Katalog

Pazartesi 8 Haziran 2015 bir devrin sonu EDİTÖR: CANER ÖZTÜRK TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ 4 İşte partilerin aldığı oy ve milletvekili dağılımı AKP dönemi bitti 13 yıl sonra AKP tek başına iktidarı kaybetti. CHP mevcut oyunu korudu. HDP barajı geçti. MHP yükseldi. ürkiye’de nefeslerin tutularak sonuçları beklenen 7 Haziran seçimlerinde AKP tek başına iktidarını kaybederken, AYŞE seçim yasağının işleSAYIN tilmediği tek isim olan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “başkanlık hayali” de tamamen sona erdi. AKP’nin devlet gücüyle girdiği ve muhalefete karşı her türlü engellemenin yapıldığı seçimlerde HDP, yüzde 10 barajını yıkarken, 2002’den bu yana ilk kez parlamentoya 4 siyasi parti girdi. AKP’nin tek başına iktidar seçeneğini yitirmesi nedeniyle, Türkiye 8 Haziran’a koalisyon, azınlık hükümeti ya da “erken seçim” seçenekleri ile girdi. Türkiye’deki 55 milyon seçmenin yüzde 86’sı sandığa giderek, Türkiye’nin 4 yılını şekillendirecek hükümeti belirlemek için oy kullandı. Türkiye’nin adeta HDP’nin barajı aşıp aymayacağına kilitlendiği seçimlerde, AKP, büyük hayal kırıklığı yaşarken, sevinen HDP ve MHP oldu. Stratejik davranan CHP seçmeninden HDP’ye giden “emanet oylar” nedeniyle CHP, ancak mevcut oylarını korudu. T Oy verdikten sonra dizi setine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, oyunu İstanbul’un Üsküdar ilçesindeki Saffet Çebi İlkokulu’nda kullandı. Eşi Emine, kızı Sümeyye Erdoğan ile oy kullanacakları okula birlikte gelen Erdoğan bahçeyi dolduran yurttaşlar tarafından “Başkan buraya” sloganlarıyla karşılandı. Erdoğan oy kullanmasının ardından yaptığı açıklamada “Türkiye alışılmışın üstünde bir süreci yaşıyor. O da vaktinde, erken seçim olmaksızın yapılan bu seçimlerle bir isle yüklendi. Kendisini “milletin tarafındayım” diye savunan ve “başkanlık sistemi” için oy istediğini söyleyen Erdoğan’a seçmen ilk kez vize vermedi. AKP, değil Anayasa değiştirecek çoğunluğa, tek başına iktidar bile olma şansını yitirdi. Başkanlık talebi seçmende karşılık bulmayan Erdoğan’ın bu hayali ise “başka bahara” kaldı. tikrar, güven işareti veriyor” dedi. Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan, kızı Esra Albayrak ve damadı Berat Albayrak, ağabeyi Mustafa Erdoğan da Cumhurbaşkanın’dan önce okula gelerek aynı yerde oy kullandı. Erdoğan, oyunu kullandıktan sonra TRT’nin çekimleri Beykoz Riva’da devam eden dizisi Diriliş Ertuğrul’un setini ziyaret etti. Yapımcı Mehmet Bozdağ, Erdoğan’a börk, eşi Emine Erdoğan’a Türkmen başlığı hediye etti. l İSTANBUL/ Cumhuriyet başta Ankara, İstanbul, İzmir olmak üzere CHP’ye beklenenden daha az oy ve milletvekilliği getirdi. 2011 seçimlerinde yüzde 25.9 oy alan CHP, “stratejik” oy kullanan bir kısım seçmeninin HDP’ye yönelmesi nedeniyle aşağı yukarı mevcut oyunu korudu. 2011’de 135 milletvekili ile parlamentoya giren CHP, 7 Haziran seçimlerinde küçük bir hasarla 132 milletvekilini parlamentoya taşıdı. CHP, Tunceli’nin de HDP’ye kaybedilmesi nedeniyle DoğuGüneydoğu’daki son kalesi olan Tunceli’yi de kaybetti. TRT’de yayınlanan ‘Diriliş Ertuğrul’ dizisinin setinde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan börk, Emine Erdoğan ise Türkmen başlığı taktı. Yüzde 40’la kaybetti Türkiye’yi 2002’den bu yana “tek başına” yöneten AKP ilk kez “seçim yenilgisiyle” tanıştı. İki siyasi partinin parlamentoya girdiği 2002’de yüzde 34.2’lik oy oranıyla 363 milletvekiliğini alarak tek başına iktidar olan AKP, dünkü seçimlerde yüzde 40’larda oy almasına karşın ilk kez tek başına iktidarını kaybetti. 20011 seçimlerinde 21 milyon 466 bin seçmenin oyu ve yüzde 49.95’lik oy oranı olan AKP, yaklaşık yüzde 9’luk oy kaybı yaşadı oyları da seçmen sayısı artmasına karşın 18 milyonlara geriledi. 4 partili Meclis Parlamentoda siyasi parti sayısı 2002’den bu yana ilk kez 4’e yükseldi. 2002’de AKP ve CHP Meclis’teyken 2007 ve 2011 seçimlerinde, MHP’nin de parlamentoya girmesi nedeniyle 3 parti Meclis’e girmesine karşın, bağımsız parlamentoya giren Kürt siyaseti son iki dönem BDP çatısı altında parlamentoda temsil edildi. Ancak HDP’nin ilk kez parti olarak girdiği seçimlerde Kürt siyasi hareketi ilk kez barajı aştı ve 4 partili Meclis oluştu. Seçimlerin en kaybedeni ise Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan oldu. Cumhurbaşkanlığı seçiminde yüzde 51.79 oy alan Erdoğan, 7 Haziran seçimlerinde, AKP’nin seçim kampanyasını Davutoğlu ile birlikte yürüttü, meydanlarda AKP lehine slogan attırmaktan çekinmediği gibi, seçim yasaklarını da hiçe saydı. İlk kes seçim meydanlarına “elinde Kuran”la çıkan Erdoğan, muhalefet partilerini isimlerini anarak hedef aldı ve özellikle HDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’a sert sözler Sol oylar yükseldi Seçimlerin en belirgin sonuçlarından biri ise sol oyların yükselmesi oldu. CHP yüzde 25’lerde kalmasına karşın, kendini solda tanımlayan HDP’nin yüzde 13’e yükselen oyuyla, sol oylar uzun aradan sonra ilk kez yüzde 38’lere tırmandı. İkinci kazanan: MHP 7 Haziran seçimlerinin 2. kazananı ise MHP oldu. 2011 seçimlerine, birçok parti yöneticisini hedef alan ve o dönemde parlamento dışı kalmasını sağlayan “kaset skandalı” ile giren ve yüzde 12.9 oy oranıyla 52 milletvekilliğini alan MHP, dünkü seçimlerde oyunu yüzde 3’ün üzerinde artırarak milletvekilliği sayısını 80’in üzerine çıkardı. AKP’de bir grup muhafazakar seçmen özellikle eski Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün memleketi Kayseri’nin de aralarında bulunduğu İç Anadolu’da AKP’den MHP’ye oy kaydı. Erdoğan kaybetti CHP seçmeni stratejik Seçim sonuçları CHP seçmeninin bir bölümünün “stratejik oy” kullandığını ortaya koydu. CHP’nin son derece iddialı ekonomik seçim programına karşın, HDP’nin barajı aşmama olasılığının, AKP’yi yeniden güçlü iktidar yapacağı ve Erdoğan’a başkanlık yolunun açılacağından kaygılanan yaklaşık yüzde 23 aralığındaki CHP seçmeni oylarını bu seçim için HDP’ye “emanet” bıraktı. Bu durum AKP’yle koalisyona sıcak değiller CHP, MHP ve HDP, AKP’yle koalisyon kurmak istemiyor KP’nin parlamentoda güvenoyu rakamı olan 276 milletvekilliğinin altında kalması nedeniyle koalisyon seçenekleri ön plana çıktı. AKP, koalisyon seçeneklerinde “belirleyici parti” konumunda. AKPCHP ikilisi kolaylıkla Anayasa’yı değiştirecek sayısal sandalye sayısına ulaşabiliyor. İki partinin koalisyonu halinde parlamentodaki sandalye sayıları 367 olan anayasa değişikliği için gereken milletvekili sayısının da üzerine çıkılabiliyor. Erdoğan faktöründen bu seçeneğin zor olduğuna dikkat çekiliyor. AKP için ikinci koalisyon seçeneği MHP görünüyor. Özellikle muhafazakar tabanları ve yapısı nedeniyle iki parti için koalisyon beklentisi ön plana çıkıyor. Ancak MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, seçim sonuçlarına ilişkin yaptığı açıklamada, her türlü koalisyon seçeneğini reddetti ve erken seçimi işaret etti. AKP’nin tüm engellemeleri ve baraj avantajına karşın, barajı aşan HDP ile AKP’nin de koalisyon kurması sayısal olarak mümkün. Ancak seçim sürecinde yaşanan AKP’nin ayrıştırıcı tutumu, HDP’ye yönelik provokatif amaçlı saldırılar, Diyarbakır’da Demirtaş’ın miting konuşması öncesindeki patla A malar, iki parti açısından derin kırılmaya yol açtı. Muhalefet koalisyonu CHP, MHP ve HDP’nin AKP ile koalisyona yanaşmaması durumunda, AKP’nin hükümeti kuramaması durumunda teamüllere göre Erdoğan’ın hükümeti kurma görevini CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na vermesi durumunda, MHP ve HDP ile üçlü koalisyon kurması mümkün. Ancak bunun yaşama geçmesi mümkün görünmüyor. Hükümeti kurma görevi alması durumunda CHP’nin önce MHP ile azınlık koalisyonu kurması ve HDP’nin de “dışarıdan desteğini” alması seçeneğinin yanısıra, CHP’nin MHP’nin dışarıdan desteğiyle HDP ile azınlık hükümeti kurabilmesi de seçenekler arasında sayılıyor. AKPMHP seçeneği Erken seçim olabilir AKP’nin tek başına iktidar olamaması ve diğer 3 muhalefet partisinin de koalisyona yanaşmaması durumunda veya Erdoğan’ın diğer muhalefet partilerine hükümeti kurma görevi vermemesi halinde, erken seçim seçeneği de olasılıklar arasında. Bu seçeneğe göre 45 gün içinde hükümet kurulamaması halinde Erdoğan, “erken seçim” kozunu kullanabilecek. l ANKARA Özel: Hayırlı olsun Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel eşi Kamuran Özel ile milletvekili genel seçimi için oyunu Çankaya İlkokulu’nda kullandı. Özel, oyunu kullanırken “Hayırlı olsun” temennisinde bulundu. C M Y B