Katalog

DUNYA Barzani: Endişeliyiz Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin eski başkanı Mesud Barzani, ABD askerlerinin Suriye’den çekilmesi sebebi ile endişe duyduğunu söyledi. Kürdistan Demokrat Partisi Başkanı Barzani yaptığı yazılı açıklamasında son olayların, şiddeti teşvik edebileceğini ve savaşın uzamasına yol açabileceğini vurguladı. Barzani, terör örgütü IŞİD’in saldırıları sonucu göç etmek zorunda kalan Suriyelilerin çok zor günler geçirdiğini belirterek, teröre karşı yürütülen savaşın henüz bitmediğini kaydetti. Batı’da Suriye çatlağıCuma21Aralık2018 [email protected] EDİTÖR: EZGİ KARDEŞ TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 7 ABD ile Avrupalı müttefikleri arasında İran’dan NATO harcamalarına, ticaret savaşlarına uzanan bir dizi başlıkta oluşan görüş ayrılıklarına bir yenisi Suriye politikasıyla eklendi. Beyaz Saray’ın önceki gün açıkladığı “Suriye’den çekilme” kararı, IŞİD’e karşı koalisyondaki Batılı müttefikleri ve kimi Cumhuriyetçilerin tepkilerine neden oldu. Paris, “Suriye’de kalacağız” derken Londra ve Berlin’den de kararın IŞİD’le mücadeleye zarar vereceği yönünde açıklamalar geldi. ABD Başkanı Donald Trump’ın, 2016 seçimlerinden önceki kampanya döneminde dile getirdiği, geçen nisan ve mayıs aylarında tekrarladığı ABD güçlerinin Suriye’den çekilmesi kararının uygulama aşamasına gelmesi, bölgedeki hesapları altüst etti. Fransa: Biz kalıyoruz Fransa Savunma Bakanı Florence Parly, “IŞİD’in henüz Suriye’den sökülüp atılmadığını” belirterek Fransız askerlerinin bölgede kalmaya devam edeceğini duyurdu. Reuters’a konuşan bir Fransız diplomat ise ABD’nin çekilme takviminin henüz net olmamasına işaretle “Şeytan ayrıntıda gizlidir” ifadelerini kullandı. ABD Başkanı Trump ile Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un önceki gün telefonla görüştüğü de gelen haberler arasında. Ankara’nın terör örgütü gördüğü YPG öncülüğündeki SDG kontrolündeki Münbiç’te, ABD askerleriyle birlikte Fransız birliklerinin de konuşlu olduğu daha önce gündeme yansımıştı. Kimi kaynak Fransa’nın Irak ve Suriye’de yaklaşık 1100 askeri gücü bulunduğunu belirtti. İngiltere Başbakanı Theresa May’in sözcüsü ise ABD ile çekilme kararını bir süredir tartıştıklarını belirterek “IŞİD’e karşı koalisyon büyük bir ilerleme kat etti ancak halen yapılması gereken şeyler var, tehdidi gözardı edemeyiz” diye konuştu. Berlin, Trump yönetiminin Suriye’den birliklerini çekme kararının IŞİD’le mücadeleyi tehlikeye atabileceği, sahada elde edilen başarıları sekteye uğratabileceği uyarısında bulundu. Trump yönetiminin ‘çekiliyoruz’ çıkışına Fransa, İngiltere ve Almanya’dan ‘IŞİD’le mücadele sürmeli’ vurgusuyla tepki geldi ‘Ortadoğu’nun polisi olmayız’ Suriye’deki askeri operasyonlarına 2014 yılında başlayan ABD, bu ülkeye ilk birliği ise 2015’te gönderdi. ABD’nin Suriye’de 2 ila 4 bin askeri bulunduğu düşünülüyor. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas IŞİD’in geri püskürtüldüğünü ancak tehlikenin hâlâ tümüyle sona ermediğini kaydetti. Maas, IŞİD’le mücadelenin askerisivil kollardan uzun vadede sürmesi gerektiği kararının olduğuna atıf yaptı. Suriye’ye kalıcı istikrarın getirilmesi icin BM gözetiminde siyasi sürecin önemine işaret etti. Paris SDG’ye ‘kalkan’ Öte yandan, BM Güvenlik Konseyi’nde Suriye konulu görüşmelerde ABD temsilcisi ülkesinin IŞİD’in Suriye’de ve tüm dünyada “nihai olarak yok edilmesi” görevine bağlı olduğunu belirtti. İran’a bağlı güçlerin Suriye’den çekilmesini sağlamak için de çalışacaklarını vurguladı. Fransız temsilci ise ABD’nin Suriye’nin kuzeyinde halkın güvenliğini ve bölgedeki istikrarı dikkate alması gerektiğini savundu. Fransa’nın SDG dahil bölgedeki müttefiklerin güvenliğinin sağlanmasını gözeteceğini bildirdi. Öte yandan Trump’a partisi Cumhuriyetçi cepheden de tepki vardı. Se natör Lindsey Gra ham, “ABD’li askerlerin Suriye’den çe kilmesi büyük hata olur” derken bir Donald Trump diğer Cum huriyetçi Senatör Marco Rubio da ka rarın “aksi yöndeki askeri tavsiyelere rağmen” alındığını savundu. Öte yandan Ankara’nın terör örgü tü gördüğü YPG’nin omurgasını oluş turduğu SDG ve bölgedeki Kürt parti lerinden ise Trump’ın kararına karşı açıklamalar yükseldi. ‘Federalizmden vazgeçtik’ SDG açıklamasında bunun “terörle mücadeleye zarar vereceği ve IŞİD’in toparlanmasına olanak sağlayacağı” belirtildi. El Akbar gazetesine konuşan bir PYD temsilcisinin ise “Sınırı korumak için Şam’a çağrı yaptığı ve örgütün federalizmden vazgeçtiğini” söylediği iddia edildi. ABD Başkanı Donald Trump, Suriye’den çekilme kararıyla ilgili Twitter’dan üst üste açıklamalarda bulundu. Trump yayımladığı görüntülü mesajda “IŞİD’i kötü bir şekilde yenilgiye uğrattık ve toprakları geri aldık. Askerlerimizin eve dönme zamanı geldi” ifadelerini kullandı. Twitter’dan yaptığı açıklamalarda ise “Suriye’den çıkmak sürpriz değil. Yıllardır bunun için çalışıyorum ve 6 ay önce niyetimi ye rine getirmeye karar verdiğimde biraz daha kalmaya karar verdim. Rusya, İran, Suriye ve diğerleri IŞİD’in bölgesel düşmanlarıdır. ABD, hiçbir şey kazanmadan değerli canları ve trilyonlarca doları yaptıklarımızı takdir etmeyen kişileri korumak için Ortadoğu’nun polisi olmak mı istiyor? Sonsuza kadar orada olmak mı istiyoruz? Nihayet başkalarının savaşma zamanı geldi” ifadeleriyle bölgedeki diğer aktörlere de mesaj verdi. Dünyanın en güçlü ordusunu inşa ettiğini söyleyen Trump, “IŞİD bizi vurursa onları mahvederiz” diye de ekledi. Trump, nisan ayında yaptığı bir konuşmada da benzer vurgularla Körfez ülkelerini işaret etmiş ve IŞİD’e karşı mücadelenin masrafının bölgesel müttefikler tarafından karşılanması gerektiğini belirtmişti. ‘TIR’lar Irak yolunda’ ABD medyası diplomatik kaynaklara dayandırılan haberlerde çekilme takviminini 60 ila 100 gün olacağını öne sürmüştü. Daha önce bölgeye silah taşıyan ABD TIR’larının ise dün Suriye’den Irak’a doğru ilerlediği yönünde haberler gündeme yansıdı. Pentagon’dan yapılan açıklamada, ABD’nin sahada askerleri var olduğu sürece bölgede IŞİD’e karşı hava operasyonlarının devam edeceği belirtildi. Operasyonların sonra da devam edip etmeyeceği konusunda ise net bir bilgi verilmedi. Putin’den ABD’ye: Afganistan için de ‘çıkacağız’ demişti ABD’nin Suriye’den çekilme kararının ardından gözler Şam yönetiminin müttefiki Moskova’ya çevriliyken Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’den temkinli bir açıklama geldi. Putin, 2001 yılından beri düzenlediği yıl sonu basın toplantısı kapsamında yaptığı açıklamada, “Şimdilik çekildiklerine dair bir emare yok. ABD Afganistan’dan da çekileceğini söyledi ama 17 yıldır Afganistan’da” ifadelerini kullandı. Putin, ABD’nin Suriye’deki varlığının meşru olmadığının altını bir kez daha çizerken “Suriye’ye girme kararını ancak BM Güvenlik Konseyi verir veya Suriye’nin kendisi davet eder. Ancak BM Güvenlik Konseyi ABD’ye onay vermemiş, hükümet de bir davette bulunmamıştı” diye konuştu. ‘Trump’a katılıyorum’ Putin, ABD Başkanı Trump’ın ülkesinin Suriye’deki varlığını gerekçelendirdiği IŞİD’in yenilgiye uğratıldığına dair sözlerine ise katıldığını ifade etti. “Genel olarak ABD Başkanı ile aynı fikirdeyim. Teröristlere Suriye’de çok büyük darbeler vurduk. Terör örgütlerinin Afganistan ve benzer ülkelere de sızması söz konusu. Bu da Rusya, ABD ve Orta Asya ülkeleri için tehdit oluşturuyor. Trump bu konuda haklı diyebilirim” sözlerini kullandı. ‘Atatürk Rusya’nın dostuydu’ Basın toplantısında Atatürk’le ilgili fikirleri de sorulan Putin, “Mustafa Kemal Atatürk, Türk ulusu için çok sayıda iyi şeyler yapan müthiş bir insan ve Rusya’nın iyi bir dostu” yanıtını verdi. Türkiye, ‘S400 ikna çabasında’ Ankara’nın Rus S400 füze savunma sistemi satın almaya ilişkin ABD’de nabız yoklamayı sürdürdüğü savunuldu. NATO müttefikleri ABD ve Türkiye arasında Patriot satışı konusunda yaşanan gerilimde son alarak Trump yönetimi topu Kongre’ye atmıştı. Bloomberg’de yer alan habere göre Ankara, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Türkiye’ye 80 adet Patriot tipi GEMT füzesi ve 60 diğer füzenin satılması yönünde Kongre’ye verdiği tavsiye kararının ardından Washington’ı S400 alımına ilişkin ikna çabalarına başladı. Türkiye’deki görüşmelerle ilgili bilgi sahibi iki kaynağa dayandırılan haberde, Ankara’nın ABD’li teknik uzmanlara Rusya’dan satın aldığı S400’leri inceleme teklifi sunduğu ileri sürüldü. Ankara, Dışişleri Bakanlığı’nın topu Kongre’ye atan kararını memnuniyetle karşılasa da, bunun Rusya’dan S400 alma sürecini etkilemeyeceğini savunuyor. Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov da gelişmenin S400’lerin satışından bağımsız değerlendirilmesi gerektiğini savunarak “Rusya halihazırda üzerinde anlaşılmış olan mutabakatın taahhütlerini yerine getirmeye devam ediyor” açıklaması yapmıştı. HAKAN GÜNEŞ: abd’nin mesajı, ‘partnerim sensin’ Doğan Ergün ABD’nin Suriye’den askeri varlığını çekme kararının nedenleri ve olası sonuçları üzerine Paris8 Üniversitesi’nde misafir öğretim üyeliği yapan, uluslararası ilişkiler uzmanı Doç. Dr. Hakan Güneş’in görüşlerini aldık. Güneş’e göre, Kürtlere taktik destek veren Washington’ın yeni yönelimi Ankara ile stratejik partnerlik ilişkisini yeniden düzeltme işareti veriyor. n Trump’ın kararını, ABDKürtler ilişkisi bakımından değerlendirebilir misiniz? Haklı olarak hepimiz, son 20 yıl içerisindeki gelişmeleri gözeterek ABD’nin bağımsız ve otonom Kürt oluşumları yaratma hedefi olduğunu düşünüyorduk. Fakat özellikle, son 7 yılda Kürtlerin siyasi taleplerine ilişkin herhangi bir plan olmadığını görmemiz ve de Kerkük meselesini göz önüne aldığımızda kalıcı, kesin, özerk bir Kürt statüsü istediği fikrine mesafeli yaklaşmamız lazım. ABDKürtler arasındaki son dönemdeki ilişkinin IŞİD’in geriletilmesi, Suriye Devlet Başkanı Esad’ın zayıflatılması gibi taktik bir anlamı olduğu anlaşılıyor. Zira ABD yönetiminden Suriye krizi boyunca Kürtlerin statüsüne ilişkin tek bir cümle duymadık. n Trump’ın İran karşıtı tutumuyla bu kararın nasıl bir ilişkisi var? Trump yönetiminin Esad poitikasının özünü, İran’la ilişkilerinin azaltılması, İran destekli milislerin ve İranlı askerlerin Suriye’den çekilmesi olarak özetleyebiliriz. Bu çerçevede Esad’ın yanında olmayan her unsuru destekliyor... Bu nedenle, Şam karşıtı politikası da pekâlâ Ankara üzerinden ilerleyebilir. Washington cephesinden bakıldığında PYD ile Ankara, Esad’cı olmamak bakımından aynı kategorideler. n Bu noktada WashingtonAnkara ilişkileri boyutuna geçebiliriz... Ankara’nın genel olarak yeni Osmanlıcı açılım süreci hüsranla sonuçlandı ve elinde “bekâ sorunu” olarak görülen “Kürt politikası” kaldı. Çözüm sürecinin sona ermesinden itibaren bu başlıkta Türkiye çok ısrarcı ve sert bir siyaset izliyor. ABD dahil uluslararası ortaklarına da bu ısrarını gösteriyor. ABD ile ilişkilerinde, bir yandan Rusya kartını kullanan bir yandan da tüm spekülasyonlara karşın NATO’dan çıkmayan Ankara’nın bu denge politikasının sonuç vermeye başladığını görüyoruz. ABDTürkiye ilişkilerinde güncel ana yönelimin şu olduğunu söyleyebiliriz: Kürtlerle kurulan taktik ilişkiden, stratejik partner adına vazgeçiliyor. Kolay olmayacak ama partnerlerin “eski günlere” döneceği bir sürece girildi. ONUR ÖYMEN: Destek biçim değiştirebilir ABD’nin 2014’ten bu yana Suriye’de bulunan askeri varlığını geri çekme kararına iliş kin emekli büyükelçi ve eski CHP milletvekili Onur Öymen’in de ğerlendirmelerini aldık. Öymen’e göre ABD’nin “çekilme” açıkla ması, YPG’ye verilen desteğin so na ermesi değil, biçiminin değiş mesi anlamına da gelebilir. n ABD Başkanı Donald Trump’ın kararını nasıl yo rumlamak gerekiyor? Bu kararı ihtiyatlı şekilde kar şılamak gerekir. Bu karar YPG’yi desteklemekten vazgeçmek an lamına mı geliyor yoksa ABD desteğin biçimini mi değiştirmek istiyor. Hatırlarsanız, Trump da ha önce de bölgedeki askerlerin maliyetini karşılamak üzere Su udi Arabistan ve Birle şik Arap Emirlikle ri gibi ülkelere çağ rıda bulunmuştu. ABD’de önemli bir düşünce kuruluşu olan CFR’nin henüz bir ay önce yayım ladığı bir ra ÖOynmuern porda, Türkiye için “Ne dost ne düşman” ifadeleri kullanılıyor. “Türkiye bizim müttefikimiz sayılamaz, bölgede müttefikimiz PYD’dir, anayasal otonomi dahil her türlü desteği vermemiz gerekir” deniyor. Bu nedenle söz konusu karar, ABD’nin bölge politikalarının değişmesi anlamına gelmez belki taktik bir hamle olabilir. Dahası, Şam’ın ABD’nin çekileceği toprakları geri almak istemesi durumunda ne olacak? ABD Rusya’ya alan mı bırakmak istiyor? Bunlar öyle kolay yanıtlanabilir sorular değil. Kararın Türkiye’nin baskısıyla alındığını söylemek de kolaycılık olur. Bu nedenle çok acele etmeden, beklemek ve kararın nasıl hayata geçeceğini takip etmek gerekir. Öte yandan, Suriye Türkiye’nin komşusudur ama sınırın ötesine baktığında terör örgütü görmek istemez. PYD’nin PKK tarafından kurulduğuna ABD dahi itiraz edemez. Bunlar ortadayken, ABD daha kısa bir süre önce Suriye’de 3040 bin kişilik yerel güç eğitme planımız var da demişken, heyecan ve acelecilikle değerlendirmede bulunmak doğru olmayacaktır. YPG kontrolündeki Münbiç’ten sivillerin çıkışının başladığı haberleri gündeme yansıyor. Ali Çınar: Temkinli yaklaşmak gerek Mine Esen Washington DC merkezli Turkish Heritage Vakfı Başkanı Ali Çınar, Trump yönetiminin “Suriye’den çekileceğiz” kararının ABD siyasetinde de tartışma yarattığına dikkat çekti. Trump yönetimiyle Pentagon arasındaki farklı söyleme atıfla kararın sahaya nasıl yansıyacağına yönelik temkinli olmak gerektiğinin altını çizdi. Çınar, özellikle Trump’ın da yer aldığı Cumhuriyetçi Partili Temsilciler Meclisi üyelerinin ve senatörlerin bir çoğunun karara tepki gösterdiğini, “büyük bir hata olduğunu” söylemeye başladıklarını kaydetti. Cumhuriyet’e konuşan Çınar, Trump yönetiminin Suriye’den çekilme adımının Türkiye açısından olumlu olduğunu vurgularken özellikle bunun ABD’nin YPG/PKK’ye açık desteği olmayacağını, An karaWashington hattın daki Suriye anlaşmazlık larını azaltacağını göster diği değerlendirmesinde de bulundu. “Ancak şunu da unutmamak gerekiyor. Pentagon önceki gün ‘ye rel güçlerle çalışmaya de vam edeceğiz’ mesajında ‘YPG’yi açıkça kullanmaya devam edeceğiz bir şekil de’ diyor aslında. ABD’nin 2 bin askerini Suriye’den çekmesi, ABD’nin tama men elini kolunu çekece ği anlamına gelmez” diyen Çınar, bu çerçevede İran ve Rusya’ya dikkat çekti. ABD’nin, tamamen mey danı İran ve Rusya’ya bıra kacağının düşünülme diğini söyleyerek “Ayrıca, ABD’nin 2 yıldır YPG’ye verdiği silah ve mühimmat ne olacak. Bu da akıllarda bir soru işareti...” ifadesini kullandı. ÇAınlai r Akdeniz’de enerji mücadelesi İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) lideri Nicos Anastasiadis, dün beşinci kez üçlü zirvede bir araya geldi. Kıbrıs Haber Ajansı’na göre, İsrail’in Beersheba kentindeki zirvede, Doğu Akdeniz doğalgazının Akdeniz üzerinden Avrupa’ya taşıyacak EastMed boru hattına ilişkin devletlerarası bir anlaşmaya da varıldı. İsrail: İran’a izin vermeyiz ABD’nin Suriye’den çekilme kararı İsrail’de de yankı buldu. Bölgede İran ve Hizbullah’ın etkinliğini artırmasına karşı olan İsrail, Trump yönetiminin hafta başında konuya ilişkin kendilerini bilgilendirdiğini duyurdu. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD’nin çekilme kararını değerlendirirken kendilerinin İran’ın Suriye’de etkinliğine izin vermeyeceklerini, Tahran ve onlarla bağlantılı güçlere yönelik savaşlarını daha da artıracaklarını kaydetti. ABD’nin de kendilerine bu konuda tam destek vereceğini savundu. İsrail, Suriye’ye ve burada bulunan İran hedeflerine yönelik daha önce birçok defa hava saldırısı düzenlemişti. Almanya’da güvenlik alarmı Almanya’nın Stuttgart Havalimanı’nda kimliği belirsiz kişilerin havaalanı akışını gizli olarak video kaydına aldığını tespit eden güvenlik güçleri, dün Almanya’nın 14 havalimanında güvenlik seviyesini en üst düzeye çıkardı. Almanya’nın Stuttgart Havaalanı’nda güvenlik güçleri, havaalanına ait gizli bilgilerin kimliği belirsiz 3 kişi tarafından kayıt altına alındığını tespit etti. Zanlılar, güvenlik kameralarına yansıyan olayın ardından tutuklandı. Tutuklanan zanlılardan birinin, radikal dinci bir grubun üyesi olduğu ve Paris’te Alman plakalı bir araçta bulunduğu belirtildi. Yaşanan olayın ardından dün Almanya Federal Polisi, Almanya genelinde bulunan 14 havalimanında güvenlik alarmı verdi. l İHA C MY B