Katalog

Cumartesi 16 Ocak 2016 EDİTÖR: ZEKİ TEZER TASARIM: SERPİL ÜNAY ekonomi 9 İşsizlik 77 aylık dönemin en yüksek seviyesinde İşsizlik 10.5’e çıktı. Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki işsiz sayısı, geçen yılın ekiminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 104 bin kişi artarak 3 milyon 147 bin oldu şsizlikteki yüksek seyir sürüyor. Ekim ayında işsizlik yüzde 10.5 ile 7 ayın zirvesinde çıkarken, dönem olarak da son 77 dönemin en yüksek seviyesine ulaştı. Ekim 2015 dönemi için işsiz sayısı Toplum Yararına Çalışma Programı’nın etkisine rağmen Ekim 2012 dönemine göre yüzde 41 arttı. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 2 milyon 225 bindi. Türkiye ekonomisi 3 yılda 926 bin yeni işsiz yarattı. Ekim 2015 dönemindeki işsiz sayısı tüm yılların ekim dönemlerine göre rekor kırdı. Ekim 2009 için işsiz sayısı 2 milyon 968 bindi. İşsizlik Haziran 2009’dan bu yana yani son 77 aylık dönemin en yükseği düzeyinde. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2015 Ekim ayına ilişkin işsizlik rakamlarını açıkladı. Buna göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2015 yılı Ekim döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 104 bin kişi artarak 3 milyon 147 bin kişi oldu. Tarım dışı işsizlik yüzde 12.6 oldu. Genç işsizlik yüzde 19.3 olurken 1564 yaş grubunda bu oran yüzde 10.7 oldu. İstihdam edilenlerin sayısı 2015 yılı Ekim döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 0.5 puanlık artışla yüzde 46.2 oldu. İstihdam edilenlerin yüzde 20.4’ü tarım, yüzde 20’si sanayi, yüzde 7.6’sı inşaat, yüzde 52’si hizmetler sektöründe yer aldı. l Ekonomi Servisi Kosova Kobani lkemizde canları yakan kanlı çatışmalardan nefes alamazken.. sıcak gündemden düşmüş Kobani, ondan da yıllarla gerilerde kalmış Kosova’da yaşananları neden mi gündemimize taşımaya çalışıyorum? Öfkeli, kendi doğrularımız, değerlerimiz, önceliklerimiz, öngörülerimiz, kuşkusuz korku, kaygılarımızdan da beslenen tepkilerimizle, en çok da ağır medya güdülemesinde, bilgi kirliliğinde, gerçekle yalanı ayırt edebilmenin güçlüklerinde.. Kirli oyunlara, tuzaklara düşmek öylesine kolay, bazen de cepheleşmenin biçtiği zorunlu rollerden çıkamamanın çaresizliğinde.. Aklımızın ucundan geçirmeyeceğimiz sonuçlara katkısı olan toplumsal gidişlerde ucundan bile olsa rol alabiliyoruz.. Arkadaşımız Musa Kart’ın dün yayımlanan karikatürü çok çarpıcı bir örnek.. İnsanlığın, göçmenler sorununda sınıfta kaldığının simgesi, Bodrum sahillerine vuran çocuk cesedinin fotoğraf karesi nasıl olur da, kanlı teröre çalışanlarını kurban vermiş Charlie Hebdo dergisinde “kirli, ayrımcı” bir karikatüre konu olabilir? Fransız karikatürcülerinin, en karanlık, İslamı kanlı terör örgütü eylemlerini en vahşi katliam infazlarını kullanan IŞİD militanlarınca katledilmesi günleri henüz çok taze belleğimizde.. Cumhuriyet gazetesi, Charlie Hebdo dayanışması nedeniyle, ülkemizdeki siyasal İslamcıların öfke odağına, siyasi erkin hele de liderliğinin hedef göstermesinde, medyatik güdülemesinde oturtulmuş, polis güvenlik kuşatmasına alınmıştı.. Kuşkusuz derginin inanç özgürlüğüne saygısı olmayan, dinler, ırklar, kültürel ayrımcı çizgide pek çok karikatürü önceden de yayımlanmıştı. İnanç özgürlüğüne karşı, İslamla dalga geçen, kültürel ayrımcı, cepheleştirici karikatürleri paylaşmamak başka, vahşi terör eylemine karşı insan haklarından yana duruş çok başkaydı. Bugün insanlığın yüz karası göçmen sorunu çuvallamasında simge olmuş, Bodrum sahilinde yüzükoyun uyur gibi yatan Kobanili çocuğun cesedi üzerinden, “Yaşasaydı kadın tacizcisi olurdu” sonucuna varan insanlık dışı bir sonuç, karikatür çıkarabilmek çok başka.. Doğrusu karikatür çizebilen bir sanatçı zekânın, IŞİD terör militanları gibi bir kirli, ayrımcı kafada olabilmesi insanlık adına daha da iç karartıcı sayılabilir.. HHH İnsanlığın, insanlıktan, insan hakları değerlerinden kopuşunun yüz kızartıcı simgesi Kobanili çocuğun fotoğraf karesi üzerinden o tarihte yaşananları sorguladığım yazımı okumuş okurlar tanığım olsun.. Kobani’de yaşayan ailenin dramının özet öyküsünü verirken, hayatta kalan babanın daha önce Kanada’ya sığınmış kız kardeşinden aldığı para ile ailesini Bodrum’a kadar getirip, kaçarak kurtarma çabasını özetlerken, yazımı “Hani Kobani kurtarılmıştı” sorusu ile noktalamıştım.. Kobani gerçekten dünya, BM resmi kayıtlarına göre kurtarılmış yerlerden.. ABD bombardımanı desteğinde PYD sonunda IŞİD’i Kobani’den temizlemeyi başardı. Davutoğlu’nun resmi kayıtlarına göre de ülkemiz vatandaşı gencimiz bu çatışmada PYD ve IŞİD saflarında birbirlerini öldürdüklerinden, cenazeleri Türkiye’de gömüldüğünden kayıtlara geçti.. Davutoğlu’nun açıklamasına göre 300’ü IŞİD, 700’ü PYD saflarında çatışırken can vermişlerdi.. Gelin görün ki kurtarılmış Kobani insanca yaşam koşullarından o kadar uzakta, harabe halinde ki.. Çocuklarını kurtarılmış Kobani’de yaşatamayacak aileler kurtarma adına ölüme yollayabiliyorlar.. O tarihlerde bir de doğduğum Kosova ile ilişkili takıldığım haberi birçok kez köşemde sizlerle paylaşmıştım.. Osmanlı’nın Balkanlar ortamında İslama geçişte bölgeye uyumluluk titizliğinde Bektaşiliği aşıladığı topraklardan, Bektaşiliği ağırlıklı benimsemiş ailelerin içinden IŞİD militanı değil sadece, IŞİD’den kaçanları infazla görevlendirilmiş, İstanbul’da cinayet işleyen tetikçi Kosovalı gençler nasıl çıkmıştı? Geçen günlerde Kosova parlamentosunda milletvekilleri neden patlayıcı kullanmış, Başbakanlık binasına protestolarda neden saldırı yaşanmıştı? Havadan bombalamalara gelen destekler, insani gelişmişlik, yaşayabilmeye dönüşmediğinden; çaresizlik, yoksulluk, yoksunlukta dibe vurulduğu için olabilir mi? Ü İ TARIM dışı da arttı Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik Araştırmalar Merkezi tarafından hazırlanan ve Seyfettin Gürsel, Gökçe Uysal ve Mine Durmaz tarafından kaleme alınan işsizlik raporuna göre de mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü verilerine göre tarım dışı işsizlik, Ekim 2015 döneminde bir önceki döneme kıyasla 0,2 yüzde puan artarak yüzde 12,7 oldu. Tarım dışı işgücü 770 bin (yüzde 3,2), tarım dışı istihdam 649 bin (yüzde 3,1), tarım dışı işsiz sayısı da yıllık 121 bin kişi arttı. Genç işsizlik yüksek İşsizlik, işsizin parası ile gizlendi DİSKAR raporuna göre, geniş tanımlı işsizlik yüzde 17, işsiz sayısı da 5.5 milyon ürkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü (DİSKAR) İşgücü Anketi Ekim 2015 dönem sonuçlarını değerlendirdi. Buna göre; 4 İşsizlik oranında geçen yılın aynı ayına gö T re artış, kayıtlı işsizlerin çalışma hayatından uzak kalmaması amacıyla uygulamaya sokulan Toplum Yararına Çalışma Programı kapsamındaki kişilerin sayısındaki artışa rağmen arttı. Geçen yılın aynı döneminde bu kapsamda çalıştırılan işsiz sayısı 37 binden 223 bine yükseldi. 4 Ekim 2015 döne minde resmi işsizlere, umudu olmadığı için ya da diğer nedenlerle son 4 haftadır iş aramayan bu nedenle işsiz sayılmayanlar da eklendiğinde işsizlik yüzde 17, işsiz sayısı da 5 milyon 500 bin kişi oldu. 4 İşsizler, gizli işsizler ve çaresizlerin toplam sayısı 6 milyon 446 bin kişi oldu. 4 Kadınlar için resmi işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 41 bin kişi arttı. 4 Kadınlarda geniş tanımlı işsizlik oranı da yüzde 24.4 oldu. 4 Yükseköğretim mezunları arasında işsiz sayısı bir önceki senenin aynı dönemine göre 40 bin kişi arttı. 4 Yükseköğretim mezunu resmi işsiz sayısı 768 bin kişi. İbrahim Çağlar İTO: Peşin vergi kalksın stanbul Ticaret Odası (İTO) İ Başkanı İbrahim Çağlar, “Peşin vergi sistemi uygulama Terörizmin küresel maliyeti 11 Eylül 2001’de New York’ta ikiz kulelere saldırıdan bu yana görülen en yüksek düzeye ulaştı TERÖRün MAlİ yüKü yıllık 53 milyar dolar sı bir an önce kaldırılmalı. Hukuken değil, fiilen kazandığımızın vergisini ödeyelim” dedi. Türk iş adamlarının bu yıl önemli sorunlarla karşılaşabileceğini belirten İTO Başkanı Çağlar, “Hükümetimiz güçlü reformlar yapma hazırlığında. Kayıt dışılığın artmaması, istihdamın azalmaması, rekabet gücümüzün korunması için reel sektörün farklı kanallarla desteklenmesi çok önemli. Enflasyon dönemlerinden miras kalan peşin vergi uygulaması bir an önce kaldırılmalı” diye konuştu. Çağlar, hükümetten isteklerini şöyle özetledi; 4 Öncelikle asgari ücretteki teşvik özel sektörde çalışan 12,5 milyon personelin tamamına uygulanmalı. 4 KDV ödemeleri 1 ay sonra yapılırken, KDV iadelerinin etkin şekilde yapılmıyor. 78 ay vadeli bir satışın KDV’sini dahi bir ay sonra ödüyoruz. KDV ödemeleri satılan malın vadesine göre düzenlensin. 4 Çağlar, son bir yılda enerji maliyetlerinde dünyada büyük bir düşüş görüldü. Petrol 115 dolardan 30 dolara indi. Bu düşüş, ticarethanesinden üreticisine kadar belirli oranlarda reel sektöre yansıtılmalı. 4 Şahıs firmalarına da Hazine destekli kredi kullandırabilsin. l Ekonomi Servisi düşüş yansıtılsın Ekonomi ve Barış Enstitüsü tarafından hazırlanan küresel terörizm endeksine göre 2014 yılında terörün maliyeti 52.9 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, önceki yıla göre yüzde 63, 2000 yılına göre ise 10 kat artışı ifade ediyor. Enstitü, maliyet hesabında zarar gören binaları, tıbbi bakım masraflarını, gelir kaybını ve ölümyaralanma maliyetini dikkate alıyor. Enstitü tarafından yapılan bir başka hesaba göre, küresel şiddetin dünya ekonomisine getirdiği yük, 14.3 tril yon dolarla dünya milli gelirinin yüzde 13.4’üne denk geliyor. Bu rakam, Brezilya, Kanada, Almanya, İspanya ve İngiltere’nin ekonomik büyüklüğünün toplamına denk. IMF’nin hazırladığı bir rapor da terörün ülke ekonomilerindeki etkisine dikkat çekiyor. Rapora göre, terörizmin en önemli mali sonucu, askeri harcamaların milli gelire oranının artması. IMF’ye göre, bütçe planlaması ve kaynak tahsis kararı verilirken terörist faaliyetlerin etkisi dikkate alınmalı. Koç: Suriye ve Rusya en önemli risk Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Koç, Suriye’deki iç savaşın, Rusya’nın da dahil olmasıyla en önemli riski oluşturduğunu söyledi oç Holding yayını Bizden Haberler Dergisi’ne bölgede yaşanan gelişmeleri değerlendiren Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Koç, “Rusya ile gerilimin diplomatik yollarla düşürülmesini umuyoruz” dedi. Koç, “Tüm ağırlığıyla hissettiğimiz Suriye’deki iç savaşın, Rusya’nın da dahil olmasıyla bölgesel bir kimlik kazanması, önümüzdeki döneme ilişkin en Petrolde 380 milyar dolarlık zarar üşük petrol fiyatları nedeniyle uluslararası enerji şirketleri, 380 milyar dolar değerindeki projelerini erteleme kararı aldı. Merkezi İskoçya’da bulunan enerji araştırma ve danışmanlık kurumu Wood Mackenzie’den yapılan açıklamaya göre, 2015’in ikinci yarısında, toplam 7 milyar varile eş değer 22 ham petrol projesi ertelendi. Toplam 20 milyar varile eş değer 46 ham petrol projesi de düşük petrol fiyatları nedeniyle daha önce askıya alınmıştı. Böylece bu projelerin toplam yatırım tutarı 380 milyar doları buldu. Irak Petrol Bakanlığı Sözcüsü Asım Cihad ise, son günlerde petrol fiyatlarında yaşanan düşüşün Irak ekonomisini büyük ölçüde etkilediğini belirterek, “Petrol fiyatlarındaki düşüşten dolayı ülke gelirinin yüzde 70’ini kaybettik” dedi. l Ekonomi Servisi D K Mustafa Koç önemli risklerin başında geliyor” diye konuştu. İran’a yönelik yaptırımların kaldırılması yönündeki adımların ardından Tahran’ın bölgedeki ekonomik ve politik gücünün daha da artacağının aşikâr olduğunu vurgulayan Koç, “Bunun yaratacağı fırsatları ve jeopolitik riskleri çok iyi izlememiz gerekiyor” dedi. Koç, küresel krizin üzerinden 7 yıl geçmiş olmasına rağ men yaraların hâlâ sarılamadığına da dikkat çekerek, “Dünyanın birçok bölgesinde yatırımlar ve büyüme, kriz öncesi seviyelerin çok altında. ABD Merkez Bankası’nın faiz artırma kararı, belirsizlik yaratan bir faktörü ortadan kaldırdı. Ancak, bence verdiği en olumlu mesaj, dünyanın en büyük ekonomisinin artık hasta yatağından kalktığıdır” diye konuştu. l Ekonomi Servisi C M Y B