Katalog

DUNYA Gazeteci suikastında 10 gözaltı Malta’da iki ay önce işlenen muhalif gazeteci Daphne Caruana Galizia cinayetine ilişkin yürütülen soruşturma kapsamında 10 şüphelinin gözaltına alındığı açıklandı. Malta Başbakanı Joseph Muscat, soruşturma kapsamında polisin pek çok adrese baskın yaptığını belirtti. Galizia yaptığı haberlerde Muscat’in yakın çevresinden isimlerin de rüşvet aldığını yazmış, ayrıca önde gelen muhalif siyasiler ve iş dünyasından isimlerin de şüpheli faaliyetlerine dikkat çekmişti. Husilerin ölümcülSalı5Aralık2017 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ 7 intikamı Son dönemde Husilerle arası açılan Yemen’in eski devlet başkanı Salih’in öldürüldüğü duyuruldu Yemen’in eski Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih dün başkent Sanaa’da, uzun süreli ittifaklıktan düşmanlığa dönüş yaşadığı Husiler tarafından katledildi. Salih’in (75) öldürülmesi hafta sonunda ülkeye yönelik Husileri hedef alan Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyona zeytin dalı uzatmasının ardından geldi. Son haftalarda Sanaa’da Salih yanlıları ile İran destekli Husiler arasında şiddetli çatışmalar yaşandığı haberleri basına yansıyordu. Körfez’in SünniŞii liderleri RiyadTahran’ın “vekâlet savaşı” alanına dönen Yemen’de kaos her geçen gün derinleşiyor. Sanaa’da Salih yanlıları ile Husiler arasında çatışmaların şiddetlendiğinin duyurulması sonrasında dün Salih’in evinin bombalandığı Husi kaynaklarca açıklandı. Ardından Husilerin kontrolünde olan içişleri bakanlığına bağlı bir radyo istasyonu Salih’in öldürüldüğünü duyurdu. ‘Sanaa kontrolümüzde’ Yapılan açıklamada, “başkent Sanaa’nın hainlerden temizlendiği, tümüyle Husilerin kontrolüne geçtiği” savunuldu. El Cezire, ölüm haberinin Salih’in partisi Genel Halk Kongresi tarafından da doğrulandığını belirtti. Kimi İranlı kaynak Salih’in evinde değil, başka bir bölgeye kaçışı sırasında keskin nişancılar tarafından vurulduğunu iddia etti. Husilerin lideri Abdulmelik El Husi, Salih’in öldürülmesini Suudi liderliğindeki koalisyona karşı zafer olarak Husi savaşçılar, Salih’e ait olduğunu savundukları evin önünde objektiflere yansıdı. Evden dumanlar yükseliyordu. nitelendirdi. El Husi, “Parti olarak Genel Halk Kongresi ile sorunumuz yok” dedi. Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) Abu Dabi’deki nükleer santrala önceki gün fırlattıklarını iddia ettikleri füze ile ilgili olarak El Husi, “Yemen’e askeri müdahaleleri sürdüğü sürece yabancı yatırımcıya da BAE ve Suudi Arabistan’dan uzak durma tavsiyesinde” bulundu. Husilerin iddiası Abu Dabi tarafından yalanlanmıştı. Öte yandan Riyad destekli Mansur Hadi yönetimi kendi güçlerine başkentin kontrolünü almaları için talimat verdiğini duyurdu. Dün sabah saatlerinde Salih’in ölüm haberi öncesinde, Hadi cephesinden, Salih taraftarlarına yapılan çağrıda Husilerle ilişkilerini kesenler için af ilan edi leceği de gündeme yansımıştı. Riyad’a yönelmişti Salih, 1962 yılında orduya katılmış ve ülkede Arap milliyetçiliğinin iktidarına giden darbede yer almıştı. 1978’de Kuzey Yemen’de devlet başkanlığına seçilen Salih, 1990’de gerçekleşen Güney Yemen ile birleşmenin mimarlarından biriydi. “Arap Baharı” dalgasının vurduğu Yemen’de gösterilerle birlikte Salih, 2012’de 33 yıldır oturduğu koltuğunu bırakmak durumunda kalmıştı. Ancak ülkesinin en büyük siyasi partisinin liderliğini sürdür dü. Yemen’de Riyad’ın desteklediği Hadi yönetimine karşı, Husilerle Salih cephesi ittifaka girişerek 2014’te başkent Sanaa’da kontrolü ele aldı. 2015’te ise Riyad liderliğindeki koalisyon Yemen’de Husileri hedef alan bombardımanlarına girişti. Binlerce sivil yaşamını yitirdi, altyapı çöktü, abluka nedeniyle insani kriz, binlerce cana mal olan kolera salgını başgösterdi. Husilerle Salih arasında gerilim son aylarda artmıştı. Salih, Husileri iktidarı elinde toplamaya, ülkede iç savaşı şiddetlendirmek için hamlelelere girişmekle suçlarken, Husilerden de ona karşı “Riyad’la gizlice temasta” ithamları zaman zaman basına yansıyordu. Ülke insani krizde Geçen haftalarda Husilerin Riyad’a yönelik havada engellenen füze saldırısından Suudiler İran’ı sorumlu tutmuş, Yemen’e yönelik ablukayı sıklaştırmıştı. Hadi hükümetine karşı, kendisi gibi Zeydi Şii olan Husilerle ittifak kuran Salih ve yandaşlarının son aylarda Husilerle kurduğu ittifak bozulmuştu. Salih, katledilmesinden iki gün önce koalisyona “Ablukayı kaldırır ve saldırıları durdursanız yeni bir sayfa açmaya hazırım” diyerek görüşme teklifinde bulunmuştu. Riyad, Salih’e destek amacıyla hafta sonu Husi hedeflerini bombalamıştı. Riyad’dan nükleer hazırlığı Nükleer savaş senaryolarının yüksek sesle konuşulduğu günlerde dikkat çekici bir gelişme de Suudi Arabistan cephesinden geldi. Riyad’ı dün ziyaret eden ABD Enerji Bakanı Rick Perry’nin ajandasında nükleer teknolojinin Suudi Arabistan’la paylaşılması gündeminin olduğu belirtildi. Riyad ziyaretinde Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve Enerji Bakanı Halid el Falih ile görüşen Perry, nükleer teknoloji paylaşımı hakkında “konuşmak için henüz erken” dedi. Proje için “henüz ilk aşamalardayız ancak her iki taraf da işin olması için çaba harcıyor” ifadesini kullandı. Ülke ekonomisini petrol bağımlılığından kurtarmak için çalışmalar yaptığı bilinen Suudi Arabistan’da Enerji Bakanı El Falih ise nükleer santral planının sivil amaçlarla sınırlı bir proje olduğunu ve askeri amaçlarla kullanılmayacağını savundu. Geçen ay bakanlık sitesinden Toshiba sahipliğindeki Westinghouse ve Fransız EDF firmalarıyla görüşmelerin başladığını duyuran El Falih, dünkü basın toplantısında da ülkesinde inşası planlanan iki nükleer santral için ABD’li şirketlere çağrıda bulundu. Son dönemde hem ABD hem de Suudi Arabistan, İran’la yapılan nükleer anlaşmaya ilişkin tepkilerini daha yüksek sesle dile getiriyor. Öte yandan ABD genelde nükleer teknoloji ihraç edeceği ülkelerle, teknolojinin uranyum zenginleştirme amacıyla kullanılmayacağına dair bir anlaşma imzalıyor. S. Arabistan’a nükleer teknoloji ihracı ilk gündeme geldiğinde Riyad’ın böyle bir anlaşma imzalamaya mesafeli olduğu bildirilmişti. Katar’la ilk üst düzey temas Suudi Arabistan liderliğindeki blok, geçen hazirandan bu yana “teröre destek vermek, İran’la yakınlaşmakla” suçlayarak abluka altına aldığı, ilişkilerini kestiği Katar’la ilk kez bir araya geldi. Kuveyt’te bugün başlayacak Körfez İşbirliği Konseyi toplantısının dünkü hazırlık oturumuna Doha da davet edildi. Yuvarlak masa toplantısında Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdulrahman el Tani ile Suudi mevkidaşı Adil el Cubeyr’in arasına Umman Dışişleri Bakanı Yusuf bin Alavi oturdu. Riyad destekli blokta yer alan BAE, Bahreyn heyeti de toplantıdaydı. Bugünkü Konsey toplantısına Katar Emiri Hamad el Tani’nin katılabileceği haberleri de dikkat çekti. Suriye’de muhaliflerin kontrolündeki Şam’ın yakınındaki Doğu Guta önceki gün yine bombardımanın hedefi oldu. Muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne göre aralarında çocukların da olduğu an az 29 kişi yaşamını yitirdi. Muhalifler bombardımandan Suriye jetlerini sorumlu tuttu . ‘Yardım paraları cihatçılara gitmiş’ Suriye’de iç savaşın sona er Britanya dahil altı ülkenin destek mesi yönünde siyasi çabalar verdiği yardım projesinin paraları Koknaya karakolunda 57 polis memuru görev yapıyor sürerken Britanya’nın Suriye’de nın Nusracıların da aralarında oldu olarak gözükürken Adam yerel halkın polis gücü kurması için geliştirilen bir yardım pro ğu çeşitli cihatçı gruplara yönlendirildiği iddia edildi. Smith International 2016’da burayı denetlediğinde tek jesini, verilen ödeneklerin cihat bir polis bile bulamadığını çı örgütlerin eline geçtiğinin or rapor etmiş. Başta bunu po taya çıkması üzerine durdurdu lislerin başka yerleri ziya ğu bildirildi. BBC’nin Panorama ret etmesiyle açıklayan fir programının gördüğü belgelere ma, nihayet Koknaya kara göre, “Özgür Suriye Polisi” adın koluna tüm maaş ödemele daki polis örgütlenmesini destek rini askıya aldı. lemek amacıyla geliştirilen proje Suriye savaşını müteaki kapsamında verilen ödeneklerin gi Hareketi’ne düzenli olarak ödeme ben “muhaliflerin elindeki bir kısmının, projenin sahadaki uy yapmak zorunda kaldı. bölgelere kanun ve düzen getirilme gulayıcılığını yapan danışmanlık firması Adam Smith International ara ‘Hayali polisler...’ si”’ gerekçesiyle kurulan, son dönemde Halep, İdlib ve Dera vila cılığıyla cihatçı örgütlerin eline geç Bir diğer iddia da İdlib’teki iki ka yetlerinin cihatçı kontrolündeki tiğinin anlaşıldığı öne sürüldü. rakolda yardım programı kapsamın bölgelerinde uygulanan, milyon ‘Gaziantep merkezli’ da görev yapacak polislerin Nusra larca sterlin değerinde olduğu betarafından bizzat seçildiği yönünde. lirtilen programı 2014 yılından be Londra hükümeti iddiaların araş “Hayali polislere” maaş ödendiği de ri Adam Smith International’ın tırıldığını açıklarken firma ise id iddialar arasında. Örneğin İdlib’in yönlendirdiği belirtiliyor. diaları reddetti. Britanya, idare merkezi Gaziantep olan projeye destek veren altı ülkeden biriydi. Habere göre silahsız olması ve aşırılıkçılarla birlikte çalışmaması öngörülen polis gücü, El Kaide’nin Suriye kolu Nusra Cephesi dahil cihatçı grupların şeriat mahkemeleriyle işbirliği yap ABD’DEN ‘KALICIYIZ’ MESAJI ABD’nin Suriye’deki varlığı tartışması sürerken ABD’nin Rusya Büyükelçisi Jon Huntsman, ABD askerlerinin Suriye’den ayrılmasının ancak “teröre karşı savaşın başarıyla tamamlandığından emin olunduktan sonra söz konusu olabileceğini” söyledi. sman, “Rakka ve Fırat Nehri kıyılarından tüm alçakları çıkartabilirsiniz, ancak daha sonra bir daha örgütlenip kaynaklarını yenileyebilirler. Bu nedenle güçlerimizin (Suriye’den) erken ayrılması tüm çabalarımızı yanlış sonuçlandırabilir. Askerlerimizi çekmeden önce teröre tı. Bu mahkemelerin toplu infaz Washington Post gazetesi geçen haf karşı savaşın başarıyla tamamlandığın larına ve kadınların taşlanarak katledilmesine katıldı. Halep’te kurulan polis gücü, faaliyet gösterebilmek için bölgeyi kontrol eden cihatçı örgüt Nureddin Zen taki bir haberinde “IŞİD bitince askeri varlığına gerekçe kalmayacak ABD’nin, Suriye’deki varlığının ucu açık olmasını planladığını” iddia etmişti. Rus Vedomosti gazetesine röportaj veren Hunt dan emin olmamız gerek” dedi. Huntsman, ABD Başkanı Donald Trump’ın çalışmalar tamamlanmadıkça çekilme için bir tarih belirlemeyeceğini düşündüğünü de sözlerine ekledi. Batı Şeria’da İsrail güçleri ile Filistinliler arasında gerilim sürüyor. Trump’a Kudüs uyarıları artıyor Ortadoğu’nun önemli gündemlerinden birisi de ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıyıp tanımayacağı. Trump’ın hem damadı hem de danışmanı Jared Kushner, daha önce gündeme yansıyan Trump’ın bu konudaki kararını yarın açıklayacağı haberlerine atıfta bulunarak “Başkan kararını verecek. Hâlâ farklı unsurları inceliyor” ifadelerini kullandı. Öte yandan Ürdün’den Trump’ın Kudüs’ü İsrail başkenti olarak tanıması halinde bu adımın ciddi sonuçları olacağı uyarısı yapıldı. Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen Sefadi, ABD’li mevkidaşı Rex Tillerson’ı önceki gün arayarak Kudüs’ün tarihi ve yasal statüsünü değiştirmenin sadece Ürdünlüler ve Fi listinliler için değil Arap ve Müslüman dünyası için de ciddi sonuçları olacağı ifadelerini kullandı. Arap Birliği lideri Ahmed Ebu Geyt ise, böyle bir kararın fanatizmi ve şiddeti artırırken, barış umutlarını söndüreceği uyarısında bulundu. ‘İntifadaya yol açar’ El Fetih ile birlik hükümeti kurulması konusunda anlaşan Hamas’tan Washington yönetiminin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıması halinde ya da İsrail büyükelçiliğini Kudüs’e taşıması halinde yeni bir intifada tehdidi geldi. Hükümet sözcüsü Bekir Bozdağ ise ABD’nin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımasının bölgeyi yeni felaketlere sürükleyeceğini söyledi. Eski müttefikler masaya oturuyor Hıristiyan Birlik Partileri (CDU/ CSU), Hür Demokratlar (FDP) ile Yeşiller arasındaki “Jamaika koalisyonu” görüşmelerinin çökmesinin ardından hükümet krizinin yaşandığı Almanya’da gözler Hıristiyan Birlik ile büyük koalisyon kurulması için ibrenin döndüğü Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) üzerinde. Parti yönetiminin, Başbakan Angela Merkel liderliğindeki muhafazakâr Hıristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) ve Bavyera’daki kardeş partisi CSU ile “SPD’nin hükümete katılıp katılmayacağı, yeni bir hükümete SPD’nin nasıl katılabileceği” yönünde görüşmelere başlaması için fikir birliğine vardığı belirtildi. Reuters’in haberine göre SPD liderlerinin hazırladığı belgede, “kurumlar vergisinin Avrupa ile uyumlu hale getiril mesi, yüksek kazanç sağlayanlardan daha fazla vergi alınması, eğitime daha çok yatırım yapılması, yol yapılması, sosyal konut projeleri” gibi talepler bulunuyor. Belgede, koalisyon hükümeti çabalarının çökmesinin nedenlerinden biri olarak gösterilen sığınmacılar konusunda ise “bazı sığınmacıların aile üyelerini getirmesine konulan yasağın uzatılması” planına karşı çıkıldığı kaydedildi. Parti üyelerinin kararı 79 Aralık’taki parti kongresinde oylaması bekleniyor. dCeSğUi’şdiambi ayrak Bu arada sadece Bavyera eyaletinde teşkilatı bulunan CSU partisinin genel başkanı ve eyalet başbakanı Horst Seehofer gelecek yıl yapılacak eyalet seçimlerinde başbakan adaylığından çekilmeye hazır olduğunu açıkladı. Barselona’da geçen haftasonu Katalan liderlerin serbest bırakılmaları talebiyle eylem düzenlenmişti. Karar 14 Aralık’a ertelendi Madrid’in Belçika’dan iadesini istediği Katalan lider Carles Puigdemont ve dört eski bakanla ilgili karar gelecek haftaya kaldı. İspanya’da bağımsızlık referandumu nedeniyle ayaklanma, isyana teşvik ve kamu kaynaklarının suiistimali gibi suçlamalarla 30 yıla kadar hapsi istenen ve adil yargılanmayacakları gerekçesiyle ülkeyi terk eden Katalonya eski lideri Puigdemont ve beraberindeki dört eski bakanla ilgili Madrid’in Avrupa çapında tutuklama emri ve iade talebini dün değerlendiren Belçika yargısı, nihai kararı 14 Aralık’a erteledi. Puigdemont ve dört eski bakanın Katalonya’da bölgesel seçimlerin yapılacağı 21 Aralık’a kadar Brüksel’de kalmak istediği kaydediliyor. Öte yandan İspanya yargısının geçen aydan beri tutuklu olan eski Katalonya Başkan Yardımcısı Oriol Junqueras ile iki siyasi aktivistle ilgili verilen hapis cezalarını onayladığı, tutuklu olan altı eski Katalan bakanın ise 100 bin Avro kefalet karşılığında serbest bırakılmasına karar verdiği bildirildi. C MY B