Katalog

DUNYA Perşembe 25 Şubat 2016 Trump Trump Nevada’da kazandı ABD’de Cumhuriyetçi Parti’nin önceki gün Nevada eyaletinde düzenlenen önseçimde Donald Trump sandıktan birinci çıktı. Trump, oyların yüzde 42’sini alarak önseçim yapılan dört eyale tin üçünde ipi göğüslemiş oldu. Morales dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN Morales referandumu kaybetti Bolivya’nın solcu devlet başkanı Evo Morales, başkanlık seçimlerinde dördüncü defa aday olabilmesini sağlayacak anayasa değişikliği için gittiği refe randumu kaybetti. 2006’da göreve gelen Morales, 2019’daki seçimlerde aday olamayacak. 13 AVRUPA BİRLİĞİ Türkiye ile zirve 7 Mart’ta Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye sığınmacı kriziyle ilgili 7 Mart’ta buluşacak. AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, Twitter hesabından yaptığı açıklamada “Türkiye ile 7 Mart’ta özel bir toplantı organize edeceğiz” dedi. Zirvede Türkiye’nin AB’ye sığınmacı akınını nasıl durduracağı ele alınacak. ALMANYA Berlin’le ortak bildiri Almanya ve Türkiye ocakta yapılan ortak bakanlar kurulu toplantısının ardından göç, terörle mücadele ve sınır koruma konularında ortak bildiriye imza attı. Alman İçişleri Bakanı Thomas de Maiziere “Bildiri, iki ülkenin uluslararası zorluklarda birlikte hareket edeceklerinin bir göstergesi” dedi. RUSYA Askeri işbirliği durduruldu Rusya, Türkiye ile olan bütün askeriteknik işbirliğini durdurduğunu duyurdu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in danışmanı Vladimir Kozhin, silah tedarik görüşmeleri ve anlaşmalarının durdurulduğunu söyledi. YUNANİSTAN Anarşistler kanal bastı Yunan devlet televizyonu ERT’nin kuruluş yıldönümünde anarşist Ruvikonas grubu canlı yayında kanalı bastı. Çıkan arbedede bir kameraman ciddi şekilde yaralanırken, 22 kişi polis tarafından gözaltına alındı. Canlı yayın, 10 dakikalık aranın ardından devam etti. ABD ‘Türkiye’yi ihraç zamanı geldi’ ABD gazetesi Huffington Post, Tayyip Erdoğan’ın iktidara gelmesiyle Türkiye’nin otoriterleştiğini ve NATO’dan uzaklaştığını belirtti. Stanley Weiss imzalı makalede “NATO, saldırgan tavırlarla uluslararası toplumu 3. Dünya Savaşı’na sürüklemeden önce Türkiye’yi ihraç etmeli” denildi. ‘Kürtlere saldırmak savaş çıkarabilir’ NYT başyazısında Ankara’nın Kürt politikasını eleştirdi ABD’nin önde gelen gazetelerinden New York Times (NYT), “Türkiye Kürtleri Nasıl Yanlış Okudu” başlıklı başyazısında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Kürt politikasının ülkeyi savaş bataklığına çektiği uyarısı yaptı. Başyazı “Türk hükümetinin Kürtlere karşı düşmanlığı ülkeyi Suriye savaşının içine daha çok çekiyor, savaş alanını daha karmaşık hale getiriyor ve Ankara ile ABD arasında yeni gerilimleri körüklüyor. Aynı zamanda Türkiye’yi Rusya ile doğrudan çatışma riskine sokarak bölgeyi istikrarsızlaştırıyor” tespitiyle açıldı. “Erdoğan’ın Kürtlerle sorunlarının baş müsebbibi kendisi” diyerek barış görüşmelerini yeniden başlatması çağrısı yapan NYT, şu tavsiyelerde bulundu: “Suriyeli Kürtleri top ateşine tutmayı kesmeli, onun yerine, Suriye’de en nihayetinde özerk Kürt bölgesi haline gelecek yapıya uyum sağlamanın yolunu bulmak için ABD ile birlikte çalışmalı. Irak’taki Kürtlerle birlikte çalışmanın yolunu bulmuştu. Suriyeli Kürtlerle savaşıp Amerika’yla gerilimi tırmandırmanın anlamı yok.” Türkiye’de Kürtlerin ayrı devlet kurmasından uzun zamandır korkulduğunu, Erdoğan’ın da 1 Kasım seçimi öncesi siyasi hesaplar uyarınca PKK’yle savaşı yeniden başlattığını hatırlatan NYT, şu ifadeleri kullandı: ‘Farkları kabul etmeli’ “Sorunun büyük bölümü, Erdoğan’ın iki Kürt grubu arasındaki farklılıkları kabul etmeyi reddetmesinden kaynaklanıyor. PKK’yi terör örgütü kabul eden ABD, Suriyeli Kürtleri terörist olarak değil, Kürt bölgelerini savaştan korumaya odaklanmış halde IŞİD’e karşı etkin savaşçılar olarak görüyor. Washington bu gruba istihbarat dahil yardım sağlıyor.” ABD’li yetkililerin Türkiye sınırının büyük bölümünü kontrol eden Suriyeli Kürtlerin AzezCerablus hattını da almaya kalkmasının Erdoğan’ı daha fazla askeri güç kullanmaya kışkırtabileceği uyarısı yaptığını aktaran NYT, Kürtlerin operasyonlarına hava desteği sağlayarak müttefikliğini kazanmaya çalışan Rusya’nın Kürtler adına Türkiye’ye karşı misillemede bulunması ihtimalinin endişe verdiğini belirterek “Putin Türkiye’ye Rus savaş uçağı düşürmesinin bedelini ödetme vesilesi arıyor olabilir, Erdoğan ona bahane vermekten geri durmalı” dedi. Putin’in arkadaşları hazır Rusya Devlet Başkanı Putin dün Suriye’de savaşın farklı taraflarıyla görüştü. Hem Suriye lideri Esad hem de İran lideri Ruhani ateşkese destek verdi Rusya ile müttefikleri, Suriye’de ateşkese uyma ve bekçilik yapmaya hazır bir tablo çizdi. ABD Başkanı Barack Obama’yla anlaşması sonrası telefona sarılan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dün Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin yanısıra karşı cephedeki Suudi Kralı Salman ve İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’yla da görüştü. Esad “siyasi çözüm yönünde önemli bir adım” diye nitelediği ateşkesi uygulamaya hazır olduğunu söyledi. Putin, hem Esad hem Ruhani’yle “IŞİD, Nusra ve BM’nin terörist listesindeki diğer gruplarla savaşın devamında” mutabık kal dı. İran Dışişleri, “Suriye hükümetinin ateşkese uyma sözüne güveniyoruz, ama terörist, silahlı grupların uyup uymayacaPutin ğı belli değil” dedi. Kremlin’e göre Suudi Kralı da “ateşkes anlaşmasının uygulanması için Rusya ile birlikte çalışmaya hazır olduğunu” söyledi. Kremlin, or Uluslararası toplumun tanıdığı Libya hükümetinin güçleri, Bingazi’de İslamcıların kontrolündeki bölgeyi almalarını kutladı. Fransız özel kuvvetleri de Libya’da operasyonda. AFP tak ateşkes çabalarının “ABD ile inkâr edilemez şekilde daha yüksek bir karşılıklı güven” sağladığını da duyurdu. A Planı vurgusu ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin ateşkes uygulanmaz, geçiş hükümeti kurulmazsa B Planı’yla tehdit etmesi ve Suriye’nin parçalanacağı uyarısı yapmasına ise Krem lin “A Planı’nı uygulamaya odaklanıyoruz” yanıtını verdi. Wall Street Journal’a göre de ABD Savunma Bakanı Ash Carter, Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford ve CIA Başkanı John Brennan “ateşkese uymayacağından emin oldukları” Rusya’nın “gerçekten canını yakacak” yeni önlemler alınmasını önerdi. “Görece ılımlı” gruplara ABD’nin gizli askeri yardımını genişletmeyi içeren öneriler arasında gazeteye göre Rusya’nın hava bombardımanına karşı uçaksavar füzelerinin verilmesi de bulunabilir. Bugüne dek uçaksavar vermeyi reddetmiş olan Obama, son olarak “Suriye’de ateşkesle ilgili beklenti yaratmamak için çok temkinliyiz. Gelecek haftalarda şiddet azalırsa uzun vadeli ateşkese temel oluşabilir” dedi. nilgun@cumhuriyet.com.tr Eco’ya güllerle veda Marquez, Yüzyıllık Yalnızlık’ın kahramanlarına gönderme olan, aşk, tutku ve sevdanın simgesi “sarı güller” ve “kelebekler”le uğurlanmıştı... Eco’ya da “beyaz güller” ve kır çiçekleriyle veda edildi. Dünyanın en büyük “best seller”larından olan “Gülün Adı”nın yazarı için en sofistike jest, bir okurun yazarın evinin önüne bıraktığı bir “gül” oldu. Okur, gülün yanındaki karta, Eco’nun ünlü romanının, ünlü bitiş cümlesini yazmıştı: “Stat rosa pristina nomine, nomina nuda tenemus/adıyla var bir zamanlar gül olan, salt adlar kalır elimizde...” Bu cümleyle tam ne kastettiğini Eco son verdiği söyleşilerden birinde şöyle açıyor. “Meramım şu” diyor İtalya’nın bilge yazarı: “Madde kaybolunca geride sadece ‘söz’ kalır. Benim yaptığım bu (Latince) alıntıya, Shakespeare’in (‘Adın ne değeri var? Gülün adı gül değil, başka bir şey olsaydı aynı güzellikte kokmaz mıydı?’) yorumunu getirenler, yanılır. Shakespeare sözün anlamı yoktur, ‘gül’ başka bir adla da anılsa..., gene ‘gül’dür diyerek benim söylediğimin tersini söyler...” Özetle Eco’nun lafı “Her şeyin ölçüsü ‘insan’dır!”a bağladığını anlıyoruz. “Söz”ün sahibi de neticede insan. Geride “gülün adı” makamından kalan insanın şeylere kendi atfettiği değerler ve ölçüler oluyor. ‘İyilik getiren rüzgâr’ Eco’dan kalanları “laik bir tören çerçevesinde” Milano’da önceki gün yapılan cenaze töreninde bu öznellikle dostları ve yakınları yorumladı. Dine inanmadığından kiliseye götürülmeyen yazarın cenazesi; 14. ve 15. yüzyıllardan kalma görkemli Sforzesco Şatosu’ndan kaldırıldı. Milano’nun simgesi sayılan ve içinde sanat şahaserleri barındıran gotikrönesans tarzı şatonun ince kemerlerle çevrili avlusunda; beyaz güller, papatyalar ve kırmızı gelinciklerle bir bahar şölenine çevrilen yazarın tabutu etrafında toplanan okurlar ve aydınlar, onu bir “modern zamanlar hümanisti”, “ufuk açan bir entelektüel”, “çağını etkileyebilen, bilgiyi aktarmayı misyon edinen ve iz bırakan çok büyük bir eğitim insanı” olarak hatırladılar. Eco için en etkileyici sözleri “Hayat Güzeldir” filminin Oscarlı aktörü ve yönetmeni Roberto Benigni söyledi. “Umberto çok fazla özel bir tip değildi” diyen Benigni ekledi: “Ama o bir yere girdiğinde her şey özel oluyordu. Onun bir ışığı vardı. Onunla dünyaya iyilik getiren bir rüzgâr esiyordu. Onun gibilere cennette değil yeryüzünde ihtiyaç var. Cennette güzel insan çok var ama onlar burada, dünyada giderek azalıyorlar. Dolayısıyla böyle biri yitirildiğinde, kaybın büyüklüğü derinden hissediliyor!” Toruna kalan miras Hiçbir dini vurgusu olmayan ve sadece Eco ile yaşanan anılar ve anekdotların paylaşımına ayrılan bir saatlik törenin sonunda, yazarın sevdiği besteci Corelli’den bir harpsichord ve viyolensel dinletisi sunuldu. Sforzesco Şatosu’nun dışında da büyük bir kalabalık tarafından izlenen törenin en sevimli konuşmasını 15 yaşındaki torun Stefano Eco yaptı. “Hayatım boyunca bana ‘Eco’nun torunu olmak nasıl bir his’ diye sordular” diyen Eco, içtenliğiyle herkesi etkiledi ve şunları söyledi: “Bu soruyla ne zaman karşılaşsam panik oluyor, ne diyeceğimi şaşırıyordum. Aramızdan ayrıldığından beri bunun ne anlama geldiğini düşünmeye başladım. Listeleri sen pek seversin... Bu epey uzun bir liste. Sana bana anlattığın tüm hikâyeler, dinlettiğin müzikler, yaptığımız bilmeceler, okuduğumuz kitaplar ve beraber gerçekleştirdiğimiz yolculuklar için teşekkür ederim. Bu deneyimleri ben de şimdi kardeşim Pietro ve kuzenim Anita’ya aktaracağım. Evet sorunun cevabını artık biliyorum. Senin gibi bir dedem olması, beni gururla doldurdu!” Umberto Eco giderayak “Sıkı bir entelektüelin cenazesi nasıl yapılır?”ın üstüne ayrıca bir de “Nasıl iyi dede olunur?” kılavuzu bırakmış oldu. Işığı bol olsun. ABD: YPG’ye karşı tutumumuz değişmez Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın YPG çıkışlarına ABD Dışişleri’nin ardından Savunma Bakanlığı’ndan da aynı yanıt geldi. Pentagon Sözcüsü Peter Cook, ülkesinin YPG’ye yönelik tutumunun değişmeyeceğini vurguladı. Cook, “Suriye’de Kürtler özelindeki durumu Türkiye ile uzun uzadıya konuştuk. Terör faaliyetleriyle ilgili endişelerini anlamakla birlikte bu konuda Türkiye ile aynı fikirde olmayışımız sürecek.” C MY B nilgun@