Katalog

DUNYA Mahkemede kokain krizine girdi Arjantin’de bir manastırın bahçe duvarı üzerinden içerisinde yaklaşık 9 milyon dolar para ve mücevher bulunan çantaları fırlatırken yakalanan eski çalışma bakanı Jose Lopez’in ilk duruşması olaylı geçti. Perşembe günü ilk kez mahkemeye çıkan Lopez, kafasına vurarak ağlamaya ve kokain istemeye başladı. Lopez ‘Mektupta elle tutulur bir şey yok’ Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yazdığı mektup için Rus Dışişleri Sözcüsü Mariya Zaharova “Elle tutulur bir unsur bulunmuyor. Protokol uygulamasından ibaret. İlerleme görmüyoruz” dedi. Mektup Ankara’nın Moskova ile ilişkileri düzeltmeyi amaçladığı şeklinde yorumlanmıştı. Cumartesi 18 Haziran 2016 dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN 13 Britanya’nın gözyaşları nilwgun@cumhuriyet.com.tr Ülkede 1990 yılından beri ilk kez bir milletvekili öldürüldü. Neonazi saldırganın öldürdüğü Jo Cox’un ölümü Brexit referandumunun kaderini de değiştirebilir Avrupa Birliği’nden çıkma (Brexit) referandumuna sayılı günlerin kaldığı Britanya’da, AB’de kalma yanlısı İşçi Partisi milletvekili Jo Cox (41) bir Neonazi tarafından bıçaklı ve silahlı saldırıyla katledildi. Yılbaşından beri yoğun tehdit alan ve bunun üzerine polise başvuran Cox, görgü tanıklarının ifadesine göre önceki gün seçim bölgesi Birstall’da “Önce Britanya” diye bağıran bir adam tarafından suratına ve kafasına sıkılan kurşunlarla yaralandı ve defalarca bıçaklandı. Britanya medyasınca “parlamentonun en parlak ve çalışkan vekillerinden biri” olarak tanımlanan iki çocuk annesi Cox, sığınmacılarla ilgili pek çok projede yer alıyor ve hükümete rağmen ülkeye daha fazla Suriyeli sığınmacı alınmasını savunuyordu. Cameron Corbyn Aparthaid taraftarı Saldırının ardından tutuklanan 52 yaşındaki saldırgan Thomas Mair’in bir Neonazi sempatizanı olduğu ve cinayeti işlerken referans verdiği “Önce Britanya” (Britain First) adlı aşırı sağcı örgütün bir üyesi olduğu iddia edildi. Güney Afrika’da da beyaz ırkın üstünlüğüne inanan ve insanların deri renklerine göre sınıflandırıldığı Aparthaid rejiminin geri getirilmesini isteyen dergisinin uzun yıllardır abonesi olduğunu aktardı. Saldırganın yakınlarından, Mair’in akli dengesinin yerinde olmadığı, siyasi bir yönünün bulunmadığı hatta çevresine karşı nazik ve yardımsever bir kişi olarak tanındığına dair ifadeler basına yansıdı. Mair’in komşusu Stephen Cox Jo Cox’un öldürüldüğü yer halkın akınına uğrarken Başbakan Cameron ve muhalefet lideri Corbyn de birlikte çiçek bıraktı. Lees AFP’ye “Çok sessizdi. Kibardı. İçki içmez, uyuşturucu kullanmazdı. Ancak Obsesif Kompulsif Bozukluk hastasıydı. Eskiden elinin derisi kalkıncaya kadar bulaşık deterjanlı sünger ve diş fırçasıyla temizlerdi” dedi. Kampanyalara mola Hatta BBC’nin aktardığına göre 2011’de Bristall’un yerel gazetesine konuşan Thomas Mair, bölgedeki bir parkta gönüllü bahçıvan olarak çalışmaya başlamasından sonra akıl sağlığı sorunlarının azaldığını anlatmış “Tüm sami miyetimle söyleyebilirim ki bütün psikoterapi ve ilaç tedavilerinden daha faydalı oldu” demişti. Cox’un ölümünün ardından, AB’den çıkma referandumu yüzünden hiç olmadığı kadar kutuplaştığı yorumları yapılan Britanya’daki tüm siyasi partiler kampanyalarını askıya aldı. Britanya Başbakanı David Cameron ve muhalefetteki İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn, milletvekilinin öldürüldüğü yerde yapılacak anma törenine birlikte katıldı. Cameron “Nerede nefreti görürsek, nerede ayrımcılığı, tahammülsüzlüğü görürsek onu defetmeliyiz” çağrısı yaptı. Son yayımlanan anketlere göre 23 Ha ziran’daki referandumda AB’den ayrılma yanlılarının (Brexit) oyu yüzde 45, AB’de kalma yanlıları yüzde 44 olarak gözüküyordu. Ancak 1990’da İrlandalı Cumhuriyetçilerin Ian Gow’u öldürmesinden bu yana ülkedeki ilk milletvekili cinayeti olan Cox suikastının, Brexit’çileri hezimete uğratacağı yorumları yapılıyor. Warwick Üniversitesi’nden Wyn Grant AFP’ye Cox’un ölümünün ülkedeki “AB’de kalma” eğilimini teşvik ettiğini söyledi. ABD Diplomatlar Esad Irak’ta ‘yılanın başı’ ezildiiçinkazankaldırdı ABD Dışişleri Bakanlığı’ndaki 51 diplomatın ABD’nin şu anki Suriye politikasını eleştirdiği ve Suriye’de Esad yönetimine karşı askeri saldırı gerçekleştirme çağrısında bulunduğu bildiri dün gündeme bomba gibi düştü. Rusya’da devlet başkanlığı sarayı Kremlin’in bildiriye yanıt olarak yayımladığı açıklamada “Bu tür bir adımın tüm bölgeyi kaosa sürükleyeceği” uyarısı yapıldı. TÜRKİYE Ankara Kati Piri’nin raporunu iade etti Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye raportörü Kati Piri’nin hazırladığı rapor işleme konulmadan iade edildi. 14 Nisan’da 133’e karşı 375 oyla kabul edilen rapor ifade özgürlüğü, yargı bağımsızlığı, Kürt sorunuyla ilgili sert eleştiriler içerirken, Türkiye’nin “Kopenhag Kriterlerinden uzaklaştığını” vurguluyordu. Bu, 2013’ten beri Ankara’nın AB’ye iade ettiği altıncı belge ve ikinci rapor. İSRAİL Yaalon başbakanlık için yarışacak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile anlaşmazlığa düşerek istifa eden eski savunma bakanı Moshe Yaalon, başbakanlık iddiasını yineledi. Bir konferansta konuşan Yaalon, Netanyahu ve hükümeti için “Şu anki iktidar, ikinci bir soykırımın eşiğindeymişiz gibi vatandaşları korkutmayı bırakmalı” dedi. Yaalon, 2019’da gerçekleşecek olan seçimlerde başbakanlık için aday olacağını duyurdu. BULGARİSTAN ‘NATO filosuna katılmayacağız’ Bulgaristan, Türkiye’nin Karadeniz’de kurulmasını istediği NATO filosuna katılmaktan Rusya’nın uyarısının ardından vazgeçti. Cumhurbaşkanı Rosen Plevneliev ile basın toplantısı düzenleyen Başbakan Boiko Borisov “Katılmayacağız, çünkü Karadeniz’de savaş çıkmasını, tatil beldelerinden savaş gemilerinin geçmesini istemiyoruz” dedi. Irak’ta IŞİD’in eline ilk geçen şehir olduğu için ‘yılanın başı’ olarak anılan Felluce’de hükümet binası geri alındı Irak ve Suriye’de IŞİD’e karşı hız kazanan operasyonlarda dün önemli bir kazanım elde edildi. Irak hükümeti güçleri Bağdat’a 50 kilometre mesafedeki Felluce kentinin merkezine girdi. Hükümet binasını IŞİD’in elinden geri alan askerler buraya Irak bayrağı çekti. Irak Federal Polis Şefi Raed Shaker Cevdet, “Hükümet binasının kurtarılması devletin otoritesini geri alma sını sembolize ediyor” dedi. Cevdet hükümet güçlerinin örgütten sınırlı bir dirençle karşılaştığını da ifade etti. General Abdul Wahhab elSaadi de AFP’ye açıklamasında “Bu operasyon IŞİD’den gelen az bir direnişle tamamlandı. IŞİD militanları topluca batıya kaçıyor. Sadece küçük gruplar kaldı biz de onları avlıyoruz” dedi. IŞİD militanları sivilleri hükümet güçlerinin ilerlemesine karşı canlı kalkan olarak kullanıyordu. Felluce’de sınırlı gıda ve suyla sıkışıp kalmış 50 bin sivil olduğu tahmin ediliyordu. Bunların bir kısmı kaçarken kalanların akıbeti ile ilgili henüz bir bilgi alınamadı. Irak ordusu Felluce’yi Ocak 2014’te ele geçirmişti. Iraklılar IŞİD’in Irak içinde saldırılarını başlattığı yer olması nedeniyle kenti “Yılanın Başı” adı ile anıyordu. Irak hükümet güçleri şehri aylarca kuşatma altına aldıktan sonra dört hafta önce ABD’nin havadan desteğiyle büyük bir saldırı başlatmıştı. Trump’a karşı güçbirliği Başkan katliam alanında ABD’nin en kanlı silahlı saldırısı olarak tarihe geçen Orlando saldırısının ardından, ABD Başkanı Barack Obama ve yardımcısı Joe Biden, LGBTİ topluluğunu hedef alan katliamın yapıldığı yere gitti. “Politikalarımız bir teröristin, sorunlu bir bireyin olağandışı güçlü silahlara sahip olmasını kolaylaştırıyor” diyerek değişim çağrısı yaptı. Kasım ayındaki ABD başkanlık seçimlerinde Demokrat Parti’den aday olmak için yarışan, ancak parti içe risindeki rakibi Hillary Clinton tara fından yarışta saf dışı bırakılan Bernie Sanders, dün internet üzerinden yap tığı canlı yayında Clinton’ı destekleye ceğini duyurdu. Ön ceki açıklamaların da Clinton’dan olduk ça geride olmasına rağ men kampanyasını sürdüreceğini belirten Sanders’ın tutumunda ki bu değişikliğin sebebi ise Cumhuriyetçi Sanders Parti’nin başkan ada yı Donald Trump. Konuşmasında “Önü müzdeki beş ay içerisinde en önemli si yasi görevimiz Donald Trump’ın hezime te uğrayarak yenilmesi” ifadelerini kul landı. “Seçim günleri gelir geçer. Ancak, toplumumuzu şekillendiren siyasi ve sosyal devrimler asla son bulmaz” diyen Sanders, “Meksikalıları, Latinleri, siyah ları, Müslümanları ve kadınları aşağıla yan bir başkanımız olamaz” dedi. ‘Binlerce kişiyi Türkiye’ye göndereceğiz’ Yunanistan’da parlamentonun sığınmacıların Türkiye’ye iade sürecinin hızlandırılmasına olanak tanıyan düzenlemeyi onaylamasının ardından, hükümet de toplu geri göndermelere hız vereceğini duyurdu. Göç Bakanı Yannis Mouzalas, birkaç hafta içinde binlerce sığınmacıyı Türkiye’ye geri göndermek istediğini belirtti. Yunanistan’a iltica başvurusunda bulunmayanları Türkiye’ye gönderecekle rini söyleyen Mouzalas, “Yunan adalarını terk etmekle yükümlü olanların bir buçuk ay içinde bunu yapmasını sağlamazsak, başarısızlık olur” dedi. “Kaçını göndereceksiniz” sorusunu da “Adalardakilerin yarısından fazlasını” diye yanıtladı. Yunan adalarında yaklaşık 8 bin 400 sığınmacı bulunuyor ama hemen hepsi Türkiye’ye gönderilmemek için iltica başvurusu yapmak istediğini söylüyor. Yunanistan bugüne dek il tica başvurusu yapmayan 468 göçmen ile başvurusu reddedilen iki Suriyeliyi Türkiye’ye iade etmişti. Bu “yavaşlığın” sebebi olarak gösterilen iltica komisyonlarının yapısı değiştirildi. Türkiye güvenli ülke olmadığı gerekçesiyle iadeleri genelde reddeden komisyonlarda, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (BMMYK) temsilcisinin yanına iki bağımsız üye yerine iki yargıç getirildi. Kanlı referandum Brexit’e kan bulaştı. AB yanlısı vekil Jo Cox’u sokak ortasında infaz eden kişinin meczup olduğu öne sürülüyor ama meczubun cinayeti işlerken Avrupa Birliği karşıtı Neonazi “Önce Britanya” partisinin sloganını kullandığı da hemen arkasından ilave ediliyor. Pakistan asıllı Müslüman İşçi Partili Sadık Khan geçen ay Londra belediye başkanı seçilip zafer konuşmasını yapmak için kürsüye çıktığında hatırlarsanız, diğer partilerin adayları çiçeği burnunda yeni başkanın arkasında sıralanarak bu zaferi teslim etmiş, hep birlikte Khan’ı onurlandırmışlardı. Bir kişi hariç… Kürsünün arkasında sıralanan Khan’ın rakipleri arasından yalnız “Önce Britanya” partisinin adayı Paul Golding, Khan’a sırtını dönmüş ve Müslüman belediye başkanını tanımadığını böylece ele güne ilan etmişti. İşte bu oranda “ırkçılık” ve “nefret dolu” bir parti “Önce Britanya” partisi. Göçmenlerden hiç çekinmeyen bilakis onlara kucak açan söylemleri ve politikasıyla tanınan 41 yaşındaki genç kadın milletvekili Cox’u katleden meczup işte bu kertede “ırkçı nefret” pompalayan bir partinin adını ve sloganını kullanıyor. Çehov hani “Sahnede bir silah asılıysa perde kapanmadan mutlaka patlar” der ya… O misal. “Irkçı nefret” Avrupa’da o kadar yaygın ve her tarafa o kadar işledi ki, bir gün böyle kanlı bir şekilde bir yerlerden cerahat gibi patlayacağı aşikârdı. Tarihi belirsizlik “Ötekine karşı kin söyleminin” kana bulaşması bu yüzden beni hiç şaşırtmıyor. Ama bu kaygı verici tırmanışın İngiltere gibi demokrasinin beşiği olan bir ülkede uç vermesi duyduğum korkuyu ve dehşeti arttıyor. İngiltere’de, ayrılıkçı IRA cinayetleri ötesinde, böyle bir siyasi cinayet ilk kez işleniyor. İngiltere gibi “Nazi Almanya’sına karşı” Avrupa demokrasilerini korumuş ve “Nazizm”e karşı tavrıyla tarih yazmış bir ülkede bunlar yaşanıyorsa… varın diğer Avrupa demokrasilerinin encamını hesap edin. Sadece Avrupa demokrasileri değil… ABD demokrasisi de aynı ırkçılığın pençesinde. Aleni faşist söylemlerle gündeme gelen Trump, başkan adayı. Trump’ın başkan seçilmesi halinde bambaşka bir dünyada yaşayacağımız, en soğukkanlı gözlemciler tarafından bile artık teslim ediliyor. Trump’ın ABD’de başkanlığa seçilmesi ve İngiltere’nin AB’den çıkması halinde tüm kartlar yeniden karılacak. Artık ne ABD, ne Avrupa bildiğimiz ABD ve AB olacak. Cox cinayeti tam işte böyle sıra dışı tarihi belirsizliklerin dünya sahnesinde belirdiği bir anda ve ortamda işlendi. ‘Üst akıl’ işi mi? Cinayetin Brexit sonuçlarını nasıl etkileyeceği belli değil. Sondajlar İngiltere’nin AB’den çıkmasını savunan Brexit yanlılarına kampanya kana bulanmadan önce avantaj sağlıyordu. AB’de kalmayı savunanlar yüzde 47 iken, Brexit’çiler yüzde 53 çıkıyordu. Kimileri soğukkanlı İngilizlerin oylarını bir siyasi cinayetle değiştirmeyeceğini ileri sürerken, kimileri de 3 ve 5 yaşlarında iki küçük çocuk annesi olan genç milletvekilinin “mültikülti” idealleri yüzünden öldürülmesinin oylamayı etkileyeceğini ve dengeleri AB yanlıları lehine değiştireceğini iddia ediyor. Bu kehanete sağlam kanıt olarak Brexit tehdidiyle hızlı düşüş kaydeden borsadaki fırtınanın duruluşuna işaret ediyorlar. Brexit tehdidi karşısında Cox cinayetinin hatta bir “üst akıl” zamanlamasına tekabül ettiğini savlamaktan ve “derin komplo” göndermeleri yapmaktan geri kalmıyorlar. Rivayet muhtelif. Her şey çok taze. İngilizler beş gün sonra oy kullanmaya gittiğinde, Cox’un katlinin ne yönde bir etki yarattığını ya da etki yaratıp yaratmadığını göreceğiz. Brezilya’da hükümet eleğe döndü Brezilya’da Dilma Rousseff’in parlamento darbesiyle iktidardan uzaklaş tırılmasının ardından iktidara gelen Mic hel Temer’in kabinesinde yolsuzluk nede niyle üçüncü kez istifa yaşandı. Turizm Ba kanı Henrique Eduardo Al ves, Petrobras yolsuzluk soruşturmasında adı geç tiği gerekçesiyle dün istifa ettiğini duyurdu. Bakanın istifa nedenini açıklama sı ise dikkat çekti. Alves’in istifa kararı Brezilya De mokratik Hareketi’nin eski bir üyesi olan Sergio Alves Machado’nun Anayasa Mahkemesi’ne yap tığı itirafların yayımlanmasından son ra geldi. Machado, Temer’i, 2012 Sao Pa ulo Belediye Başkanlığı seçimlerinde, Transpetro’nun hesabından partisine para aktarılmakla suçlamıştı. C MY B nilgun@