Katalog

Türkiye’de ticaret yapmak yürek ister ürkiye, ticaret yapmanın zorlaştırıldığı ülkeler arasında ilk sıralarda. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) “Girişimciliğe Bakış 2015” raporu, Türkiye’nin ticaret yapmanın zorlaştırıldığı ülkeler arasında Brezilya’dan sonra ikinci geldiğini ortaya koydu. Türkiye’yi, Rusya, Güney Afrika ve Hırvatistan izliyor. Raporda “açık engeller” kavramıyla “doğrudan yabancı yatırım” ve “tarife” engelleri kaste EKONOMİ 8 diliyor. Bu engellerin puanlandığı bir tabloya göre Türkiye, OECD ve benzer nitelikli 43 ülke arasında 23. sırada yer alıyor. En aşırı açık engeller ise Çin, Brezilya, Hindistan, Hırvatistan, Kore, Rusya, Meksika, Güney Afrika, Yeni Zelanda ve Kanada’da. Raporda şöyle deniliyor: “Birçok ülkede 2008’den bu yana doğrudan yabancı yatırıma yönelik engeller ve ticarete yönelik tarife engelleri azaldı. Tarife engellerinin hafifçe yükseldiği Kore ve hem doğrudan yabancı yatırıma yönelik engeller ve hem de tarife engelleri artan Brezilya istisna teşkil ediyor. Bir grup ülkede bulunan temel engeller, yabancı firmalar arasında ayrımcılık güden önlemler içinde yer alıyor ve bu özellikle Rusya Federasyonu, Güney Afrika ve Litvanya’da böyle. Aynı zamanda birçok ülke, ticaretin kolaylaştırılmasına yönelik engellerin üzerine henüz tam olarak gitmedi. Bunlar özellikle Brezilya, Türkiye ve İsrail’de kısıtlayıcı olmaya devam ediyor.” DOLAR AVRO FAİZ BORSA CUMHURİYET ALTIN ALTIN 24 AYAR 2.7800 0.1 kuruş 3.0220 1.2 lira 10.05 0.5 puan 78.692 64 puan 663.77 3.63 lira 98.15 55 kuruş EDITÖR: ZEKİ TEZER TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Cumartesi 8 Ağustos 2015 Feda kararnamesi 2 ri. OECD ‘Girişimciliğe Bakış’ raporuna göre, Türkiye ticaretin kolaylaştırılmasının önündeki engellerin çokluğu açısından Brezilya’nın ardından ikinci sırada Y oksul ailelere kömür yardımı, AKP’nin iktidarını tahkim eden önemli politika araçlarından bi T Şirketlerin profili Raporda OECD ve benzeri toplam 36 ülke arasında KOBİ olmayan, 250’den fazla kişi çalıştıran şirketlerin sayısı da in celendi. 250’den fazla çalışanı bulunan inşaat şirketleri sıralamasında 387 şirketle Türkiye dördüncü sırada yer alıyor. Türkiye yine 250’den fazla personel çalıştıran hizmet sektörü şirketlerinin sayısı sıralamasında 9’uncu. İmalatta ise 6’ncı sırada bulunan Türkiye 19 kişi arası işçi çalıştıran işletmelerde çalışan işçi sayısı sıralamasında 36 ülke arasında 5’inci oldu. Türkiye’de bu ölçekteki işyerlerinde 5 milyon işçi çalışıyor. İlk sıradaki ABD’de ise 19 kişi çalıştıran işyerlerinin 8.6 milyon işçisi var. 250 üzeri kişi çalıştıran şirketlerde çalışan işçi toplamı sıralamasında ise Türkiye, OECD ve benzeri toplam 36 ülke ara sında 11’inci oldu. Türkiye’de büyük şirketlerde 2.4 milyon kişi çalışıyor. Kadınlar hizmette Türkiye’de inşaat sektöründe çalışanların yarısına yakını 19 kişi çalıştıran işyerlerinde istihdam ediliyor. İmalatta ise işyeri kalabalıklığı türüne göre imalat sektörü istihdam oranları birbirine yakın. Türk ekonomisinde katma değerin yüzde 46’sını 250’den fazla işçi çalıştıran şirketler üretiyor. Türkiye hariç tüm OECD ülkelerinde, serbest meslek erbabı kadınların çoğunluğu hizmet sektöründe çalışıyor. Oran yüzde 80’e 60. l Ekonomi Servisi Apple’dan iki haftada 100 milyar dolar kayıp İki hafta önce 132 dolar olan Apple’ın hisse değeri 115 dolara indi. Bu, şirketin değerinin iki haftada 100 milyar dolar erimesi anlamına geliyor. pple’ın piyasa değeri son iki haftada 100 milyar dolar birden eridi. 20 Temmuz’da 132 dolar olan Apple hisseleri önceki gün 115 dolara indi. Borsada sadece bu yılın değil, 35 yıllık borsa tarihindeki en kötü günlerini yaşayan Apple’ın, bu yılın 20 Temmuz’unda 753 milyar dolar olan toplam piyasa değeri, önceki gün itibarıyla 653 milyara dolara geriledi. Teknoyo’nun haberine göre, son aylarda tanıtıp, satışa sunduğu akıllı saati Apple Watch ve online müzik servisi Apple Music ile tüm dikkatleri üzerine çeken ABD’li teknoloji devinin, 15 günlük kaybı da 100 milyar doları buldu. Diğer bir deyişle, Apple’ın ABD’nin NASDAQ Endeksi’nde son iki haftada işlem gördüğü her gün ortalama 8.3 milyar doları buhar oldu. Bu yılın şubatında 775 milyar dolara ulaşarak rekor kıran Apple’ın piyasa değerindeki düşüş, son altı ayda 120 milyar doları aştı. Yatırımcısını üzen Apple’a bir kötü haber de dünyanın Hükümetin, 2003 yılında 650 bin ton ile başladığı kömür yardımı, 2013’e gelindiğinde 2.2 milyon tona ulaşmıştı. 10 yılda 3.5 kat artış.... Kömür yardımı, Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ), Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK), Hazine ve madenler arasında kurulan bir sistemle yürütülüyor. TKİ, 2011 yılına kadar, yoksullara yapılacak kömür yardımını ihale yoluyla sağlıyordu. Devlet, ihaleyi en basit tanımıyla satın alınacak mal ve hizmetin kamu lehine düşmesi için yapar. Ama dört yıl önce çıkarılan bir Torba Kanun’a eklenen maddeyle, ihale şartı kalktı. TKİ, dört yıldır, canının istediği şirketten istediği kadar kömür satın alabiliyor. İhaleyi kaldırdığınız zaman, şirketlerin lehine fahiş kârların oluşması ise kaçınılmazdır. Peki bu zararı kim ödüyor? Hazine. Yani biz. Yoksula yardım ederken yandaş firmaları zengin edip Hazine’ye zarar yazdıran yani yoksulu daha da yoksullaştıran bu düzenleme; 25 Aralık 2014’te yayımlanan bir kararnameyle güncellendi. Başvuran herkesin 500 kg. kömür yardımı alabileceği açıklanan bu kararnamede, valiliklere teslim edilecek kömür bedellerinin görev zararı sayılacağı ve ilgili kuruluşlara ödeneceği duyuruldu. Zararı biz ödüyoruz AKP iktidarının kendi cebinden yapıyormuş görüntüsü sunduğu kömür yardımı sonucunda, TKİ’nin görev zararı her yıl artıyor. 2013’te Hazine’den aktarılan tutarı 418 milyon TL’yken 2014’te bu tutar 570.3 milyon TL’ye ulaştı. 2015 bütçesindeki son verilere göre ise ocakhaziran döneminde TKİ’ye görev zararı olarak aktarılan tutar, şimdiden 372 milyon TL. Bu verileri alt alta sıralamamın bir nedeni var tabii. Üç gün önce bu köşede yayımlanan “Feda Kararnamesi” başlıklı yazım, madenlerdeki patlamayı önleyici sistemlerin yenilenmesini 2020’ye ötelendiğine dikkat çekiyordu. Hatırlatalım: Maden Mühendisleri Odası’nın verilerine göre kömür üreten 176 işletmenin 126’sı son denetimlerde kapatıldı. Kapatılma gerekçeleri arasında da patlamayı önleyici sistemlerin standartlara aykırılığı olan işletme sayısı ise 65. 65 önemli bir sayı.... Türkiye’de kömür çıkaran özel maden şirketleri toplamının üçte biri. Bu kararnameyle birlikte, kapatılan madenlerin yeniden açılacak olmasının çok önemli bir sonucu daha var: Geçici hükümetin ihalesiz kömür alımının aksamaması.... İktidar, bu kararnameyi, ucuz sistem ithal eden şirketler, maden sahiplerinin yanı sıra, biraz da kendisini için çıkardı. Başvuran her aileye yarım ton kömür vaat eden ve bunun için Hazine’den 500 milyon TL görev zararı ödeme pahasına, şirketlerden ihalesiz kömür alan AKP’nin bir kalemde bu kadar çok maden kapatılmasına tahammülü olamazdı. İşçilerin canı mı? Madenin dibine. A en büyük yatırım bankalarından olan Bank of America Merrill Lynch’ten geldi. Kuruluş, Apple hisseleri için yatırımcılara verdiği tavsiyelerini “Al”dan, “Nötr”e çevirdi. Bir diğer yatırım kuruluşu Morgan Stanley de, analistlerin hisse fiyatı hedefi olarak koyduğu 155 doları “aşırı değerli” bularak, “Apple hisselerinin 2012’deki hızlı çıkışını, tekrar görmemiz çok zor” yorumunu yaptı. Analistlere göre, şirketin değer kaybının arkasında iki neden var. Bunlardan birincisi Apple’ın toplam gelirlerinin yüzde 63’ünü oluşturan iPhone satışlarındaki büyümenin yavaşlaması. Apple’ın değerindeki düşüşü tetikleyen ikinci en önemli konu ise dünyanın en büyük akıllı telefon pazarı olma yolunda ilerleyen Çin’de, ABD’li devin üçüncü sıraya gerilemesi. Apple toplam gelirlerinin yüzde 27’sini elde etmesine karşın Çin’de üçüncülüğe geriledi. l Ekonomi Servisi Dizilerdeki yaşam tarzı, lüks tüketimi özendiren en büyük faktörlerden biri olarak görülüyor. Satış yavaşladı Türklerin lükse düşkünlüğü arttı eloitte’un “Lüks Tüketimin Küresel Güçleri 2015” raporuna göre Türkiye’nin mevcut 5.3 milyar TL’lik lüks pazarının, arz ve talep tarafındaki gelişimler doğrultusunda 2018’e kadar her yıl yüzde 7’lik artış ile 7 milyar TL’ye yükseleceği öngörülüyor. Çalışmaya göre Türkiye birçok gelişmekte olan ülkede olduğu gibi “Gösteriş Zamanı” fazında bulunuyor ve lüks, hâlâ ekonomik statünün sembolü olarak görülüyor. Raporda, bu büyümeyi tetikleyecek unsurlar arasında kadınların hem iş yerlerinde hem sosyal ortamlarda çanta ve ayakka D bı kategorilerini statü sembolü olarak görmeleri, lüks markaların güzellik ve kişisel bakım ürünlerini kullanması; Türk dizilerinin pek çok ülkede yayınlanması ve izleyicilerin oyuncularla kendilerini bağdaştırarak onların giyim ve aksesuarlarına ilgi duyması yer alması gibi maddeler sıralandı. 214 milyar dolar Rapora göre lüks tüketim alanında faaliyet gösteren dünyanın en büyük 100 şirketi 2013 mali yılında kurlardaki dalgalanma ve teknolojideki karmaşaya rağmen 214.2 DenizBank’tan yarım milyar liralık net kâr enizbank yılın ilk altı ayında 503 milyon TL net kâr elde ederken, bankanın aktifleri yüzde 11 büyüyerek 104 milyar TL’ye ulaştı. Bankanın 2015 ilk yarı finansal sonuçlarını açıklayan DenizBank Finansal Hizmetler Grubu Başkanı Hakan Ateş, şu bilgileri verdi: 4 Denizbank’ın ana fon kaynağı olan mevduatı yılsonuna göre yüzde 11 artış gösterdi. 4 Toplam krediler ilk altı ayda yüzde 13 Hakan Ateş artışla D milyar dolarlık satış geliri elde etti. Bu şirketlerden her birinin ortalama satış rakamı 2.1 milyar dolar oldu. Rapora göre, lüks tüketimin küresel güçleri sıralamasında ilk üç firma olan Louis Vuitton, Compagnie Financiere Richemont, Estée Lauder konumlarını korudu. İlk on şirket arasına ABD’li tekstil firması PVH (Calvin Klein) ve Hong Kong’lu mücevher firması Chow Tai Foo katıldı. Listeye bu firmaların katılması ile Shiseido ve Rolex ise ilk 10 dışına çıktı. En hızlı büyüyen yirmi şirketin ilk sırasında ise Hong Kong’lu Michael Kors yer aldı. l Ekonomi Servisi 96.1 milyar TL’ye çıktı. 4 Müşteri sayısını yıllık 800 binlik bir artışla 8.6 milyona ulaştırdı. Ayrıca DenizBank’ın fark yaratan ürün ve hizmet anlayışı sonucunda uluslararası arenalardan alınan ödüllerle takdir topladığını belirten Ateş, “Dijital platformlarda fark yaratan ve işimize değer katan yatırımlar yapıyoruz. Bu yatırımların başarıya ulaşması ve küresel çapta itibarlı kurumlar tarafından takdir edilmesi, çalışma azmimizi daha da artırıyor” dedi. Denizbank, Türkiye’nin 81 ilinde 723, yurtdışında 43 olmak üzere toplamda 766 şube ve 15 bin çalışan ile faaliyet gösteriyor. l Ekonomi Servisi Turizmci, Türkiye’nin terörle birlikte anılmasından rahatsız ski Turizm Bakanı Bahattin Yücel, Türkiye’nin yabancı basında tüm dünyanın en büyük korkusu durumundaki IŞİD’e lojistik sağladığı yönüne bir imaja sahip olduğunu ve bu durumun turizm sisteminden çok daha kritik olduğunu söyledi. Küçük Oteller Derneği’nin düzenlediği toplantıda konuşan Yücel, “Bu algının kırılması şu an için en acil görevimiz. Sınırlarımızdaki durum malum. Türkiye, ye AVM gelişim hızı yavaşlıyor Maptriks tarafından Türkiye genelinde AVM sektörüyle ilgili yapılan araştırmaya göre 20052010 arasında yüzde 200 olan AVM artış oranı 20102015 arasında yüzde 67’ye kadar düştü. Gelecek beş yıllık gelişim hızının da yarı yarıya azalması bekleniyor. Araştırmaya göre 2000’de 10 ilde 36 adet AVM bulunuyorken bu sayı 2015’te 58 farklı ilde yüzde 903 artışla 361’e çıktı. Bu yıl inşaat ve proje halindeki 114 alışveriş merkezi planı dikkate alındığında Türkiye’deki AVM sayısının 2020’de bu yıla kıyasla yüzde 32 artması bekleniyor. Bu da gelecek beş yıl içerisindeki yüzde 32’lik artışın geçen beş yıl içerisindeki yüzde 67’lik artışın neredeyse yarısı anlamına geliyor. l Ekonomi Servisi E Küçük otelciler şikâyetçi. niden terörle anılan bir ülke oldu. Metrolar, otobüsler için uyarı yapılan bir ülkeye turist gelir mi?” dedi. Küçük Oteller Derneği Başkanı Faruk Boyacı ise sektördeki sıkıntıları görmemek için herkesin kafasını kuma gömmeyi tercih ettiğini söyleyerek “Kişi sayısında olmasa dahi turizm geliri anlamında büyük bir düşüş yaşanıyor. Sıkıntıyı yok saymanın kimseye faydası yok” diye konuştu. l Ekonomi Servisi C M Y B