Katalog

Salı 13 Haziran 2017 sağlık 2 [email protected] EDİTÖR: Sibel bahçetepe TASARIM: zarife selçuk Uzuv kaybı mevsimi Yazın açık havada aktivitelerin artması, öğrencilerin sana Prof. Türker Özkan: Hasat döneminin başlaması, geçici tarım iş yi gibi alanlarda çırak olarak çalışması, hasat döneminde kırsal ke çilerinin artması, öğrencilerin yazın sanayi gibi alanlarda çırak olarak simde kullanılan, iş güvenliği bulunmayan tarım araçları gibi nedenler çalışmaları gibi nedenlerden yazın uzuv kayıplarında artış yaşanıyor den uzuv (organ) kopmalarında artış yaşanmasına neden oluyor. İstanbul Üniversitesi (İÜ) İstanbul Tıp Fakül ‘Steril olmalı’ tesi El Cerrahisi Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Türker Özkan, rekonstrüktif mikrocer rahi (vücutta bütünlü ğü, anatomisi, fonksiyo nu bozulmuş bir doku nun mikroskop altında SİBEL BAHÇETEPE başka bir bölgeden damar ve sinirlerle ayrılan dokularla yeniden oluşturulması) sayesinde son on yılda acil el cerrahisi, kol ve yüz nakli ko Prof. Türker Özkan, kopan uzuvların nasıl muhafaza edilmesi gerektiğini şöyle anlattı: “Kopan uzuv bol serum fizyolojik ile yıkanmalı, mümkünse steril bir gazlı bez ile sarılarak plastik bir torbaya nularında büyük ilerlemeler yaşandı koyulmalı, bu torba ğını, çok ağır hasarlı hastaların klasik Mikrocerrahi nedir?yöntemlerle çözülemeyen sorunları nın da çözülebildiğini vurguladı. Dünyada her yıl ortalama 270 milyon iş kazası meydana geliyor. Ülkemizde ise yılda yaklaşık 200 binin üzerinde iş kazası yaşanırken, yaklaşık 600 kazada travma sonucu organ kaybı oluyor. Çıraklara dikkat TİSK Mikrocerrahi ve Rekonstrüksiyon Vakfı Yönetim çmkhücayiikeştaay,dtadlaöalmariapznkahVrıeeoiılhıaşdüalnlllliaırcaabeyrynulr.üraüea,idÇztyktnpçeuolıüemıeapkrlmntsarpiliumanaiikbulknlrakdrliezaalrodekdmgbınasauaöh1ilıkemlltklzamldsoımalinsaeiıpnekğsdrmilıkgçüıaaalvditöb’sçr,nedeıırüusğaedüvsökaımnaileizçrenble.ekançiiklrrlünoldialeedçckedşrüeanakirkrcür4aei0nrileta, nkıonpyuakşı mak, el, saçlı deri, kulak gibi uzuvların kopmalarından sonra kopan uzuv da içerisinde buz parçaları bulunan diğer bir kap içerisine yerleştirilerek hasta ile birlikte zaman geçirilmeden, mümkünse 112 ambulansı ile ilgili replantasyon uygulayabilecek merkeze gönderilmelidir.” Prof. Türker Özkan, özellikle iş kazalarında yaşanan birçok uzuv kop Kurulu üyesi de olan Prof. Dr. yerinin sevi ların kan damarları, sinir varsa ke masının önlenebileceğine de dikkat Özkan, ülkemizde uzuv kopma yesi, yaralanma mik dokular ve diğer dokuların yerine çekerek, şöyle devam etti: lı yaralanmaların en çok yaz nın şekli, cerrahi ve uygun tekniklerle dikilmesi ile doku “Etkili önleme planları, işyerin döneminde gerçekleştiğini söy rehabilitasyon ekibinin bil canlılığının tekrardan kazandırılma de gerçekleşen el travmaları yüzde ledi. Özkan, yazın bina dışı ak gideneyimi, hastanın ve sı) zaman sınırlarının kesin olarak be 50’ye kadar azaltılabilir. İşverenlerin tivitelerin arttığını vurgulaya yakınlarının motivasyo lirlenebilmesi zordur. İlk 6 saatlik sü de alması gereken birtakım önlem rak “Hasat döneminin başlama nu gibi faktörlere bağlı ola renin ideal olduğu söylenebilir. Ancak leri var, bunların başında ise eğitim sı, geçici tarım işçi sayısındaki rak değiştiğini anlattı. Ko uygun hipotermi koşullarında adale ler geliyor. Çalışma ve Sosyal Güven artış, öğrencilerin sanayi gibi pan uzuvlarda hücre ölü dokusunun bulunmadığı parmak am lik Bakanlığı’nın hazırlamış olduğu alanlarda çırak olarak çalışma münün başladığını dile ge putasyonlarında 24 saat sonra yapıl en son İş Kazası ve Meslek Hastalığı ları gösterilebilir. 19861996 yıllarına ait Kanada Kaza, Ya Prof. Türker Özkan tiren Prof. Özkan, bu süreci yavaşlatmak için yaygın mış ve başarılı olmuş replantasyonlar da vardır” diye konuştu. İstatistikleri’ne göre, 2015 yılı içinde tespit edilen iş kazaları sonucu 241 ralanma Bildirim ve Değerlendirme (CAIRE) veri tabanının değer olarak kullanılan yöntemin hipotermi olduğunu anlattı. İş kazaları önlenebilir bin 547 kişinin yaralandığı tespit edilmiş, bunların içinde travma sonu lendirildiği bir araştırmada da yaralanmaların yaz aylarında daha sık gö Kopan organı dondurmayın Özkan, ülkemizde mikrocerrahiye ilginin giderek azaldığını da kaydede cu organ kaybı yaşayan 532 kişi (36 kadın, 496 erkek) olduğu görülmüş rüldüğü belirtilmiştir” dedi. Özkan “Kopuk parça, üzerinde çalı rek “Genç cerrahlar hem zor hem de tür.Ülkemizde Replantasyon merke Özkan, kopan kol, parmak gibi pek şılmadığı süre içinde 410 derece ara ekonomik olarak hiç cazip olmayan zi olarak yetkilendirilen 74 merkez çok uzvun kurtarılma ve yeniden es sında saklanmalı, ama asla dondu bu cerrahi yan dalı seçmemektedir” (Sağlık Bakanlığı, özel sektör, devlet ki fonksiyonunu göstermesinin has rulmamalıdır. Replantasyonun (par değerlendirmesinde bulundu. ve vakıf üniversitesi) var. ” Öodunlyineakmnluelsginuemc‘Çeeokkdueymumekakdeçğoikl’ Türk Uyku Tıbbı Derneği (TUTD) ile zaten yoruldular. Gündüz uyku Yönetim Kurulu üyesi Doç. luluk alışkanlıkları ortaya çıkarsa, bu Dr. Sinan Yetkin, eğitim yılı boyun onları yaz tatili boyunca da kendile ca düzenli uyuyan ve gündüz erken rini yorgun ve halsiz hissetmelerine kalkan çocukların tatilin gelmesiyle yol açar. Gündüz uykusu öğle sa birlikte uyku düzenlerinin bozulabi atlerinde ancak şekerleme dediği leceğine dikkat çekerek “Çok uyu miz ölçüde olmalıdır. Bu türden bir mak çok dinlenmek değil. Gündüz öğle uykusu hepimizi olduğu gibi, geç saatlere kadar yatmayın. Ak onları da zinde tutar.” şam da çok geç yatmayın. Yaz sıcağının ve güneşin en etkili olduğu Uyku disiplin kuralları öğlen saatlerinde kısa şekerleme n Gündüz geç saatlere kadar ler yapılabilir” önerilerinde bulundu. yatmayın. Çok uyumak çok dinlen TUTD, öğrenciler ile anne ve ba mek anlamına gelmez. Aksine gün baları için yaz tatilinde uyulması düz saatlerine uzatılan uyku, gece gereken uyku disiplinleri hakkın aldığımız dinlendirici uykuyu bo da bilgi verdi. Doç. Dr. Sinan zar. Gün boyunca yine uyku Yetkin, yaz tatili ile amaç lu ve yorgun hissetmemize lananın çocukların dinle neden olur. Geç kalkmak nebilmeleri olduğunu, biyolojik saatimizin gün bunun önkoşulunu ise düze kaymasına yol açar. sağlıklı bir uykudan geç nAkşam çok geç yat tiğini söyledi. mayın. Geç yatmak, ihtiyaç ‘İzin vermeyin’ Tatil boyunca ortaya çı Doç. Sinan kan gece geç saatlere kadar uyu mama eğiliminin çocukların ihtiyaç duydukları uyku saatlerini gündüze taşımalarına yol açtığını anımsatan Yetkin, şöyle devam etti: “Anne babalar buna kayıtsız kal mamalı ve çocuklarının uyku düzen lerinin bozulmasına izin vermeme lidir. Çocuklarımız için de en doğru uyku zamanı, gece karanlığındadır. Uyku çocukların sağlıklı gelişimle rini tamamlayabilmeleri için önem lidir. Eğitim yılı boyunca çocukları mız uzun, yorucu ders programları duyduğumuz uyku süresi Yetkin ne göre geç kalkmamıza neden olur. Uykudaki zihinsel ve bedensel birçok biyolojik tamir süre ci karanlığın olduğu gece saatlerinde olması gerekir. Aksi takdirde dinlen dirici bir uykuya sahip olamayız. n Yaz tatilinde de düzenli yatış ve kalkış saatleri ile ihtiyaç duydu ğunuz uyku süresini alın. n Yaz sıcağının ve güneşin en et kili olduğu öğlen saatlerinde kısa şekerlemeler yapılabilir. Bu şeker lemeler özellikle günün geri kalan saatlerinde sıcağın etkisiyle de dü şen performansımızın daha da art masına yardımcı olacaktır. Yelpazeli ameliyat kamerada Ağrı Devlet Hastanesi’nde iklimlendirme ve havalandırma sistemleri arızalanınca görevliler yelpaze olarak karton kullandı. Doktor ameliyat yaparken, personel kartonla yelleyerek doktoru serinletti Edinilen bilgiye göre, uzun bir süre önce arızalanan iklimlendirme ve havalandırma sisteminin yapılması için Ağrı Devlet Hastanesi yönetimi konuyu resmi yazıyla Ağrı Kamu Hastaneler Genel Sekreterliği’ne bildirdi ancak sistemdeki arıza düzelmeyince doktorlar ameliyathaneye yelpazelerle girmeye başladı. 18 derece olması gereken ameliyathane sıcaklığının iklimlendirme ve havalandırma sis temlerinin arızalanması nedeni ile 29 dereceleri bulması ile doktor ve personeller çareyi karton ile yellemekte buldu. Guatr ameliyatında doktorların hastayı ameliyat ettiği esnada görevlendirilen bir personelin ameliyatı yapan doktoru serinletmek için karton yellediği görülüyor. Görüntülerle ilgili sağlık yetkilileri herhangi bir açıklama yapmaktan çekindi. l AĞRI/İHA Geçici sanILAN durumlar görme kaybına neden olabilir ‘Diyabeti tanı, gözünü koru’ “Diyabeti Tanı, Gözünü Koru” sosyal sorumluluk projesi ile diyabet hastaları ve hasta yakınlarının diyabete bağlı görme kayıpları konusunda bilgilendirilmesi amaçlanıyor. Türk Oftalmoloji Derneği, Türk Diyabet Cemiyeti, Türkiye Diyabet Vakfı işbirliği ile başlatılan sosyal sorumluluk projesi, “Tehlikeyi Görmezden Gelmeyin, Diyabetliyseniz Yılda 1 Kez Göz Kontrolünden Geçin” sloganı ile gerçekleştiriliyor. Proje hakkında bilgi veren endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Ahmet Kaya, diyabetin, kan şekerinin sürekli kontrol altında tutulmasını gerektiren kronik bir hastalık olduğunu söylüyor. Amaçlarının diyabetik, hastaların yaklaşık yüzde 3035’ini görmesini tehdit eden retinopati (diyabete bağlı göz hastalığı) hakkında toplumu bilgilendirmek olduğunu belirten Kaya, “Diyabetik hastaların yaklaşık yarısı diyabetli olduğunu bilmiyor. Çoğu zaman komplikasyonların varlığıyla hastalar diyabet tanısı almakta. Diyabetik retinopati aynen diyabet gibi önlenebilir hastalıklar grubu içerisindedir. Bunu önlemek de farkındalık yaratılarak olacaktır” diyor. DunningKruger kâbusu Değerli okurlarım, Türkiye Parlamenter Demokrasi’ye “paydos” deyip, Tek Adam Rejimi’ne geçeli beri bir kâbus’tan kurtulamıyorum: Ya başımıza DunningKruger sapmasına sahip bir yönetici gelirse ne yaparız! Daha önce de bu sütunda sözünü ettiğim “Dunning–Kruger sapması”, Justin Kruger ve David Dunning adlı iki psikolog tarafından tanımlanan bir algı ve davranış sapması, yani bir tür psikolojik hastalıktır: Bu hastalıkta, kişinin cehaleti ve niteliksizliği ne kadar büyükse kendine güveni de o derece yüksek olur: HHH Bu hastalığa yakalanan niteliksiz ve cahil insanların özellikleri şöyledir: Dogmatiktirler, kendi inandıklarından başka bir gerçeği kabul etmezler. Her şeyi en iyi kendilerinin bildiklerini iddia ederler. Kendilerini ve kendi yaptıklarını her zaman överler. Her makamı kendilerine hak olarak görürler. Ne ölçüde niteliksiz olduklarını fark edemezler. Yani “neyi bilmediklerini de bilmezler.” Kendileri gibi düşünmeyen herkesi azarlar, dışlarlar. Nitelikli insanların niteliklerini de göremez ve anlayamazlar. Bilgiyi, eğitimi, aşağılarlar. Çok bağırır, çok konuşur, çok övünür, her işe karışır, çok çalışıyor havası estirirler. Her kararı kendileri vermek, her şeyi kendileri halletmek isterler. Her ihtimali hesaplamış ve her şeye hazırlıklıymış gibi davranırlar. Üstlerine saygılı, hatta dalkavuk, astlarına baskıcı hatta zalimdirler. Bir gün “ak” dediklerine ertesi gün “kara” der, ama demediklerini iddia eder, karşı çıkanları suçlarlar. Herkesin gördüğü, tanık olduğu bir olayı inkâr edebilir, sizi kendi doğrularına inandırmaya çalışır, karşı çıkanları yalancılıkla, gerçeği saptırmakla, hatta ihanetle suçlarlar. Başarısızlığı asla kabul etmezler. Başarısız olmaları halinde, ya farklı yorumlarla başarılı olduklarını öne sürer, ya da başarısızlığı başkasının üzerine atarlar. HHH Türkiye’yi Tek Adam Rejimi’ne mahkum eden, meşruiyeti ve yasallığı tartışmalı 16 Nisan 2017 halkoylamasının bir büyük sakıncası da, başımıza böyle DunningKruger sapmasına sahip bir yöneticinin gelebilme olasılığına karşı toplumu savunmasız bırakmasıdır! Yukardaki özellikleri düşününce “Allah muhafaza, ya başımıza böyle bir yönetici gelirse” diye korkuyorum; haksız mıyım? “Yok bu devirde, bu rejimde öyle şey olmaz, bizim başımıza böyle bir şey gelmez” demeyin, tarih, böyle diyen ve Tek Adam Rejimi pençesine düşen ülkelerin yaşadığı trajedilerle doludur. Bu nedenle, Tek Adam Rejimi’nin sakıncalarına karşı, yasama, yürütme ve yargıda, denetleme ve denge mekanizmalarına sahip olan güvenceli rejimler için: DİREN DEMOKRASİ! Prof. Dr. Kalayoğlu’na ‘Tıp Bilim Nişanı’ verildi İiki binden fazla karaciğer nakline imza atan, gerçekleştirdiği 45 bin ameliyat ve literatüre giren çalışmalarıyla tıp dünyasında adından sık sık söz ettiren, “Karaciğer nakli yapan ilk Türk doktor” Ünvanına sahip Prof. Dr. Münci Kalayoğlu’na Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından Bilim Nişanı verildi. Üniversitenin Beşiktaş Kampusu’nda geçen günlerde düzenlenen törene, tıp camiasının önde gelen isimleri ile Prof. Kalayoğlu’nun ailesi ve dostları katıldı. Törende Kalayoğlu, “Karaciğer Nakli; Dünü, Bugünü ve Yarını” başlıklı bir de sunum gerçekleştirdi. Parmak delmeden şeker ölçümü Diyabet (şeker) hastalarının her gün parmak delerek yaptığı glikoz ölçümü artık parmak delmeden yapılabilecek. Kanda glikoz takibi için parmak delerek yapılan takip artık yeni üretilen bir sistem sayesinde üst kola takılan bir sensör ile parmak delmeden gerçekleşebilecek. Üst kola yapıştırılan, 1 TL büyüklüğünde bir sensör şeker ölçüm cihazına okutularak diyabet hastasının kan şekerini ölçüyor. Kıyafet üstünden de okutulabilen sensör ile aynı zamanda sudan etkilenmediği için denize girilebiliyor, duş alınabiliyor. C MY B