Katalog

Esad kabinede değişime gitti Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, kabinede değişiklik yaptı. Buna göre Savunma Bakanlığı’na Genelkurmay Başkanı Ali Abdul DUNYA lah Eyyub, İstihbarat Bakanlığı’na devlet televizyonu ve radyosunun başındaki İmam Abdullah Sarah, Sanayi Bakanlığı’na ise Muham med Mazen Ali Yusuf getirildi. Öte yandan Deyr ez Zor çevresinde IŞİD’in kontrolündeki bir köye önceki gece düzenlenen hava bombardımanında aynı aileden dördü çocuk, 12 sivilin yaşamını yitirdiği duyuruldu. Hava saldırısının arkasında ABD liderliğindeki koalisyon uçaklarının olabileceği iddiası aktarıldı. Ölümcül protestolarSalı2Ocak2018 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 7 Netanyahu başkanlığındaki İsrail kabinesi önceki gün toplandı. Likud’dan İran’da geçen hafta Meşhed kentinde ekonomik krize tepkilerle başlayan ve hükümet, rejim karşıtı protestolara dönüşen, beş gündür süren gösterilerin kanlı bilançosu ağırlaşıyor. İran polisi gösteriler sırasında açılan ateşte 1 polisin öldüğünü, üçünün yaralandığını açıklarken İran devlet televizyonu da pazar günkü gösterilerde 10 kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu. Cumartesi günü Dorud’daki gösterilerde iki kişinin öldüğü yönündeki haberler gündeme yansımıştı, böylece yaşamını yitirenlerin sayısının 13’e yükseldiği belirtildi. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise “halkın protesto eylemi düzenleme hakkı olduğunu” söyledi ancak şiddete tolerans gösterilmeyeceğini vurguladı. Önceki gün Dorud’da göstericilere açılan ateşte iki kişinin öldüğü duyurulmuştu. Kimi kaynak ateşin polis tarafından açıldığını savunmuş, yetkililer ise bunu reddederek “yabancı ajanları” işaret eden iddiada bulunmuştu. ‘Üslere saldırıldı’ İran medyası dün yine Dorud’da iki kişinin eylemciler tarafından çalındığı öne sürülen bir itfaiye aracı tarafından ezilerek öldüğünü, ülkenin güneybatısındaki İze kentinde ise iki kişinin daha hayatını kaybettiğini aktardı. İze’li milletvekili Hedayatullah Hademi “Ateş açan kişilerin eyleme katılanlar mı yoksa polis mi olduğunu bilmiyorum. Konu soruşturuluyor” dedi. Tuyserkan kentinde ise altı kişinin öldüğü bildirildi. Üç kişinin ateş açılması sonucu, diğer üç kişinin ise bunu takip eden olaylarda öldüğü kaydedildi. Devlet televizyonu güvenlik güçlerinin, polis merkezi ve askeri üsleri ele geçirmeye çalışan “silahlı protestocuları püskürttüğünü” savundu. Interpol’e çağrı Yarı resmi ILNA haber ajansı, Takistan kentinde dini bir okulun, hükümet binaları nın kundaklandığını aktar dı. Tahran Savcılığı, “Eko nomik sorunların baha ne edilerek fırsat tan istifade edil meye çalışıldı ğını” belirte Ruhani ABD’DEN İSRAİL’E Süleymani’yi ‘öldürme izni’ İran’ın Suriye ve Irak’taki aske ri başarılarında önemli isim olarak görülen, Devrim Muhafızları’nın önde gelen komutanlarından Kasım Süleymani’nin öldürülmesi için ABD’nin İsrail’e “yeşil ışık yaktığı” iddia edildi. İsrail’in Haaretz gazetesinin haberine göre, Kudüs Gücü’nün lideri Süleymani’ye suikast düzenlenmesine onay verilmesinin arkasın da ABD ve İsrail’in İranlı komutanı kendi ülkelerinin bölgesel çıkarları için tehdit olarak görmesi var. Haaretz’in Kuveyt’te yayımlanan Al Jarida gazetesine dayandırdığı haSüleymani berinde, ABD’nin son üç yıldır Süleymani’ye yönelik bir suikast planını engellendiği de savunuldu. Obama’nın başkanlık koltuğunda olduğu bu döneme işaretle, İsrail’in Süleymani’ye Şam yakınlarında suikast düzenlemesine ramak kaldığı, ancak bu planla ilgili ABD’nin İran liderliğini haberdar ettiği de iddia edildi. AB dümeni Sofya’da Avrupa Birliği (AB) dönem baş kanlığı 1 Ocak itibarıyla 6 aylığına Estonya’dan Bulgaristan’a geçti. Avro ve Schengen Bölgelerinde yer almak için çaba sarf eden ve birliğin sıkı mali denetimi altında olan Bulgaristan’ın dönem başkanlığı programını açıklayan AB Konseyi yetkili bakanı Lilyana Pavlova, başkanlık dönemi faaliyetleri için 75 milyon Avro’luk bir bütçe hazırlandığını söyledi. Programda 2020 bütçesi ve Brexit görüşmelerinin yanı sıra Batı Balkan ülkelerinin AB perspektifleri, mülteci ve göç kapsamında güvenlik, istikrar, ortak savunma, ekonomik büyüme konuları dikkat çekiyor. İran’da geçen haftadan bu yana ülke geneline yayılarak süren yönetim karşıtı eylemlerde yaşamını yitirenlerin sayısı 13’e çıktı rek “Yurtdışından insanları şiddete teşvik edenlerin yakanlanması için” Interpol’e çağrıda bulundu. Trump’a sert çıkış Bu arada İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, protesto gösterileri hakkında ilk açıklamasını yeni yılın son gecesi kabine toplantısında yaptı. Ülkede “eleştiriye alan açılması” gerektiğine dikkat çekerek anayasaya göre halkın “protesto hakkı” olduğunu vurguladı. Ruhani, “Ancak eleştiri ve protestoların ülkenin ve halkın durumunu iyileştirmesi için çaba harcamalıyız. Hükümet vandallık yapanlara tolerans göstermeyecektir” ifadelerini kullandı. ABD Başkanı Donald Trump’ın İran hakkındaki açıklamalarını da değerlendiren Ruhani, “İranlılara terörist diyen bir kişinin İranlılar hakkında açıklama yapma hakkı yok” diye konuştu. İran Genelkurmay Başkan Yardımcısı Tuğgeneral Mesud Cezayiri de “Veriler Washington’un yeni bir isyanı desteklediğini gösteriyor. Ancak bu İran düşmanlarına utanç ve başarısızlıktan başka birşey getirmeyecek” dedi. 200 GÖZALTI...Tahran Üni versitesi önünde haftasonu gösteri düzenleyen öğrencilere polisin müdahalesini gösteren görüntüler sosyal medyaya yansıdı. Önceki günkü protestolarda ise polisin 40’ı eylem liderleri olmak üzere 200 kişiyi gözaltına aldığı duyuruldu. Almanya ve Fransa’nın yanı sıra Britanya’da da rejim karşıtı İranlıların gösterileri sürüyor (solda). TRUMP: DEĞİŞİM ZAMANI... İsrail ve Körfez’de Riyad liderliğindeki blokla Tahran’ı kıskaca alma siyasetindeki ABD Başkanı Donald Trump’ın dün yine hedefinde İran vardı. Trump, Twitter’da, İran ile 2015’te yapılan nükleer anlaşmaya değinerek “İran Obama hükümeti ile yaptığı berbat anlaşmaya rağmen her açıdan başarısız oluyor. Yıllardır bastırılan İran halkı yiyeceğe ve özgürlüğe aç. Değişim zamanı!” diye yazdı. Washington’ın İran’daki protestolara desteğine ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley de katıldı. Haley, “İran hükümeti kendi vatandaşları tarafından test ediliyor. Özgürlüğün ve insan haklarının kazanması için dua ediyoruz” yorumunu yaptı. ‘Kılıç dansı mesajdı’ Tahran Savcısı Abbas Caferi Dola tabadi ise eylemler nedeniyle ABD’yi suçladı. “Trump bölgeye gelip, kılıç dansı yapıp, İsrail ile İran konusunda anlaşmaya vardığını açıklayınca böyle olaylar beklemeliyiz” dedi. Gözaltına alınanların “protestolarda duygusallaştıklarını, bu yüzden cami, kamusal alanları ateşe verdiklerini söylediklerini” savunarak “Bu yabancı ajanların dahil olduğunu gösteriyor” ifadesini kullandı. Rusya’dan tepki Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise İran’daki protestoların ülkenin iç meselesi olduğu vurgulanarak şiddet yoluyla tırmanmaması umudu dile getirildi. Bakanlık, "Ülkedeki durumu istikrarsızlaştırabilecek dış müdahaleler kabul edilemez" ifadelerini kullandı. Kim, Seul’e kapı araladı Geçen yıl gerçekleştirdiği kıtalararası balistik füze denemeleriyle gözlerin üzerinde olduğu Kuzey Kore’nin lideri Kim Jongun yeni yıl konuşmasında Washington’a tehdit, Seul’e ise diyalog mesajları gönderdi. ‘mNaüskalemedr ad’üğme Geçen kasım ayında 13 bin kilometrelik menzile ulaştığı iddia edilen Hwasong15 kıtalararası balistik füzeyi ateşledikten sonra, artık tüm ABD topraklarının menzilleri içerisinde olduğunu savunan ve Kuzey Kore’yi “nükleer devlet” olarak tanımlayan Kim, yeni yıl konuşmasında da “Bütün ABD, nükleer silahlarımızın menzili içinde ve bir nükleer düğme her zaman masamda duruyor” dedi. Washington’ın her an kendilerine karşı nükleer savaş başlatabileceğini söyleyen Kuzey Kore lideri, “ülke olarak bu yıl nükleer silah başlıklarının ve balistik füzelerin seri şekilde üretime yoğunlaşmaları gerektiğini de” belirtti. ABD Başkanı Donald Trump ise Kim’in sözleriyle ilgili yorumunu soran gazetecilere “Göreceğiz” demekle yetindi. Son füze denemesiyle Kuzey Kore’nin, ABD’yi vurabilmek için gerekli olan uzun menzil ve atmosfer girişçıkışına dayanıklı küçültülmüş başlıklar gibi aşamaları tamamladığı düşünülüyor. Güney’e diyalog çağrısı Kuzey Kore lideri Kim, Güney Kore konusunda ise sıcak mesajlar verdi. “KuzeyGüney ilişkilerinde barışçıl bir ortam yaratmak için Kore Yarımadası’nda askeri tansiyonu düşürmeliyiz” diyen Kim, Güney Kore’de şubat ayında düzenlenecek Pyeongchang 2018 Kış Olimpiyatları’na heyet gönderme Kuzey Kore’nin başkenti Pyongyang’da yeni yıl kutlamaları ilginç görüntülere sahne oldu. Buzdan heykeller sergisinde Kuzey Kore’nin füze denemelerini temsil eden esere ilgi yoğundu. Serginin yapıldığı alanın hemen yakınında ise yeni yıl kutlamaları çerçevesinde havai fişek gösterisi vardı. konusunda ise “Kuzey Kore’nin Kış Oyunları’na katılımı, milli gururumuzu vitrine çıkarmak için iyi bir fırsat olacaktır” dedi. Kim’in Kış Olimpiyatları için heyet gönderme fikrine Seul’den “Kuzey Kore ile her zaman ve her yerde görüşmeye istekli olduğumuzu sürekli dile getirdik” yanıtı geldi. Güney Kore Devlet Başkanlığı Sözcüsü, “İki Kore’nin Kore Yardımadası’nda tansiyonu düşürmek ve barış sağlamak için oturup bir çözüm bulacağını umuyoruz” ifadesini kullandı. ‘Krizin maliyeti 1 milyar Avro’ Madrid, Avrupa’da 2017’nin en büyük kriz başlıklarından biri olan Katalonya sorununun İspanya ekonomisine maliyetinin 1 milyar Avro’yu bulduğunu duyurdu. İspanya milli gelirinin yaklaşık yüzde 20’sini yaratan Katalan Özerk Yönetimi’nde ekim ayında yapılan referandumda çıkan bağımsızlık kararının ardından Madrid hükümeti Katalonya parlamentosunu feshetme ve seçim kararı almıştı. ‘3100 şirket çıktı’ Krizin maliyeti hakkında konuşan İspanya Dışişleri Bakanı Luis de Guindos, “Katalonya, İspanya ortalamasının üzerinde büyüyordu ancak 2017’nin dördüncü çeyreğinde yaşanan yavaşlamanın maliyetinin 1 milyar Avro olduğu rahatlıkla söylenebilir” şeklinde konuştu. De Guindos ekonomik yavaşlamanın Carles Puigdemont liderliğindeki eski Katalan hükümetinin yarattığı güven kaybından kaynaklandığını savundu. Aralarında büyük bankaların da olduğu 3 bin 100 şirketin, referandumun ardından genel merkezlerini Katalonya’dan taşıdığı belirtiliyor. Batı Şeria’yı ilhak kararı Geçen ay ABD’nin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma kararının ardından tansiyonun yükseldiği İsrailFilistin sorununda gerilimi tırmandırıcı bir karar da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun partisi Likud’dan geldi. Likud’un Kudüs’te toplanan Merkez Komitesi Batı Şeria’yı ilhak kararı aldı. Oybirliğiyle kabul edilen kararda Likud milletvekillerine Batı Şeria’daki tüm yerleşim birimlerinde İsrail kanunlarının ve egemenliğinin geçerli olması ve daha fazla Yahudi yerleşim birimi inşaatı yapılmasına imkan tanınması çağrısında bulunuldu. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ise Likud’un kararını şiddetle kınarken Beyaz Saray’ın fiili işgal karşısındaki sessizliğine dikkat çekti. ABD onayı olmadan böyle bir karar alınmasının mümkün olmadığını söyledi. Abbas yazılı açıklamasında “Umarım bu karar ABD yönetiminin tam desteğini arkasına alan İsrail hükümetinin adil ve nihai bir barış gibi bir amacı olmadığını, esas hedeflerinin Filistin’de ayrımcı bir rejim kurmak olduğunu uluslararası topluma hatırlatmaya hizmet eder” ifadesini kullandı. Vekile gözaltı Öte yandan İsrail’in Filistin’e sert uygulamaları yeni yılın ilk saatlerinde de hız kesmedi. Gazze’ye dönük hava saldırıları düzenleyen İsrail ordusu, Ramallah’taki evine baskın düzenledikleri Filistinli milletvekili Abdulcevad’ı da gözaltına aldı. Elçi çağrıldı Washington’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdıklarını açıklamasının ardından ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence’le görüşmeyi reddeden ve İsrailFilistin barış görüşmelerinde ABD’nin arabuluculuğunu reddeden Filistin Yönetimi, ABD’deki elçileri Husam Zomlot’u “İstişare” için geri çağırma kararı aldı. Dışişleri Bakanı Riyad el Maliki, Zomlot’la ABD ile ilişkilerde Filistin liderliği tarafından alınması gereken kararların ele alınacağını, görüşmelerin ardından temsilcinin normal görevine döneceğini kaydetti. l İÇKİ DÜKKÂNINA ATEŞ AÇILDI, İKİ ÖLÜ Kıptilere saldırı Mısır’dan yeni yılın ilk gününde yine saldırı haberi geldi. Dün sabaha karşı Giza kentinde alkol satılan bir dükkâna motosiklet taksiye binen bir saldırgan tarafından ateş açıldı. Olay sırasında dükkanda olan iki Kıptinin yaşamını yitirdiği belirtildi. Yerel kaynaklar, saldırının yapıldığı bölgede yılbaşı eğlencesi için sokakların kalabalık olduğu, dükkânın Kıpti sahibinin de arkadaşlarıyla birlikte içerde kutlama yaptığını aktardı. Dükkân sahibinin kurtulduğu saldırıda iki arkadaşı ise yaşamını yitirdi. Geçen hafta da başkent Kahire’nin güneyinde IŞİD saldırısında Kıpti kilisesi hedef alınmış, 9 kişinin yaşamını yitirdiği duyurulmuştu. Pekin karşıtları vazgeçmiyor Çin’e bağlı özerk Hong Kong yeni yıla gösterilerle uyandı. Yaklaşık 10 bin kişi Pekin yönetiminin Hong Kong’un özerkliğini baltalayarak içişişlerine karışmasını protesto etmek için sokaklara döküldü. Göstericiler, “Hong Kong’u koruyalım” yazan pankartlar taşıdı. Büyük oranda barıçıl geçen protesto sırasında kimi eylemcilerin hükümet binalarına girmek istediği, güvenlik görevlileri ile kısa süreli çatışmalar yaşandığı bildirildi. Üç yıl önce Hong Kong’da Pekin’in içişlerine müdahalesine yönelik başlatılan protestoların liderle rinden 20 yaşındaki Joshua Wong da gösterilere katılan isimlerdendi. Wong, geçen ağustos ayında 6 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Temyiz başvurusu nedeniyle şu anda cezaevinde bulunmayan Wong, “Buraya pes etmeyeceğimizi söylemeye geldik” ifadelerini kullandı. Hong Kong’da 2014’te “Merkezi İşgal Et” sloganıyla başlayan olaylar, göstericilerin polisin kullandığı göz yaşartıcı gaza karşı kendilerini korumak için şemsiye açması nedeniyle uluslararası kamuoyunda “Şemsiye Devrimi” olarak adlandırılmıştı. C MY B