Katalog

Salı 27 Kasım 2018 [email protected] TASARIM: BAHADIR AKTAŞ İhracatçıyı da ağlattı ekonomi 11 Fiyatı 7 lirayı aşan soğan ihracatçıya da kaybettirdi. Sebze ihracatı 20172018 OcakEkim’de yüzde 3 düştü. Soğan kaynaklı kayıp 20 milyon doları buldu Soğanda yaşanan sıkıntılar cep yakarken, Afrin’den 4 bin ton patates ithal edilmesi tartışma ya ihracatçının da ka ratmıştı. Kilosu zancını azalttı. Arpa halen 5 TL’den sa cık soğanı olarak da bilinen şalot soğanın GAMZE BAL tılan patates, ihracatçısına 5 mil geçen seneye göre az yon dolar kaybettirdi. ekilmesi, 2018 OcakEkim 2017 OcakEkim döneminde döneminde sebze ihracatın ihraç edilen patates miktar da 20 milyon dolarlık kay da yalnızca yüzde bir gerile ba yol açtı. se de bu ihracattan elde edi Geçen yıl üreticinin elin len gelir yüzde 23 azalarak Kaynak: AKİB de kaldığı için bu yıl yüzde 21 milyon dolardan 16 mil 50 az ekilen arpacık soğanın yon dolara düştü. kilosu 7 TL’yi aşmış, kilosu 2018 Eylül’de pazarda 10 5 TL’ye fırlayan kuru soğanı TL’yi, markette ise 12 TL’yi geçmişti. Akdeniz İhracatçı aşan domates ise, halen ki Birlikleri’nin (AKİB) yayın losu 48 TL’den satılıyor. ladığı Yaş Meyve ve Sebze 2017 OcakEkim aralığında Sektörü Türkiye Geneli De ihraç edilen domates 448 ğerlendirme Raporu’nda, şa bin ton iken, bu yılın ay lot soğanın 2017 OcakEkim nı döneminde yüzde 5 aza döneminde 179 bin ton ih larak 425 bin tona geriledi. raç edilirken 2018 Ocak Bu ihracattan geçen sene Ekim döneminde 89 bin to kazanılan gelir de 234 mil na düşmesi dikkat çekti. Ay yon dolardan 232 milyon nı dönemde bu üründen sağ dolara düştü. lanan 32.4 milyon dolarlık kazanç ise 12.6 milyon dolara geriledi. Şalot soğan ihracatı miktarda yüzde 50, değerde ise yüzde 61 düşüş yaşamış oldu. Yüzde 3 indi AKİB verilerine göre 2018 OcakEkim döneminde Tür 12 ülkeye azaldı ‘Rusya’yla kriz erken başladı’ AKİB raporuna göre, en fazla ihracat yapılan ilk 20 ülkenin 12’sine yapılan sebze ihracatı azaldı. Bu ülkeler arasında Almanya, Fransa, Polonya, Hollanda gibi ülkelerin yanı sıra Rusya, Beyaz Rusya, Avusturya, Irak, Gürcistan, Suudi Arabistan Türkiye’nin 20172018 OcakEkim döneminde Rusya’ya yaptığı narenciye ihracatı yüzde 13 arta yapıldığını anlatan Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, “Rusya’yla 2015’te yaşanan uçak krizi aralık yasa sıkıntılı. Umutla düzelmesini bekliyoruz” diye konuştu. Üretici tedirgin kiye geneli yaş sebze ihra ve Suriye de bulunuyor. rak 153 milyon do ta başlamıştı. Krize ka Türkiye’nin limon depo catı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3 geriledi. İhracatı aşağı çeken diğer ürünler, bu yıl yurttaşın cebini yakan domates ve Beyaz Rusya’ya, geçen yıl OcakEkim döneminde 56 milyon dolarlık sebze ihracatı yapan Türkiye, bu yılın aynı döneminde yüzde 56 düşüşle 25 milyon dolarlık ihracat yapabildi. İhracattaki ikinci düşüş ise Irak’la yaşandı. Aynı dönem aralıklarında Irak’a yapılan lara yükselse de hasadın başlamasının ardından giden yeni ürünlerin ‘akdeniz sineği’ gerekçesiyle dar ürünler gitmişti. Ancak bu yıl kriz erken başladı. Ürünlerin geri gelmesi ciddi ekonomik zarara yol açacak” dedi. su olarak bilinen Mersin’in Erdemli ilçesinde üreticilerin tedirgin olduğunu söyleyen Erdemli Ziraat Odası Başkanı Rasim Şahin ise, patates oldu. Mart ayında sebze ihracatı 205 bin tondan 168 bin geri gönderilmesi ihra Hasadın yeni başladığı “Limon piyasasında belir 400 bin tonu depolarda çürüdüğü için patatesin kilosu 7 TL’ye kadar yükselmiş, tona geriledi. Bu ihracatın değeri ise yüzde 46 düşüşle 39 milyon dolardan 21 milyon dolara geriledi. catçıyı tedirgin etti. Narenciye ihracatının yüzde 70’inin Rusya’ya nı, henüz ürünlerin 3’te 2’sinin ağaçta olduğuna dikkat çeken Doğan, “Pi sizlik var. Irak ve Rusya’ya ihracat için 10 TIR gidiyorsa 1 TIR gidiyor” dedi. KİT’lerde erime hızlandı İsrail’de Türk çimentosuna protesto İsrail’de son Türk çimentosuna yönelik protesto gösterileri yapılıyor. Ülkenin en büyük iki üretici firmasında çalışan işçiler verilen ithalat iznini protesto etmek amacıyla başkent Tel Aviv ile Kudüs’ü birbirine bağlayan otoyolu trafiğe kapattı. Yola çimento döken ve araçların geçişini engelleyen yaklaşık 300 işçi, Türk şirketlerine verilen ihalelerin geri çekilmesini talep etti. Dünya’da yer alan habere göre, Türkiye ile İsrail ilişkileri olumsuz olduğu bir dönemde ithalata izin verilmesinin sakıncalı olduğunu ifade eden Nesher ve HarTuv firmalarının çalışanları yerel sanayinin desteklenmediğini belirttiler. l Ekonomi Servisi İnşaatta güven kaybına devam Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi bir önceki ayda 58.7 iken, kasım ayında yüzde 3.5 azalarak 56.6 oldu. İnşaat sektöründe bir önceki aya göre alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi ve toplam çalışan sayısı beklentisi endeksleri sırasıyla yüzde 5 ve yüzde 2.5 azalarak 45.4 ve 67.7 değerlerine geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi eylül ayında 75.7 iken, bu ay yüzde 5.4 artarak 79.8 değerine yükseldi. Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi de kasım ayında yüzde 4.3 artarak 90.7 oldu. Reel Kesim Güven Endeksi, kasımda bir önceki aya göre 5,2 puan artarak 92.8 oldu. l Ekonomi Servisi Kamu İktisadi Teşebbüslerinin kârı azalırken çalışan sayısı 101 bine düştü Uluslararası İş Birliği Platformu’nun düzenlediği 9. Boğaziçi Zirvesi İstanbul’da başladı. ICP Onur Kurulu Üyesi Rona Yırcalı (solda), TİM Başkanı İsmail Gülle’ye (ortada) hediye verdi. 80 ülkeden iş insanları, siyasetçi ve fikir önderini bir araya getiren zirve kapsamında en az 1.7 milyar dolarlık anlaşma imzalandı. Finansman sıkıntısı sürüyor Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle, hâlâ finansmana ruz, bu ülkenin üreticilerine zorluk ve sıkıntıdır. Bankaların hassasiyetini rica ediyorum. Faiz Gülle “Her ay 1500 2000 yeni firma ihracata katılıyor, ihracat ailemiz gittikçe büyüyor, bu çok erişim noktasında sıkıntının de ler yüzde 25 bandındayken 30 iyi bir şey. Türkiye önemli bir ih vam ettiğini söyledi. 35 faiz istemek piyasada çarpık racat hamlesi yaptı, ihracat iv Faiz konusunda önemli yol yapı oluşturur” dedi. mesi geliştirdi. Şu an yakaladı alındığını belirten Gülle bazı TİM Başkanı Gülle, Türkiye’nin ğımız bu avantajı kaybetmeme bankalara da çağrıda buluna kur ve faiz konusunda hızla nor liyiz. Eğer kurun yeri bu seviye rak, “Faizlerde önemli bir gev malleşme yolunda bulunduğunu lerse diğer maliyetler de burada şeme oldu. Ama bazı bankaların anlatarak, bu dönemin en büyük oluşmalı ki ihracatçı bundan ra hâlâ yüzde 30’un üzerinde ra avantajının kurun getirdiği ihra hatsızlık duymasın” diye konuş kamlarla faiz verdiğini görüyo cat avantajı olduğunu ifade etti. tu. l Ekonomi Servisi AKP döneminde uygulanan politikalar nedeniyle Kamu İktisadi Teşebbüslerinde (KİT) faaliyet kârı azalırken, istihdam edilenlerin sayısı da 101 binlere kadar düştü. Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2017’ye ilişkin Kamu İşletmeleri Raporu’nu açıkladı. Rapora göre, geçen yıl sonu itibarıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı portföyünde toplam 19 KİT ve 4 bağlı ortaklık yer aldı. 2017’de KİT sisteminin brüt satışları 2016’ya göre yüzde 13.7 artışla 103.3 milyar liraya çıktı. Yüzde 83 gerileme BOTAŞ kaynaklı olmak üzere, 2017’de toplam KİT’lerin satış maliyetindeki artış brüt satışlardaki artıştan daha fazla gerçekleştiği için KİT sistemi 2017’yi yaklaşık 2.5 milyar lira faaliyet kârıyla kapattı. Faaliyet kârı 2016’ya göre yüzde 83 azaldı. Vergi ve yasal yükümlülüklerinin ardından 2017 dönem net kârı 5.3 milyar lira oldu. KİT’lerde 2000’de yaklaşık 170 bin kişi istihdam edilirken, bu sayının giderek azaldığına işaret edilen raporda, 2017’de istihdam edilen kişi sayısının 101 bine indiği belirtildi. l ANKARA 2019 yaz tatili cep yakacak Jolly Tur Yönetim Kurulu Başkanı Mete Vardar, “Yurtdışı talep çok fazla olduğu için 2019’da fiyatlar çok artacak. Bunun yansımalarını iç pazarda göreceğiz. Şu anda erken rezervasyonlarda Ege’de yüzde 35, Akdeniz’de yüzde 45 artış var. Fiyat artışları yüzde 60’ları bulabilir” dedi. 2019’da özellikle Almanya, Hollanda, Polonya ve İngiltere’den gelecek turist sayılarında ciddi artışlar beklediklerini kaydeden Vardar, “Oteller daha önce iç pazara yüzde 20 kapasite ayırırken, yabancı turistlerin talep artışı nedeniyle 2019’da yerli turiste ayrlan kapasite yüzde 15’te kalacak görünüyor” diye konuştu. Öte yandan Vardar, Jolly Tur olarak 2018’i yaklaşık yüzde 25 ciro büyüme ile kapatacaklarını duyurdu. l Ekonomi Servisi 8 milyon liralık uyuşmazlık İstanbul Tahkim Merkezi (ISTAC) verilerine göre, tica ri kuruluşlar arasındaki an laşmazlıkları çözmede mahkemelere alternatif olarak gösterilen tah kim konusu, Türkiye için her geçen yıl da ha da önem kaza nıyor. Merkeze ge len davala rın yüzde 53’ünü ulusla Mehmet Gün rarası, yüzde 47’sini yerli uyuşmazlıklar oluşturuyor. Uyuşmazlıkların değeri 15 bin TL ile 8 milyon TL arasında değişebiliyor. Uyuşmazlık taraflarının yüzde 84’ü Türkiye kökenli, yüzde 16’sı ise Afrika, Birleşik Arap Emirlikleri, Fransa, Hindistan arasında dağılıyor. İstanbul Tahkim Derneği (İSTA) Başkanı Avukat Mehmet Gün, Türkiye’den, tahkime konu olabilecek uyuşmazlıklarda, yılda yaklaşık 1 milyar dolarlık bir kaynağın yurtdışına gittiği söyledi. l Ekonomi Servisi Saray’ın ‘u’ dönüşlerinde patlama var... Tek adam, liderlik karizmasına oturtulmuş Saray yönetimi icraatlarında, inanç odaklı, siyasal İslam kimliği bağlarıyla örülmüş yandaşlık ilişkileri, dev medyatik güdüleme gücüyle oluşturulmuş seçmenseçilen ilişkilerinde büyü bozuldu mu ne?.. Önce bozulup, sonradan yenilenmesi uzlaşmasına varılan Cumhur İttifakı’nın perde arkası gerçeğini, kendilerinin seçmen anketleri sonuçları ortaya koymuş.. Milliyetçilik soslu, siyasal İslamın tek mezhebi, Sünni İslam kimliği odaklı seçim ittifakı oylarında Erdoğan liderliği korunarak, Ak Parti’ye verilmek istenmeyen küskünler oyları, ittifakın sadık bekçisi Devlet Bahçeli’nin partisine kayıyormuş. Böylece gerçek ülkücü oyların Saray rejimine karşı parlamenter rejimde, hukuk devleti düzeninde kalınmasını isteyen çoğunluğundan İYİ Parti başta, CHP ve diğerleri sırada başka partilere oy kayarken, MHP oyları, Ak Parti’den cephe mantığı içinde kayan oyları topluyormuş. Ak Partililerin Erdoğan liderliğinde yerel seçimlerde MHP uğruna uzlaşma yapılacak merkezler için aday çıkarılmamasına isyanından beslenen ittifak kırılması çıkışları, Erdoğan’ın son dakika ağırlık koyması ile sindiriliverdi. Bahçeli’nin atak davranarak üç büyük kentte aday çıkarmama jestinin ardından, AKP’den gelen itirazlarla, Bahçeli’nin sert çıkışlarında, yerel seçimler için cephenin bozulması kararından, Erdoğan’ın keskin “u” dönüşü kararı ile geri dönüldü. Yapılan yerel seçimlere ilişkin son anketlerden, AKP’nin oy kaybının çok daha keskin olacağının çıkması nedeniyle de adayların açıklanması listelerinin son ertelenmeleri, iki liderin son pazarlıkları üzerinden, yeni pazarlıklar, uzlaşmalarla seçim listelerinin kesinleştirilmesi noktasına gelindiği, iç odaklı yorumlarla kamuoyuna da ulaştırılmış oldu... HHH Yürekleri dağlayan keskin “u” dönüşlerinden, ülkemiz, bölge barışı için en kaygı vereni kuşkusuz Suriye toprakları içinde yürütülen AmerikaTürkiye ortak operasyonları başlıklı olanında saklı.. Amerika’nın PKK, Kandil odaklı üç lider için yüksek dolarlı paha biçerek verdiği ucuz ilan şovunun arkası geliverdi. Zaten “PKK terör örgütü ama PYD bölgedeki vazgeçilemez müttefikimiz” sloganından hiç geri dönüş olmamıştı. Göstere göstere, silah desteği, ortak tatbikatlar, birlikte yemekli kutlamalarla belgeli teşhirlerden hiç vazgeçilmemişti... Bir yandan da Türkiye’nin sınırlarını savunma hakkının tanındığı açıklamaları da hiç eksik edilmedi. Sonrasında bir netleştirme ile, Büyük Ortadoğu Projesi’nin tarihin her sürecinde yayımlanıp durulan Büyük Kürdistan haritasında günümüzde ısrarcı olunmayacağı bilgileri sızdırıldı. Son sızdırılan hedef senaryoya göre tek büyük Kürdistan haritasından vazgeçilmiş, Irak, Suriye, İran, Türkiye toprakları içinde ayrı ayrı formüllerde özerklikler, hukuk çerçevelerinde Kürdistan formüllerine geçiş yapılmış... Hani Yugoslavya’nın parçalanması, Avrupa içinde çağın en ilkel kanlı ırk soslu, dinler odaklı kanlı çatışmalarına, Müslüman katliamlarına seyirci kalınmaktan öte Amerika, Avrupa çıkarları adına senaryolarla üslenilmiş roller vardı ya... Tito Yugoslavyası’nın çok kültürlü kimliğinden, hepsi de yaralı, yoksulluk, yoksunluğa mahkum 9 devletçiğinin yaratılması ile, ileriye dönük kolay kolay kapanamayacak yaralarla gettolaştırılmış halklarının çaresizliği gerçekleştirildi ya... Başta bugünkü sınırlarıyla 4 ülkenin topraklarında yaşayan Kürtler en ağır bedelleri gelecekte de ödemeye mahkum edilmiş olarak yerlerse, bölge ülkelerinin dördü, Rusya da içinde hep birlikte yerlerse, şimdilik Türkiye’nin sınır bütünlüğü korunmasına saygı duyulmakla yetiniliyor... PYD’nin güvenliği, Amerikan üs alanı statüsünde korunmak isteniyor. Yer kalmadı, dünya çapında emperyal çıkarlar, yeni güç dengeleri dağılımında iki dünya savaşı sonrasında göreceli sağlanmış evrensel değerlerden, çağlar gerisinde kaldığına inandığımız vahşi sömürgecilik düzenlerini aratmayan, insan haklarının ayaklar altına alınması, evrensel hak hukuk değerlerinin katledilmesi ile de yetinilmemiş olarak, çevre, tüm canlıların geleceğini de tehdit altına alan gelişmelerin son savaş tamtamlarına, Saray icraatlarında günübirlik sayılabilecek “u” dönüşlerine geçme şansımız yok. Ülkemizdeki Suudi saltanatının gazeteci katliamındaki sıkı kanıtlarla Saray’ın, başta Amerika, dünyaya dönük başarılı siyaset atağından, çok etkin medyatik güdülemede yararlanılan övgüler atağından bir tek söze girsek... Amerika, Trump’ın, birçok AB ülkesinin yaptıkları gibi, “Kesin kanıtlarla adres Suudi Prens’e uzanıyor olsa da, kesinleşmiş kanıt olmadığına göre, ilişkilerin sürdürülmesi, masada bir araya gelinmesinde sakınca yok..” noktasına geçişi görecek miyiz? KISA...KISA n Garanti Bankası’nın hâkim ortağı BBVA, Türkiye’den çıkacağı yönünde İspanyol medyasında çıkan satış haberlerini yalanladı. BBVA sözcüsü, bankanın Türkiye’de kalmaya kararlı olduğunu belirtti. n Japonya’da Mitsubishi Motors Yönetim Kurulu, gelirini düşük gösterme suçlamasıyla tutuklanan Nissan, Renault ve Mitsubishi ortaklığının başkanı Carlos Ghosn’un görevine son verdi. Nissan Motor Yönetim Kurulu da geçen perşembe günü Carlos Ghosn’un görevine son vermişti. n Kamuya yönelik borçların yeniden yapılandırılması uygulamasının bozulmaması için ikinci taksidin 30 Kasım’a kadar ödenmesi gerekiyor. C MY B