Katalog

Pazar 26 Temmuz 2015 KULTUR k, Pamu yet’i mi ‘Masu uriyet’e Cumh lattı an ‘Carmen’ büyüledi, sırada ‘Hamlet’ var 13. Uluslararası Bodrum Bale Festivali, birbirinden seçkin eserlerle devam ediyor. 1 Ağustos tarihine kadar sürecek festivalin devamındaki temsil, Ankara Devlet Opera EDİTÖR: CEREN ÇIPLAK ve Balesi tarafından sahnelenecek “Hamlet” balesi olacak. Festivalde, Rusya Federasyonu’ndan gelen Devlet Opera ve Balesi Krasnoyarsk Tiyatrosu’nun geçen gün sahnelediği “Carmen” balesi de izleyicilerin beğenisini topladı. TASARIM: BETÜL BERİŞE Venedik’te ‘Masumiyet’ sürprizi ‘Zaman ve kimlik hakkında bir belgesel’ Siz bunu bir belgesel olarak mı alıyorsunuz? Evet ama, sonunda belgeselde kurgu olmaz; kurgunun da işin içine katıldığı, daha felsefî sorularla bakılan, zaman hakkında, hatırlamak hakkında, hafıza hakkında, kimlik hakkında yaratıcı bir belgesel. Türkçe olmayan bu belgesel bir İngilizAlman ortak yapımı ve ben tamamen kendi tarafımı yaptım. Yazdığım Türkçe metin İngilizceye çevrildi. Türkçesini ne yapacağız henüz karar vermedik... Filmin ne zaman Türkiye’de izlenebileceğini ise yapımcılara danışmalısınız. İngiltere’de normal sinemalara gireceğini duydum. Bunlar son bir haftanın gelişmeleri. Belgeseldeki metniniz, romandan çıkma yeni bir edebî metin o halde... Evet, onu da bir kitap olarak yayımlama arzusu içindeyiz. Ama bu kitapta belgeselin DVD’si olmaz değil mi? Evrim Bey, siz bizden hızlı gidiyorsunuz. Bunu da düşüneyim! Google Cultural Institute’da Masumiyet Müzesi’ne de yer verildi. Bu belgesel oraya da konulacak mı? O da iyi bir fikir! En iyisi sizi bizim müzeye danışman olarak alalım biz. (Gülüyor) Grant Gee aynı zamanda Radiohead ve Blur gibi topluluklarla ilgili belgeselleriyle de biliniyor... Kimseye söylemeyin, ben müzikten anlamadığım için Radiohead’i bilmiyordum! (Gülüyor) Türkiye’deki son dönemin gündemini nasıl yorumluyorsunuz ? Üzülüyorum, ne yapabiliriz diye bakıyorum, kızıyorum. 19 Evinin kapısını Grant Gee’nin belgeseli için açan Pamuk, filmin aynı zamanda kitaplaşacak yeni bir edebî ürün olduğunu müjdeledi. Gee’nin imzasını taşıyan, Orhan Pamuk’la ‘Masumiyet Müzesi’nden yola çıkarak birlikte hazırladıkları ‘Hatıraların Masumiyeti’ filminin ilkgösterimi eylülde obel ödüllü yazar Orhan Pamuk’un İstanbul Tophane’de ‘Masumiyet Müzesi’ isimli romanıyla eşgüdümlü olarak kurduğu aynı adlı yapı(t), tanınmış yönetmen Grant Gee’nin imzasıyla Hot Property Film tarafından ‘Innocence of Memories’ (Hatıraların Masumiyeti) ismiyle, 30 dakikalık bir sanat filmine dönüştürüldü. İçinde yazarın da yer aldığı ‘Belgesel’ çıkışlı özel çalışma, 7 Eylül’de Pamuk’un da katılımıyla 72. Uluslararası Venedik Film Festivali’nin yarışma dışı ‘Venice Days’ adlı bağımsız programındaki ‘Special Events’ (Özel Etkinlikler) başlığı altında alkışlanacak. Bununla beraber, Deniz Gamze Ergüven’in ödüllü, beğenilen filmi ‘Mustang’ da, festivalde daha önce Fatih Akın’a (2007) ödül getiren ‘Lux N Prize’ bölümünde gösteriSebald’ın romanı üzelecek üç filmden biri olarine hazırladığı (1998) cak. Öte yandan, Senem ‘The Rings of Saturn’ Tüzen’in ilk uzun met(Satürn’ün halkaları) raj filmi ‘Ana Yurdu’ da, isimli aynı adlı belgeseli 2 12 Eylül arasında düçok beğenmiştim. Sonra zenlenecek 72. Venedik Grant Gee, o filmin tanıEVRİM Film Festivali’nde dünya tımı için İstanbul’a gelĞ U T L A prömiyerini gerçekleştidiği sırada Masumiyet recek. Festivalin, UluslaMüzesi’ni görmüş; çok rarası Film Eleştirmenleri Haftaetkilenmiş ve bir film yapmak issı Bölümü’nde yarışacak film, aytediğini söyleyerek, benim İngilnı zamanda Geleceğin Aslanı Ödü tere’deki ajanım üzerinden beni lü adayları arasında da yer alıaradı. Bu iki sene evveldi. Biz biryor. Hal böyle iken, Venedik yollikte çalışıp, konuşmaya başlacusu eseri Cumhuriyet’e anlatan dık. Sonra ben, Masumiyet MüzePamuk, Türkiye’nin son dönemin si romanının içindeki küçük bir deki gündemine de değinirken, kahramanın (ki bunu şimdi de“Üzülüyorum, ne yapabiliriz diye ğil, Venedik’te söylemeyi tercih bakıyorum, kızıyorum” ifadesini ederim,) hikâyeyi yeniden değerkullanıyor. lendiren, 30 dakikalık, yeni, hiç Bu proje nasıl doğdu? bir yerde yayımlanmamış orijinal Grant Gee’nin romancı W.G. bir metin yazdım. Grant, benim bu metnime, diğer tüm eserlerimden alıntılarla, bir belgesel tadı ile, kendi üslubunu yansıtan, bana kalırsa çok güzel bir sanat filmi yaptı. Filmin bir diğer kahramanı da, tabii ki İstanbul ve burasının ilçeleri, dokusu ve kimyası, Grant Gee’nin parlak ve yaratıcı kamerası ve gözünden görülüyor. Bir anlamda benim orijinal bir kurgu ve hikâye kattığım, ya da eski bir aşk hikâyesinin başka bir yönünü gördüğüm, benim tüm eserlerimin üzerinden geçen, İstanbul’un atmosferini, ruhunu ve son hikâyeden sonra, romandan, yani 1980’lerden sonraki son 15 yılda şehrin değişimini de gösteren, çok özgün, değişik bir film oldu. ‘Şehrin değişimini gösteriyor’ Orhan Pamuk Elif Çağlar ‘Misfit’ (nudc records) Beş yıldır çıkamayan ikinci albüm için şarkıcı Elif Çağlar, çokça müzisyenin tercih ettiği bir yola başvurmuş, sevenlerine kitlesel fonlama çağrısı yapmıştı. Yani albüm masrafları için, imece usulü bir yardım talep etmişti. Bu yüzden albüm çıkmadan tartışması çıkmıştı. Mevzu geride kaldı, ama albüm dünyadaki örnekleri arasında pek geride kalacakmış gibi görünmüyor. “Misfit” yine ilk albüm “music” gibi tekmil İngilizce. Ancak ilkinin kapağındaki yusufçuk, renkli mantarlar, zürafa, kaplumbağa ve yel değirmeninin yerini sanatçının omuz üzerinden bize bakan artistik bir pozu almış. Şarkıların içeriği faslında da, hayatın gerçekleri eski şekerşurup şarkıları kenara itmiş. Elif bu albüm için hayranı olduğu müzisyenlerin kapısını çalmış, böylece hedefi 12’den vurmak konusunda işi emniyete almış. Amerikalı sabit kadroda piyanist Aaron Parks, kontrbasçı Harish Raghavan, davulcu Eric Harland var. Buralı eşlikçiler saksofoncu İlhan Erşahin, trompetçi İmer Demirer ve gitarcı Cenk Erdoğan. Elif’in şarkıları vasıtasıyla bizi davet ettiği dünyanın ana içgüdüsü, koşulları ağırlaşan bir hayatta olgunlaşan bir kadının, içindeki çocuğun masumiyetini korumaya çalışması. Ses ikizi ise Joni Mitchell. Sarkis’ten Rakel’e tarihi bir armağan ‘Respiro’ sergisi kapsamında, Ali Kazma’nın ‘Atölye Sarkis’ filmi, Hrant Dink Vakfı’nda ilk defa gösterildi. Etkinliğe Rakel Dink de katıldı. Fatih Akın bu kez ‘Yokuş Aşağı’ gidecek Altın Ayı ödüllü yönetmen Fatih Akın, Türkçeye de On8 Yayınları tarafından 2013’te kazandırılan ‘Yokuş Aşağı’ (Tschick) isimli filmi beyazperdeye uyarlayacak. Film, çağdaş Alman edebiyatı yazarlarından Wolfgang Herrndorf’un imzasını taşıyor. Filme temel olan ve 2011’de Alman Gençlik Edebiyatı Ödülü’nü alan roman “absürdlükle çıplak gerçeklik arasında gidip gelen tarzıyla” dikkat çekerken, Lada marka bir otomobili çalan iki gence odaklanıyor. Yapıt, yayınevinin aktarımıyla, “kendine has ritmi ve çağın ruhunu yansıtan sesiyle, taptaze ve benzersiz bir yol hikâyesi”ni işliyor. l Kültür Servisi Sarkis, Rakel Dink’e (solda) 1786 tarihli bir ‘muska’yı sundu. Mode XL ‘Mevzu Makamı’ (Sony Music) Ankaralı iki kafadardan oluşuyor Mode XL, Batıkent’li Evren Besta ile VEYasin. Yeni değiller, 10 yıllık geçmişleri var. 2008 yılında ilk albümleri “Militanz”ın ardında dağılmış, 2012’de yeniden bir araya gelmişlerdi. Aradan geçen zamanda boş durmadılar, albüme koymadıkları birçok parçayı internetten paylaştılar. Toplama “Organize Oluyoruz 3” albümünde yer alan “Eski Bi Numara” parçasıyla ilgi gördüler; internetten yayımladıkları parçalarına çektikleri kliplerle övgüler aldılar. Hiphop camiası içinde ayrıksı bir yerde duruyor Mode XL. Yeni albümleri “Mevzu Makamı”, bir rap albümünde duymaya alışkın olmadığımız soundları da barındırıyor. Söz kalıpları şarkıdan şarkıya birbirine benziyor. Albümün sözleri baştan sona upuzun şiirin bölümleri gibi; yığılı söz bloklarından oluşuyor. Aralarında düzene, adaletsizliğe yönelmiş eleştirel satırlar var. Bazı ifadeler gazete haberlerinden alınmışçasına güncel olaylara işaret ediyor. Lafı çok dolandırmadan anlatıyorlar dertlerini bu dobra çocuklar. Sözlerde biraz Barış Manço, biraz da MFÖ ve Flört etkileri görülse de, yerel motifler kullanmıyor; Amerikan gangsta tarzını seviyorlar. Cypress Hill benzeri funk ritimleri ve melodik altyapılar öne çıkıyor. muratbeser@muratbeser.com A telier Sarkis filminin göstüğüne işaret eden Sarkis’i kutterimi, 23 Temmuz akşalayan Rakel Dink ise konuşmamı Hrant Dink Vakfı’nda sına Suruç’ta katledilenler için yapıldı. Etkinliğe Sarkis ile ‘Res bir dakikalık sessizlik çağrısı ile piro’ (Nefes) sergisi küratörü başladı. Dink, ‘Respiro’ için şu Defne Ayas’ın yanı sıra Özge Eryorumlarda bulundu: “Dünyanın soy ve Rakel Dink ile ailesi de kuruluşundan beri, gökkuşakatıldı. Film, gecede Kazma’nın ğı hep ışınlandı, tüm olaylar bir isteği üzerine, art arda iki kez mekânda birbirini buldu. Ve asgösterildi. Eserde Sarkis’in atöllında bu bize hem hafızanızı yeyesindeki sanat nileyin diyor; hem yapıtlarının yagörüşünüzü yenilenı sıra, çalışmayin, hem de geçmişilarına hayat venizi unutmayın. Ona ren türlü malzegöre adım atın. Çünmelerden detaykü Tanrı insanoğlar ve kendisinin lunu kendi benzerAlman sanatçı liğinde yarattığınJoseph Beuys ile dan, hem yaratan, bir sohbette göhem düşünen, hem rüntülendiği taanlayan, hem dinleFilmde Sarkis, Joseph rihi kareler yer yen, ama maalesef Beuys ile. alıyor. de öldürmeye me23 Eylül’de yilli olan bir şekle Brüksel’de, Sergei Parajanov’un girdi. Onun için ben, ikinci eviişleriyle ortak bir sergiye imzanize teslim ettiğiniz bu çok desını atacağını müjdeleyen Sarğerli sanat ve tarihin bir mucikis etkinlikte, ‘Respiro’ sergisize olduğunu söylüyorum. Bu vanin başka yerlere de taşınabilekıf da bir mucize. Teşekkür ediceği ihtimalini gündeme getirdi. yorum.” Sarkis ise Dink’e, Erzin“Respiro, arzuları doğurur” dicanlı Harutyun’a ait, İstanbul’da yen ve serginin sürekli doğum1786’da yapılmış bir ‘muska’yı armağan etti. l Kültür Servisi lar yaratan bir unsura dönüş C M Y B