Katalog

Cuma 2 Mart 2018 EDİTÖR: EMRE DEVECİ TASARIM: SERPİL ÜNAY Kadro beklerken işsiz kaldılarÜLK1E5SÇ0AABYPİININDA İstanbul’da 15 bin belediye işçisinin taşerondan kadroya geçiş başvurusu reddedildi. On binlerce işçi, birikmiş haklarını da kaybetti. Kamuda taşeron şirketlere bağlı çalışan işçilerin kadro başvurularının sonuçla rı açıklanmaya başlandı. İstanbul’da yaklaşık 15 bin belediye işçisinin başvurusu reddedildi. Emeklilik hakkı kazanmış olma, kapsam dı şı kalma ya da adli si cil kaydına göre es ki hükümlü olma ge rekçeleriyle başvuru ları reddedilen binler EMRE DEVECİ ce işçi, eğer itirazları kabul edilmezse işsiz kalacak. DİSK, Türki ye genelinde sayının 150 bin oldu ğunu açıkladı. Emeklilik ve eski hü kümlü olma gerekçelerinin yanı sı ra, “güvenlik soruşturması” gerek çesiyle de birçok işçinin başvurusu nun reddedildiği belirtiliyor. İstanbul Büyükşehir Belediye si’nde (İBB), İETT, İSKİ ve diğer işti raklerde çalışan 22 bin 160 işçinin kadro başvurusu kabul edilirken, 8 bin 969 işçi ret yanıtı aldı. Bunların 8 bin 386’sı için kapsam dışı ve ge çersiz başvuru gerekçesi gösterildi. Bilgileri paylaşmayan Pendik, Üs küdar ve Kağıthane belediyeleri dı şında 36 ilçe belediyesinde toplam 40 bin 32 taşeron işçinin kadroya geçiş başvurusu kabul edilirken, 5 bin 730 başvuru reddedildi. İstanbul’da belediyelerdeki kabul ve ret sayıları ile ret gerekçelerini Cumhuriyet için araştıran Birleşik Sınavla birlikte başvurusu reddedilenlerin sayısı artacak. Emek Koordinasyonu’ndan Avukat Pınar Dinç, birçok başvuru sonucunda ret gerekçesinin belirtilmediğine dikkat çekti. Hak kaybı Ret gerekçelerinde SGK kaydının olmayışının da gösterildiğini belirten Dinç, “İşçi taşerona bağlı olarak sigortasız çalıştırılmış. Yasal olmayan sigortasız çalışma, 696 sayılı KHK kapsamında ret gerekçesi olarak sayılıyor” dedi. Sigortasız çalışmaya karşı işçinin taşeron şirkete hizmet tespiti davası açmış olduğunu varsayarsak işe zaten işçiden kadroya geçiş için “taşerona karşı açtığı davadan feragat etme” şartı koşulduğunu hatırlatan Dinç, bu işçilerin iki kez mağdur edildiğini söyledi. Adli sicil kaydı gerekçesi ise çoğu kişi tarafından “sabıka kaydı varmış, ret normal” gibi düşünülse de Dinç, hak kaybına dikkat çekerek “İşçi o sabıka kaydı ile belki 20 yıl o işyerinde çalıştı, çalışmasına bu kayıt engel olmadı ama şimdi bu 20 yıllık çalışma yok sayılıyor” dedi. Dinç, güvenlik soruşturması kapsamında keyfi bir uygulama ile iktidara muhalif işçilere ret yanıtı verildiğini söyledi. Bu ret kararlarına karşı üç gün içerisinde valiliğe itiraz edilmesi gerektiği hatırlatan Dinç, “Ancak çoğu ilanda ret gerekçesi yazılmamış, bu durumda da işçinin itirazı sadece ‘itiraz ediyorum’ demekten ibaret kalacaktır ki bu da büyük bir hak gaspı anlamına gelmektedir” dedi. Çelikte ihracatçıya Trump darbesi Beyaz Saray, ABD çelik ve alüminyum sektörü yöneticilerini dün Başkan Donald Trump ile toplantıya çağırdı. Trump’ın çelik ve alüminyum ithalatına getirilecek sınırlamalar konusundaki kararlarını açıkladığı toplantıdan çelik ithalatına ek yüzde 25 gümrük vergisi kararı çıktı. Bu karar yılda yaklaşık 1 milyar dolar çelik ihraç eden Türkiye’yi olumsuz etkileyecek. ABD Ticaret Bakanlığı, Trump’a sunduğu dosyada Türkiye dahil 12 ülkeye ek yüzde 53’lük vergi getirilmesini önermişti. Dosyadaki bir başka öneri, tüm ülkelere yüzde 24’lük ek vergi getirilmesi yönündeydi. Venezüella’ya yeni yaptırımlar yolda ABD, Venezüella’ya dönük ekonomik yaptırımlarını daha da ağırlaştırmaya hazırlanıyor. Reuters’a konuşan ABD’li bir yetkili, Venezüella petrol hizmetleri şirketine yaptırım uygulamayı ve Venezüella kaynaklı petrol sevkıyatının sigorta kapsamını kısıtlamayı değerlendirdiklerini söyledi. Nisandaki başkanlık seçimleri öncesinde Devlet Başkanı Nicolas Maduro’yu sıkıştırmayı hedefleyen ABD’nin Venezüella’dan ABD’ye petrol ihracatını tamamen yasaklama seçeneğini de masada tuttuğu belirtildi. Servetlerine servet kattılar Forbes Türkiye dergisinin açıkladığı “En Zengin 100 Türk” listesindeki isimlerin toplam serveti, geçen yıla göre 18.5 milyar dolar artarak 121.4 milyar dolara yükseldi. Dolar milyarderlerinin sayısı geçen yıla göre dokuz kişi artarak 40’a ulaştı. Milyarderlerin toplam serveti ise 72.4 milyar dolara çıktı. Erol Tabanca, Melih Abdulhayoğlu, FuatAyhanFa tih Tosyalı kardeşler ile Eren ve Fatih Özmen bu yıl ilk kez dolar milyarderleri arasında yer aldı. Listenin kapanış rakamı 500 milyon dolar oldu. Bankalara olan 6 milyar dolar borcunu yeniden yapılandırma başvurusunda bulunan Yıldız Holding’in patronu Murat Ülker, bu yılda listede ilk sırada yer aldı. Ülker, servetini 1.1 milyar dolar artırıp 4.8 milyar dolara çıkardı. Tabana dayalı eşitlikçi kalkınma modelinin en yaygın örneklerinden biri kooperatifler ve kooperatifçilik. İnsanlar tek başlarına yapamayacakları işleri “birlikten kuvvet doğar” sözünü dikkate alarak birlikte yapabilmenin yollarını aradılar ve neticede kooperatifler kurdular. Gelişmiş toplumların özellikle de Avrupa ülkelerinde ekonominin hâlâ en önemli itici gücü. Avrupa ülkeleri, ABD, Kanada gibi gelişmiş ülkeler kooperatifçilik hareketini geliştirerek özellikle dar gelirlilerin yaşam düzeylerinin iyileştirilmesinde ve ülke ekonomilerinin kalkınmasında büyük yararlar sağladılar ve sağlıyorlar. Cumhuriyetin ilk dönemlerinde kooperatifçilik aynı gerekçelerle Türkiye için de kalkınmanın itici gücü oldu. 1935’te bizzat Atatürk’ün desteği ve himayesi ile çıkarılan 2834 ve 2836 sayılı Tarım Satış ve Tarım Kredi Kooperatifleri kanunları kırsal alanda kooperatiflerin gelişip yayılmasında öncü oldu. Hatta Atatürk, Silifke Taşucu’ndaki Tekir Çiftliği Tarım Kredi Kooperatifi’nin kuruluşunu 36 üretici ile birlikte gerçekleştirdi ve 1 no’lu kurucu üye oldu. Gelelim bugüne... Özelleştirilmesi için düğmeye basılan 14 şeker fabrikası... 1575 köyden pancar alımı yapıyor... Bu fabrikalar için 47 bin 758 çiftçi toplam 1.25 milyon dekar alanda pancar ekimi yapıyor.. Yine bu 14 fabrikada, 4 binin üzerinde çalışanla, 7 milyon ton şeker pancarı işleniyor, 947 bin ton şeker, 322 bin melas, 2 milyon 74 bin ton yaş küspe üretiliyor. Bugüne kadar ağırlıklı olarak kooperatifçilik modeli ile süregeldi. Gösterilen gerekçe TürkŞeker’in zarar etmesi. Daha geçen seneden Orta Vadeli Program açıklanırken 20192020 yılları için 10 Şeker Fabrikaları.. Kooperatifçilikten ihanete... milyar liralık özelliştirme hedeflendiği ve TürkŞeker’e bağlı fabrikaların öncelikler arasında olduğu belirtilmişti. Kooperatifçiliğin yıllar boyu çıkar ve politika malzemesi olarak kullanıldığı bilinen bir gerçek. Tüm bunlar yüzünden kooperatifçiliğe karşı bir tepki oluşmuşluğu da malum. Ancak Kooperatif çatısı altında çok başarılı şekilde işleyen ve örnek modeller arasında gösterilen şeker fabrikaları da var. TürkŞeker’in neden ve nasıl zarar ettiğini sorgulamak gerekiyordu. Bunun yerine özelleştirme kararı alındı. Yine dönelim dünya kooperatifçiliğine... 1995 yılında İngiltere’nin Manchester kentinde 7 ilke kooperatifçiliğin evrensel ilkeleri olarak bütün ülkelerce kabul edildi. Bu maddeler: 1 Gönüllü ve Açık Ortaklık (Serbest Giriş), 2 Demokratik Ortak Kontrolü, 3 0rtağın Ekonomik Katılımı, 4 Özerklik ve Bağımsızlık, 5 Eğitim Öğretim ve Bilgi, 6 Kooperatifler Arasında İşbirliği, 7 Toplumsal Sorumluluk. Bu ilkeleri hakkıyla yerine getiren kooperatifler büyüdü, üyelerini de zenginleştirdi. Hatta içlerinden bazıları dünyada önde gelen markalar haline geldi. Örneğin Migros, Groupama, Raiffeisen, Rabobank, Eureko... 2013 yılında bir yazımda İspanya’daki Mondragon Kooperatifleri’ni yazmıştım. Hatırlayıp bir göz attım: Her çalışanın ortak olduğu, ömür boyu istihdam garantisi, tüm kayıt ve raporlara eksiksiz erişim, tüm kararlarda eşit ve tek oy, yıllık kârdan eşit pay, sağlık ve emeklilik hakları, yanına bir de ekip biçebileceği küçük bir toprak parçası veren bir kooperatif. İspanya’nın Bask bölgesinde Mondragon isimli kasabada 1956 yılında küçük bir soba üretim atölyesi ve 24 işçinin katılımı ile başlar süreç. 2 yıl sonra sayı 158’e yükselir. 1959’a önce kendi bankası olan Caja Laboral Popular’ı, sonra da 1969’da hükümetin kooperatifleri sağlık sigortası kapsamı dışında bırakması ile kendi sağlık sigortası kooperatifi Lagun Aro’yu kurarlar. 1982’ye gelindiğinde, Mondragon, 20.000 çalışanortak, 85 sınai, 6 tarımsal, 3 hizmet kooperatifi, 45 kooperatif teknik okulu, bir banka, bir araştırma merkezi, bir politeknik, 14 yapı kooperatifinden oluşur hale gelmiştir. Günümüzde ise Mondragon Kooperatifleri’ne bağlı şirketlerde 85 bin işçi çalışıyor. Yıl sonunda elde edilen kârın yüzde 45’i ArGe, yeni iş yaratma ve ilgili yatırım rezervleri olarak saklanırken, yüzde 45’i de işçiüyelerin hesaplarına dağıtılıyor. Yüzde 10 oranında bir fon ise Mondragon’un idare ettiği sağlık, eğitim, konut ve diğer toplumsal faydaya ayrılıyor. Bize dönelim... TEKEL kapandı, 300 bin çiftçi olumsuz etkilendi, fabrikalar yok oldu. Sümerbank kapandı, tekstilde dışa bağımlılık arttı. SEKA kapandı, Türkiye’de kâğıt üretilmez oldu. Köyler boşalıyor. Tarım ve hayvancılık bitiyor. Şimdi sıra şeker fabrikalarına geldi... Kapatın bakalım... ekonomi 11 En büyük tercih apartman Satın alınması planlanan konutun site içerisinde olma durumu dairesi Satın Mevscimutetüddşeuteorurtiumlerkdyarioiannnnepyyupüüostlzzitataddaenneelmtlsıa37yiary50ozey’’riiıı.l alınması planlanan konut türü bSaiğteımdesnız %31 Villa/%Mü8s.t6akil ev R%ezi8d.a6ns Site içerisinde %69 Apartman dairesi Site içerisinde yaşayanların sadece %83.6 2/3’ü yine sitede yatırım yapıyor. Konutta bir yılda teslimat istiyoruz GYODER’in araştırmasına göre, tüketiciler için konutun zama nında teslim edilip edilmeyeceği depreme dayanıklı olup olma masından daha önemli. Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği’nin (GYODER) yaptığı araştırmaya göre deprem, konut alıcısı için artık ikinci planda. Tüketiciler için konutun teslim edilip edilmeyeceği ön planda. Rapora göre tüketiciler, konut aldığı projenin 1 yıl içinde teslimini istiyor. GYODERAkademetre iş birliği ile hazırlanan ‘Potansiyel Konut Alıcısı Büyüteç Altındaİstanbul Raporu’na göre, konutta oda kullanımı tercihleri değişiyor, tüketici alanların küçülmesine razı ancak camların yere kadar, evlerin küçük de olsa ferah ve aydınlık olmasını istiyor. Ayrıca Fransız balkonun normal balkon yerine sayılmasından rahatsız. Depremin, önceki yıllara göre alıcının ‘ilk aklına gelen’ unsur olmadığının da tespit edildiği ra porda, projenin müşteri ile tesadüfi olarak bir araya gelme oranının yüksek olması dikkat çekiyor. Güven şart Raporda şu tespitlere yer verildi: n Konut sektöründe bugünün tüketicisi özellikle ‘güven’ konusu üzerinde duruyor. Projeye güven, güvenilir geliştirici, işin biteceğine güvenmek gibi güven ve güvenilirlik hâlâ ön planda. n Konutu oturumdan ziyade bir yatırım aracı olarak gören yatırımcıların, başlangıç kriterini, konutun vaat ettiği yaşam alanından daha çok katma değeri üzerine kurduğu görülüyor. n Yaşam alanlarında en çok özlenen duygular ise ‘güvende olma’, ‘rahatlık’, ‘özgürlük’, ‘komşuluk ilişkileri’, ‘samimiyet’, ‘yeşil alanlarda rahatlama’ ve ‘huzur’ olarak tanımlanıyor. n Tüketici için projeden konut almak artık ilk tercih değil, eğer alıyorsa aldığı projenin 1 yıl içinde teslimini istiyor. n Sitelerde artık yaşam alanları ile ilgili beklentiler değişiyor. Fitness salonları pek de tercih edilmiyor. n Oturmak için konut satın almak isteyenlerin yüzde 56.2’si, yatırım için konut satın almak isteyenlerin ise yüzde 85.5’i konut sahibi. n Yüzde 35’i site içinde oturan potansiyel müşterilerin yüzde 70’e yakını site tarzı yaşam alanlarında konut satın almayı planlıyor. Güvenli bina şart Türkiye’nin yüzde 92’si fay kuşağında yer alıyor. Depremden korunmanın olmazsa olmazı güvenli yapılar. Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ferdi Erdoğan, “Türkiye’de hâlâ 7.5 milyon konut riskli durumda. Bir otomobil ömrü kadar değil, en az 100 yıl dayanacak binalar yapmalıyız” dedi. Isı Su Ses ve Yangın Yalıtımcıları Derneği Başkanı Levent Pelesen, 17 Mart Dep rem Haftası dolayısıyla yaptığı açıklamada yapıyı oluşturan ana elemanları (demir ve beton), ömrü boyunca koruyacak olan su yalıtımının hayati önem taşıdığını söyledi. Çatı Sanayici ve İş Adamları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Adil Baştanoğlu, Türkiye’de 2017’de 5.0’den büyük 25 deprem meydana geldiğini belirterek, “Çatının depremde çökmemesi için standartlara uygun şekilde yapılması gerekir” dedi. 900 firmanın belgesi iptal Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca çıkartılan ‘Yapı Müteahhitlerinin Kayıtları ile Şantiye Şefleri ve Yetki Belgeli Ustalar Hakkında Yönetmelik’ kapsamında, 20122017 yılları arasında 410 bin müteahhide yetki belgesi numarası verildi. Bakanlık, firmaların, yapım işinin ruhsata ve ruhsata ekli etüt ve projelere aykırı gerçekleştirilmesi ve verilen süre içinde aykırılığın giderilmemesi halinde beş yıl, aykırı olarak gerçekleştirilen imalatın can ve mal güvenliğini tehdit etmesi halinde ise on yıl süreyle yetki belgesi numaralarını iptal edebiliyor. Bakanlıkça 2017’de yapılan denetimler sonucu, 900 firmanın yetki belge numarası iptal edildi. ŞİRKETLERDEN n Torkam İnşaat, İstanbul’un yanı sıra Türkiye’nin farklı illerinde inşa ettiği projelerine bir yenisini ekliyor. Şirketin yeni projesi Florya Sefaköy aksında ‘Torkam E5’ adıyla inşa edilecek. n Adana, Mersin ve İstanbul’da konut projelerine imza atan Son Grup Şirketleri’nden Çukurova Gayrimenkul, İstanbul’da kentsel dönüşüm projelerine odaklandı. Şirket bu yıl İstanbul Kartal, Beylerbeyi ve Çengelköy’de üç yeni proje geliştirmeyi hedefliyor. Rönesans 100 bin ugleanşcaecak Avrupa’nın en büyük 10’uncu inşaat şirketi olan ve dünyanın en büyük 250 uluslararası müteahhidi listesinde 38’inci sırada bulunan Rönesans Holding, bu yıl dördüncüsünü düzenlediği “Sürdürülebilir Geleceği Tasarla” yarışmasını, 25. yılında, sektöre ve gençlere armağan ediyor. 2015’ten bu yana gerçekleştirilen proje kapsamında geleceğin mimar ve mühendis adayı 20 bin gence dokunan Rönesans’ta hedef 5 yıl içinde 100 bin gence ulaşmak. Başvuruların 11 Mayıs 2018’e kadar devam edeceği yarışmaya, Türkiye ve KKTC üniversitelerinde, mimarlık, inşaat mühendisliği dahil olmak üzere birçok alanda eğitim alan öğrenciler katılabilecek. C MY B