Katalog

Perşembe 25 Ekim 2018 EDİTÖR: ÖZGÜR ÖZKÜ TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN Bir gün önce keşif haber 9 Kaşıkçı cinayeti soruşturmasında Suudi Arabistan İstanbul Başkonsolosluğu’na ait diplomatik plakalı aracın Belgrad Ormanları’na gidiş görüntüsü ortaya çıktı Gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda 2 Ekim’de öldürülmesine ilişkin İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen geniş kapsamlı soruşturma sürüyor. Soruşturma kapsamında, cinayetten önce Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’na ait diplomatik plakalı araçla Belgrad Ormanı’nda keşif yapıldığı ortaya çıktı. Fotoğrafta, 34 CC 2404 plakalı resmi aracın 1 Ekim akşamı 18.28’de keşif için Belgrad ormanlarına giriş yaptığı görülüyor. İstanbul’da Atatürk Havalimanı, Levent ve Sultanahmet başta olmak üze Başkonsolosluk aracının 1 Ekim’de Belgrad Ormanı’na girişi görüntülendi. re 62 noktada bulunan 137 kameradan alınan 2 bin saatlik görüntü, özel ekip tarafından incelendi. Görüntüler üzerinden, Kaşıkçı’nın infazı için gel diği belirlenen 15 kişilik Suudi ekip ile konsolosluk yetkililerinin, olay öncesi ve sonrasındaki hareketleri tespit edildi. l İSTANBUL / Cumhuriyet Kuyuda arama BİLMECESİ Emniyet yetkilileri, dün konsolosluk bahçesinde ve bahçede bulunan bir kuyuda arama yapılmasına Suudi yetkililerce izin verilmediğini açıkladı. Gün içinde ise Suudi Arabistan Konsolosluğu’nun arama izni verdiği haberleri medyaya yansıdı. Ancak Levent’teki konsolosluk binasında olay yeri inceleme ekiplerinin inceleme yapması beklenmesine karşın herhangi bir çalışma yapılmadı. Suudi yetkililerin arama için izin verip vermediği de netlik kazanmadı. l İSTANBUL/Cumhuriyet Umursamadılar Riyad’daki konferansta Veliaht Prens’e büyük ilgi vardı. AramızıPRENS BİN SELMAN: bozamazlar Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetiyle ilgili Riyad’da dün yaptığı açıklamalarda bu cinayetin çok acı verici ve haksız olduğunu belirterek soruşturmada Türkiye ile işbirliği yaptıklarını vurguladı. Selman, yaşanan olayı istismar etmek isteyenlerin olduğuna dikkat çekerek “Kral Selman, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ben olduğumuz sürece Türkiye ile Suudi Arabistan’ın arasını bozamazlar” ifadelerini kullandı. Milyarlarca dolar yatırım Kaşıkçı olayı nedeniyle Batılı ülke ve şirketlerin boykotuna rağmen, başkent Riyad’daki yatırım konferansının ilk gününde milyarlarca dolarlık yatırım sözleşmeleri imzalandı. Yatırımcılar Kaşıkçı cinayetinde adı geçen Veliaht Prens Muhammed Bin Selman’a büyük ilgi gösterip selfie çekti. l Haber Merkezi ‘Erdoğan’a rüşvet’ iddiası NY Times gazetesi, Suudi Arabistan’ın ‘Bu olayın peşini bırakması durumunda’ finansal destek sözü verdiğini yazdı. New York Times, Suudi yönetiminin Kaşıkçı olayının ardından Erdoğan’a yardım teklifinde bulunduğunu ancak Erdoğan’ın bunu ‘siyasi rüşvet’ olarak tanımlayarak reddettiğini iddia etti. New York Times’ta David D. Kirkpatrick ve Ben Hubbard imzasıyla yayınlanan haberde, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Suudi heyetinin başındaki isim Prens Halid bin Faysal’ın bir araya geldiği ifade edildi. Gazetenin, Erdoğan’a yakın bir kişiye dayandırdığı haberinde, Suudi Arabistan’ın Türkiye’nin ‘olayın peşini bırakması durumunda’ finansal destek ve yatırım sözü verdiği ve Türkiye’nin müttefiki olan Katar’a bir süredir uygulanan ambargonun kaldırılabileceği yönünde tekliflerde bulunduğu iddia edildi. ‘Ses kaydı yayımlanır’ Independent’ın Ortadoğu muhabiri Patrick Cockburn, Erdoğan’ı “Azami çıkar elde etmeyi bilen yetenekli bir siyasi” olarak niteledi. Erdoğan’ın cinayete dair elindeki tüm bilgileri açıklayacağını beklemenin saflık olacağını söyleyen Cockburn, özellikle iddia edilen ses kaydının Türkiye’ye Suudi Arabistan ve ABD üzerinde tesir gücü sağladığını yazdı. “Kaşıkçı’nın son anlarına dair bir ses kaydının olduğu neredeyse kesin ve bu yayımlanacak. Türkiye için Kaşıkçı olayı Suudi Arabistan ve ABD ile ilişkisini yeniden ayarlama olanağı sağlayan mucizevi bir imkân” diye yazdı. ‘Selman’ın kaderi’ Guardian gazetesi analizinde, “Kendini İslami dünyanın lideri haline getirmek için uğraşan Erdoğan adımlarını çok dikkatli atıyor” ifadeleri kullanıldı. Yazıda, “Erdoğan’ın konuşması, dikkatli okunduğunda Veliaht Prens hakkında bir iddianame gibiydi. Sonunda muhtemelen Veliaht Prensin kaderini belirleyecek kişi Erdoğan ve araştırmacılarının ortaya koyacağı kanıtlar olacak. Erdoğan’ın konuşması belki de yalnızca açılış salvosuydu” denildi. l Dış Haberler Almanya’nın Suudi Arabistan’a silah satışını durduralım çağrısına İspanya ve İsveç olumsuz yanıt verdi. Macron soruları geçiştirdi Kaşıkçı AA Riyad yönetiminin Kaçıkçı suikastıyla bağlantı iddiaları nedeniyle Batı ülkelerinden tepkiler gelmeye devam ederken yaptırımların sınırlılığı dikkat çekiyor. Avrupa Birliği’nin lokomotif ülkesi konumundaki Almanya’nın Suudi Arabistan’a silah satışının durdurulması için ortak tavır alma çağrısına İspanya ve İsveç’ten olumsuz yanıt geldi. İspanya Parlamentosu’nda yapılan oylamada, Riyad’a silah satışını engellemeyi öngören bir öneriye olumsuz yanıt verildi. Farklı partilere mensup milletvekillerinden oluşan karma bir grup tarafından meclise sunulan tasarı, iktidardaki Sosyalistler ile muhalefetteki Halk Partisi tarafından ortak bir kararla reddedildi. İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Kaşıkçı’nın “korkunç” şekilde öldürülmesini kınadı ancak Suudi Arabistan’a silah satışını İspanya’nın çıkarına olduğu gerekçesiyle savundu. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise başkent Paris yakınlarında düzenlenen donanma fuarını gezdiği sırada bir gazetecinin Almanya Başbakanı Angela Merkel’in Avrupalı müttefiklerine, Suudi Arabistan’a silah satışının durdurulması yönündeki çağrısına nasıl yanıt vereceğini sordu. Macron, “Bu konunun konuştuğumuz meseleyle hiçbir alakası yok. Dolayısıyla bu soruyu cevaplamayacağım” dedi. BM’ye baskı artıyor ABD’den ilk yaptırım Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’e, Kaşıkçı cinayetiyle ilgili derhal uluslararası soruşturma başlatma çağrısı yaptı. Birleş Dışişleri Bakanı Pompeo, 21 Suudi’ye ABD’ye giriş yasağı getirildi ğini açıkladı, kişisel mali yaptırımın da konuşulduğunu söyledi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, 21 zelerinin de iptal edildiğini belirtti. Suudi yetkiliye ABD’ye giriş yasağı ge Bakan, Suudi yetkililere yönelik kişisel miş Milletler Düşünce Özgürlüğü Özel Raportörü David Kaye, Kaşıkçı cinayetini araştırmak için bağımsız bir soruşturma ekibi kurulması için çağrıda bulundu. Kaye, Güvenlik Konse tirildiğini açıkladı. Pompeo, cinayetten sorumlu olduğu düşünülen Suudi gizli servisi, Kraliyet ailesi, dışişleri bakanlığı ve farklı bakanlıklarda görevli bu kişilere ABD vizesi verilmeyeceğini, daha önce almış olanların vi mali yaptırımların uygulanmasının da konuşulduğunu ifade etti. ABD Dışişleri Bakanı “Bir gazetecinin şiddet kullanılarak susturulmasının Washington yönetiminin kabul edebileceği bir durum olmadığını” söyledi. yi, İnsan Hakları Konseyi ve BM Genel Sekreteri’ni göreve davet etti. Kanada Başbakanı Justin Trudeau da Suudi Arabistan’la 2014’te imzalanan 1 milyar dolarlık silah anlaşması ‘Erdoğan nı iptal etmenin oldukça zor olduğunu ifade etti. Trudeau, “Bizden önceki muhafazakâr iktidarın imzaladığı bir sertti’ anlaşma var ve bu anlaşma Kanada tarafının ağır tazminat ödemeden cay ABD Başkanı Donald Trump’tan Riyad yönetimi için ikircikli açıklamalar gelmeye devam ediyor. Kaşıkçı’nın öldürülmesi sonrasında olanları “gelmiş geçmiş en berbat örtbas” eylemi olarak nitelendiren ABD Başkanı, “İnfaz veya örtbas hiç olmamalıydı, böyle bir şey yapılmamalıydı” diye konuştu. Trump, Kaşıkçı’nın masını oldukça zorlaştırıyor” dedi. Erdoğan, Riyad’la görüştü Cumhurbaşkanı Erdoğan, Riyad’tanan gelen talep üzerine Veliaht Prens Muhammed bin Selman’la telefonda görüştü. Görüşmede, Kaşıkçı cinayetinin bütün yönleriyle aydınlatılma ölümünden kimin sorumlu olduğu sı için ortak çaba harcanması konusu nu hakkındaki görüşlerini paylaşmadı. Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip ele alındı. l Dış Haberler Erdoğan’ın Kaşıkçı cinayeti hakkında önceki gün yaptığı son konuşmasını değerlendirerek “Erdoğan’ın Suudi Arabistan ile ilgi SUUDİLER: YARDIM ÇIĞLIKLARI VAHŞETE li açıklamaları oldukça sertti. Bu açıklamaya katılmadan önce gerçekleri öğrenmeyi ter DÖNÜŞTÜ cih ederim” diye konuştu. AP haber ajansına konuşan ve isimlerinin açıklanmasını istemeyen iki May: Vizeleri varsa İran: ABD olmadan Suudi yetkili, Kral Selman’ın selefi olan Kral Abdullah’ın yurtdışında yaşayan Su iptal edeceğiz öldüremezlerdi udi muhaliflerin ülkenin geleceğine yönelik ulusal diyalog faaliyetlerine katılmala ABD’nin Suudi Arabistan yetkililerine vize yasağı getirmesinin ardından, İngiltere’den de benzer bir adım geldi. İngiltere Başbakanı Theresa May, Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesiyle bağlantılı olduğu söylenen Suudi yetkilileri ülkeye almayacaklarını, varsa İngiltere vizelerinin iptal edileceğini açıkladı. Suudi Arabistan’a uygulanacak yaptırımların ekonomik olmamasına dikkat ediliyor. Suudi Arabistan yönetimi, ekonomik yaptırımlara “daha ağır” karşılık vereceğini duyurmuştu. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Kaşıkçı cinayetini benzeri görülmemiş olarak tanımladı. Devlet ajansı IRNA’nın aktardığına göre Ruhani “Bugünün dünyasında kimse böylesine örgütlü bir cinayete tanıklık edeceğimizi ya da bir sistemin böylesine çirkin bir cinayeti planlayacağını düşünemezdi. Herhangi bir ülkenin böylesi bir suçu Amerika’nın koruması olmadan işleyeceğini sanmıyorum. Eğer Amerikan koruması olmasaydı, Yemen halkı aynı gaddar bombardımanla karşı karşıya kalır mıydı” dedi. rı için Suudi Arabistan’a getirilmesi emri üzerine bir ekibin de Türkiye’ye gönderildiğini belirtti. Suudi yetkililer, Kaşıkçı’nın İstanbul’da güvenli bir eve götürülmesi durumunda dublörün, Kaşıkçı’nın kaybolmasını gizlemek için görev alacağı ve böylece Kaşıkçı’nın kendi isteği ile kayıplara karışacağı algısının yaratılmak istendiğini ifade etti. Fakat Kaşıkçı’nın konsolosluk binasında yardım istemek için bağırmaya başlaması sebebiyle plan vahşete dönüştü. l Haber Merkezi Siyaset yeniden karılıyor... Seçimler yaklaşınca Ankara’da metrekareye dört arayış, sekiz senaryo düşer.  Öyle bir döneme girdik.  AKP Genel Başkanı Erdoğan, 31 Mart 2019’da yapılacak yerel seçimlere giderken üç ana hedef belirlemiş görünüyor: 1 Konunun ekonomiye gelmemesi için her şeyi yapacak. 2 Yeni gerilimler yaratmak için her şeyi yapacak. 3 MHP ile ilişkileri çok kötüymüş gibi göstermek için her şeyi yapıp, yeni siyasi dengeler kuracak. Ekonomide başlıca amaç 2018 yılı enflasyonunun olabildiğince düşük çıkmasını sağlamak. Bunu bütün dünya biliyor. O yüzden Türkiye’ye ilişkin rakamlar verilirken, “resmî veri”, “gerçek veri” diye iki ayrı hane açılıyor. Örneğin uluslararası istatistiklerde Türkiye’deki resmî enflasyonun yüzde 30’larda, gerçek enflasyonun da yüzde 70’lerde olduğu belirtiliyor.  Türkiye İstatistik Kurumu da Erdoğan’ın istediği rakamları verecek şekilde yeniden düzenlendi. Enflasyonu düşük çıkarmada iki amaç var; memura, emekliye daha az maaş zammı yapmak ve krizin gerçek sonuçlarını seçim sonrasına bırakmak. HHH İkinci madde Erdoğan’ın başlıca siyaset yapma yöntemi. Karşıtlık üretip kendi tabanını bir arada tutuyor. Karşısındakini cevap verme durumunda bırakıp siyaset üretmesini engelliyor. Bazen karşıtlık üretmeyi iki uçlu yapıyor. Böylece etkisi de katmerli oluyor. Andımız, bunun tipik örneği. Ana ucu Türkiye Cumhuriyeti tarihine. Erdoğan, andımızı eleştiriyormuş gibi yapıp Reşit Galip üzerinden yüklendi. Bu saldırıyı CHP’yi yanıt verme noktasına getirmek, MHP’yi germek, HDP’yi de çok mutlu etmek için kurguladı.  Şu aşamada bu kurgu tutmuş görünüyor. Mesele gerilim yaratmak olunca; Erdoğan, mangalda kül, tespihte püskül, edebiyatta fasikül bırakmıyor. Erdoğan MHP’yi tek konuyla gerilimle itiyormuş gibi görünemeyeceğini düşünüp, yanına birkaç çatlak daha koydu. Bunlardan etkili olanı aftı. Görünüşe bakılırsa; Bahçeli, devlete yönelik suçlar hariç hemen herkese af istiyor, Erdoğan sadece devlete yönelik suçların affedilebileceğini söylüyor. İki zıt durum gibi.  Sanki af konusunda iki taraf da birbirini affetmeyecek noktaya geldi. Buna emeklilikte yaşa takılanlarla, Brunson davasını da ekleyince, AKP ile MHP arasındaki çatlağın uçuruma dönüştüğü algısı var. HHH Ancak... AKP ile MHP arasında görüntüdeki havanın arkası başka bir plan olabilir.  Olasılıkları sıralayalım... AKP, MHP’yi karşısına alıyormuş gibi göstererek Kürt kökenli yurttaşlarımızın kendisinden soğumasını azaltmak istiyor. MHP, AKP’yi karşısına alarak iki şeyi hedefliyor: 1 AKP’den kopacak seçmenin MHP’den başka bir yere gitmemesini sağlamak. 2 İYİ Parti’yi yerel seçim sürecinde taça atmak. Önümüzdeki yerel seçimden sonra Cumhuriyetin 100. yılında Türkiye’nin nasıl şekilleneceği konuşulacak.  Artık köprüden önceki son çıkış kavramı geride kaldı. Köprü geçildi.  Zararın neresinden dönülürse kârdır, aşamasındayız. TÜRKİYEKUVEYT ANLAŞMASI Körfez’de bin Selman korkusu Türkiye ve Kuveyt, aralarındaki askeri işbirliğini güçlendirmek için iki hafta öncesinde ortak savunma işbirliği anlaşması imzalarken, anlaşmanın aslında Katar’da olduğu gibi “Türkiye’nin Kuveyt’e de askeri üs kurmasının yolunu açabileceği” yorumları yapılıyor. Arapça yayın yapan Rai el Yevm gazetesinin Kuveytli kaynaklara dayandırarak yaptığı haberde anlaşmanın Türk askerlerinin Kuveyt’e konuşlanmasına olanak tanıdığına işaret edildi. Anlaşmanın bu yönüyle ülkede Türk üssünün kurulmasını sağlayan TürkiyeKatar askeri işbirliği anlaşmasına benzediği, Katar’daki Türk üssünün de ülkeyi geçen yıl Suudi Arabistan ile yaşadığı krizde işgalden kurtardığı yorumu yapıldı. Türkiye ile Kuveyt arasında imzalanan askeri işbirliği anlaşmasını Cumhuriyet’e değerlendiren emekli büyükelçi Mithat Rende, Kuveyt’in, Suudi Arabistan’ın veliaht Prensi Muhammed Bin Selman’ın izlediği politikadan endişe duyduğunu dile getirerek “Kuveyt, Katar’ı örnek alıyor ve bir başka bölgesel güç olan Türkiye’yle yakın ilişki kurarak bir denge oluşturmaya çalışıyor. Kuveyt’in ciddi güvenlik endişeleri var. Bu güvenlik endişelerinin ortadan kaldırmak için böyle bir anlaşma imzalanmış olabilir” dedi. l HÜSEYİN HAYATSEVER / ANKARA C MY B