Katalog

20 BULMACA BULMACA SEDAT YAŞAYAN mız... Üç kişi arasında 32 kâğıtla oynanan, briçe benzer bir iskambil oyunu. 8 Akira Kurosava’nın bir filmi... Eldiven ve giysi yapımında kullanılan bir tür yumuşak deri... Tabut... Açık elin iç yüzüyle vurulan tokat. 9 Eski Anadolu halklarının ay tanrısı... Kırgızistan’ın plaka imi... Küçük örs... Polis ve inzibat görevlilerinin boyunlarına taktıkları ayça biçiminde üstü yazılı metal arma. 10 Kimi akıl hastalarının kapıldıkları bastırılamaz yürüme eğilimi... “Astragan” adı verilen lüleli tüylü derisi için yetiştirilen koyun ırkı. 11 Issız bir yerde tek başına olmaktan duyulan korku... Jüpiter gezegeninin bir uydusu... Deri üzerine uygulamaya özgü hamur kıvamında ilaç... Molibden elementinin simgesi. 12 Güney Afrika Cumhuriyeti’nin plaka imi... Nazilerin politikasında Germen ırkından kimselere yakıştırılan ad... İlaç... Amasya yöresine özgü, pancarla yapılan bir yemek... Doğu Anadolu’da yetiştirilen beyaz yünlü bir koyun ırkı. 13 İyice yanarak ateş durumuna gelmiş kömür ya da odun parçası... Sofralık bir zey TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 19 Nisan 2015 SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, çevirilerinin yanı sıra “Mavi Yolculuk”, “İşte İnsanEcce Homo” gibi yapıtlarıyla da tanınmış yazarımız... “Kaybolan Bacak”, “Yaşadığımız Devir” gibi yapıtları dilimize de çevrilen ve “robot” sözcüğünün bulucusu olan Çek yazar. 2 X. yüzyıldan sonra Japonya’da ortaya çıkan güçlü toprak sahibi yöneticilerine verilen ad... Dikizcilik, röntgencilik... Genellikle birçok Avrupa ülkesinde giyilen tahta ayakkabı. 3 Türkiye’de kurulan ilk şeker fabrikasının adı... Sığırın öd kesesinden çıkan ve sarılığı iyi ettiğine inanılan taş... Altının, simgesini aldığı Latince adı. 4 Adları sıfat yapan bir yapım eki... AB ülkelerinde ve Türkiye’de bir ürünün güvenli olduğunu belirtmek için konulan simge... Şekerkamışından elde edilen sert bir içki... Güney Amerika’da geniş otlaklara verilen ad... “Yine bu yıl sensiz içime hiç sinmedi” (Şarkı). 5 İspanya’nın Granada kentindeki ünlü saray... Fütüvvet şeyhi... Lokomotifin arkasına bağlanan, gerekli yakıtı ve suyu taşıyan vagon. 6 Bir renk... Erzincan ilinde bir göl... Bir tartı birimi... Bir peygamber. 7 19021947 yılları arasında yaşayan ve “Amcabey”, “Yeni Zengin”, “Dalkavuk” gibi tipleri yaratan ünlü karikatür sanatçı tin cinsi... Düzce’nin Beyköy beldesinde bir yayla. 14 Çarkıfelek bitkisinin meyvesi... Duvarı berkitmek için taşların arasına yatay olarak yerleştirilen direk. 15 İspanyolların sevinç ünlemi... “Konya felsefe okulu” da denilen, enerjiyi eşyanın kaynağı ve ulaşabileceği en yüksek nokta olarak kabul eden görüş. 16 Doğal Afet Sigortaları Kurumu’nun kısa yazılışı... En iri kanguru türlerinden biri... Galyum elementinin simgesi. 17 Bir yazıya başka bir yazarın yazısından alınmış parça... Balıkesir yöresine özgü, bir tür kıymalı ya da patatesli börek. 18 Yunan abecesinde bir harf... Doymak bilmez, obur... İki anı ayıran zaman dilimi. 19 MarmarisDatça arasında, doğal güzelliğiyle tanınmış bir körfez... “Güzel sever diye ederler / Benim Hak’tan gayri sevdiğim mi var” (Karacaoğlan). 20 Şebeke... Karınzarı iltihabı. 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Bu haftaki bulmaca ödülü Atları Hatırlayın... Ve Sopayı Kapın! Bertell Ollman Yordam Kitap 05.04.2015 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Tülin Öngen’in “Prometheus’un Sönmeyen Ateşi” (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 1515 KAZANANLAR: 1 2 3 Ercan Erdoğan, Tuncay Atman, Sıtkı Arslan, Elif Bilgiç, ANKARA, Hüseyin Tarakcıoğlu, Füsun Aksaycık, AYDIN, Aysel Görgün, BURSA, Adil Başdin, BARTIN, Masal Celep, Okan Özkan, ÇANAKKALE, Uygar Sezgin, Melahat Sönmezöz, Önder Yerlikaya, Levent Sönmezocak, M. Celal Şaylan, İSTANBUL, Kemal Eraykutlar, İZMİR, Dursun Yiğit, KAYSERİ, Emin Karay İnan, KIRKLARELİ, Zafer Algan, KOCAELİ, Kenan Duman, MANİSA, Zeynel Saral, MERSİN, Tevrat Pamuk, SAMSUN, Şükrü Süha Ak, Denizhan Ateşli, SAKARYA, Yetiş Kayık, SİNOP Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@cumhuriyet.com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 1 A H M E D A R 2 K A U İ Z 4 Ü L E 5 N E D 6 A 3 G 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 F F U S T A N E L L A N O S Z E F İ R A R A M U M V A H R E L A K S İ N G R İ E D İ K Ş L A D İ N O L A F İ M P E D İ G R İ A K S U N A İ M A N İ A R E L N A S L A İ T A T U M A N İ T E P E R 4 5 6 7 8 U T U K N E K R O İ Y E S A M F A 8 O M K U L E K S 9 V A L E E L A F İ N 10 A L E E V A L A O 7 K A Z A Z G R O S K E S 12 L A M B R İ E 13 E M O J İ A L 14 B N E M E S İ 15 Z A T E M A 11 S A 16 U D O N E D E 17 N E V İ N Ç O K A Y Ş İ R K A 18 İ N L Ü T İ Y E O 19 Y O M K İ P U R H O D A K 20 E M S İ L E İ C A Z E T Z U M U A H M O A L E G A L İ F İ K O N İ L O N İ T E R A S Y O N Z A S R A M İ E R İ T E M A N D O YUKARIDAN AŞAĞIYA 16 1 Belgin Doruk, Türkân Şoray, Filiz Akın gibi Türk sinemasının 17 önde gelen kadın oyuncularını seslendirmesiyle tanınmış çevirmen ve 18 dublaj sanatçımız... 18. ve 19. yüzyıllarda yaygın olan uçarı ve duy19 gusal Portekiz şarkısı. 20 2 Gölgeli... Yaşı küçük olduğu halde büyüklere özgü davranışları olan çocuk... Yuvarlak bulgur köftesi... Paİsim:......................................................................................................................................... muk, yün gibi şeyleri eğirmekte kullanılan araç. Adres:...................................................................................................................................... 3 Yüzeni içeriye çeken deniz akın................................................................................................................................................. tısı... Karşılıksız elde edilen çıkar, Tel:.......................................................................................................................................... avanta anlamında argo sözcük... Yunan mitolojisinde, babasının öcünü almak için annesini öldüren ve birçok ipucu... “Yunus ki dişleriyle Türkçenin / Ne te gibi yiyecekleri pişirmekte kullanılan araç. trajediye konu olan kahraman. 14 Namaz çağrısı... Tanrı ile insan arasın4 Osmanlıların Balkanları, fethetmesin güzel biçmişti gök ekinini” (Cemal Süreya). 9 Fırat Irmağı’nın önemli bir kolu olan akar da aracılık yaptığına inanılan manevi varlık... den sonra Anadolu’dan Balkanlar’a geçmiş Yörük Türkmen aşiretlerinden biri... su... Rio de Janeiro kentinin ünlü bir plajı... Trabzon’un Maçka ilçesinde bir yayla... İskamHarman yerindeki tahılın taş ve toprak 1960’larda Nijerya’dan tüm dünyaya yayılan bilde koz. 15 Işık akısı birimi lümen’in simgesi... Karala karışık kalıntısı... “Güzel sevmek gü bir tür popüler dans müziği. 10Şaşma belirten bir ünlem... Doğu Anadolu’da deniz Bölgesi’ne özgü bir zeytin cinsi... Hızlı oynah değil / Ben ’ta yerin gördüm” (Kaçift sürülürken hep bir ağızdan söylenen türkü... nanan satranç partileri için kullanılan sözcük. racaoğlan). İki metal antenden oluşan ve bulucusunun adı 16Osmanlılarda gece bekçisi... “Alay, istihza” 5 Fiil... Mısır’da ünlü bir arkeolojik nı taşıyan elektrofonik bir çalgı. anlamında argo sözcük. alan... Seryum elementinin simgesi... 11 Ağır bir kaydırağı buz üzerinde kaydır17 Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın bir şiir kitabı... Gitar sapındaki tellerin birkaçına ya ma temeline dayalı olimpik bir kış sporu... Ser “Dinle sana bir edeyim / Hatırdan gönülden da hepsine parmakla basılması. best bırakma... “İncirop” da denilen ve yumru geçici olma” (Karacaoğlan). 6 Bir tür küçük ekmek... Nâzım 18 Boks, eskrim gibi spor dallarında rakibin hamHikmet’in soyadı... Antalya’nın Korku ları yenen otsu bir bitki... Bir nota. 12 Birbirine yakın adalar topluluğu... Bezek... lesini savuşturma biçimi... Hizip... Bir cetvel türü. teli ilçesinde antik bir kent... Çit, perde. Hayvanların beğenmeyerek yemedikleri iri sa19 Arap denizcilerin, direk boyları tekne 7 Beraberinde yağmur getirmeyen man... Şeker ve limonla içilen sıcak su. boyundan uzun gemilere verdiği ad... Görgü, güçlü fırtına... İlgi eki... Tırnak boya13“Göklerden emeller gibi oluyor kar” (Ce deneyim. sı... Yaratıcı, sanatçı. 20 Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yetişen ve “kara 8 Ferit Edgü’nün bir öykü kitabı... nap Şahabettin)... Söz, lakırdı... Yüz metrekare tutarında yüzey ölçüsü birimi... Et, balık, köf ağu” da denilen ormangülü... Tanrıbilim, ilahiyat. Hindistan’da bir Sih mezhebi... Belirti, BRİÇ NAFİZ ZORLU nafizzorlu@hotmail.com SATRANÇ Satrançta kadınerkek ayrımı neden vardır? Sorunun cevabı satrancın spor oluşunda. 56 saatlik fiziksel bir performans göstermek zorunda kaldığınız karşılaşmalardan üst üste 925 arası bir sayıda yaptığınızda bu husus ister istemez ortaya çıkmakta. Eski dünya şampiyonu Robert James Fischer ‘Dünya bayanlar satranç şampiyonuna at çıkarım!’ dediğinde ondan da eski şampiyon Mişa Tal’in ‘Fischer Fischer’dir ama At da At!’ dediği unutulmamalı. Diğer tüm sporlarda olduğu gibi satrançta da kadınerkek arasındaki performans farkı kapansa da diğer bir taraftan mevcudiyetini hâlâ sürdürmekte olduğu unutulmamalı. 2015 yılı Dünya Kadınlar Satranç Şampiyonası Rusya’nın Soçi şehrinde 64 oyuncuyla 17/Mart4/Nisan/2015 tarihleri arasında 6 turlu eleme usulü üzerinden oynandı. Finalde Rus Pogonina’yı 2,51,5 (+1,=3) yenen Ukraynalı Mariya Muzıçuk yeni dünya şampiyonu oldu: IM Mariya Muzıçuk (2526)WGM Natalya Pogonina (2456), Soçi (maç/2. Parti.) 2015 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fb5 a6 4.Fa4 Af6 5.00 b5 (Turnuva boyunca İskoç oynayan Muzıçuk aniden İspanyol Açılışına yönelince Pogonina hamle sırasını karıştırıyor.5... Fe7 6.Ke1 b5 7.Fb3 d6 doğru hamle sırasıdır.) 6.Fb3 Fe7?! (6...Fc5 veya 6...Fb7 ile Arhangelsk varyantının kollarına ulaşı GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Oyun Planında Deklarasyonu Değerlendirme Kuzey ¦ Q1072 ¦ AK6 ¦ K74 ¦ Q75 Güney ¦ AKJ954 ¦ 74 ¦ A8 ¦ A62 DEKLARASYON: Doğu 2 kör* Pas Pas Pas Güney 3pik 4NT 5NT Pas Batı Kuzey Pas 4kör Pas 5kör Pas 6pik Pas Kadınlar labilirdi.) 7.Ke1?! (Bu hamle oyunu normal yollara kavuşturuyor. 7.d4! D6 8.c3 Fg4 9.Fe3 00 10.h3 Fh5 11.Abd2 Beyaza avantaj verir.) d6 8.c3 00 9.h3 Ab8 (Breyer Varyantı.) 10.d4 Abd7 11.a4!? (11.Abd2 Fb7 12.Fc2 Ke8 13.Af1 Ff8 14.Ag3 g6 sonrası hem 15.a4 hem de 15.b3 fikri vardır.) Fb7 12.Abd2 c5 13.d5 c4 14.Fc2 Ac5 15.Af1 Ke8 16.Ag3 (16. g4 başka bir fikirdir.) g6 17.Fe3 Vc7 18.Ad2 Ff8 19.Ve2 Abd7 20.f3 Ab6 21.a5 Abd7 22.Ah1 Fe7 23.g4 Vd8 24.Vf2 Fh4 25.Ag3 Kc8 26.Şg2 Af8 27.Kf1 Fg5 28.f4! ef4 29.Ff4 Kc7 30.Fg5 Vg5 31.Af3 Ve7 32.Ad4 Ve5!? (Belli ki Pogonina 32...Afd7 33.Adf5! gf5 34.Af5 Vf6 35.Ad6! varyantından çekiniyor.) 33.h4 h6 34.Vd2 Fc8? (34...Vg7 35.Vf4 ve Beyaz daha iyi.) 35.Ac6 (35.Vh6 Fg4 36.Ac6 Vg7 37.Vf4 f5 bu kez Muzıçuk tarafından rağbet görmüyor.) Vg7 36.Vf4 Kd7 37.Kf2 Fb7 38.Ad4 Ke5 39.Af3 Ke8 40.g5! (40.h5? g5 41.Vd2 Ah7 42.Af5 Vf8 Şah kanadını açacağına kapatır.) h5 41.Ad4 Ve5 42.Vd2 Kc7 43.Kaf1 Kee7 44.Kf6! Ked7 45.K6f4 (Oyun tek yönlü hale geldiğinden 45.Adf5 gf5 46.K1f5 Ve8 47.Ah5 de kazanır.) b4 46.Af3 Vg7 (46...bc3 47.Ae5 cd2 48.Ad7 Kd7 ve Beyaz kalite kazanmıştır.) 47.cb4 Ad3 48.Kf6! (Beyaz 48.Fd3 cd3 49.Ae1 ile er almaya tenezzül etmiyor.) Ah7 49.Ad4 Af6 50.gf6 Vf8 51.Fa4 (51.Ah5 gh5 52.Vg5 Şh7 53.Vf5 Şh6 54.Şh1 hemen kazanır.) Ae5!? (51... Kd8 52.Ah5! gh5 53.Kf5! Oyunu hemen bitirirken, At fedası kabul edilmezse Ag3 ve h5 Şah kanadını parçalayıp kazanır.) 52.Fd7 Kd7 53.Af3 (53.Ah5 gh5 54.Vg5 Ag6 55.Vh5 bir kez daha mümkün.) Ag4 54.Ah5! (Nihayet!) gh5 55.Vg5 Şh8 56.Vh5 Ah6 57.Şh2 Vg8? (Bu hata olmadan da 58.Kg1g7 hemen kazanır.) 58.Kg1 Siyah terk eder. 10 İM Ekaterina Atalık ve WGM Kübra Öztürk’ün ilk turda elendiği şampiyonanın, reyting favorileri Mariya Muzıçuk’un ablası GM Anna Muzıçuk ve GM Koneru’ydu: kat Lavoisier’in belirttiği gibi hiç birşey yoktan var olmaz:1...Aa7? (Tahtanın kenarındaki At çirkin durur sözünü hatırlatan bir hata. Taşlarınızdan birinin bile yanlış durduğu bir konumda sıkıntı çekersiniz.1...Ae7 2.f5!? (2.g5 Af5) ve durum belirsizdir.) 2.g5! hg5 3.Ag5 f6?? (Oyunu neticelendiren asıl hata bu. 3...Kd1 4.Ff1 ve konum Siyahlar için tehlikeli gözükse de oyun devam eder.) 4.Vd2! (Bu hamle Siyahları bir anda çözülemeyecek arka sıra problemlerine maruz bırakıyor.) Kf8 5.Fd5 Fd5 6.Vd5 Şh8 7.Vf7! Terk çünkü Vh5h7 Beyazın istediklerini çifte tehdit haline getiriyor.10 Gelmiş geçmiş en başarılı bayan satranççılar GM Judit Polgar ve GM Hu Yifan. Satrancı bırakan Judit Polgar kadınlararası turnuvalarda zaten hiç oynamamıştı, fakat bu şampiyonada gözler Hu Yifan’ı aradı. Şampiyonaya katılmayı reddeden dünyanın en güçlü kadın oyuncusu, o tarihlerde Uluslararası Hawaii Satranç Festivali’nde yarışıyordu. Bu ilginç kararın sebebi, her ne olursa olsun Hu Yifan’ın 6 ay içinde unvan maçına çıkmak zorunda olduğundan şampiyonaya katılmayı anlamsız bulmasıydı. Kıssadan hisse 1131/Ekim/2015 tarihleri arasında Mariya MuzıçukHu Yifan maçı bir sonraki dünya şampiyonunu belirleyecektir. 2 Kör: 810 puan 6lı kör Yukarıda görülen deklarasyonun ardından güney 6pik oynuyor. Batı kör 9’lu atak etti yerden alıp 2tur koz çektiniz ve kozlar bitti. Nasıl devam edersiniz ? Pikten 6, körden 2, karodan 2 ve treften 1 olmak üzere toplam 11 lövemiz var. Peki 12. löveyi nasıl almayı planlıyorsunuz? İlk olarak akla gelen ekstra löve alma metodu tref dama doğru küçük oynarak tref rua solda ise damı löve yapmaktır. Peki, bu oyunu biraz daha geliştiremez miyiz? Örneğin; kör atağını yerden alıp 2tur koz çektiniz. Sonra eleminasyon oyunu yaparak karo as karo rua karo çakarak karoyu bitirdiniz. Ardından kör rua köre çakarak körü de bitirdiniz. Şimdi tref as tref oynadınız. Tref rua solda ise treften hep bir löve alırsınız. Tref rua sağda ise alınca gelecek trefi yoksa kör veya karo gelmek zorunda kalacağı için elinizden ka yıp trefinizi atıp kısa kozdan çakarak ekstra löve alabilirsiniz. Peki, ama daha iyi bir oyun bulabilir miyiz? Yukarıdaki oyunda tref rua solda ise veya sağda rua 2 tane ise kartı yapabildiniz. Peki, ama bu oyunu oynarken deklerasyonu düşündünüz mü? Sizde toplam 32 onör puanı var ve rakip 810 puanlık bir açılışta bulundu. Bu durumda tref rua sağda olmalı. O zaman oyun planınızı yeniden yapmalısınız. Demekki trefi sağınızdaki oyuncu oynamalı veya el onda kalınca sizde olmayan renklerden oynamalı ki kısa kozdan çakarak ekstra löve alabilesiniz. O zaman körü yerden alıp 2tur koz çektikten sonra karo as karo rua karo çaktınız. Kör ruaya gidip körü oynadınız ve sağ taraftaki rakip kazanırken elinizden tref attınız. Eli alan rakip ne oynasın? Kozu yok oynayamıyor. Karo veya kör oynarsa elden bir tref daha atıp yerden çakarak oyunu yaparsınız. Ufak tref oynarsa ufak koyup yerden dam tref alarak yaparsınız. Sonuç olarak oyun planı yaparken deklarasyonu göz önünde bulundurarak değerlendirme yapmayı unutmayınız. Tüm eller; Kuzey ¦ Q1072 ¦ AK6 ¦ K74 ¦ Q75 Batı ¦ 86 ¦ 93 ¦ J9652 ¦ 10943 Güney ¦ AKJ954 ¦ 74 ¦ A8 ¦ A62 Doğu ¦3 ¦ QJ10852 ¦ Q103 ¦ KJ8 Konumumuz çeyrek finaldeki İM Mariya Muzıçuk(2526)GM Koneru (2581) maçının ilk partisinden. Yeni dünya şampiyonunun 2,51,5 (+2,1,=1) kazandığı maçta oluşan bu kombinezon sansasyon yaratmıştı, fa C M Y B