Katalog

1V1Y tasfiye ediliyor 1V1Y ismiyle bilinen elektronik ticaret platformu EKONOMİ 1Varmış1Yokmuşşirketi DOLAR 5.4240 tasfiye sürecine girdi. 10.5 kuruş AVRO 6.199 13.1 kuruş FAİZ 23.10 1.14 puan Cumartesi 3 Kasım 2018 [email protected] TASARIM: SERPİL ÜNAY Reel sektör durdu Merkez birinci oldu Gelirde Şarık Tara, kurumlarda Merkez Bankası 2017’nin vergi rekortmeni oldu. Faizlerdeki yükselişle reel sektör zora girerken Merkez’in kârını zirveye taşıdı Gelir ve kurumlar vergisi rekortmenleri, üç ay gecikmeli olarak açıklandı. 2017’deki gelirlerine göre Merkez Bankası (TCMB) kurumlar vergisinde 3 milyar liralık tahakkuk ile ilk sırada yer alırken, gelir vergisinde Şarık Tara 53.5 milyon lira ile birinci oldu. İş insanı Tara, Haziran 2018’de vefat etmişti. Kurumlar vergisinde ikinci ve üçüncü sırada Ziraat Bankası (2.2 milyar lira) ile Garanti Bankası (2 milyar lira) yer aldı. Gelir vergisinde ikinci sıradaki kişi ismini gizlerken, üçüncü 45 milyon lira ile Mustafa Rahmi Koç oldu. 2016 gelirlerine göre kurumlar vergisinde ilk sırada Botaş yer almış, TCMB 1.6 milyar lira ile üçüncü olmuştu. Aynı dönemde gelir vergisinde Semahat Sevim Arsel 46 milyon lira ile birinci, Şarık Tara 33 milyon lira ile üçüncü olmuştu. Bu yılki listede dikkat çeken gelişme, geçen yılki listede yer almayan avukat Gönenç Gürkaynak’ın 18 milyon liralık vergiyle 10. sıradan listeye girmesi oldu. 53 isim gizli Geçen yıl açıklanan gelir vergisi rekortmenleri listesinde olduğu gibi bu yıl da 53 kişi, isminin açıklanmasını istemedi. İlk 20 rekortmenden 11’i ismini gizledi. Kurumlar vergisinde bu yılki listede ismini gizleyen kurum sayısı 21 oldu. Daha da artacak 2015’te 2.3 milyarlık vergiyle listede yine ilk sırada yer alan Merkez Bankası, geçen sene 1.6 milyar lira ile üçüncü olmuştu. Bu yıl TCMB’nin 3 milyar lira ile tekrar zirveye tırmanmasını gazetemize değerlendiren ekonomist Uğur Gürses, TCMB’nin kârında patlama olmasının “masanın karşı tarafında” yani şirketler kesiminde ve nihai olarak ekonomide işlerin kötü gittiği anlamına geldiğini dile getirdi. Merkez’in 2017’de 21.5 milyar lira kâr elde ettiğini, bu yıl faizlerdeki sıçramayla bu rakamın 35 milyar lira olmasının beklendiğini aktaran Gürses, 2018’de Merkez’in 5 milyar vergi verebileceğini söyledi. Ekonomist Uğur Civelek de, aslında kâr amacı olmayan TCMB’nin para basma imtiyazını kullanarak elde ettiği kârın, faizlerdeki artışla birlikte yükseldiğine işaret etti. Civelek, faizlerin yüksek seyredeceği ve ekonominin küçüleceği 2019’da da TCMB’nin kârını yükselteceğini belirtti. AKP döneminde birçok kamu ihalesini alan şirketlerin ismi, bu yılki kurumlar vergisi ilk 100 listesinde de yer almadı. Bu şirketlerden sadece Cengiz İnşaat 54 milyon liralık vergi tahakkuku ile 93. sırada kendine yer buldu. l Ekonomi Servisi Acun ve Tatlıtuğ da listede Gelir vergisi rekortmenleri listesinde 7.9 milyar lirayla medya patronu Ali Acun Ilıcalı 42. sırada yer aldı. Ilıcalı, geçen yıl listede 38. olmuştu. Geçen yıl listede yer almayan manken ve oyun cu Kıvanç Tatlıtuğ, bu yıl 4.8 milyarlık vergiyle 93. sıradan listeye adını yazdırdı. Geçen yıl listede 89. sırada yer alan komedyen Cem Yılmaz’ın ismi, bu yılki ilk 100 listesinde yer almadı. Bütçeye 1 milyar yük Ergün Atalay Demek ki seçim ve oy dertleri yok Türkİş Başkanı Ergün Atalay ve TürkMetal Başkanı Pevrul Kavlak, kıdem tazminatında ve asgari ücretin 2 bin TL’ye yükseltilmesi talebinde geri adım atmayacaklarını söyledi. TürkMetal’in başlattığı ‘yerli tüketim’ kampanyasının tanıtım toplantısında konuşan Türkİş Başkanı Ergün Atalay, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’un davete rağmen toplantıya katılmamalarına tepki göstererek “Demek ki seçim ve oy dertleri yok” dedi. Hükümetin kıdem tazminatında değişiklik hazırlığına da tepki gösteren Atalay, “Kıdem tazminatı son kalemiz, mevcut durumdan geri adım atmayız” dedi. Pevrul Kavlak da kıdem tazminatını savunmakta kararlı olduklarını söyledi. Atalay, hükümetin söz vermesine rağmen KİT’lerde çalışan 85 bin işçiyi kadroya almadığını hatırlattı. Dört aydır ekonomide kriz yaşandığını belirten Atalay, en çok bedeli işsizlerin, asgari ücretlilerin ve emeklilerin ödediğini dile getirdi. l Ekonomi Servisi Vergi indirimlerinin bütçeye yükü yani vazgeçilen vergi tutarı, ağırlıklı olarak otomotivdeki ÖTV indiriminden kaynaklanıyor; yaklaşık 1 milyar lira olacak Oto satışları dipte Ekonomik krizin otomotiv pazarı üzerindeki olumsuz etkisi artarak devam ediyor. Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin dünkü açıklamasına göre ekim ayında geçen yılın aynı ayına kıyaslar otomobil ve hafif ticari araç pazarında satışlar yüzde 76.5 azalarak 21 bin 571 adede indi. Bu kapsamda otomobil satışları yüzde 76.1 azalarak 16 bin 809 adede, hafif ticari araç satışları yüzde 77.6 azalarak 4 bin 762 adede indi. Yılın ilk 10 ayında ise otomobil ve hafif ticari araç pazarında satışlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 32.5 gerileyerek 485 bin 27 adede düştü. Yine ilk 10 ayda otomobil pazarı yüzde 31, hafif ticari pazarı yüzde 39 küçüldü. Öte yandan TÜİK’in açıklamasına göre geçen eylül ayında trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı 2017 Eylül ayına kıyasla yüzde yüzde 47.7 azaldı ve 45 bin 235 adede indi. l Ekonomi Servisi Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın açıkladığı konut, mobilya, otomotiv, beyaz eşya sektörlerinde Katma Değer Vergisi (KDV) ve Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) indirimleri enflasyonu yaklaşık 0.9 puan aşağı çekerken bütçeye maliyeti ise yaklaşık 1 milyar lirayı olabilecek. Habertürk’te yer alan habere göre, vergi indirimlerinin enflasyona etkisini hesaplayan İş Portföy ekonomistleri mobilyada KDV indiriminin enflasyona 0.2 puan, beyaz eşyadaki ÖTV indiriminin 0.15 puan, otomobilde ÖTV düşüşünün ise 0.5 puanlık aşağı yönlü etkisinin olacağını hesapladı. Yani indirimlerin enflasyona olumlu yöndeki etkisi toplamda 0.80.9 puan aralığında olabilecek. 2017’yle 2018 dayanıklı tüketim mallarından alınması beklenen ÖTV geliri hedefleri arasında yüzde 20’ye yakın artış öngörülmüştü. Dolayısıyla vergi kaybının bu defa aylık 120 milyon TL civarında olacağı varsayılabilir. Yüzde 18’lik KDV geliriyle birlikte değerlendirildiğinde motorlu taşıtlardan ocakeylül döneminde aylık ortalama 2.2 milyar TL ve eylülde ise 1 milyar TL gelir elde edildiği çıkarımı yapılabilir. Mali disipline aykırı JCR Eurasia Rating Başkanı Orhan Ökmen’e göre, cari açığı ve döviz ihtiyacını artıracak olan sektör ve alanlara yönelik talep artışı yaratacak vergi indirimleri, mevcut konjonktürde mali disiplin açısından uygun bir maliye politikası değil. Ökmen, “Vergi indirimlerinin bütçe gelirleri üzerinde yaratacağı azaltıcı etkinin hacimsel miktarı, ortaya çıkacak olan büyüklüğüne göre piyasa göstergeleri üzerinde ilave baskı unsuru yaratmaya başladı” dedi. TÜSİAD Başkanı Erol Bilecik, ÖTV ve KDV indirimlerinin olumlu olduğunu ancak “Bunun bütçede sıkıntısı olur mu? Bakan Albayrak bütçeye sıkıntı yaratmayacağını söylese de bu konunun atını çizmek isterim” dedi. l Ekonomi Servisi Orta direk telefona çalıştı Türkiye İstatistik Kurumu’nun yayımladığı Hanehalkı Tüketim İstatistikleri’ne göre, 16 yıl önce bütçenin yüzde 11.2’si benzin otomobil ve yol parasına giderken bu tutar yüzde 16.4’e tırmandı. Gıdanın payı yüzde 22’den 15.8’e indi. Türkiye boğazından kestiğini benzin ve otomobile yatırdı. Zengin lüks otomobil, orta direk cep telefonu aldı. Fakirin geliri kira ve yolda eridi. Yoksulların yol harcamala rı toplam içinde yüzde 5.6’dan yüzde 9.3’e çıktı. Orta direğin son 14 yıldaki harcama alışkanlığı şaşırtıcı derecede değişti. Bu kesimin Türkiye’nin tamamının haberleşmeye ayırdığı bütçe içindeki payı yüzde 15.5’ten yüzde 19.2’ye tırmandı. Haberleşmede orta direğin üstünde ve altındaki kesimler de payını artırdı. Bu durumun cep telefonu satın alınmasından kaynaklandığı düşünülüyor. l Ekonomi Servisi Türkiye satışları kötü iPhone satışları beklentilerin altında kalan Apple’ın Üst Yöneticisi (CEO) Tim Cook, şirketin aralarında Türkiye’nin de bulunduğu gelişmekte olan pazarlarda işlerin yolunda olmadığını söyledi. Cook, “Türkiye, Hindistan, Brezilya ve Rusya gibi gelişmekte olan pazarlarda sa Tim Cook tış baskısı yaşıyoruz. Bu ülkelerde son dönemde para birimleri zayıfladı. Bu durum, fiyatların yükselmesine yol açtı. Bu pazarlarda öngördüğümüz şekilde büyüyemiyoruz” dedi. Tim Cook, gelişmekte olan pazarlardan elde ettikleri gelirde çift haneli büyüme hedeflediklerini ancak şirket olarak yıl sonu satış hedeflerini tutturamayacaklarını ifade etti. l Ekonomi Servisi BORSA ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 94.123 1736 puan 1442.57 14.37 lira 215.73 3.41 lira 11 Çukura düşme, fabrika iflasları, yangınları... Dün sabah, İstanbul Ümraniye’deki metro yapımı çalışmasının sürdüğü yolda önceki gece yaşanan çökme haberiyle uyandık. Göçük altında kalan iki güvenlik görevlisinin cesetlerine saatler sonra ulaşılabildi. DudulluBostancı Metro hattı şantiyesinin yanındaki yolda meydana gelen 10 metre çapında, 78 metre derinliğindeki çukura ilişkin İBB açıklamasında, istasyon kazı destek sisteminde herhangi bir olumsuzluk yaşanmadığı bildirildi. TMMOB İnşaat Mühendisleri’nden öğleden sonra ulaşan ilk açıklamada ise, “hızlı bitirme, kamu ihalelerinde ihaleyi alan firma üzerinden, zincirleme taşeron sistemi içinde alt taşeronluklar eliyle, ucuz maliyet, kısa sürede yüksek kazanç çarklarında bu türden kazalara davetiye çıkarıldığının” altı çizildi. Sonuç olarak Türkiye, AB içinde iş kazalarında ölen işçi sayısı ile 1., dünyada 3. ülke konumunda yüz kızartıcı rekoru kıran ülke konumunda. Başkan Erdoğan’ın, en çok beton kullanılan, en çok ağaç kesimine, çevre katliamlarına neden olan; işçilerin, en acımasız sömürü koşullarında çalıştırıldıkları, kesin bilinmeyen sayı ile can verdikleri, isyan edince de hem bilinmeyen sayılarla işten atıldıkları, bir kısmı da hâlâ cezaevinde iken... dünyanın en büyük havaalanının açılışını yaptığı, bu uğurda Cumhuriyetin başkenti Ankara’dan Cumhuriyet Bayramı kutlamasını söz konusu şantiyeye taşımakla çok övündüğü verilerin reklamları, yüzde doksan beş üstü medya güdüleme gücü ele geçirilmiş yayınlarda soluksuz sürdürülürken... Zincirleme taşeronluklar sistemi içinde ülkemize, işçimize, hepimize ödetilmekte olunan bedellerin altından çıkılamaz, arapsaçı durumlara düştüğümüz ortada. Belleği silinmiş hallerimizin vahameti bir yana, daha geçen hafta içinde görüntülü olarak yolda yürüyen iki öğretmen kadınımızın çukura düşme görüntülerini, sağ kurtulmuş olmaları ile teselli olarak kara mizah gibi seyretmemiş miydik? Yakın aralarla karayollarında, tarlalarda oluşan kocaman kocaman çukurların şaşkınlıkla izlenen görüntülerini nasıl açıklayacağız? HHH Bilimsel teknolojinin en ileri yatırımı ile ülkemizin havacılık, yetmez insansız savaş uçakları başta, terörle savaş teknolojisinde zirveye çıkarılması, uçurulması, İstanbul’un dünya taşımacılığında bir numara yapılması reklamlarının bombardımanında bu çukura düşmelerle yüzleşme gerçekleri büyük büyük düşmanların işi olabilir mi? Ilımlı İslam projesiyle Erdoğan Liderliğinin 2002 iktidar ittifakında etkin rol oynayanlar, en azından Irak işgaline Türkiye üzerinden izin vermemekte direten Ecevit İktidarının devrilmesinde katkıda bulunanlar, hevesle uzun yıllar destek verdikleri projenin mayasını İslam dünyasında tutturamayınca, bu kez Osmanlı’dan günümüze hep arkasında durdukları Suudiler sultanlığına ılımlı don giydirerek Ortadoğu’yu İslam dünyasını sil baştan düzenleme ataklarında değiller mi? Şimdilik Prens’in has kadrolarının İstanbul konsolosluğunda tam destekçilikten azıcık sapmış, üstüne üstlük Amerikan medyasında görev yapan bir gazeteciyi öldürdükleri, cesedinin parçalandığı dahi kanıtları ile ortaya çıkmışken... Ortadoğu, İslam dünyası, enerji yatakları, üstüne Akdeniz doğalgaz yatakları paylaşımları, yeni sınırlar, yeni cephe ittifakları içinde, kuşkusuz İsrail, Kudüs odak yapılmış olarak, çıkarlarının aynı ilişkiler ağında, çaktırmadan çöl kutsal ittifakı alt temsilciliklerle sağlanmış olarak... Altüst dünya dengeleri, emperyal çıkar oyunları, tuzaklarının nerelere evrileceği en çok bilinmeyenli arapsaçı hallerinde... Türkiye, tam da tuzakların odağında, oyunlarda en çok, en kolay bedel ödetilmesinde sakınca görülmeyen konumda... Emperyal ülkelerde yaşanan liderler otoriterleşmesinin, en çarpık örneğinin denendiği, hem parti, hem başkan umacı modeliyle; devamı olduğu Atatürk devrimciliğine dayalı laik cumhuriyet mirasını reddetmiyormuş gibi yapıp, anayasal düzeni, hukuku ile köktenci reddeder konumda, siyasal İslamcılık temelinde siyaset yürüyüşünde... Başkanlık rejimlerinin güçler ayrılığı, Meclis, yargı bağımsızlıkları ilkelerini de tanımıyor olarak... Çukura düşme, fabrika iflasları, yangınları haberlerinin yağmurlarından saklanamaz hallerde... Raporlarda tarikatlara emanet edilen çocuklar patlaması, bütçede eğitimin payının düşmesi, en değerli çocuk eğitiminde dünyada en yoksul ülkelerin gerisine düşmüş olması, her kademe eğitimde, bilimsel başarılarda diplere düşüşler.. saklanamadığı gibi... Dolar/TL yaptırım kalktı haberiyle düştü Dolar çarşamba günü hükümetin vergi indirimlerini açıklamasıyla 5.40’lardan 5.60’lara yükselirken, önceki gün de yukarı ve aşağı yönlü sert dalgalanan kur dün 5.50 seviyelerinde başlamasının ardından yüzde 1’e varan düşüşle 5.44’e kadar indi. Kur dün akşam saatlerinde ABD’nin Türk yetkilileri yaptırım listesinden çıkardığı haberiyle düşüşünü sürdürerek 5.43’ü gördü. Dolar günü 5.4240 TL seviyesinde bitirdi. Rabobank ise yolladığı bir notta doların yıl sonuna kadar 5 seviyesine çekilebileceğini öngördü. l Ekonomi Servisi C MY B