Katalog

20 BULMACA BULMACA SEDAT YAŞAYAN nin askeri polis örgütü... Odak... Miras hisseleri tutarının payda sayısını aşması... “Tutii mucizeguyem ne desem değil” (Nefi). 9 6 Ağustos 1945’te Hiroşima’ya atom bombasını atan ABD uçağının adı... İzmir yöresinde elektrik sigortasına verilen ad. 10 Roma mitolojisinde, Jüpiter ve Mars’ın “öç alıcı” anlamındaki unvanı... Eski bir Türk sazı... Eti beyaz ve lezzetli bir balık... Motorlu taşıtlarda direksiyon ile tekerlek arasındaki bağlantıyı sağlayan mil. 11 Halk dilinde bir cins bibere verilen ad... Kayseri’nin eski adlarından biri... Kazak Türklerinde “dombra” adlı çalgı eşliğinde söylenen türkülere verilen ad... Çin müziğine özgü bir tür flüt. 12 Roma kentini tekrar görebilmek için içine para atılması âdet olmuş ünlü çeşme... Bir çeşit fasulye... Yeşil üzerine sarı kırmızı renkli ve mayhoş bir elma. 13 Pelte kıvamında ve saydam madde... Eski Türk güreşlerinden biri... Çit, perde... Soğuk bölge ormanlarında yaşayan etçil memeli bir hayvan. 14 Nitrik asitle gravür elde etme tekniği... Satrançta özel bir hareket... Boş, ıssız, tenha. 15 Eski Türk okçuluğunda kullanılmış TASARIM: İLKNUR FİLİZ Pazar 29 Mart 2015 SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, deneme ve eleştiri türündeki yazılarıyla tanınmış yazarımız... Arnavut mutfağına özgü bir tür tatlı. 2 Trabzon’un Araklı ilçesinde bir yayla... Kutsal Hindu metinlerine verilen ad... Kızgın, öfkeli, sinirli. 3 Eski SSCB’de gizlice çoğaltılıp dağıtılan ve genellikle Sovyet hükümetinin uygulamalarını eleştiren yayınlara verilen ad... Açık pembe renkli yakut... Bir nota. 4 İlkel benlik... Çin’de, Fujian yönetim bölgesinin güney kıyısında bir kent ve liman... Sıcak bölgelerde yetişen ve gövdesinin çevresi yirmi metreyi aşabilen bir ağaç. 5 Malezya’nın para birimi... Rütbesiz asker... “ süzülmüş şişeden ruhsârı al olmuş sana” (Nedim)... Gelinlerin oturması için hazırlanmış süslü sedir. 6 Peygamberleri Hud’u dinlemedikleri için Tanrı tarafından yok edilen kavim... İtalya’da bir yönetim bölgesi... Ermenistan’ın para birimi... Sınav ya da yarışma yoluyla en iyileri seçmek. 7 Yeteneği ve saygınlığıyla ünlü kadın şarkıcılara verilen ad... Yapılarda döşeme gereci olarak kullanılan plastik madde... Antalya Körfezi’nin batı kıyısında turistik bir koy ve yöre. 8 Arnavutluk’un plaka imi... Nazi partisi bir tür hafif yay... Böbreküstü bezlerinin salgıladığı etkin madde. 16 Çıplak vücut resmi... Hıristiyanlıkta şarap ve ekmeğin kutsandığı dinsel tören... “Yaz bahar ayında bir verdiler/Yandım gittim ala karlı dağ iken” (Karacaoğlan)... Uzaklık işareti. 17 Tortul kayaç... Metal eşya üzerine vurulan bir cins cila... Notada durak işareti. 18 Gemilerde üzerine çanaklık oturtulan kalın ve sağlam ağaç... Antalya’nın bir ilçesi. 19 Bir tür küçük ekmek... II. Abdülhamit döneminde saray ressamlığı da yapan ünlü İtalyan ressam... SSCB döneminde Gulag kamplarındaki tutuklulara verilen ad. 20 Osmanlı Devleti’nde “tercüman” anlamında kullanılan sözcük... Yeraltında yetişen, çok değerli bir mantar cinsi. 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Bu haftaki bulmaca ödülü Çizgilerle Kapitalizmin Korkunç Tarihi Rius Yordam kitap 1512 sayılı (15.03.2015) Cumhuriyet Pazar’da çıkan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu Ardea Skybreak’in “Evrim Bilimi ve Yaratılış Efsanesi” (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 1512 KAZANANLAR: N. Lara Tibet, Nazım Uluocak ADANA, Tomris Yardımcı, Şinasi Akın, Sevgi Yavuz, Bige Atalay ANKARA, Ali Göllüoğlu ANTALYA, Orhan Otar BALIKESİR, Bülent Aldemir, Okan Töre BURSA, Cihat Kasapoğlu GİRESUN, Enver Pakiş KOCAELİ, Akın Çamcı, İnci Somunkıran, Bünyamin Tür İSTANBUL, Sabri Ünal Erkol, Atilla Hayta, Cemil Yılmaz, Türker Koç, Üzeyir Dinç, Zeki Konar İZMİR, Tarık İnam İZMİT, Sadettin Maraloğlu, Türkyılmaz Sakınç MERSİN, Halit Alper YOZGAT Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@cumhuriyet.com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 M Ü Z E Y Y E N S E N A R T 2 E F İ N A K U E T B U Ş O 3 L Ü M E N S U P A R A A P 4 A R İ Z A M İ K M A A T U Y A N 5 H Ü R V İ G İ L R İ A İ N A D İ Y 8 P A K B E L U 9 A L A M A N R 6 A M N E Z 7 T 11 S 16 17 18 19 20 O R L U İ N N S U T T İ K İ K K A K E L E T Y N U L A R M U A R E E F A R S A T A V E Ç L A R T E R M O S E İ Y U H L İ B A S A Z A H A N E 10 R A A Z E V İ K A T E V İ A E L M A U Y A R I I R S E Z A 12 U Ş İ Y A D O T U R A K 13 A R N A Z A A F T U T A R I K T 14 H A R O S E T S L İ P R A D E T İ K E T K E R H 16 L İ T A S 17 T A R T E L N E C 18 E S E F M E H A R İ 19 K O T O H İ R A T R 20 E S S U R V İ Y O 15 A A D A L U A Ş İ A V A K E L T YUKARIDAN AŞAĞIYA 13 1 16. yüzyılda yaşayan, kehanetleriyle ünlü Fransız astrolog... 14 “Gazap Üzümleri”, “Vadim O Ka15 dar Yeşildi ki”, “Baharda Hücum” gibi filmleriyle tanınmış ABD’li si16 nema yönetmeni. 2 Artvin yöresine özgü, yağı çı17 v karılmış ayranın kaynatılmasıyla yapılan peynir... Kır ya da köy ya18 şamını anlatan kısa şiir... Şiir kitap19 v vv ları rastgele açılarak bakılan eski bir falcılık yöntemi... Önü hendek20 v li siper. 3 Yurdumuzda bir petrol bölgesi... Hitit... Gemileri farklı iki su düzeyinin birinden öbürüne aşırİsim:......................................................................................................................................... mak için yapılmış ara havuz... YaAdres:...................................................................................................................................... zım. ................................................................................................................................................. 4 Papua Yeni Gine’de bir atayı Tel:.......................................................................................................................................... ya da bir efsane kahramanını temsil eden ağaçtan oyma heykel... 1980’li yılların ikinci yarısında Sovyet9 Tarlalar arasında sınır çizgisi olarak kul rı, pembe, mor ya da mavi renkli değerli bir ler Birliği’nde Gorbaçov’un başlattığı detaş... Van Gölü’nün kuzeybatı kıyısında Urarmokratikleşmeye yönelik politikalar bü lanılan ekilmemiş bölüm... tular döneminden kalma bir kale. Kuzu sesi... Tibet’in başkenti... Dâhi... “ tünü... Hindistan’da yolcu taşımakta kul14 Karagöz ve ortaoyununda Ermeni tipleelinden dolu içmiş deliyim/Üstü kan köpüklü lanılan, iki ya da üç tekerlekli çekçek. mesine verilen ad... Uzaklaştıran, savuşturan... meşe seliyim” (Pir Sultan Abdal). 5 Ihlara Vadisi’nin girişinde bir Közlenmiş patlıcan, kıyma ve yoğurtla hazırla10 “Niki”, “Dev”, “Eğlentili Bir Gömme Tökaplıca... Bir erkeğin karısı sağken ya nan bir kebap. da öldükten sonra baldızıyla evlenme reni” gibi yapıtları dilimize de çevrilmiş Macar 15 Yemekleri sıcak tutmakta kullanılan yazar... Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerinsi... Yunan rakısı. de görülen, gövdeye cin girmesiyle ortaya çıktı servis kapları... Yabani şebboy çiçeği. 6 İşsizlik yaratacağı korkusuyla ma16 “Eva Luna”, “Ruhlar Evi”, “Aşktan ve Gölkinelerin tahrip edilmesi anlayışına ve ğına inanılan ruhsal hastalık... Japon lirik drageden” gibi romanları dilimize de çevrilmiş Şilimı... Bir noktanın seçilen bir karşılaştırma yürilen ad... Mısır İmparatorluğu’nun en li kadın yazar. zeyine göre yükseltisi. parlak dönemindeki başkenti... Bir sal17 İspanya’da bir kent... Geleneksel Moğol 11 Gaziantep yöresine özgü bir halk oyugıbezi dokusunda gelişen tehlikesiz epiçadırı. nu... İsveç ve Finlandiya’da üretilen bir cins telyum uru. 18 Koca... Kuzey Amerika’da yaşayan Kızıldehalı... “ Fleming”: James Bond’un yaratıcısı 7 Konya ilinde bir baraj... Eski Merili bir halk... Bir nota. olan İngiliz yazar... Yunan mitolojisinde ölüzopotamya halklarının deniz tanrıça19 Kayısı, erik, zerdali gibi meyvelerin kusı... Denizcilikte, branda bezi dikerken ler ülkesinin tanrısı. rusu... Güney Amerika müziğine özgü bir tür 12 Afrika’da bir ülke... Anadolu halklarının kullanılan yüksük. en eski ana tanrıçası... “Aptal, sersem” anlamın kaval... İskandinav mitolojisinde savaş tan8 “Gevheri der işler /Katırlar baskındır ata”... Japonya’ya özgü kâğıt katla da argo sözcük... Mantar katmanı çok gelişen bir rısı. 20 Tuz Gölü’nün doğusunda bir dağ... Sacda tür meşe. ma sanatı... Geminin rüzgâr alan yanı... 13 Tropikal Afrika’da yetişen bir ağaç... Sa pişirilen bir tür yufka ekmeği. En kısa zaman süresi. BRİÇ NAFİZ ZORLU nafizzorlu@hotmail.com SATRANÇ GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Tebrikler Team ASSAEL Amerika’da düzenlenen senenin en prestijli turnuvalarından olan Vanderbilt 2015 sonuçlandı. Adını 2012 yılında vefat eden Salvador Assael’den alan Team ASSAEL: Mustafa Cem Tokay – Antonia Sementa, Joe Piekarek – Alex Smirnov dörtlüsünden oluşuyordu. Böylesine uzun soluklu bir turnuvayı 4 kişiyle oynayıp yarı finalde turnuvanın şampiyonu olan Lavazza takımına elenerek 3. bitirdiler. Türkiye ismini uluslararasında turnuvalarda başarı ile temsil eden Mustafa Cem Tokay’ı bir yeni başarısından dolayı daha tebrik ediyoruz. Bu elimiz ASSAEL takımının turnuvanın favorilerinden olan Monaco ile oynadıkları maçın son devresinden 23 numaralı board: Piekarek Kuzey: ¦ D972 ¦ AV32 ¦ 852 ¦ V9 DEKLARASYON: Kuzey Doğu Güney Batı 2 karo 1 trefl 1karo DBL 4 kör pas pas pas DBL:44 Major Eğer pik partaj ise sıkıntı yok. Eğer değilse treflde markaları kullanarak bir löve çıkartabiliriz. Rua pike gelip dam pike gittiğimizde sağımız boş attı. Batının 5 tane karosunu ve tek körünü görmüştük. 4 tane de pikini görünce orijinal elinin 4153 olduğunu anladık. Bir trefl defos etmişti yani son 3 kağıtta elinde 1 pik 2 tane de trefl kaldı. Kâğıdı yapmak için batıda kalan trefler D10 ise AR çekerek yapabiliyoruz eğer 10x ise Vale trefli oynayarak yapabiliyoruz. Deklarasyonda doğunun ortağını 2 karo diye yükselttiğinden Dam treflinin doğuda olmasını düşünebiliriz. O nedenle vale trefli oynadık, doğu küçük koyunca biz de ufak koyduk ve kazandık. 4 Kör tam oldu. Diğer masada doğuda oturan Sementa ilk kör empasını Rua ile alıp hemen trefl döndü. Körün 41 olduğundan haberi olmayan Helgemo ise As trefl koydu ve 2 tane trefliyi yere çakmaya çalışırken bozuk kozu görünce battı. Buradan da rakip masadaki bozuk dağılımı bilmeden onu erken karar vermeye yönlendirmemizin faydalarını gördük. Masadaki dört el şöyleydi. Piekarek: ¦ D972 ¦ AV32 ¦ 852 ¦ V19 Yer Kuzey: ¦ D97 ¦ ¦ ¦ V9 Nunes: ¦ V853 ¦5 ¦ ARV109 ¦ 1073 Smirnov ¦ AR6 ¦ D1074 ¦ 76 ¦ AR86 Fantoni ¦ 104 ¦ R986 ¦ D43 ¦ D542 Kudüs Kudüs’ün özelliği 3 dinin birleştiği topraklar oluşu. Kutsal addedilen Asya kıtasındaki bu şehirde Avrupa Satranç Şampiyonası’nın yapılışı ilginç. Avrupa Satranç Birliği’nin yeni başkanı Gürcü Zurab Azmayparaşvili’nin seçim sloganı ECU Avrupa’ya geri dönüyor idi. Lakin eninde sonunda Tiflis’de açılan ofis ve resmi şampiyonaların ekseriya Avrupa’nın doğusunda düzenlenişi ironik bir durum yaratmakta. Avrupa Bireysel Şampiyonası 21. yüzyılda başlanan nispeten yeni bir organizasyon. Daha evvel sadece Avrupa Ulusal Takımlar ve Kulüpler Şampiyonaları vardı. Yıllar boyunca yerleşmiş Zonaller, Enterzonaller ve Adaylar Turnuvası’nın basamaklarının yerine kıta şampiyonaları ve eleme usulü dünya şampiyonası sistemine geçilince Avrupa Şampiyonası önem arz etmeye başladı. Fakat kısa süre içinde turnuva herkese açık hale gelip, bazı zonallerde hâlâ oynatılmaya devam edilince sistem her zamanki gibi bir kaosa dönüştü. Pratikte şampiyona bir yıl 50’ye ertesi yılsa 25’e yakın yarışmacıya dünya kupasında oynama hakkı tanımakta. Kudüs’de 100’ün üstünde büyükusta ve bir o kadar daha unvanlı oyuncuyla tam 250 kişilik turnuva 24 Şubat tarihinde start aldı. 11 tur İsviçre Sistemi üzerinden oynanan şampiyona 3 Mart günü oynanan son turuyla Rus Yevgeni Nayer’in 8,5 puanla tek başına şampiyon olmasıyla kapandı. 2007 senesinden beri tüm şampiyonlar hep eski Sovyet Cunhuriyetleri’nden çıkarken bu yılın şampiyonu GM Nayer, 2011 yılının birincisi GM Potkin’in de kayınbiraderi. Şampiyonalara katılanların nedenleri ayrıdır. Kimi birinci olmak, kimi dünya kupasına katılabilmek, kimi norm almak, kimi de turistik amaçlarla Kudüs’ü ziyaret edince Avrupa’ya bu denli uzak bir noktada 250 katılımcıya nasıl varıldığı ortaya çıkmakta. Şampiyonada TSF’yi temsil edenlerden Ukraynalı GM İpatov ile GM Emre Can 7,5 puanla ilk 25’e girip dünya kupasına katılmaya hak kazandılar. Şampiyonanın sansasyonuysa Çek GM Navara ve Polon GM Bartel’le birlikte ikinciliği paylaşanlardan Başkırt GM Hismatulin’in etüd ve problem yapımcılarına ilham verecek güzellikteki fedasıydı: ja vu hissi uyandırır. Bu oyunu görür görmez GM KorçnoyGM Spaski, Belgrad 1977 maçının 7. partisi aklıma geldi. Nitekim birkaç gün içinde Hırvat GM Bogdan Laliç de internette benzerliği yayımlayan makaleler yazdı. Her iki tarafın geçerlerinin olduğu Smirnov Güney: ¦ AR6 ¦ D1074 ¦ 76 ¦ AR86 Batı As karo atak etti, rua karo ile devam etti ve 3. turda da vale karoyu oynadı. Doğu dam karoyu verirken biz de 3. Karoya çaktık. Dam körü oynadık ve kazandık. Sonrasında 10’lu körü oynadığımızda ise batı karo defos etti. Antreleri korumak adına yerden küçük verdik ve doğu Rua körü aldı ve 4’lü pikini döndü. Bunu As ile elden aldık ve 2 tur daha koz çektik. Batı buna bir karo ve bir trefl defos etti. Şimdi şu durumdayız: El Güney: ¦ R6 ¦ ¦ ¦ AR8 Şampiyonanın 10. turundaki GM Hismatulin (2653) GM Elyanov (2727) partisinden alınan konumumuz ilk anda gözüktüğünden daha karışık. Beyaz Şah daha emniyetli durumda gözükse de Siyahların hücum imkânları azımsanmamalı. 1.Ke1? Kf6! sonrası derinin ilerlemesiyle Siyah hemen kazanır. İvedilikle mat etmeye çalışan 1.h4? Şh5 devamını getiremezken en mantıklı görünen 1.f4? Şh4 2.Vd6 Vd1 3.Şf2 Ve2 4.Şg1 Ve3 5.Şh2 Vg3 6.Şg1 Ve3 veya 6...Ve1 daimi kişler vasıtasıyla hamle tekrarıyla beraberlik getirir. Hismatulin konumdaki en önemli öğeyi vurgular biçimde 1.Şg1!! Vd1 2.Şh2 oynayınca ortaya ilginç bir durum çıkıyor. Şimdi Beyaz Şah sadece emniyette değil aynı zamanda g3 karesini denetleyerek mat hücumuna yardım ediyor. Kc6 3.Vf7! Kf6 4.f4 Şh6 5.Vf6 Ve2 6.Vf8 Şh5 7.Vg7! h6 8.Ve5 Şh4 (8... g5 9.Ve8 Şh4 10.Vg6! ve mata çare kalmaz.) 9.Vf6 Şh5 10.f5 gf5 11.Vf5 Şh4 12.Vg6 terk çünkü 12...h5 13.Vg3 mat ve 12...d2 13.Vh6 Vh5 14.g3 mat. 10 Oyunların kralı, kralların oyunu satrançta bile bazı gördükleriniz sizde de bu konumda Siyahların d geçeri Va1 ve Va4 tehditleriyle Beyazın c geçerinden daha etkili duruyor. İlk akla gelen 1.Vb7 Va4! (1...Va1? 2.Vc8 Şh7 3.Vh8! Şh8 4.Kh6! gh6 5.c8V kazanır.) 2.Vc8 Şh7 3.h3 (3.Vg8? Şg8 4.c8V Şh7 5.Kc2 Va1!! kazanır.) Vc6 4.Kd2! Vc1! (4... Kd2? 5.Vf5) 5.Şh2 Vd2 6.Vb8 Kc7 7.Vc7 eşit bir Vezir finali verir.1.h3!!(Beyaz yukardaki önemli varyantta hamle sırasını değiştirip önce hava deliği açarak sonuca gidiyor.) Va4 2.Kd2! Kd2 3.Vb7 Kdd8! 4.cd8V Kd8 5.Kc7 Va1 6.Şh2 e4 7.Ve4 (Beyaz çok hassas hamlelerle oyunu kazanç bir ağır taşlar finaline taşıdı.) Vf6 8.f4 Vf8 (8...Şh8 9.Ka7 Vc3 10.Ve7) 9.Ka7 Vc5 10.Vb7 Vc3 11.Ve7 Kf8 12.e4 Vd4 13.f5 h5 14.Ka5 Vd2 15.Ve5 Vg5 16.Ka6 Kf7 17.Kg6 Vd8 18.f6 h4 19.f7 Siyah terk eder 10 Her iki örnek satrançta en önemli konu olan Şah Güvenliği hususunu vurgulamakta. Oyunumuzda feda edilen materyalin telafisi her an mümkün ama bir kez mat olursanız oyun biter! C M Y B