Katalog

EKONOMİ 8 stanbul Sanayi Odası’nın (İSO) açıkladığı Türkiye imalat sanayi satın alma yöneticisi endeksi (PMI), ağustos ayında 0.8 puanlık düşüşle 49.3’e gerileyerek imalat sanayiinde bozulma sinyali verdi. Yeni siparişler azalmaya devam ederken fabrika çıkışlarında iki ay üst üste genel anlamda bir değişiklik olmadı. Firmalar bu nedenle ikinci kez istihdamda kesintiye gitti. Liranın zayıflamasına bağlı olarak ise yeni ihracat siparişlerinde hafif artışa rağmen yeni işlerde genel anlamda düşüş gözlendi. Türkiye PMI değeri yılın ilk sekiz ayında altıncı kez 50’nin altında çıktı. Bu da imalatçıların ticaret koşullarının kötüleştiğine işaret ediyor. İmalatçılar tarafından alınan yeni siparişler de üst üste sekizinci kez düştü. Şirketler durgun piyasa koşullarına ve siyasi belirsizliğe dikkat çekti. İmalatçılar son bir buçuk yıl boyunca girdi fiyatlarında en güçlü enflasyonist baskı ile karşılaştı. Girdi stokları ise son yedi ayın en yüksek hızında daralma gösterdi. Girdi fiyatları ağustosta keskin bir yükselişle 18 ayın zirvesine çıkarken, anket katılımcılarına göre, artan maliyet baskısının ana nedeni Türk Lirası’ndaki değer kaybı oldu. DOLAR AVRO FAİZ BORSA CUMHURİYET ALTIN ALTIN 24 AYAR 2.9190 0.7 kuruş TASARIM: SERPİL ÜNAY 3.2840 1.5 kuruş 11.00 0.01 puan 73.570 1.641 puan 716.26 10.26 lira 107.15 1.55 lira EDİTÖR: PELİN ÜNKER Çarşamba 2 Eylül 2015 Kur ve belirsizlikle ekonomi zayıflıyor İSO’nun imalat PMI endeksine göre zayıf talep ve siyasi belirsizlikle siparişler ve istihdam azaldı, imalat daraldı. Uluslararası kuruluşlardan uyarılar sürüyor Makul şüphedeki şüpheli işlem en bir vakıf sahibiyim. Bir gün banka hesabımda beklemediğim, yüklü bir paraya rastlıyorum. Parayı, ülkenin uluslararası arenada gururu kabul edilen çok önemli bir sanayi şirketi göndermiş. Yapılan araştırmada ortaya çıkıyor ki, ülkenin gururu olan bu şirket; aslında bu parayı bana değil, aynı sahada faaliyet gösterdiği kardeş bir şirketin hesabına gönderecekmiş. Fakat bankanın veri sisteminde hata olmuş. İşlem sırasında para yanlışlıkla benim hesabıma gitmiş. Hatanın bankadan kaynaklandığı resmi yazışmalarla da ortaya çıkıyor. Yine de bir sabah erkenden evim basılıyor. Ve deniyor ki: “Yanlışlıkla size gönderilmiş bu para konusunda bankanın açıklamasını hiç inandırıcı bulmadım. Ayrıca bu işlem, Merkez Bankası’nın EFT sisteminin işleyiş mantığına da tamamen aykırı.” Yani? Yanisi şu: Banka hata yaptığına bizi inandıramadığı için biz sizin evinizi, çocuklarınızın odasını aramaya karar verdik. Çünkü bankanın yaptığı bu hatalı işlem dolayısıyla sizin terör örgütünü finanse etmiş olma ihtimaliniz var. HHH Hukuk dilinin teknik ifadelerine boğmamak adına basit anlatımı seçtim. İpek Grubu’na dün yapılan polis baskınının hukuksal kurgusu böyle. Daha doğrusu ilk maddesi. Arama kararının diğer gerekçesinin mantığı da dikkat çekici. İpek Grubu’nun tarih verilmiyordört banka aracılığıyla Bahreyn, Malta ve Kıbrıs’taki kendi hesaplarına 7 milyar 40 milyon dolar gönderdiği belirtilmiş. Buradan hareketle, “bu paranın şüpheli işlem olarak bildirilip bildirilmediğinin tespiti” için defterlere, bütün belge ve kayıtlara el konulması istenmiş. HHH Bir kere “Şüpheli işlem” MASAK’ın ve asli görev alanı olan kara parayla mücadelenin o kadar asli bir unsuru; bankacılık sisteminin o kadar yüksek özen göstermek zorunda olduğu öncelikte bir konu ki, halka açık bir şirketin 7 milyar dolar tutarındaki parayı transfer etmesi ve bu işlemin şüpheli olup olmadığını saptamak için büyük bir şirketler grubuna, sabah erken saatte polis baskını yapmak hayli geç kalmış bir işlem... Zira Maliye’nin yürürlükteki tebliğine göre bankalar, bir işlemden şüphelendikleri an, en geç 10 işgünü içinde, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde ise “derhal” o işlemi MASAK’a bildirmekle zaten yükümlü. Hem de MASAK’ın online sistemini kullanarak. Dolayısıyla sistemin doğası gereği, eğer 7 milyar dolarlık bir kara para iddiası var ise, bu işlemi MASAK’ın mahkeme kararıyla, polis marifetiyle talep etmeden çok önce kendi veri havuzunda biliyor olması ve yargıya elindeki somut delillerle başvurması gerekiyordu. Fakat asıl amaç, bugün “terörist” ilan edilen eski “fiili” koalisyon ortağı üzerinden medyaya gözdağı olduğu için bu makul işleyişi beklemek beyhude. İktidar marifetiyle çıkarılan ve dilediği herkesi, her kurumu terörist ilan etmeye zemin hazırlayan yasadaki “makul şüphe” yetmiş de artmış bile. Gelgelelim, yapılan onca inceleme ve soruşturmaya rağmen, “şüpheli işlem”in olup olmadığına bile karar veremeyen; bankanın yaptığı işlem hatasından dolayı, hata yapılanı cezalandıran bir “makul şüphe” bu. B İ Küresel büyüme yavaşlayacak luslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Christine Lagarde, gelişmiş ekonomilerde beklenenden daha yavaş toparlanma ve gelişen ülkelerde ekonomik yavaşlama görülmesinden dolayı küresel ekonomik büyümenin beklentilerin altında kalacağını söyledi. Christine LagarLagarde İstanbul İmalat PMI verisi ise, temmuzda 46.3 olarak gerçekleştikten sonra ağustosta 48.5’e yükseldi. İstanbul imalat sanayisinin faaliyet koşullarında yaşanan bozulma kısmen hız kesti. Ancak veri ağustosta 48.5 ile sektörde daralmanın güç kaybederek sürdüğünü gösterdi. Türkiye’nin en büyük kentinde imalat sektörünün U de, küresel ekonomik büyümenin temmuzda yaptıkları yüzde 3.3 tahmininin altında olmasını beklediklerini söyledi. Endonezya’ya gerçekleştirdiği iki günlük ziyaret sırasında konuşan Lagarde, Endonezya gibi bazı gelişen ekonomilerin Çin’deki yavaşlama, sıkılaşan küresel mali koşullar ve ABD’de faiz artış ihtimali gibi olayların etkileri konusunda ‘tetikte’ olması gerektiğini belirtti. Öte yandan Fransız ekonomi gazetesi “Les Echos”nun araştırmasına Borç uyarısı göre, özellikle enflasyonun yüksek olduğu Türkiye gibi ülkelerde yüksek borç oranı daha da kritik bir önem arz ediyor. Bu kaygı ve gerilimin başlıca nedeni ise, gelişen ülkelerin aşırı borçlanmış olmaları. Uzmanlara göre, özellikle Türkiye gibi enflasyonun önemli olduğu ülkelerde özel sektörün kısa vadeli borçları, krediye erişimin kesilmesi halinde, ciddi sıkıntılar yaratabilir. Türkiye’nin özelinde, siyasi gerilim, erken seçimin siyasi arenadaki tıkanıklığı çözme olasılığının düşük olması da yatırımcıları kaygılandıran unsurlar. Türkiye’ye not uyarısı Morgan Stanley, hükümetin aralık ayına kadar kurulamaması durumunda, Moody’s’in Türkiye’nin notunu düşürebileceğini belirtti. bloombergHT’nin haberine göre, İstanbul’da Morgan Stanley analisti Ercan Ergüzel, 31 Ağustos tarihli eposta raporunda, “Türkiye’nin Nisan 2014’ten beri negatif izlemede tutulduğu dikkate alındığında, eğer 4 Aralık’taki gözden geçirmeye kadar, hükümet kurulması yönünde somut bir gelişme olmazsa, Moody’s Türkiye’nin notunu düşürebilir” dedi. Siyasi belirsizliğin özellikle döviz piyasasında olmak üzere, finans piyasalarında etkisinin görüldüğü belirtilen raporda, TL’deki değer kaybı dördüncü çeyrekte muhtemelen enflasyon görünümüne hasar verecek” denildi. Morgan Stanley, Türkiye’nin 2015 GSYH büyüme tahminini yüzde 3’ten yüzde 2’ye düşürdü ve yılsonu TÜFE tahminini yüzde 7.6’dan yüzde 8’e çıkardı. Maliyet baskısı nabzını 2006 başına kadar tutan endeksin tarihsel ortalama değeri 50.7 olurken, sene başından bu yana 50’nin altında seyrettiği görülüyor. İstanbul imalat sanayisinin aldığı yeni siparişlere bakıldığında yıl başından bu yana süregelen daralmanın devam ettiği görülüyor. Yeni siparişler alt endeksi temmuzdaki 44.9 düzeyinden 48.8’e yük selmesine karşılık daralmanın sürdüğüne işaret etti. Şirketler zayıf talep ve siyasi belirsizliğin siparişlerde baskı yarattığını belirtti. Yeni ihracat siparişlerindeki daralma ise dokuzuncu ayına girerken, bir önceki ayki 48 düzeyinden 49.2’ye yükselen alt endeks daralmanın gücünü yitirdiğine işaret etti. l Ekonomi Servisi üresel borsalar Çin ekonomisine yönelik endişelerle düştü. Çin’de fabrika aktivitesi ağustos ayında son altı buçuk yılın en hızlı daralmasını yaşayarak yatırımcıların dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin sert inişe doğru gittiği korkularını artırdı. Japonya dışındaki Asya Pasifik borsalarını takip eden MSCI endeksi erken saatlerdeki kazançlarını silerek yüzde 0.3 geriledi. Japonya Nikkei endeksi yüzde 1.6 kayıp yaşadı. Asya’nın ardından Avrupa borsaları da sert düştü. Londra borsası yüzde 3, Frankfurt ve Paris borsası yüzde 2.5 ci Küresel piyasalarda Çin korkusu sürüyor K Türkiye kırılgan varı değer yitirdi. ABD borsaları da güne sert düşüşle başladı. Dow Jones 30 Endeksi yüzde 2 oranında düşüşle güne başlarken Nasdaq yüzde 1.7 ekside açıldı. Borsa İstanbul da Çin verileri ve içeride siyasi endişelere paralel yüzde yüzde 2.18 düştü. Societe Generale gelişen piyasalar stratejisti Bern Berg, dünyanın gelişmekte olan ülkeler kaynaklı yeni bir krizin ortasında olduğunu ve Türkiye’nin de en kırılgan üç ülkeden biri olduğunu söyledi. l Ekonomi Servisi Metro, Taşköprü sarmısağı gibi 60 coğrafi işaretli üründe 12 bin 400 yerel üretici ile çalışıyor. Rifat Hisarcıklıoğlu PELİN ÜNKER G20 liderlerine korumacılık uyarısı Hisarcıklıoğlu, küresel iş dünyasının sıkıntılarını şöyle sıraladı: “Küresel ticaret pastası eskisi gibi büyümüyor. Ticarette ve yatırımlarda korumacılık artıyor, altyapı yatırımlarının projelendirme ve finansman süreçlerinde ciddi öngörülebilirlik sorunları var. Finansal düzenlemelerde reform süreci tamamlanmadı, uygulama belirsizlikleri var. KOBİ’lerin küresel ekonomiye entegrasyonunda ciddi sorunlar yaşanıyor ve kadın ile gençler için iş hayatında başarıya götürecek beceri gelişimi sağlanamıyor.” Hisarcıklıoğlu, liderlerden taleplerini, “Ticaretin önünü açmaları, altyapı ve yatırım stratejilerini açıklamaları, kadın ve gençler için beceri gelişimi ve KOBİ’lerin finansmana erişimini desteklemeleri” diye özetledi. Metro Toptancı Market’in cirosu otel ve restoranlara yönelik satışları azaltacağı için turist sayısındaki düşüşten olumsuz etkilenecek etro Toptancı Market Genel Müdürü Kubilay Özerkan, bu yıl ciroda çift haneli büyümeye ulaşmayı beklediklerini; ancak turist sayısı ve gelirlerindeki düşüşün şirketin otel ve restoranlara yönelik satışlarını baskılayarak daha büyük bir ciro artışını engellediğini söyledi. Almanya merkezli Metro Group’un Türkiye birimi Metro Toptancı Market 2014’te 3.2 miyar lira ciro elde etmişti. Metro Toptancı Market’in coğrafi işaretli ürünleri ile il Metro’ya turizm darbesi M gili düzenlenen toplantısında konuşan Özerkan, “Bu sene turizm için problemli bir sene. Turist sayısı ve gelirleri düşüyor. Horeca (hotelrestoranCafe) gelirlerimizde daralma beklemesek de, buradaki büyümemiz tek hanede kalacak. Yani bu kanalda Türkiye’deki toplam büyümemiz kadar büyümeyeceğiz. Bu da toplam büyümemizi etkileyecek” dedi. Özerkan’ın verdiği bilgiye göre, Türkiye’de işletme mutfakları hariç 68 bin Horeca noktası bulunuyor. Bunların 62 bini ise Metro’nun müşterisi konumunda. Metro Toptancı Market’in 19 ilde 32 mağazası bulunuyor. Metro Toptancı Market’in coğrafi işaretli ürünleri ile ilgili de bilgi veren Özerkan, Finike portakalı, Taşköprü sarmısağı gibi 60 coğrafi işaretli üründe 12 bin 400 yerel üretici ile çalıştıklarını söyledi. Özerkan, bu ürünlerden yedisini ise 13 ülkeye ihraç ettiklerini söyledi. l Ekonomi Servisi ürkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve B20 Dönem Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, yarın Ankara’da başlayacak olan ve dünyanın en gelişmiş 20 ekonomisini buluşturan G20 toplantılarının iş dünyası ayağı B20’de (Business20), dünya liderlerine ticaretin önünü açmaları ve KOBİ’lerin finansmana erişimini desteklemeleri çağrısında bulunacaklarını söyledi. Hisarcıklıoğlu, dünyanın dört bir yanından gelip B20 çatısı altında buluşan 800’ün üzerindeki Görev Gücü üyesinin, Washington DC ve Paris’te gerçekleşen Görev Gücü Ortak Toplantıları ile altı ay boyunca devam eden çalışmalar sonucu G20 liderlerine iletilmek üzere 19 öneri ortaya koyduğunu belirtti. T KISA... KISA... Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca, antepfıstığı rekoltesinin bu yıl geçen seneye göre yüzde 80 artışla 144 bin 112 tona yükselmesinin öngörüldüğü bildirildi. l Henkel’in 2015 ikinci çeyrekte satışları yüzde 13.5 artarak, 4 milyar 695 milyon Avro’ya yükseldi. Henkel Üst Yöneticisi (CEO) Kasper Rorsted, “Faaliyet kârımız yüzde 14 artarak 768 milyon Avro’ya, imtiyazlı hisse senedi başına kazanç da 1.29 Avro oldu” dedi. l Konya Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği elektrikli otobüs ihalesini, EBus ile Bozankaya kazandı. 1 milyon 436 bin Avro’luk teklifiyle ihaleyi kazanan Bozankaya daha önce de Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından açılan CNG otobüs alımı ihalesi sonucunda belediyeye 60 adet CNG otobüs teslimatı gerçekleştirmişti. l Burgan Yatırım küçülmeye gidiyor uveyt merkezli Burgan Bank’ın Türkiye’deki aracılık şirketi Burgan Yatırım’ın 20 kişiyi işten çıkarmaya hazırlandığı belirtildi. Konuya yakın bir kaynağın verdiği bilgilere göre, şirket baş ekonomisti Haluk Bürümcekçi de dahil olmak üzere toplam 20 çalışanına işten çıkarma kararını tebliğ etti. K Bloomberg’in sorularına yanıt veren Burgan Yatırım, şirket içindeki değişiklikleri kabul ederken, atılan adımların “uzun vadeli stratejik kararlar çerçevesinde hizmetlerin verimliliğini artırmaya yönelik” olduğunu söyledi. 13 Ağustos’ta Kamuyu Aydınlatma Platformu’na yapılan açıklamaya göre, şirket ikinci çeyrekte 2.9 milyon lira zarar kaydetti. Bir önceki yılın aynı döneminde zararı 795.500 lira olmuştu. Nisanda yapılan iç denetim sonucu bazı üst düzey yöneticilerinin işine son veren Burgan Bank, ülkeye 2012’de EFG Eurobank Ergasias’ın Türkiye birimini 357 milyon dolara satın alarak girmişti. C M Y B