Katalog

Cumartesi 8 Ağustos 2015 EDİTÖR: PELİN ÜLKER TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Moody’s beklenirken ABD verisi doları uçurdu FED ENDİŞESİ Moody’s’in Türkiye değerlendirmesi öncesinde dolar yeniden 2.79 lirayı aştı. Doların yükselişinde ABD istihdam verileri etkili oldu. ün yurtiçi piyasalar Moody’s’in Türkiye için kredi notu güncellemesine odaklanırken, gün içinde genel olarak sakin bir seyir izleyen dolar/ TL, ABD tarım dışı istihdam verilerinin açıklanmasının ardından ilk tepki olarak 2.79 seviyesini aştı. Bankacılar tarımdışı istihdam verisinin beklentilerin altında kalmasına karşın, geçen aya ilişkin yapılan yukarı yönlü revizyonun ABD Merkez Bankası Fed’in eylülde faiz artırımına gideceği beklentilerini desteklediğini ve doların küresel bazda değerlenmesini sağladığını belirtiyor. Veri öncesi 2.7820 seviyesinde olan dolar/TL verinin ardından 2.7941’e kadar yükseldikten sonra serbest piyasada 2.78 TL’den kapandı. Sepet bazında TL 2.9071, Avro/ TL ise 3.04 TL’ye kadar çıktı. Bir bankanın döviz masası işlemcisi, “Tarım dışı istihdam beklentilerin altında gelse de geçen ay için yukarı yönlü revizyon yapıldı. Bu küresel olarak dolar açısından olumlu algılandı. Ancak TL tarafında biraz daha iyimserlik var gibi, petrol fiyatlarındaki düşüşün olumlu etkileri dikkate alınıyor. Piyasa şimdi Moody’s’e odaklandı. Ayrıca pazartesi günkü koalisyon görüşmesi de bekleniyor” dedi. ALB Forex Arastırma Uzmanı Enver Erkan, “Türkiye gibi politik belirsizliği de yaşayan bir ülkenin Fed’in faiz artırımlarıyla oluşturacağı mıknatıs etkisine dayanma gücü biraz daha az olacaktır. Dolayısıyla sermaye çıkışları beklenenden hızlı ve sert olabilir” değerlendirmesinde bulundu. l Ekonomi Servisi ekonomi 9 NOT KARARI POLİTİK OLABİLİR redi derecelendirme kuruluşu Moody’s Türkiye ile ilgili not kararını yine gece geç saatlere kadar açıklamazken, analistlere göre kurum bu değerlendirmeyi de pas geçerek Türkiye’deki siyasi resmin netleşmesinin ardından bir değerlendirme yapacak. Türkiye’nin kredi notunu yabancı para cinsinden yatırım yapılabilir kategorideki en alt seviye olan Baa3’te ve negatif izlemede tutan kuruluşun kendi kriterlerine göre, Türkiye’nin uzun vadeli kredi notunu indirebilir. Ancak koalisyon görüşmeleri devam ederken bunu yapmayacağı tahmin ediliyor. Mayıs 2013’te Türkiye’nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviyeye çıkaran Moody’s daha önce değerlendirme takviminde yer alan 10 Nisan’da Türkiye’nin K D kredi notu ve görünümünde güncellemeye gitmeyerek, Türkiye’ye yönelik değerlendirmesini üçüncü kez ertelemişti. Yine ‘gösterge’ dedi Moody’s’in İletişim Stratejisti Abi Jones, “Moody’s’in ülke notuna ilişkin takvimindeki tarihlerin potansiyel eylemlere ilişkin sadece bir gösterge olduğu dikkate alınmalı” dedi. AA’ya konuşan Jones, kredi derecelendirme kuruluşunun reyting eylemlerin zamanlamasına ilişkin yorum yapmadığını belirterek, “Moody’s eğer bir reyting eylemini duyuracaksa bunu regülatör yükümlülüklerine göre yapacaktır. Moody’s’in ülke notuna ilişkin takvimindeki tarihlerin potansiyel eylemlere ilişkin sade ce bir gösterge olduğu dikkate alınmalı” ifadelerini kullandı. Moody’s daha önce de bu ifadeyi kullanarak not güncellemesini pas geçmişti. Moody’s’in bu yılın ikinci gözden geçirmesi de Türkiye’de seçim belirsizliğinin yaşandığı bir döneme denk geldi. Moody’s genel seçimin ardından 10 Haziran’da yaptığı açıklamada seçim sonuçlarının siyasi belirsizliği artırma ihtimaline dikkati çekmişti. Kurumun Türkiye’ye ilişkin bu yılki son değerlendirme toplantısını 4 Aralık’ta yapılması bekleniyor. Siyasi belirsizliğin sürmesi, iç ve dış güvenlik risklerinin devam etmesi uzun bir sürenin ardından kazanılan “yatırım yapılabilir” seviyedeki kredi notu üzerinde yıl sonuna doğru risk oluşturabilir. Erdoğan hâlâ AKP’de tek karar verici... aşbakan Davutoğlu, CHP ile koalisyon öngörüşmelerine katılanlarla tek tek görüşüyor, yazılı metinlere dönüştürülmüş sonuçlarla birlikte izlenim, görüşlerine başvuruyormuş... Bütün bilgilendirmeler, değerlendirmeleri kişisel süzgecinden geçirmenin ötesinde hükümet ve parti yönetimine yönelik görüş alışverişlerinin sonuçları üzerinden hafta sonu son değerlendirmelerini yapacak, Kılıçdaroğlu’nun karşısına öyle çıkacakmış... Medyatik algı oluşturma çalışmaları Erdoğan’ın liderliğine yakışır kıvamda... Sanki ortada gerçekten çoğunluk oyu almış partinin liderine anayasal çerçevede verilmiş Hükümet kurma çalışmaları demokratik süreç içinde işliyor... Aynı senaryoların 13 yıllık iktidarları sürecinde yüzler değil binlercesi sahneye konulduğu içindir ki... Artık en yandaş yorumcular dahi senaryoların kimi eylemlerinin altını çizmek görev ve sorumluluklarından sıyrılamasalar da sonuç gerçek olup bitenlere, olacaklara ilişkin daha kestirmeden saptamalar yapmak zorunda kalıyorlar... AKP’de hâlâ tek karar verici, tek lider konumundaki Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın koalisyon istemediği, seçim yenilemeyi zorunlu gördüğü yolundaki sık sık yinelediği açıklamalarına gelişmelerle bağlantılı yeni boyutlar, daha bir çabuk, net özetleniveriyor... Örneğin geçen haftaya kadar, koalisyon çalışmaları başarısızlıkla sonuçlanırsa, Cumhurbaşkanı’nın devreye girmesi ile seçim hükümeti kurulmasına gidileceği soyut vurgulaması varken... HHH Yine Cumhurbaşkanı’nın söylem dilinde öncelikle netleşmiş; dışardan destekli Hükümet’in seçime kadar görev alması formülüne geçileceği ortak söyleme yerleşiverdi... Gerekçelendirilmesi; “Yerseniz...” kıvamında. MHP’nin seçim sonuçlarının ardından ağzından düşürmediği “HDP’nin var olduğu hiçbir formülü tanımıyorum...” olmuş... Cumhurbaşkanlığı’nın geçerli anayasal, hukuk devleti düzenine göre seçime gidilmesi kararı alması halinde zorunlu olan, Meclis’teki tüm partilerin seçim hükümetinde milletvekilleri sayıları ile doğru orantılı bakanla görev alacakları hükmü “yok” sayılmış. MHP’nin Kürt açılımından vazgeçilmesi koşuluyla var olan Davutoğlu Hükümeti’ne dışardan destek vermesi karşılığında, ucu açık bugünkü AKP’nin Erdoğan liderliğindeki İktidarlarının ömrüne ömür katılmış. Hukukun hile yolu ile aşılması formülüyle şimdiki hukukun sayısız ilkesinin ayaklar altına alınmakta olduğu Erdoğan liderliğindeki İktidarları bildik yollarında gereksinim gördükleri süreçlerde görev süresini uzatabilecekler. Türkçesi anketlerde yeni seçimlerde AKP’nin tekli, güçlü, (Türkiye tipi başkanlığın da kapısını aralayacak oy oranına ulaşabilmesi kaymaklı kadayıf) güvenli oy oranına ulaşabilmesi güvencesi aranacak... AKP, Hükümet, seçim sonuçlarına göre, hukuksal süreçleri işletiyorlarmış gibi bir senaryolarla, koca bir ülkenin yetkin örgütlenmeleri, seçmen milyonlarının algılarıyla oynanıyor... Yaşamsal sorunların herhangi biri üzerinden Erdoğan buyruklarına boyun eğilmesin, dişlerimi kırabilirim... B EYLÜLDE FAİZ ARTIŞI MASADA F Fed Başkanı Janet Yellen ed’in faiz kararını etkilemesi beklenen en önemli verilerden biri olan tarım dışı istihdam verisi doların güçleneceğine işaret ediyor. Tarım dışı istihdam beklentilerin altında çıksa da ülkenin güçlü şekilde istihdam yaratmaya devam ettiğini gösterdi. Bu da ABD Merkez Bankası Fed’in eylülde faiz artıracağına ilişkin beklentiyi güçlendirdi. ABD’de temmuz ayında tarım dışı istihdamda 225 bin kişi beklenirken 215 bin kişi olarak gerçekleşti. Geçen ayın 223 bin kişi olan verisi ise 231 bine çekildi. İşsizlik oranı da yüzde 5.3 ile beklentiler dahilinde açıklandı. İşgücüne katılım oranı geçen ayki seviye olan yüzde 62.6 olarak açıklanırken, iki ayın revizyonları net artı 14 bin kişi oldu. Ortalama kazançlar yüzde 0.2 artarken bu yıllık yüzde 2.1’lik bir artışa denk geliyor. Ortalama haftalık çalışma saatleri ise 34.6 saate yükseldi. Sonuç olarak veriler, eylül ayında bir faiz artışını masada tutmaya devam etti. KESK: 6 ayda 42 sürgün ESK, son 6 aylık dönemi içeren “Sendikal Hak İhlalleri” raporunu yayımladı. “İç Güvenlik Yasası’nın sonuçları” denilerek açıklanan rapora göre, son 6 ayda sendikalı oldukları gerekçesiyle 42 sürgün ve 607 maaş kesintisi ihlali yaşanırken, 15 sendika yöneticisine ise Cumhurbaşkanı’na hakaret iddiasıyla dava açıldı. 1 Şubat 7 Ağustos tarihleri arasındaki dönemi içeren sendikal hak ihlalleri, Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) Genel Merkezi’nde açıklandı. “Cumhurbaşkanının deyimiyle içinde ne varsa uygulanan İç Güvenlik Yasası’nın sonuçlarının yansıdığı raporumuzu paylaşacağız” ifadeleri ile açıklanan raporda son 6 ayda, 42 sendika üyesi sürgün edildi, 607 üye sendikal faaliyetlere katıldığı gerekçesiyle maaş kesintisi cezası aldı. 47 sendikalı disiplin soruşturmaları ile kınama cezası aldı, 53 KESK’li ise sendikal ayrımcılığa uğradı. Bu dönem içinde 15 sendika yöneticisine Cumhurbaşkanı’na hakaret iddiasıyla dava açılırken, Suruç katliamında yaşamını yitiren Eğitim Sen Yüksekova temsilcisi Süleyman Aksu da raporda yer aldı. l ANKARA/Cumhuriyet K ya Murat Ülker, Firuz Kanatlı’ sabır diledi Kanatlı’nın iki kızı Gülden ile Aydan Kanatlı, annelerinin tabutuna sarılarak ondan ayrılmak istemediler. Sanayi üretimi dipten döndü B u yıla yüzde 2.10 daralma ile başlayan sanayi üretimi dipten dönüş yaptı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilere göre, sanayi üretimi haziranda aylık bazda yüzde 2.4 oranında artış göstererek beklentilerin bir hayli üzerinde geldi. Yine aynı şekilde yıllık bazda sanayi üretimi de yüzde 5.5 ile beklentilerin üzerinde açıklandı. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre arındırılmamış bazda artış ise haziranda yüzde 7.4, ikinci çeyrekte yüzde 3.9 oldu. Uzmanlara göre sanayi üretimindeki artışta haziranda ihracata dönük üretim artışı, Tüpraş’taki kapasite artışı ve otomotiv sektöründeki grevlerin sona ermesinin ardından canlanan üretim etkili oldu. BGC Partners Başekonomisti Özgür Altuğ, “Sanayi üretimi Tüpraş’ın kapasite artışı ve mayıs ayındaki protestoların ardından haziranda otomotiv sektöründeki üretimin artmasının desteğiyle beklentilerin üzerinde bir artışa işaret etti. Veri büyümenin ilk çeyrekteki yüzde 2.3’ten ikinci çeyrekte yüzde 4’e yaklaşabileceğine işaret ediyor” dedi. l Ekonomi Servisi ti Şirketler Grubu Onursal Başkanı Firuz Kanatlı’nın vefat eden 73 yaşındaki eşi Günay Kanatlı toprağa verildi. Eti Makine Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Eti Gıda Yönetim Kurulu üyesi de olan Gülay Kanatlı, Yunanistan’ın Simi Adası’nda tatildeyken geçirdiği rahatsızlık sonucu hayatını kaybetmişti. ETİ ailesinin sürekli maddi ve manevi katkıda bulunduğu ailenin yaptırdığı Gümülcine camisinde Gülay Kanatlı için cuma namazından sonra, cenaze töreni düzenlen Eti Ana’ya hüzünlü veda E di. Camiye giden caddeleri ve sokakları cenaze için trafiğe kapatıldı. Caminin önünde Türk Eğitim Vakfı ile çeşitli kuruluşlar, çiçek siparişlerini kabul etti. Cenazeye gönderilen binlerce çiçeği, caminin avlusu almadı. Caminin bulunduğu çevre sokaklar ve apartmanların önleri çelenkler ile doldu. Hayırseverliği ile tanınan Gülay Kanatlı’nın cenazesi, cuma namazını müteakip Gümülcine Camii’nde Çok sayıda isim uğurladı kılınan cenaze namazının ardından son yolculuğuna uğurlandı. Cenazeye CHP Milletvekili Utku Çakırözer, Eskişehir Valisi Güngör Azim Tuna, Eskişehirspor Başkanı Mesut Hoşcan, Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen ve Eti Şirketler Grubu çalışanları ile çok sayıda yakını katıldı. Cenazeye Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ülker de katıldı. Murat Ülker’in babası Sabri Ülker vefat ettiği zaman Firuz Kanatlı da gazetelere ilan vermişti. GSM operatörlerine de SMS yasağı İthalat yüzlerce besiciyi batırır ürkiye’de yeniden et fiyatları konuşulmaya başlandı. Büyük üreticilere göre et ithalatı yapılmadan fiyatlar düşmeyecek. Üreticiler ise tersi görüşte. Üreticiler, bu yıl sonuna kadar 400 bin besilik dananın Türkiye’ye getirilmiş olacağına işaret ederek “İthalat çözüm değil. Önemli olan üretim. İthalata izin verilirse yüzlerce besici batar” görüşünü savundu. Besi yapılan danaların 12 ay içinde kesime gönderileceğine vurgu yapan besiciler, fiyatların da kilo başına 2 li Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), elektronik haberleşme hizmeti sunan sabit ve cep telefonu operatörleri tarafından pazarlama ve tanıtım amaçlı SMS’lerin izinsiz gönderilemeyeceğini açıkladı. BTK kararına göre, elektronik haberleşme sektöründe hizmet veren işletmeciler abonelerine bilgilendirme yapamacak. Sadece izin verenlere mal ve hizmetlerle ilgili pazarlama ve tanıtım amaçlı haberleşme yapabilecek. l Ekonomi Servisi T Fiyatları et lobisinin yükselttiğini ileri süren besicilere göre çözüm üretimden geçiyor. ra düşmesini beklediklerini aktardı. Türkiye’nin önemli besicilerinden Adanalı Şahbazlar Hayvancılık’ın sahibi Mehmet Şahbaz, piyasanın bilinçli olarak manipüle edildiğini belirtti. Çiftliğinde 13 bin besilik dananın bulunduğunu aktaran Şahbaz, Türkiye’de ‘et lobisinin’ etkin olduğunu savundu. Sorunun çözümünün karkas et ithalatı olmadığını aktaran Şahbaz, “Tek kurtuluşumuz üretim, üretim, üretim... Bakanlık, geçen yılın sonunda doğru bir uygulama başlattı. Besilik dana yetiştiren üreticilere besilik dana ithalatı izni verdi. Bu uygulama kapsamında şimdiye kadar 180 bin besilik dana Türkiye’ye geldi” dedi. Yılbaşına kadar 220 bin daha dananın geleceğini söyleyen Şahbaz, ithalatın çözüm olmadığını yineledi. l Ekonomi Servisi OKI Data’dan Seiko hamlesi Yazıcı iş kolunda faaliyet gösteren OKI Grup şirketi ile Seiko Instruments Inc. arasında hisse alım anlaşması imzalandı. Buna göre anlaşmayla OKI Data Corporation, Seiko Infotech Inc.’in geniş formatlı yazıcı iş kolunu satın alıyor. Taraflar, şirketin transferini 1 Ekim’e kadar tamamlayacaklar. OKI Data Corporation’un Avrupa ve ABD’deki yurtdışı iştirakleri de SII’ın Avrupa ve ABD’de sahip olduğu geniş formatlı yazıcı iş kolu ve varlıklarını satın almak üzere ayrı varlık satın alım anlaşmaları imzaladı. l Ekonomi Servisi C M Y B