Katalog

Salı 2 Şubat 2016 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Suriyeli minik ellerden dünya devlerine üretim mekleri büyük kendileri küçük binlerce Suriyeli çocuk, Türkiye’de hayatta kalmak için tekstilden, tarıma sanayiden hizmetlere kadar birçok alanda kayıt dışı çalışıyor. Resmi rakamlara göre şu anda Türkiye’de 2.5 milyon civarında Suriyeli mülteci var. Suriyelilerin yüzde 54’ü 18 yaşınŞEHRİBAN dan küçük, sadece KIRAÇ 3 bin 686’sı kayıtlı çalışıyor ve çoğunluğu çocuk 400 bin Suriyeli kayıtdışı, düşük ücretli ve sağlıksız koşullarda istihdam ediliyor. Çocuklar eğitimsiz kaldığı gibi Türkiye’deki Suriyelilerin de hem eğitim durumu oldukça kötü hem de işgücü açısından niteliksizler. Suriyeliler Türk işgücü piyasasında işsizlik ve kayıt dışı baskısını artırırken çocuk işçiliği sorununu da büyütüyor. Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ve Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi’nin araştırmasına göre Türkiye’deki Suriyeliler içinde zorunlu okul çağında olanların sayısı 600700 bin civarında. Bu çocukların çoğu annesi ya da babasını kaybetti ve çoğu Türkçe bilmiyor. Türkiye’deki Suriyeli çocuk işçiliği sorunu dünya basını ekonomi 9 Türkiye’de çoğunluğu çocuk 400 bin civarında Suriyeli kayıt dışı çalışıyor. Konfeksiyon atölyelerinde çalışan minik Suriyeliler Next H&M gibi dünya devleri için ürün üretiyor Kuralsız savaşta insanlık ne arasın? sveç, nüfusuna göre insani değerlerle en çok göçmeni kabul etmiş ülke.. Hafta sonu göçmen karşıtları öfkeleri için uygun bir gerekçe yarattılar, önlerine çıkan göçmen olabilecek insanlara acımasız bir öfkeyle saldırdılar. Polis bir ara ırkçılara karşı göçmenlerin insan haklarını savunanlar arasında çıkan çatışmayı bile zorlukla ayırabildi.. AB’nin göçmen sorununda en güçlü ekonomisi ile göreceli olumlu adımların atıldığı Almanya’da göçmen, yabancı Müslüman düşmanlığı öylesine boyutlara vardırıldı ki.. Meydan şenliklerinde kadınlara sarkıntılık yapanlar üzerinden bütün göçmenlere yönelik yürütülen düşmanlık kampanyalarından sonra Merkel yönetimi, siyaseten kayıplarını durdurmaya yönelik, kapıları göçmenlere kapatma içerikli yeni formüllerin uygulanması yarışına girmişken.. Alman medyasının, dışlanmış yaşama tutsak edilmiş birkaç çaresiz göçmen gencin uygunsuz davranışları üzerinden yürüttüğü düşmanlık oluşturma kampanyası ile insanlık, basının sorumluluğu üzerinden sınıfta kalmışken.. Almanya’da büyümüş bir genç kızımızın Alman sevgilisi tarafından bıçaklı saldırıda vahşice öldürülmesi olayında, bu kez tersine kimlik saklaması ile, ikiyüzlü toplumu insanlığa aykırı güdülemesi ile basın etiği sınavında çifte standartlı olarak bir kez daha sınıfta kalıyor.. Rejimleri hâlâ demokrasi, basın özgürlüğü gelişmiş, kamuoyunun gerçekleri öğrenme haklarında duyarlı toplumlarında işler bu kadar hızlı insanlığın öldürülmesi yolunda sarpa sararken, dünyanın çoğunluğunda açık, vahşi diktatörlüklerin yanında çok gelişen, hızla yaygınlaşmış sözde sandığın da var olduğu 21. yüzyıl otoriterleşmesi düzenlerinde, kamuoyu güdülenmesinin silahlı güçle birlikte kullanılmasındaki pervasızlıklarda neler neler mi yaşanıyor? HHH Kuşkusuz bizi en çok kendi ülkemizdeki gidişat, acımasız sonuçları ile birlikte etkilemenin ötesinde her yeni yaşanan örnekle çarptıkça çarpıyor.. Dünkü gazetemizin manşetinde çarpıcı bir sonuç özetlemesi; “Canlı bombaya 12 yıl, ‘Can’lı yazıya müebbet” vurgulaması vardı. Türkiye insani gelişmişlik, basın özgürlüğü, halkın gerçekleri öğrenme hakkının gasp edilmesi sonuçları ile.. Sandık rejimi üzerinden otoriterleşmiş ülkelerin hepsinin de rekorlarını kıran olumsuz noktalara gelmişken, sözün bittiği yerdeki hallerimize ilişkin her yeni haber, bilgilendirme olsa olsa insanlığımızın katledilişi karşısında seyirci kalmamaya direnenlerin içindeki haklılık duygusu ile direngenliği besliyor.. Kuralsız savaşlardan, insanlıktan kaçarak, koparak; cepheleşme, kutuplaşma, çatışmalardan güç alarak savaşanlar için ise insanların ölümleri, ödedikleri ağır bedeller üzerinden gün doğuyor.. Dünya ölçeğinde milyarlarca dünyalının toplam gelirleri, onlarla çokuluslu tekelin toplam gelirleri ile aynı noktalarda vahşi bir sömürü, insanlığın yok edilmesi hallerinin sonucu başka nasıl olabilirdi ki?.. Milyarlarca dünyalı insanca yaşayabilmenin, kurallı düzenin dışına püskürtülürken kuralsız savaşlar, terör, kirli savaşlar eşliğinde milyarlar en altta kalmamak uğruna bir kaosa, iç savaşlar bataklığına alt kimlikler ırklardinlermezhepler, aşiretler çatışmalarının tuzağına düşürülmemiş olsalardı.. En tarafsız gerçeklik olarak, Ortadoğu bataklığında ABD ile Rusya’nın açık açık “İrak benim, Suriye senin..” gibisinden bugün için geçerli bir uzlaşı noktası bile açıklanmış, kabul görmüş olabilir miydi? Dünün canımızı en çok yakan PKK odaklı olarak ilan edilmiş, barikatlı, kent içi çatışmalardan dünkü akla zarar olgulardan, gerçeği arama noktasına düşebilir miydik? Ayrılıkçı Kürt siyasi cephesinin, Erdoğan İktidarları cephesine bağlı ilan ettiği, sivil ölümlerde payı büyük keskin nişancıların derin devlet kökenli olduklarını savlarlarken.. Dünkü Hükümet cephesi resmi açıklamalarında, dünyanın yaygın terör örgütlerinden toplanmış profesyoneller oldukları tezi geldi. Dün yabancı lejyonlar bilgilendirmesi üzerine Sırbistan hükümeti, “Bizden gitmiş varsa, bizi bağlamaz, sorumlusu değiliz..” açıklaması ile yepyeni boyuta geçti. Üstüne bölge uzmanları IrakSuriyeTürkiye’de terör örgütleri, yabancı lejyonlar geçişkenliği aldı başını yürüdü.. İ E nın da ilgisini çekmiş durumda. İngiliz Independent gazetesi, İngiltere’nin iki büyük giyim markası Next ve H&M’in, Türkiye’de kendilerine üretim yapan tekstil atölyelerinde Suriyeli çocukların çalıştırıldığını kabul ettiğini duyurdu. Gazete haberinde çocuk işçi çalıştırıldığının ortaya çıkmasının ardından, Türkiye’den mal alan diğer giyim markalarından da üretimde Sruiyeli çocukların çalıştırılıp çalıştırılmadığını kontrol etmelerinin istendiği ifade ediyor. Gazete haberinde “Çin, Kamboçya ve Bangladeş ile birlikte Türkiye, İngiltere’de satılan tekstil ürünlerinin en büyük üreticilerinden. Topshop, Burberry, Marks&Spencer ve Asos gibi markalar da Türkiye’de üretim yaptırıyor. Türkiye ayrıca 2.5 milyondan fazla göçmen ile dünyada en fazla Suriyeli barındıran ülke. Türkiye’de binlerce Suriyeli’ye asgari ücret olan aylık 1300 Türk lirasının çok altında bir ücret veriliyor. 12 yaş altı çocukların çalıştırılması hem Türk hem de uluslararası yasalara aykırı” ifadesine yer verildi. Next kabul etti Çoğu kayıt dışı Sendikalılarda yok Türkiye Tekstil Örme ve Giyim Sanayi İşçileri Sendikası (TEKSİF) Genel Başkanı Nazmi Irgat, sendikalı çalışanların bulunduğu fabrikalarda çocuk işçiliğine rastlamadığını anlatarak, “Ancak konfeksiyon atölyelerinde Suriyeli çocuk işçi çalıştırıldığı ile ilgili duyumlar bize de geliyor. Bunu yapan firmaların zaten kendileri kayıt dışı. Şimdi Suriyelilere çalışma izni verilmesi konuşuluyor. Bu izinler verilirken Türkiye’deki işsizlik oranları da dikkate alınmalı” ifadesini kullandı. Saati 95 kuruş Özellikle asgari ücretin 1300 liraya çıkmasından sonra işveren temsilcileri Suriyeli işçi çalıştırılacağı uyarısında bulunmuş ve kayıt dışı çalışmanın artacağına dikkat çekmişti. İstanbul’da çalışan bir Suriyeli ortalama 600800 lira arasında maaş alırken Suriyeli çocuk çalışanlarda bu rakam 300 liraya kadar düşüyor. Doğu ve Güneydoğu’da çalışan Suriyeliler için ise durum daha da içler acısı. Haftalık ortalama 60 liraya çalışan Suriyelilerin saatlik ücreti ise 95 kuruş civarında. Haftanın 6 günü günlük 10 saat civarında çalışan Suriyeli işçilere yemek parası da çoğu zaman verilmiyor. Gelin 14 bin firmayı inceleyin Tekstil ve hazırgiyim sektörünün önde gelen temsilcileri konfeksiyon atölyelerinde Suriyeli çocuk işçi çalıştırıldığını sert bir dille reddetti. İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Hikmet Tanrıverdi, H&M ve Next’e üretim yapan firmalarda Suriyeli çocuk işçi çalıştırıldığına ilişkin haberlerin rakipler tarafından kasıtlı çıkarıldığını vurguladı. Tanrıverdi, “Uluslararası markalar çok fazla denetim yapıyorlar. Denetimlerde en ufak bir problem tespit edildiğinde üretici firmalarımız bir daha o markalara ihracat yapamıyorlar. Türkiye’de 35 bin konfeksiyon üreticisi var. Bunların 14 bini ihracat yapıyor. Çocuk işçi çalıştırmada kim bilgi istiyorsa gelsin verelim. 14 bin ihracatçı firmamızı gezdirmeye hazırız” dedi. Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Şeref Fayat da, kayıt altında üretim yapan hazır giyimcilerin Suriyeli çocuk işçi çalıştırmalarının söz konusu olmadığını belirterek, “Tekstil ve hazır giyimin 900 bin civarında kayıtlı çalışanı var. Ancak TÜİK’e göre Türkiye ekonomisinin yüzde 4045’i kayıt dışı. Bu oran sektörümüze de yansıyor. Haberlerde dile getirilen konu, münferit bir olay olabilir” dedi. Karalama kampanyası İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Başkanı İsmail Gülle ise, “Dünya standartlarında üretim yaptığımız için AB bizi tercih ediyor. Ucuz işçi çalıştırdığımız için değil” dedi. Rus TIR’larına geçiş yok usya Uluslararası KaraR yolu Taşıyıcılar Birliği (ASMAP), Türkiye’nin 2015 yılında verdiği izinlerin 31 Ocak 2016 tarihinde sona ermesi nedeniyle Rus TIR’ları Türkiye toprakları üzerinden transit geçiş yapamıyor. ASMAP’tan yapılan açıklamada, Türk tarafının karayolu transit geçişi izinlerini yenilemediği, Rusya Ulaştırma Bakanlığı’nın sorunun çözümü için çalışma başlattığı ve karşılıklı izinlerin yenilenmesi için Türk tarafına sunulan teklifi yinelediği duyuruldu. Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği (IRU) de, Türk tarafıyla 2016 yılı için verilecek lisanslar konusunda şu ana kadar anlaşma sağlanamadığını bildirdi. Rusya hükümeti, 1 Aralık’ta aldığı kararla Türk TIR’larına uygulanan kotayı düşürerek 2016 için sadece 2 bin TIR’ın Rusya’ya girişine izin vermiş ve bu izinlerin gelecek yıl için kaldırılabileceğini açıklamıştı. Rusya, bir savaş uçağının Suriye sınırında düşürülmesinden önce Türkiye’den gelen TIR’lara yıllık 9 bin kota veriyordu. l Ekonomi Servisi Ekonomik özgürlük kalmadı Heritage Foundation’a göre Türkiye, yolsuzluk, mali bağımsızlık, işçi haklarını kapsayan ekonomik özgürlükte 79. sırada. Türkiye’nin puanı 1.1 gerileme gösterdi. 2016 zor geçecek ürkiye Müteahhitler Birliği’ne (TMB) göre, yurtdışı müteahhitlik hizmetleri, ana pazarlardaki çalkantıların yanı sıra, Rusya kaynaklı risklerin etkisinde kalacak. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla içindeki doğrudan payı yüzde 5.7 olarak ölçülen inşaat sektörü, 2015’in ilk 9 ayında yalnızca yüzde 0.4 büyüdü. TMB’nin T “2016 zor bir yıl olacak” analizine göre küresel piyasalar artan oranda jeopolitik riskleri fiyatlamaya başladı. TMB Başkanı Mithat Yenigün “Sektörde toparlanmanın sağlanması adına hem altyapı yatırımlarının sürekliliği, hem uluslararası finansman boyutu açısından kritik önem taşıyor” dedi. l Ekonomi Servisi merikan düşünce kuruluşu Heritage Foundation’ın 2016 Ekonomik Özgürlükler Endeksi’nde Türkiye 100 puan üzerinden yapılan değerlendirmede bir önceki yıla göre 1.1 puan düşüşle 178 ülke arasında 79’uncu sırada yer aldı. Hong Kong’un 90 puanla ilk sırada bulunduğu sıralamada Kazakistan birçok ülkeyi geride bırakıp 0.3 puan yükselişle 68. sıraya çıktı. Türkiye, endeksin kriterleri arasında yer alan mülkiyet haklarında 40, yolsuzluktan arınmışlıkta 45, kamu harcamalarında 55.6, mali bağımsızlıkta 75.2, işçi haklarında 48.6, yatırım özgürlüğünde 75 puan toplarken, toplamda 62.1 puanda kaldı. Endeksin Türkiye değerlendirmesi bölümünde, Türkiye’nin ılımlı ekonomik büyüme ve bazı reformlarla sağlanan ilerle A melere rağmen, iç politik çalkantılar ve çevresindeki zorlu gelişmeler nedeniyle kırılgan bir dönemden geçtiği belirtildi. Türkiye’yi ekonomik özgürlükler açısından “Kısmen özgür” diye niteleyen Heritage Foundation, hukuk devleti, iş dünyası ve çalışma yasaları bakımından endişeler bulunduğuna dikkat çekti. Endekste ikinci sırayı Singapur alırken, Yeni Zellanda üçüncü, Avustralya da dördüncü oldu. Bu yıl sürpriz bir gelişme gösteren Kazakistan, Türkiye, Fransa, İtalya, Çin, Rusya ve Suudi Arabistan gibi ülkeleri geride bıraktı. Rusya ise geçen yıla göre birçok ekonomik göstergede düşüş yaşadı ve 10 basamak birden gerileyerek 153. sırada yer aldı. Geçen yıl 52.1 puan alan Rusya bu yıl 50.6 puana geriledi. l Ekonomi Servisi Apple, 5. kez dünyanın en değerli markası Bağımsız marka değerleme ve strateji danışmanlık şirketi Brand Finance tarafından yapılan değerlendirmeye göre, Apple bu yıl 145.9 milyar dolarlık marka değeri ile 5. kez dünyanın en değerli markası oldu. Brand Finance Global 500 araştırmasına göre Google, Güney Kore’nin Samsung Grubu’nu geride bırakarak bu yıl ikinciliğe yükseldi. Samsung ise bir sıra geriledi ve üçüncü oldu. Sıralamada Amazon.com 4 sıra birden yukarı çıkarak dördüncü sırayı alırken, Microsoft bir sıra geri düşerek beşinci sıraya indi. İlk 10 sırada ABD’den 8 şirket yer alırken, diğer iki şirket Güney Kore’den Samsung ve Çin’den China Mobile oldu. C M Y B