Katalog

Pazar 9 Ağustos 2015 EDİTÖR: PINAR YILDIZ TASARIM: SERPİL ÜNAY S&P: Böyle giderse not düşecek S&P’ye göre Türkiye sınırlarındaki yüksek politik risklerin sürmesi yatırımları ve büyümeyi zayıflatacak. Bu da Türkiye’nin borç profilini bozarak not indiriminin kapısını açıyor. redi derecelendirme kuruluşu Standard&Poor’s (S&P) Türkiye için önemli uyarılarda bulundu. Moody’s Türkiye’nin notunu dördüncü defa güncellemezken, Standard & Poor’s Türkiye Analisti Aarti Sakhuja, gazetemize yaptığı açıklamada, Suruç’taki bombalı saldırının ardından Türkiye sınırlarında yükselen politik risklere dikkat PELİN çekerek bunun da ÜNKER Türkiye’ye sermaye girişlerini engelleyebileceğini vurguladı. Sakhuja, mevcut risklerin not indirimini tetikleyebileceğine dikkat çekti. ekonomi 9 K Moody’s yine pas geçti luslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin kredi notu ve görünümünü güncellemedi. Kuruluş, böylece Türkiye için belirlediği son 4 potansiyel tarihin hepsini pas geçmiş oldu. Moody’s’in resmi internet sitesinde yayımlanan açıklamada, “Moody’s bu duyuruyu, Avrupa Birliği Ülkeleri Derecelendirme Takvimi’nin 7 Ağustos 2015 için belirlenmiş nomik temellerinden dolayı, buna özellikle yüksek cari açığının kısa vadeli kaynaklarla fonlanması da dahil, yatırımcı duyarlılığı ve riskleri konusunda kırılganlığını sürdürecek. Konuyu kredi notu acısından ele alırsak yükselen jeopolitik ve iç politik riskler makroekonomik ve de mali yansımalarının şekline göre yatırımcı duyarlılığını olumsuz olarak etkileyebilir. U faaliyetlerine ilave açıklık getirmek amacıyla yapmaktadır. Duyuru, piyasalar için bilgi sağlamak amacındadır, bir kredi notu eylemi açıklaması değildir” ifadelerine yer verildi. Açıklamada, aralarında Türkiye, İsveç ve Azerbaycan’ın bulunduğu bazı ülkelerin notlarının da güncellenmediği belirtildi. Kuruluş, bu yılki değerlendirme takviminde ki ilk tarih olan 10 Nisan’da da güncellemeye gitmeyerek, Türkiye’ye yönelik değerlendirmesini üçüncü kez ertelemişti. Kurumun bu yılki son değerlendirmesini de 4 Aralık’ta yapması bekleniyor. Moody’s, son revizyonunu 11 Nisan 2014’te yaparak, not görünümünü “durağan”dan, “negatif”e çevirmiş, “Baa3” ile “yatırım yapılabilir” kredi notunu da teyit etmişti. 45 günde kurulamazsa, kasımda erken seçim olur. Bu durumun ve de Türkiye sınırlarındaki olayların yarattığı yüksek politik belirsizlik yatırımları engelleyip, ekonomik büyümeyi yavaşlatabilir. Ayrıca Türk Lirası’ndaki değer dalgalanmaları tüketici güvenini ve enflasyonu olumsuz etkileyebilir. Tüm bunlar beraberinde zayıf büyümeyi getirebilir. Sakhuja, Türkiye’nin kre di notu ile ilgili de şu değerlendirmede bulundu: S&P olarak, Türkiye’nin kredi notu görünümünü negatif olarak değerlendiriyoruz. Negatif görünüm gelecek 612 ay içinde üçte bir olasılıkla reytingin düşebileceğini belirtiyor. Not indiriminin tetikleyicileri de ödemeler bilançosu ve büyüme şokları gibi nedenlerden dolayı Türkiye’nin finansal ve borç profillerinin bozulması. AN G L I R I K N E TÜRKİYE akhuja, Türkiye’nin dış ekonomik profilini şu anda Brezilya, Endonezya, Güney Afrika ve Hindistan gibi diğer gelişmekte olan ülkeler içerisinde en kırılganı olarak gördüklerini söyleyerek “Bu durumun başlıca nedenleri ekonominin yapısal cari açığı, yüksek dış borcu, kullanılabilecek az rezervlere oranla yüksek orandaki kısa vadeli dış borçları ve dış finansman gereksinimleri” dedi. Sakhuja şöyle devam etti: S Politik baskı Kuruluş en son mayısta Türkiye’nin yabancı para cinsinden BB+ olan notunu ve negatif görünümü teyit etmişti. S&P’nin not güncelleme tarihi 6 Kasım. Sakhuja faizle ilgili olarak da, “Türkiye’nin kırılganlığının dış sermaye girişlerindeki yavaşlamaya olan hassasiyeti ve de ABD Merkez Bankası’nın para politikasını daraltması olasılığı göz önüne alındığında MB’nin bu yıl faiz indirimine gitmesi olası değil. Ancak faizlerin düşürülmesine yönelik politik baskıları göz ardı etmiyoruz, özellikle büyüme yavaşlarsa” diye konuştu. Sermaye kaçışı risk Fed’in faiz oranlarını arttırması, Türk Lirası’nda ve Türk varlıklarında bazı dalgalanmalar yaşanmasına neden olabilir. Bizim görüşümüze göre, asıl endişe edilmesi gereken husus, ekonomideki kısa dönemli dalgalanmalar değil, Türkiye’nin cari açığını finanse eden dış sermaye akımları ve de Türkiye’ye yönelik risk algısında oluşabilecek kalıcı bir ters yönlü değişikliktir. Kırılganlık sürecek Cumhuriyet’in sorularını yanıtlayan S&P Analisti Sakhuja, artan terör olaylarının ve jeopolitik risklerin Türkiye ekonomisine etkilerini şöyle değerlendirdi: Diğer ülke derecelendirmelerinde de olduğu gibi Türkiye’nin de ülke derecelendirmesi hem iç hem de dış etkenlere bağlılık gösteriyor. Türkiye zayıf dış eko Zayıf büyüme Sakhuja, önemli olanın kısa dönemli dalgalanmalardansa, uzun dönemde sermaye girişlerini engelleyerek dış ödemeler dengesinde şoklar yaratıp yaratmayacağı olduğunu söyledi. Aarti Sakhuja, erken seçim riskinin de büyümeyi ve yatırımcı güvenini zedeleyebileceğine işaret etti. Sakhuja şöyle konuştu: Türkiye’de koalisyon belirlenen Ete indirim geldi Et ve Süt Kurumu mağazalarında satılan ete ortalama yüzde 5 indirim gelirken, yeni fiyatlar pazartesi gününden itibaren geçerli olacak. t ve Süt Kurumu’ndan (ESK), yapılan açıklamada, kıyma, kuşbaşı ve pirzola gibi ürünlerde indirim yapma kararı alındığı belirtildi. Buna göre kurum, mağazalarında satılan ürünlerde ortalama yüzde 5 indirim yapacak. İndirimli fiyatlar 10 Ağustos Pazartesi gününden itibaren geçerli olacak Dava açılmıştı İhalenin tamamlanmasından kısa süre sonra Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, kamu yararına ve hukuka açıkça aykırı olduğu gerekçesiyle yürütmenin durdurulması ve projenin iptali için dava açtı. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı aleyhine İstanbul 6. İdare Mahkemesi’nde açılan davada henüz bir karar çıkmadı. 250 dönümlük arazi, 2014 yılının Ekim ayında da 559 yıllık Haliç Projeye göre cami, 5 yıldızlı oteller ve marina yapılacak. Ba Tersaneleri boşaltıldı. kanlığa göre Okmeydanı halkı Haliç’le buluşacak! Irak, riski en yüksek ülke luslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, ilk kez derecelendirdiği Irak’ın kredi notunu “B” ve not görünümünü “durağan” olarak belirledi. Fitch’in internet sitesinde yer alan açıklamada, kuruluşun derecelendirdiği ülkeler içerisinde politik ve iç güvenlik riskleri en yüksek ülkenin Irak olduğu belirtilerek, “2002’den bu yana mezhepsel çatışmalar artarak yoğunlaştı. IŞİD hali hazırda 18 ilin 3’ünü elinde tutuyor. Irak’ın Bölgesel Kürt Yönetimi ile ilişkileri değişken ve yönetim göstergeleri olağanüstü şekilde zayıf” ifadeleri kullanıldı. Irak’ın dünyanın beşinci büyük petrol rezervlerini sınırları içerisinde bulundurduğu kaydedilen açıklamada, şu değerlendirmelere yer verildi: “Petrol üretiminin gerçekleştirildiği bölgelerin çoğu, güvenli olmayan alanlardan uzakta yer alıyor.” Açıklamada, Irak’ın mali pozisyonunun 2013’ten bu yana bozulduğu, düşük petrol fiyatlarının ve artan askeri harcamaların da etkisiyle ülkenin 2015 bütçe açığının çift haneli oranlara ulaşabileceği uyarısında bulunuldu.l Ekonomi Servisi U E den geçtiğini savunanlar arasına Şahin Sucukları da katıldı. Şahin Sucukları Üst Yönetisi (CEO) Salih Fazlıoğlu, Türkiye’de “et fiyatı”ndan çok, “et politikası” sorunu olduğuna dikkat çekerek, spekülatörleri hedef aldığı söylenen et ithalatının gerçekte üreticiyi vurduğunu, bu gibi palyatif çözümlerden vazgeçilip “ithalat yerine üretim”in desteklenmesi gerektiğini vurguladı. Çiftçi için hazırlanacak üretim planlarının yıllık olarak belirlendikten sonra ayrıca teşviklere de ihtiyacı olacağına işaret eden Fazlıoğlu, “Tarımsal destekler yalnızca Türkiye’de değil, tüm dünyada bir gerçektir; çünkü, bilim ve teknolojideki gelişmeler tarım sektöründe katma değer dengesizliğine yol açmış durumdadır. Tüm dünyada devletler, bu dengesizliği gidermek için teşvikler geliştirmekte bir biriyle yarışır duruma geldi. Artık tarımsal destek ve teşvikler Dünya Ticaret Örgütü’nün yaptırım mekanizmaları dışına çıkarıldı” dedi. l Ekonomi Servisi Teşvikler geliştirilmeli ve kurum web sayfasından yayımlanacak. Piyasa fiyatlarına oranla yüzde 23 daha ucuz satış yapan ESK mağazalarında yeni indirimli fiyatlarla birlikte, kıyma, kuşbaşı gibi parça dana etleri yüzde 27 daha ucuza tüketiciye ulaştırılacak. Öte yandan, et piyasasında çözümün ithalattan değil üretim Fettah Tamince ne istediyse o amuoyunda Haliç Port olarak bilinen ve Rixos Otelleri’nin sahibi işadamı Fettah Tamince’nin alHAZAL dığı projenin planOCAK ları Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından askıya çıkarıldı. Planlarda Tamince’nin aldığı ihaledeki projeye birebir uyması dikkat çekti. Geçmişi Fatih Sultan Mehmet’e dayanan tersaneler 2013 yılının Temmuz ayında Haliç Yat Limanı ve Kompleksi için ihaleye çıkarıldı. İhaleyi 1 milyar 346 milyon dolarla Fettah Tamince’ye ait Rixos otelleriyle bilinen Sembol Uluslararası Yatırım ile Ekopark TurizmFine Otel’den oluşan konsorsiyum kazandı. İhalede sunulan projenin 4 yılı inşaat, 45 yılı işletme süresi olmak üzere 49 yıllığına YapİşletDevret modeliyle gerçekleştirileceği ve proje kapsamında her biri 70 yat kapasiteli iki yat limanı, her biri 400 oda kapasiteli 5 yıldızlı iki otel, dükkânlar, res K Şahin de üretim dedi toranlar, kongre ve kültür merkezleri, sinema ve eğlence tesisleri, bin kişilik cami ve otopark inşa edileceği ortaya çıkmıştı. Bakanlık geçen nisanda söz konusu alanı “özel proje alanı” olarak ilan etti. Son olarak da Haliç Port proje alanına ilişkin imar planları hazırladı. ‘Kamu için!’ Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından projeye ilişkin hazırlanan büyük ve küçük ölçekli imar planlarında proje alanları ikiye bölündü. 1. etap arka tarafa ilişkin iken 2 etap da kıyı şeridini içeriyor. Alanda bin kişilik, bin 500 metrekare büyüklüğünde cami, 400 odalı 2 adet 5 yıldızlı otel, 8 kat yüksekliğinde binalar, 70 yat bağlama kapasiteli yat limanı ve tesisleri yer alacak. Planlarda ihale kapsamı içinde 70 yat bağlamalı 2 adet yat limanı ve tesisleri ile dolgu alanlarına ilişkin plan çalışmalarının 2. etap olarak anılacağı ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu ve ilgili mevzuat doğ rultusunda onaylanacağı belirtildi. Planlarda ihaleyi alan işletmecinin 49 yıllığına kira bedeli olarak 1 milyar 350 milyon dolar ödeyeceği anımsatıldı. Planlarda bir süre sonra tüm yatırımların kamuya devredileceği kaydedildi. Bir asırdır kamuya kapalı olduğu vurgulanan planlarda projenin sağlayacağı en büyük faydanın, alanın kamuya açılması olduğu ileri sürüldü. SANSÜRÜ KABUL ETMiYORUZ, OKUYORUZ! Biz aşağıda imzası olanlar Sendika.Org’a ve onunla birlikte 90’ın üzerinde muhalif siteye “Basın Bayramı”nda alınan kararla 25 Temmuz’da uygulanmaya başlayan sansürü kınıyoruz. Özgürlükten yana olan herkesi sansüre karşı tutum almaya, sendika1. org/imzaver adresinden imza vermeye ve dayanışmaya çağırıyoruz. Sendika.Org 14 yıldır emeğin, halkın direnişlerini gündemleştiren, iktidar politikalarını teşhir eden haberleri, emek hareketi tartışmaları, yazıları, çevirileri ile etkin bir alternatif medya olarak çok önemli roller üstlenmiş, Gezi direnişi başta olmak üzere toplumsal hareketlenmelerde halkın gözü, kulağı, sesi olmuştur. Sendika.Org adresine erişimi engelleyen sansür uygulamasına karşı Sendika.Org’u www.sendika1.org adresinden ve aşağıdaki karekodu kullanarak okumaya, takip etmeye devam edeceğiz. Plan tepki çekti Tarihi Camialtı ve Taşkızak Tersaneleri’nin korunacağı belirtildi. Planlarda Okmeydanı halkını Haliç’le buluşturmak istendiği vurgulandı. Planlara tepki gösteren İBB’nin CHP’li Meclis üyesi Hüseyin Sağ “Şehir menfaati düşünülmemiş. Tamince’nin istediği olmuş. Beyoğlu Belediye Başkanı’nın da Okmeydanı planları için niye bu kadar mücadele ettiği ortaya çıktı. Okmeydanı’ndaki halk sürülmeli, Haliç Port’a yakışmaz, komşu olamaz” dedi. Planlara 5 Eylül’e kadar itiraz edilebilecek. Türkiye’den yapılan dışsatımın yüzde 32’si karayoluyla yapıldı. İhracat taşımaları yüzde 9 geriledi luslararası Nakliyeciler DerneU ği verilere göre, her geçen gün kan kaybeden ihracat, karayolu ta Kani Beko DİSK Genel Başkanı Lami Özgen KESK Eş Genel Başkanı Dr. Bayazıt İlhan TTB Merkez Konsey Başkanı Ayşenur Arslan Can Şafak Christian Fuchs (Prof Dr.) Doğan Akın E.Ahmet Tonak (Prof Dr.) Ergin Yıldızoğlu James Petras (Prof. Dr.) Funda Başaran (Prof. Dr.) Gülseren Adaklı (Doç. Dr.) Korkut Boratav (Prof. Dr.) Melda Onur Metin Özuğurlu (Prof. Dr.) Mine Gencel Bek (Prof. Dr.) Mustafa Sönmez Sevilay Çelenk Özen (Doç. Dr.) Slavoj Zizek (Prof. Dr.) Türkler kızarmış tavuk sevmiyor eyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneği’nin (BESDBİR) yaptırdığı bir araştırmaya göre Gaziantepliler tavuğu haşlayarak, Diyarbakırlılar ise ızgara olarak yemeyi tercih ediyor. BESDBİR açıklamasına göre, derneğin TNS araştırma şirketine Türk halkının tavuk etini tüketimine dönük yaptırdığı çalışma ilginç sonuçlar ortaya koydu. Buna göre 18 B yaş ve üstü Türkiye genelinde kırsal ve kent nüfusunu temsil eden 18 ilden bin 508 kişinin katıldığı araştırma sonuçlarına göre Türk halkı, tavu ğu en çok yemeklere katıyor, en az kızartma yapıyor. “Beyaz eti ne şekilde pişiriyorsunuz?” sorusuna araştırmaya katılanların yüzde 49.3’ü “yemeklere katarak” yanıtını verirken, “ızgara/mangal” tercihi ise ikinci sırada yer aldı. Üçüncü sırada yer alan “fırında” cevabı ise, Türk halkının sanılanın aksine kızartma tercih etmediğini ortaya koydu. l Ekonomi Servisi şımacılığını da vurdu. Zira ihracatla birlikte azalan taşıma, nakliyecinin pazar kaybını gündeme getirdi. Türkiye’den yerli ve yabancı araçlarla yapılan toplam ihraç taşımaları bu yılın ilk altı ayında geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 9 gerilemeyle 736 bin 898 seviyesine indi. Türkiye plakalı araçlar ihracat taşımaları için bu dönemde yüzde 9 azalışla 594 bin 355 sefer düzenledi. İhracat taşımalarında Türk plakalı araçlar yüzde 81, yabancı araçlar yüzde 19 düzeyinde pazar payı elde etti. Türkiye’nin 2015’in ilk yarısında gerçekleştirdiği ihracatın değer olarak yüzde 32’si karayoluyla taşındı. Bu ihraç taşımaları için karayolunda 737 bin sefer düzenlendi. Bu dönemde ihracatın yüzde 53’ü denizyoluyla, yüzde 14’ü havayoluyla, yüzde 0.5’i demiryoluyla, yüzde 0.5’i de diğer yollarla taşındı. İhracatta yılın ilk yarısında yaşanan yüzde 8 seviyesindeki düşüşe paralel olarak karayolundaki ihraç taşıma sefer sayılarında da gerileme oldu. l Ekonomi Servisi C M Y B