’in bulduğu sivil toplumsal destek ile kıyaslandığında, alınan yolun ne kadar büyük olduğu kolayca anlaşılır. Evet, Türkiye artık askeri vesayet dönemini aşmıştır. Ancak, askeri vesayetin, onun özgürlükler rejimine karşı kullandığına benzer yöntemlerle tasfiyesinin de, toplumları demokrasiye yöneltmeyeceği tartışma götürmez bir başka gerçektir. Bu gibi durumlarda askeri vesayeti aşarken topluma dayatılan rejim, askeri vesayetinkiyle aynı yöntemleri uygulayacağından, askeri vesayetin aşılması ile aşılmaması arasında bir fark kalmamaktadır. HHH Ne yazık ki şu anda Türkiye’de yaşanmakta olan da budur. 15 Temmuz darbe girişiminden sonra yaşanmakta olan ve güçler ayrılığını bir yana itip, yürütmeyi ve onun başındaki muktediri hâkimi mutlak haline getiren olağanüstü hal (OHAL) rejimi sırasında, son askeri darbe girişimine karşı önlem bahanesiyle başvurulan yöntemler, toplumu, eğer askeri darbe başarılı olmuş olsaydı yaşanacak olanınkiyle aynı cendere altına sokma sonucunu doğurmuştur. Hatta daha da ileri gidilmiş olduğunu söylemek de mümkündür. Nitekim amacına erişmiş son darbe olan 12 Eylül dönemi, 2 yıllık OHAL uygulaması ile karşılaştırıldığında, toplumun her bakımdan daha kapsamlı ve daha yoğun bir baskı altına sokulduğu görülmektedir. Bu durum askeri vesayetin aşılması değil, yerine onu da alt eden sivil bir vesayet rejiminin ikame edilmesinden başka bir anlam taşımadığından, söz konusu olanın gerçekte bir vesayet ikamesi rejimi olduğu kesindir. Vesayet ikamesi rejimi, askeri vesayetin aşılması değil, onun bir başkası ile ikame edilmesinden başka bir anlam taşımaz. 28 Şubat davası olayına bir de bu açıdan bakmak gerek. Adalet Bakanı’ndan Bahçeli’ye 2. ziyaret Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, erken seçim çıkışının ardından 2. kez MHP lideri Bahçeli ile görüştü. Dün akşam saatlerinde MHP Genel Merkezi’nde gerçekleşen görüşmenin, siyasi kulislerde son dönemde dillendirilen kripto FETÖ’cülerin ülkücü akademisyenlere yönelik bir komplo hazırlığında olduğu iddiaları ile ilgili olduğu ileri sürüldü. 15 dakika süren görüşmenin ardından Gül iddialara ilişkin “İddialarla değil, belgelerle, olgularla uğraşılır. Böyle bir konu, iddia hakkında bilgimiz yok. Türkiye’de hukuk sistemi var. Kimse haksız bir iftirayla karşı karşıya kalamaz” dedi. İhsanoğlu: Erdoğan’a oy vereceğim Ekmeleddin İhsanoğlu, 2014’teki Cumhurbaşkanlığı seçiminde, CHP ve MHP’nin ‘çatı adayı’ olarak Tayyip Erdoğan’ın karşısına çıkmıştı. Seçimi kaybeden İhsanoğlu, daha sonra MHP’den gelen teklifi kabul ederek, MHP İstanbul Milletvekili olarak yoluna devam etmişti. Dün gazetecilerin sorularını yanıtlayan İhsanoğlu, 24 Haziran’daki seçimlerde, eski rakibi Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a oy vereceğini açıkladı. MAK Danışmanlık son anketini, erken seçim kararının alınmasından önce tamamladı. Ankete göre AKPMHP oyları yüzde 48’lerde, seçimin ikinci tura kalma olasılığı yüksek MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli tarafından erken seçimin açıklanmasından hemen önce tamamla fakı, şu anda yüzde 50+1’in altında, yüzde 48’ler düzeyinde. AKP, yüzde 41.5 düzeyinde. MHP ise yüzde 7’lerde görünüyor. İkisinin 25, HDP de yüzde 89 bandında. Erdoğan’ın hedefi ilk tur: Erdoğan’ın kişisel olarak özel bir oyu olduğu zaten kabul ediliyor ve tüm anketlerde de Uslu: Neredeyse referandumdaki gibi nan son anket, AKPMHP ittifa oy toplamı yüzde 50+1’i şu anda kının yüzde 50+1’i bulamadığı ERDEM bulmuyor. Ancak bu anketi, er sonucunu verdi. 24 Haziran’da GÜL ken seçim kararı alınmadan önce MAK Danışmanlık’ın anketine benzer yaptığımız dikkate alınmalı. Erken se görülüyor. Erdoğan, erken seçim kararı alırken de işi 2. tura bırakmak istemeyecektir. Ama bizdeki sonuçlara göre Erdoğan’ın ilk turda sonuca gidip AKPMHP ittifakının erken seçim kararı alacağını daha önce ilk açıklayan isim olan ANAR Araştırma Genel Müdürü İbrahim Uslu ise şu değerlendirmeleri yap sonuçlar çıkması durumunda, cumhurbaşkanı seçiminin ikinci tura kalma olasılığı yüksek görünüyor. MAK Danışmanlık firması, Nisan ayında Türkiye’nin 81 ilinde Türkiye gündemindeki konular ve “bu pazar seçim olsa” partilerin oy oranının nasıl çıkacağına ilişkin geniş kapsamlı bir anket yaptı. Anket, Bahçeli’nin çıkışı ve ardından erken seçimin 24 Haziran’da yapılması kararının hemen öncesinde tamamlandı. MAK Danışmanlık Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Kulat, en taze anketi Cumhuriyet’e açıkladı: İttifak referandumdan düşük: Bizim ölçümlerimiz, yaklaşık olarak geçen yılki referandumdaki oy oranlarına yakın sonuçlar veriyor. AKPMHP itti çim kararı ve takvimin bu kadar acil ve çok hızlandırılmış olması, oy dengelerini de etkileyebilir. MHP’de de İyi Parti’de de artış var: Bizim bir önceki anketimize göre MHP’de 2 puanlık artış var. Daha önceki ankette yüzde 5’lerde ölçmüştük, şimdi yüzde 7’lerde görünüyor. Bu yüzde 2’lik artışı, ittifak yaptığı AKP’den aldığını gözlemliyoruz. Çünkü AKP oylarında da yüzde 2’lik düşüş ölçtük. İyi Parti’yi de daha önce yüzde 5’lerde ölçmüştük. Son yaptığımız ankette yükselişte. Yüzde 7’ler düzeyinde gözledik. Saadet Partisi’nde kamuoyunda bu partinin ilgi odağı olmasına paralel bir oy artışı görülüyor. Saadet’in oyu yüzde 3.5’lerde seyrediyor. CHP, yüzde 23 gitmeyeceğini muhalefetin hareket tarzı belirleyecek. Burada lokomotif parti CHP. Ama henüz CHP’nin adayı belirsiz. Muhalefet, referandumdaki gibi iyi bir organizasyonla kampanya yürütemezse Erdoğan ilk turda sonuç alır. Gül’ün durumu: Muhalefet seçimi ikinci tura bırakacak bir organizasyon yürütemezse, ittifaklar konusunu sorunsuz halledemezse bu Erdoğan’ın elini rahatlatacaktır. Çünkü Erdoğan, SP’nin tabanından da oy almayı hedefleyecek bir seçim süreci yürütecektir. Saadet, Abdullah Gül’le görüşeceğini açıkladı. Gül’ün anketlerde belli bir desteği görülüyor. Ancak seçim sürecinin bu kadar kısaltılması, onun adaylığıyla ilgili çalışmaları da zora sokacaktır. l ANKARA tı: “Şok ya da hızlandırılmış erken seçimin temel nedeni, kötüye gidişi ve erozyonu engellemek. İktidar bloku, tüm hazırlıklarını yaptı, muhalefeti ev ödevini yapamadan yakaladı. Muhalefetin bu kadar dar takvim içinde hazırlıklarını tamamlayıp seçmenin karşısına en iyi şekilde çıkması kolay görünmüyor. Çünkü muhalefetin seçmenin karşısında yeni bir cazibe alanı yaratması gerekir. Geçen yılki referandumdaki yüzde 48.5’in üzerine çıkıp yüzde 50+1’i geçmesi için buna ihtiyaç var. Ama kendi içinde hazırlıksız bir muhalefetle bunun olması çok kolay değil. Yine de karar sandıkta çıkacak. Ve bir seçim kampanyasında da oy oranları değiştirilebilir. Seçmen ikna edilebilir. Muhalefet, kampanyada birkaç puanlık değişiklik yaratamazsa, Erdoğan’ın az farkla da olsa kazanacağını düşünüyorum.” ‘Laf ağızdan çıkmıştı’ AKP’li vekillerle toplanan Erdoğan, “Bahçeli böyle bir açıklama yaptı. Süreci uzatamazdık’ dedi. Erdoğan’ın vekillere tehdit gibi uyarılar yaptığı öğrenildi EMİNE KAPLAN Partisinin milletvekilleriyle bir araya gelen Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan, erken seçimin 24 Haziran’da yapılmasının gerekçesini “Sayın Devlet Bahçeli, grup toplantısında böyle bir açıklama yaptı. Laf ağızdan çıkmıştı, süreci uzatamazdık” diye açıkladı. Milletvekilleri ile gruplar halinde yaptığı toplantının sonuncusunu dün yapmayı planlayan Erdoğan, erken seçim kararı alınması üzerine tüm milletvekilleriyle bir araya geldi. Vekillerden davaya inanarak çalışmalarını isteyen Erdoğan, “Davaya inanmayan ya kendisi trenden iner ya da zamanı geldiğinde biz indiririz. Şu an saygıyla andıklarımız var ama adını dahi telaffuz etmek istemediklerimiz var. Ben varsam AK Parti olur, ben yoksam olmaz anlayışını kabul edemeyiz, buna asla izin veremeyiz. Önceki dönem milletvekillerimiz, listede yer alacak adaylarımızla birlikte topyekun çalışalım” dedi. Seçime hazır olduklarını anlatan Erdoğan, seçim sürecinde AKP ve MHP arasında sıkıntı yaratabilecek, kırgınlık ve ayrışma oluşturabilecek söylemlerden uzak durulmasını istedi ve “AKP, MHP’lileşti, MHP AKP’lileşti gibi söylemlere itibar edilmesin” diye konuştu. Milletvekillerine Meclis çalışmalarıyla ilgili bilgi veren AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş da TBMM Genel Kurulu’nun 1520 Mayıs’a kadar çalışacağını, bu sürede Meclis gündeminde bulunan tasarılar ile uyum paketinin çıkarılacağını söyledi. l ANKARA bu‘BgaüsnkıMn seecçlisim’te’hrzsuülyoıükşyoanrAubülyaepdkluKdbcıTeaslgPmüiiunBrlüep.lvzMainağHrelasuoyMiDTılyğrMnıtBnsıPleualAeiHamMsmbnriikPtllMaaieeaaoşi’sknlykblkıbGeienalkinuenatsdıaelnvnş2abiöneeyi4abyueKndokroalHeloidirlleşrKdulrmaıe.angduziz.ridei”ribsilÖrnumasydaırilninonnuia,eye’’dknödn“erıuAünyadirn’neeKonasikrnPdrjegeu,’asçyetzaiigmhvböıeu ÜNAL: MÜZİKLERİMİZ BİLE HAZIR Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, AKP’li vekillerle yaptığı top sorulması üzerine, “En son yapılan anketi paylaştık. Ankette Cumhur lantının ardından, genel merkez başkanımızın oyu yüzde 55.6 gö de uyum yasaları için oluşturulan züküyordu” dedi. Partinin kampan üst komisyonun üyeleriyle toplan ya sürecinin 15 Mayıs’ta başlayaca tı yaptı. Toplantı sonrasında açıkla ğını anlatan Ünal, Cumhurbaşkanı ma yapan AKP Genel Başkan Yar ve Başbakan’ın katılacağı büyük mi dımcısı Mahir Ünal, toplantıdan çı tingler olacağını bildirdi. kacak düzenlemenin Milli Mutabakat Komisyonu’na gideceğini, İyi Parti yorumu orada görüşüldükten sonra hızla TBMM’ye sevk edileceğini bildirdi. Muhalefet partilerinin baskın seçim eleştirilerine tepki gösteren Ünal, AKP’nin seçime ne kadar hazır olduğu sorusu üzerine seçim müziklerinin dahi büyük oranda hazır olduğunu söyledi. Ünal, partinin en son yaptırdığı anketin sonucunun Ünal, İYİ Parti’nin seçime katılması için bir düzenleme olup olmayacağı sorusu üzerine, “Bu çerçevede seçime girmek için yasalarla belirlenmiş koşulları taşıyan partilerin 24 Haziran’da sandıkta seçmenin karşısına çıkmasından yanayız. Kendi eksikliklerini bize fatura etmeye kalkışmasınlar” dedi. AKP’de ‘Bakanlık’ piyangosu AKP’de 22 milletvekili 3 döneme takılıyor, liste dışı kalan vekiller yeni kabine oluşuncaya kadar bakanlık heyecanı yaşayacak Soylu Arslan Gül 3 bakan göreve devam 16 Nisan’da kabul edilen anayasa değişikliğiyle seçim dönemlerinde Adalet, Ulaştırma ve İçişleri bakanlarının görevini bırakması ve bağımsız bakanların atanmasına ilişkin hükmün kaldırılması nedeniyle 24 Haziran’da yapılacak seçim öncesinde Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan görevine devam edecek. Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bekir Bozdağ da dün yaptığı açıklamada, 3 bakanın istifa etmeyeceğini ve seçime kadar görevde kalacağını açıkladı. EMİNE KAPLAN AKP’de baskın seçim kararı nedeniyle vekiller yeniden listeye girip giremeyecekleri telaşına düştü. 3 döneme takılan 22 milletvekilinin tekrar aday olup olmayacağına ise MKYK karar verecek. Erken seçim kararı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın AKP’de büyük değişikliklerin yapmasının önünü açacak. Erdoğan’ın, mevcut milletvekillerinin yarısına yakınını yeniden aday yapmayacağı konuşuluyor. Başbakan yardımcıları Mehmet Şimşek ve Fikri Işık, Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu ile Kalkınma Bakanı Lütfü Elvan’ın da aralarında bulunduğu 22 milletvekili 3 dönem kuralı nedeniyle yeniden milletvekili adayı olamıyor. Ancak son yapılan olağanüstü kongrede 3 dönem kuralı esnetilerek MKYK’ye ihtiyaç duyulması halinde 3 dönem kuralına takılan vekilleri yeniden milletvekili adayı yapma yetkisi tanınmıştı. Yeni sistemle birlikte kabinede yer alan bakanlar milletvekili olamayacak. Cumhurbaşkanı’nın milletvekilleri arasından bakan ataması durumunda vekillikleri düşecek. Erdoğan’ın se çimi kazanma olasılığına göre bakan yapacağı isimleri, Meclis’te sandalye sayısında azalma olacağı için milletvekili adayı yapması beklenmiyor. Milletvekili aday listesi dışında kalacak bakanlar ve milletvekilleri, seçimin tamamlanıp kabine kuruluncaya kadar ‘acaba bakan olur muyum’ heyecanıyla yaşayacak. Kabinede yer almayan vekillerde bu kez bakan yardımcılığı beklentisi ortaya çıkacak. Erdoğan, böylece liste dışı kalan vekillerin partiye küsüp kenara çekilmelerini de önlemiş olacak. Kabine milletvekili aday listeleri açıklandığında, listede yer alan bakanların seçimler sonrasında kabineye giremeyecekleri de netleşmiş olacak. Liste dışı kalan milletvekillerinin kabinenin açıklanmasından sonra da umutları tükenmeyecek. Bu kez, 9 ay sonra yapılacak yerel seçimde ‘acaba belediye başkanı adayı olur muyum?’ beklentisi içine girecek olan eski milletvekillerinin böylece küsmeleri de önlenmiş olacak. Erken seçimle birlikte Başbakan Binali Yıldırım başta olmak üzere belediye başkan adayı olabilecek milletvekilleriyle ilgili de karar verilmiş olacak. l ANKARA Yazıcı Uyum için ‘yetki’ yasası AKP Genel Başkan Yardımcısı Ha yati Yazıcı, uyum yasalarının Meclis’ten çıkarılacak ‘yetki yasası’na dayalı KHK’lerle 24 Haziran’a kadar çıkarılacağını açıkladı. Yazıcı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın uyum düzenlemeleriyle ilgili üst komisyonla yaptığı toplantının ardından açıklama yaptı. Seçimlere kadar uyum düzenlemelerine ilişkin alan temizliği yapılacağını belirten Yazıcı, bunun için Meclis’ten uyum düzenlemelerinin KHK ile çıkarılması için ‘yetki yasası’ çıkarılacağını söyledi. Anayasaya göre siyasi haklar ve ödevler konusunda yetki yasasına dayanılarak KHK çıkarılamadığını anlatan Yazıcı, Siyasi Partiler Yasası, seçim mevzuatı, Cumhurbaşkanlığı Seçimi Yasası’nda yapılacak değişiklikler ve teknik düzenlemelerin yer alacağı 810 maddelik uyum paketinin ise TBMM’den geçirileceğini belirtti. İki adaylık yok Bu pakette cumhurbaşkanlığına adaylık başvurularının nasıl yapılacağının düzenleneceğini kaydeden Yazıcı, 100 bin seçmenin cumhurbaşkanı adayı göstermek için ilçe seçim kurullarına kimlikle başvuracağını ve kendisine başvurusuyla ilgili alındı belgesi verileceğini açıkladı. Noter üzerinden aday gösterme yönteminden oluşacak masraf nedeniyle vazgeçildiğini anlatan Yazıcı, “Bir seçmen sadece bir kişi aday gösterebilir. Bununla ilgili kontrolü ve denetimi seçim kurulları yapacak. YSK’nin bununla ilgili bir altyapı yazılımı var” dedi. Bir kişinin hem cumhurbaşkanlığı hem de milletvekilliğine aday olmasının mümkün olmadığını belirten Yazıcı, “Birinden birini tercih edecek, ikisine birden aday olması doğasına uygun değil. Cumhurbaşkanı seçilen kişinin milletvekilliğinden istifa etmesi gerekiyor. Mevcut bir milletvekili 24 Haziran’da cumhurbaşkanlığına aday olabilir ama vekil adayı olamaz” dedi. Cumhurbaşkanlığı seçim pusulasında parti logosu olup olmayacağı sorusu üzerine Yazıcı, bu konunun henüz netleşmediğini söyledi. Yazıcı, bir soru üzerine bu pakette yeni sistemle bağlantılı olarak ‘başbakan, bakanlar kurulu’ gibi ifadelerin çıkarılacağı teknik düzenlemelerin yer alacağını bildirdi. Önce hazırlanacak... Yetki yasasıyla çıkarılacak KHK’lerde hangi düzenlemelerin yer alacağının sorulması üzerine Yazıcı, yeni sistemle bağlantılı olarak ‘başbakan, bakanlar kurulu’ gibi ifadelerin kaldırılacağı teknik düzenlemelerin KHK ile yapılacağını söyledi. Yazıcı, uyum yasalarına ilişkin KHK’lerin 24 Haziran’a kadar çıkarılabileceğini belirtti. Yazıcı, üst düzey yöneticiler ve bakanlıklarla ilgili düzenlemelerin anayasaya göre Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle yapılabileceğini, seçime kadar kararnamelerin hazırlanacağını, seçimden sonra da kararnamelerin yaşama geçirileceğini belirtti. l ANKARA / Cumhuriyet C MY B