Katalog

KULTUR Cumartesi 23 Nisan 2016 kultur@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: EVRİM ALTUĞ TASARIM: FUNDA YAŞAR ERDOĞDU ‘Feklavye’ imzalayan İzmir Fuarı’na “Feklavye” köşesiyle Cumhuriyet Kitap’ta büyük ilgi gören deneyimli çizerimiz Semih Poroy, halen devam eden ve kendisinin de aynı adla düzenlediği sergisiyle zenginleşen İzmir Kitap Fuarı’nda bugün saat 14.00’te, Varlık Yayınları standında okurlarıyla bir araya gelerek, albümünü imzalayacak. l Kültür Servisi 25 Sanata bir sansür daha İstanbul’daki 4. Çocuk ve Gençlik Bienali’nde Kobane ve Suruç’taki çadır kentlerde kalan Kürt çocuklarla işbirliği yapan sanatçı, sergiden men edildi EZGİ ATABİLEN 19 Nisan’da başlayıp 23 Mayıs’a kadar Antrepo 1, M.K.M. Beşiktaş Çağdaş Sanat Galerisi ve İstanbul Şehir Hatları vapurlarında sürecek ‘4. İstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali’ sansür tartışmasıyla çalkalanıyor. Bu yıl “Uyandırma Servisi: Günaydın” temasıyla, 418 yaş arası uluslararası sanatçıların eserlerinin sergilendiği ve küratörlüğü PASAJ Sanatçı İnisiyatifi tarafından üstlenilen bienalde, Avusturya’da doğup büyüyen Türkiye kökenli sanatçı Nurdane Türkmen’in “Çavêmin” (Gözüm) adlı projesi, bienalin açılışından önceki akşam Antrepo 1’den kaldırıldı. Proje, Türkmen’in Suriye’deki savaş nedeniyle, yaşadıkları bölgeden göçüp Suruç’taki çadırkentlere yerleşmek zorunda kalan çocuklar ile Kobane bölgesinde yaşayan Kürt çocuklarıyla 2014 ve 2015 yıllarında yaptığı iki ayrı atölye çalışmasının ürünü. Türkmen, savaşı yetişkinlerin gözünden aktarmak yerine, bizzat çocukların aileleriyle birlikte yaşadıkları travmatik süreçleri, eski ve yeni yaşantılarını, duygu ve düşünceleriyle ifade etmelerini hedeflemiş. Projede üç konu başlığı altında derlenen çalışmalar, çocukların yaptıkları ‘Ailem ve Ben’, ‘Özportre’ ve ‘Özgürce Çizim’ konulu çizimlerden, Nurdane Türkmen’in çocuklarla birlikte çektiği bir belgeselden ve ayrıca 7 kişilik bir ekip tarafından çekilmiş çocukların günlük yaşam fotoğraflarından oluşuyor. Belediyeden ‘teftiş’ ziyareti Türkmen, projeyle İstanbul’a davet edilmiş olmasına rağmen, bienal açılmadan üç gün önce geldiğini ve küratör ekibinin kendisine projeye dahil olan belgeselin bienalde yer alamayacağını üzülerek bildirdiğini aktarıyor. Gerekçe ise, belgeselde IŞİD korkusu yaşayan bir Kobaneli çocuğun anadilde eğitim hakkından vazgeçmek istemediklerine dair ettiği bir söz. Türkmen, belgeselin sansürlenmesinin ardından, açılışa bir gün kala, kendisine bu kez çocukların pek çok rengin yanı sıra “sarı, kırmızı ve yeşil” renkleri de kullanarak yaptıkları resimlere yer verilemeyeceğinin bildirildiğini belirtiyor. Bunun üzerine sansürlenen resimlerin arka yüzü çevrilerek sergilenmesini talep eden, aksi halde sergideki fotoğrafları da çekeceğini söyleyen sanatçının bu talebi kabul edilse de, aynı akşam kendisine küratörlerden bir telefon daha geliyor. Türkmen bienal yönetiminin sergilenmesine ‘izin’ verdiği fotoğraf projesini de geri çektiği için, şu an bienalin Antrepo 1’deki kısmında, Türkmen’in hazırladığı ‘Çavêmin’ projesinin sergilenmesi gereken duvarlar, sansürün resmi gibi, bomboş duruyor. Sergiden çıkan ‘Gözüm’ adlı proje, genç sanatçı Nurdane Türkmen’in farklı çocuklarla olan bir atölye çalışmasıydı. KÜRATÖRLERDEN İTİRAF GİBİ AÇIKLAMA: ‘Çaresiz bırakıldık’ “Pasaj ekibi ile birlikte küratörlüğünü yaptığımız 4. İstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali’nde çocuk ve gençlerin işlerine uygulanan sansür ve yönetimin kürator ekibinin kararlarını hiçe sayarak hareket etmesi bizi oldukça üzmüş ve endişe içinde bırakmıştır. Müdahaleye uğrayan işler sergileme mekânı değiştirilerek durum meşrulaştırılmış fakat sanatçı Nurdane Türkmen’in çocukları konu alan ve çocuklarla yapmış olduğu çalışmalar tamamen gösterimden kaldırılmıştır. Uygulanan bu haksızlıklar karşısında çaresiz bırakılışımız bizi daha da üzmüştür. Bu süreçte mağdur olan tüm çocuklardan, gençlerden, öğretmenlerden ve velilerden Pasaj adına özür dileriz. Harca nan emeklere ve katılımcılara karşı duyduğumuz sorumluluktan dolayı bienali tamamlamış ve 20 Nisan 2016 tarihinde bütün yerleşimsel ve teknik bilgileri bienal yönetimine devrederek almış olduğumuz görevi bırakmış bulunmakta yız.” Nurdane Türkmen Aynı zamanda çocuk ve gençlik pedagogu olarak çalışan Nurdane Türkmen’in “Çavêmin” adlı projesi, 11 Şubat – 8 Mart tarihleri arasında Avusturya’nın başkenti Viyana’daki Arsenal Müzesi’nde izleyiciyle buluştu. Sanatçının bireysel çabalarıyla tamamladığı proje, Avrupa’nın pek çok kentinde faaliyet gösteren ‘Help Kobane’ kurumu tarafından, öncelikle Almanya, ardından diğer Avrupa ülkelerindeki okullarda sergilenecek. Mona Lisa’nın ‘meşhur’ gülümsemesi kimden? Rönesans mucit ve sanatçısı Leonardo Da Vinci’nin halen Paris Louvre Müzesi’nde yüz binleri kendine çeken klasik tablosu ‘Mona Lisa’daki figürün, taşıdığı tebessümü bir olasılıkla Da Vinci’nin eşcinsel sevgilisinden aldığı öne sürüldü. Açıklama, eser üzerinde inceleme yapan İtalyan Silvano Vincenti isimli sanat tarihçi tarafından yapılırken haber ilk olarak The Telegraph, ardından The Independent’a yansıtıldı. Eser için ‘kızılötesi’ analizler de yapıldığı vurgulandı. Vincenti, çalışmasında portrenin zengin Florentine’li bir ticaret insanının eşi olan Lisa Gherardini ile, Vinci’nin çırağı ve ‘Salai’ ya da ‘Küçük Şeytan’ ismiyle tanınan Gian Giacomo Caprotti’nin yüzlerinden ilham aldığını ileri sürüyor. Gazeteye, “Mona Lisa androjendir; yarı erkek, yarı kadın” diyen sanat tarih çi, “Bunu Mona Lisa’nın burnu, alnı ve tebessümünde kısım kısım fark edebilirsiniz, akademisyenleri yıllardır ayıran bir soruya da yanıt vermiş oluyoruz: Mona Lisa kimden yola çıkmıştı” diyor. l Kültür Servisi MggoöürknykdıuledşmıazğPyıraçinriaczteiptı Başta The New Yorker, Liberation gi bi uluslararası yayınlar kapaklarını önceki gün 57 yaşında ölen ‘Mor Prens’e ayırırken, Minnesota Twins’in adresi Superdome’da sanatçının onuruna mor aydınlatma ve dijital taziye posteri açıldı. Paisley Park’ın bir taziye çadırına döndüğü saatlerde hava kasvetli biçimde yağmura teslim olurken, binlerce Prince hayranı gökkuşağının da bir ara mucizevî biçimde gülümsediği alana çiçekler, balon ve anı kartları bıraktı. Ele aldığı hemen tüm müzikal türleri başarıyla yorumlayan Prince’in vedası üzerine birçok ünlü imza da duygularını dile getirdi. ABD Başkanı’ndan övgü ABD Başkanı Obama, “Pek az sanatçı popüler müziğin çekim ve sadâsını doğrudan etkileyerek, çok sayıda kişiye yeteneğiyle erişebilmiştir,” derken, yıllar evvel sanatçıyla bir gönül ilişkisi yaşamış Madonna “Dünyayı değiştiren vizyoner,” tabiriyle eski sevgilisini yad etti. Prince’e son sözlerini ileten Mick Jagger ise, “devrimci bir sanatçı, büyük bir müzisyen ve harika bir söz yazarı,” ifadesini kullandı. Gitarist Slash sanatçıyı “Belki de 20’nci yüzyılın en büyük yeteneği,” diyerek övdü. Lionel Richie’nin “İnanamıyorum, tam şoktayım. Harika anılarımız oldu,” diye karşıladığı Prince’in kaybı hakkında sözü devralan bir diğer usta, Aretha Franklin ise MSNBC’ye, “Kesinlikle türünün tek örneği, orijinal biriydi. Gerçekten tek bir Prens vardı,” değerlendirmesini yaptı.l Kültür Servisi C MY B