Katalog

SAYFA CUMHURİYET 26 ŞUBAT 2015 PERŞEMBE 12 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr IŞİD’in hedefi Süryaniler ‘IŞİD sınırdan geçiyor, biz geçemiyoruz’ diyor. İddiaya göre Türkiye sahte Suriye kimliği cenneti oldu Süryaniler Türkiye’ye öfkeli Dış Haberler Servisi IŞİD Ortadoğu’nun kadim halklarından Ezidilerin ardından Süryanileri de hedef alırken eleştiri okları yine Türkiye’ye yöneldi. Suriye’nin Kürt bölgesindeki Haseke’de IŞİD’in rehin aldığı Süryanilerin sayısının 150’yi bulabileceği, 1000 Süryani ailenin de kaçmak zorunda kaldığı belirtilirken, Suriye Katolik Kilisesi’nin HasekeNisibi Başpiskoposu Jacques Behnan Hindo Ankara’ya sert çıktı. Vatikan Radyosu’na konuşan Hindo, Türkiye’nin Hıristiyanları katleden cihatçıları sınırdan geçirirken Hıristiyanların geçişini engellediğini söyledi. Sky News da Türkiye’nin yazdan beri sınırdan sadece Suriye pasaportu olanları geçirmesine koşut, sahte Suriye pasaportu piyasası oluştuğunu duyurdu. Sınırdan insan geçiren kaçakçılardan biri, karaborsada 775 dolar karşılığı Suriye pasaportu edinerek kolayca karşı tarafa geçildiğini anlattı. Fransız parlamento heyeti Esad’la görüştü Avrupa ülkeleri Suriye ile yeniden ilişki kurmaya çalışırken dün Suriye Cumhurbaşkanı Beşşar Esad Fransız parlamento heyetiyle görüştü. Ziyaret Fransa’nın 2012’de Esad’ın “meşruiyetini yitirdiği” iddiasıyla Şam elçiliğini kapamasından sonra ilk niteliği taşıyor. İktidardaki Sosyalist Parti’den Gerard Bapt liderliğinde 4 vekilin bulunduğu heyette yer alan Halk Hareketi Birliği’nden Jacques Myard, “Beşşar Esad ile bir saatlik iyi bir görüşme yaptık. Hedef Esad rejimini daha iyi anlamak çünkü IŞİD ile Suriye olmadan savaşamayız” dedi. Myard, Fransa’nın müttefik bellediği bölgenin geri kalan ülkelerinin İslamcı militanlarla savaşta üzerlerine düşeni yapmadıklarını savundu. Fransa Dışişleri ziyaretin parlamento dış ilişkiler komitesinin onayı dışında yapıldığını ve misyonu desteklemediklerini kaydetti. Resmi bir mesaj da iletilmediği kaydedildi. ABD’de tutuklanan zanlılar İstanbul’a geleceklerdi Dış Haberler Servisi Amerika’da ilk kez üç zanlı Suriye’ye giderek Irak Şam İslam Devleti’ni (IŞİD) katılmak ve ABD’de saldırı komplosu kurmaya kalkışmak ithamıyla terörizm suçlamalarıyla tutuklandı. Kazakistan uyruklu 19 yaşındaki Akhror Saydahmetov New York’teki John F. Kennedy Uluslararası Havaalanı’nda Türkiye’ye gelmek üzere uçağa binmeye kalkıştığı sırada yakalandı. Özbekistan uyruklu 24 yaşındaki Abdulasul Hasanoviç Caraboev’un Saydahmetov için İstanbul’a bilet tedarik ettiği ve gelecek ay Türkiye’ye gelmeyi planladığı kaydedildi. Yine Özbekistan’dan 30 yaşındaki Abrov Habibov’un Saydahmetov’un IŞİD’a katılma çabalarına yardımcı olduğu belirtildi. FBI, zanlıların Suriye’ye gitmeyi başaramamaları halinde Amerika’da FBI ajanlarını öldürmek dahil terörist eylem planı yaptıklarını öne sürdü. Saydahmetov ile Caraboev Brooklyn’de, Habibov ise tutuklandığı Florida’da mahkemeye çıkartıldı. Üçlü 15 yıl hapse uzanan cezalarla karşı karşıya. Meksika Usulü Başkanlık Mexico City’de “Burası bize asla uzak değil. Kendimi hiç yabancı hissetmiyorum” demeçleri veren Cumhurbaşkanı Erdoğan yurda dönünce ayağının tozuyla, gönlündeki aslanın “Meksika usulü başkanlık modeli” olduğunu açık etti. “Google”a İspanyolca “Meksika başkanlık sistemi” yazınca, çok fazla açıklama gerektirmeyen yandaki karikatür önünüze geliyor… Karikatürün yanı başında Meksika Devlet Başkanı Enrique Pena Nieto için “750 milyon dolara” alınan yeni cumhurbaşkanlığı uçağı dikkat çekiyor. Başkanın “sığınağı” olarak da kullanılabilen uçağın havasının “nem oranı” çok yüksek olacakmış, pencereleri büyük, perdeleri elektrokromatikmiş. Mexico City’den kalkan uçak ayrıca durmadan Kahire’ye de uçabilecekmiş. Bu süper teknolojik, süper lüks uçak haberlerini taradıktan sonra, “Başkan”ın süper lüks malikhanesini içeren bir başka haber ilgi çekiyor. Başkanın “tatil evi” diye kullandığı yapının iki bin (rakamla “2000”) metrekare olduğu anlatılıyor… Yapı etrafındaki 4000 dönümlük alanda ayrıca golf sahaları, bir büyük park, bir yapay göl, konukevi bulunduğu belirtiliyor. Başkan bu sarayevi, “inşaatçı bir dosttan” uygun bir konut kredisiyle almış. Akabinde “inşaatçı dost”un “yürü ya kulum” hesabı, kamu ihalelerinde kısmeti açılmış. Artık yollar mı dersiniz, hastaneler mi, hava alanları mı… “dost”un sırtı yere gelmez olmuş… Guardian’da bir yorum, Pena Nieto’nun büyük iş çevreleriyle bu teklifsiz ilişkilerini yeriyor. Hatta bu yüzden Nieto’nun martta İngiltere’ye yapacağı seyahat hedef tahtasına yerleştiriliyor. İngiliz yayın organı, Nieto’nun skandal “saray evi” ile birlikte kendisi ve partisinin “iş çevreleriyle aşırı yakın bağlarını” merceğe alıyor. 2006’dan bu yana yüz bin ölü (doğru okudunuz “100.000”) ve yirmi bin “kayıp”la sonuçlanan insan haklarındaki rekor ihlallere dikkat çekerek “ayaklarına işte kırmızı halı sermeye hazırlandığınız Meksika başkanının profili bu” deniyor. 2012’de göreve gelen Nieto döneminin en dehşet verici skandalı; sol eğilimli 43 öğrencinin devletle bağlantılı olan uyuşturucu kartellerince infaz edilmesi oldu. Dünya çapında infial yaratan bu konuyu daha önce de yazdım. (Bkz: Yeni ‘Kanka’mız Meksika, 14 Şubat 2015) Burada yalnız şunu hatırlatacağım: İnsan hakları örgütlerince döne döne vurgulanan en vahim unsur, bu faili meçhullerin artık Meksika’da istisna değil, neredeyse kural olduğu gerçeği... “Human Rights Watch” örgütünün Güney Amerika Sorumlusu Jose Miguel Vivanco örneğin Meksika’da insan haklarının böyle pervasızca ihlal edilmesini bu ülkedeki, “adalet mekanizmasının çalışmamasına” bağlıyor. “Güçler ayrılığı” yerine “güçler yapışıklığının” yaşandığı Latin Amerika ülkesinde başkan, yargıyla güvenlik güçlerinin de başı. Human Rights Watch yöneticisi Vivanco; “Nieto’nun önlem almak yerine, ihlalleri örtme yolunu seçtiğini” söylüyor! “Meksika yargısının çok yavaş çalıştığını; yolsuzluk, baskı ve gözdağına açık olduğunu” anlatıyor. “İşkence ve faili meçhullerin bu sebeple alıp başını gittiğini” belirtiyor. Tüm bu skandalların ortak noktasında “gücün denetlememesi” sorunu yatıyor. “Güçlülerin kamuya hesap vermeleri” hiçbir şekilde sağlanamıyor. Son kertede bu “kurumların inandırıcılığının olmadığı” bir “mutlak dokunulmazlık rejimi” yaratıyor. Bizim cumhurbaşkanımızın fazlasıyla cana yakın bulduğu Pena Nieto’nun özel yaşamı da her türlü çalkantıyla dolu. “Meksika Başkanlık modeli” sözlerini “Google”a yazdığınızda tespih taneleri gibi sıralanan bu acayip dudak uçuklatıcı bilgiler arasında Nieto’nun, birinci karısının 2007’deki şaibeli ölümünde de parmağı olduğuna dair tartışmalı görüşler de bulunuyor… İlk karısı öldüğünde Meksika eyalet valisi olan Pena Nieto; dul kalınca tanıştığı “pembe dizi” yıldızı Angelica Rivera ile başkanlık seçimleri arifesinde, magazine bol malzeme sağlayan bir ilişkiyle dünya evine giriyor… Meksika’nın dört dörtlük “pembe dizi” kahramanı “müstakbel first lady” ile “müstakbel başkan” el ele “Yaşamımızın gerisini hep balayında geçireceğiz!” demeçleriyle müthiş reyting rekorlarına imza atıyorlar. Eh ne diyelim? Onlar ermiş muradına, biz çıkalım kerevetine... Ama ne ki Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu çok beğendiği model, Türkiye’ye getirilirse bize de yaşamımızın gerisini artık Erdoğan’la geçirmek kalıyor. Hindo: Kamyon kamyon mal gidiyor Başpiskopos, “Abluka nedeniyle her gün onlarca aile Şam üzerinden uçakla ülkeyi terk ediyor. Kuzeyde Türkiye sınırdan kamyon kamyon IŞİD militanı, Suriye’den çalınan petrol, kaçak buğday ve pamuğa izin veriyor: Bunların tümü kolayca geçirilirken bir tek Hıristiyan bile geçemiyor” dedi. Türkiye’deki Süryani Deyrulzafaran Manastırı ve Kiliseler Vakfı Başkanı İliye Kırılmaz, “Bunu yapan insan olamaz. İnsanlık adına söylenebilecek kelime bulamıyoruz. Kaçırılan insanların günahları nedir” diye isyan etti. “Kahroluyoruz ama bir şey yapamıyoruz. Yazık, çok yazık” dedi. Suriye Süryanileri Ulusal Konseyi Başkanı Bassam Ishak, pazartesi Haseke’de en az 150 kişi(AP) nin kaçırıldığını sahadaki kaynaklara doğrulattığını söyledi. İsveç merkezli bir Süryani örgütünün başkanı Osama Edward, köylerin şafak sökmeden IŞİD baskınına uğradığını, 800 ailenin Haseke, 150 ailenin Kamışlı kentlerine kaçtığını duyurdu. Akrabalarına ulaşmak isteyen eşinin telefonun öbür ucunda “Burası ‘İslam Devleti’nin evi” yanıtını aldığını aktaran Edward, “IŞİD haftalardır köylüleri taciz edip kiliselerinden haçlarını indirmekle tehdit ediyordu. Halk bir saldırı bekliyordu, ama 30 km. mesafedeki Suriye ordusu ya da Amerikan hava saldırıları eşliğinde Kürtlerin kendilerini koruyacağını sanıyordu” dedi. Azınlık ‘Burası İslam devleti’ lar için “Eylem Çağrısı” grubundan Mardean Isaac “Yaşayan tarihin tüm bileşenlerinin ortadan kaybolmasını izliyoruz” diye konuştu. Papa Francesco ata topraklarında Süryani kalmaması korkusunu dile getirdi. 2011’de başlayan içsavaş öncesi Suriye’de yaşayan 1.2 milyon Hıristiyanın 30 binini Süryaniler oluşturuyordu. 2013’te kaçırılan 4 önemli Hıristiyan din adamından hâlâ haber alınamıyor. Haseke bölgesinde ABD’nin hava desteğiyle YPG ve Süryani Askeri Konseyi IŞİD’le kıyasıya çarpışırken, Suriye İnsan Hakları Gözlemevi cumartesiden çarşambaya dek YPG’nin 70 köyü geri aldığını ve en az 132 militanı öldürdüğünü duyurdu. İki bin metrekarelik tatil evi Tıkrit’ten ‘insan kaldırmaca’! İran sahte ABD gemisi patlattı n Dünya petrolünün geçiş noktalarından Hürmüz Boğazı yakınlarında geniş çaplı askeri tatbikata başlayan İran, operasyonun ilk gününde gerçek boyutlarda yapılan bir ABD uçak gemisi maketini batırdı. Kıyıdan seyir füzeleri ve hücumbotların yanı sıra güdümlü füze taşıyan helikopterlerle de atış yapılan maket 15 dakika içerisinde battı. Devrim Muhafızları Komutanı Tümgeneral Muhammed Ali Caferi, “Yüce Peygamber 9” adı verilen tatbikatın “dışarıdan bölgeye nüfuz etmeye çalışan düşmanları caydırmayı hedeflediğini” belirtti. Denizaltı torpidoları dahil 20 yeni füzenin test edileceği ve üç gün sürecek olan tatbikatı Meclis Başkanı Ali Laricani de izliyor. Dış Haberler Servisi Şili Devlet Başkanı Michelle Bachelet, yolsuzluk skandalına karışan oğlu Sebastian Davalos’u iki hafta önce görevden almasıyla ilgili ilk açıklamayı yaptı. Devlet başkanlığına bağlı kültür vakfının başında olan oğlunun nüfuzunu kullanan eşinin bir devlet bankasından arazi alma amacıyla 6.5 milyon dolar kredi aldığını bilmediğini savunan solcu lider “Bu bilgi bana ulaşır ulaşmaz oğlumun istifasını is Evladı bile olsa yanlış yapanı tanımayan liderler de var! tedim. Bu karar bir anne olarak beni yaralasa bile görevimi yaptım” dedi. Savcıları göreve davet etti Savcıları göreve davet ederek oğlu hakkındaki soruşturmada sonuna kadar gidilmesi talimatı veren Bachelet, her kesin yasalara uyması gerektiğinin altını çizdi: “Bu kişi evladım bile olsa kimse ayrıcalıklı değildir. Bir devlet başkanı olarak görevim bi Bachelet’in oğlu iki hafta önce görevden alındı. (REUTERS) reylerin eşitliğini sağlamaktır.” Siyasetçileri halkın seçti sözlerine ekledi. Şili’nin ilk ğini, halkının kendisine duydu kadın başkanı olan Bachelet, ğu güveni ailesinden kimsenin 4 yıllık sonra Aralık 2013’te yok etmeye hakkı olmadığını başkanlığa geri dönmüştü. Dokunulmazlık rejimi Polise ateş açma yetkisinin sonu u Venezüella’da polise ateş açma yetkisi veren yasanın ardından Maduro yönetimine karşı protestolarda 14 yaşında bir çocuk başından vurularak öldürüldü. Dış Haberler Servisi Venezüella’da sol popülist Nicolas Maduro yönetimi, ABD destekli darbe iddialarını ortaya atarken hükümet karşıtı son protestolarda polisin 14 yaşında bir erkek çocuğunu başından vurarak öldürmesi büyük tartışma yarattı. Kluivert Roa isimli çocuğun ülkenin batısındaki San Cristobal’daki protestolar sırasında polisin taş atan göstericilere müdahalesi sırasında vurulduğu, gösterici bile olmadığı söyleniyor. Gence yardım etmeden uzaklaşan polisleri gösteren bir video da yayımlanırken, Roa’yı plastik mermiyle vurduğunu itiraf eden 23 yaşındaki polis memuru Javier Mora Ortiz gözaltına alındı. İçişleri ve Adalet Bakanı Carmen Melendez adalet sözü verip sükunet çağrısında bulundu, muhalefet ise başkent Caracas’ta eylem çağrısı yaptı. Venezüella hü nUluslararası Af Örgütü, insan hakları raporunda 2014’ün “milyonlarca insan için şiddet dolu, korkunç bir yıl” olduğunu belirterek BM Güvenlik Konseyi daimi üyelerini “dünyadaki soykırım ve katliamlarda veto haklarını kullanmamaya” çağırdı. Suriye, Irak, Gazze, Nijerya ve Ukrayna’daki krizlere verilen uluslararası tepkiyi “yetersiz ve utanç verici” diye niteyen örgüt, liderlerden sivilleri şiddetten korumak için daha hızlı kararlar almalarını istedi. 415 sayfalık raporda, giderek daha fazla sivilin IŞİD, El Şebab, Boko Haram gibi silahlı grupların riski altında olduğu, ifade özgürlüğünün ihlal edildiği, insani ve mülteci krizinin kötüleştiği bildirildi. AB ülkelerinde sadece 150 bin Suriyelinin bulunmasını eleştirdi. Türkiye ile ilgili “Geniş çerçeveli antiterör yasası, meşru hak olan ifade özgürlüğünü suç haline getirmek için kullanılıyor” denildi. Af Örgütü: Veto hakkını bırakın (Fotoğraflar: AP/REUTERS kümeti geçen ay polisin göstericilere ateş açmasını onaylayan bir yasa değişikliği yapmıştı. Ekonomik sorunlar, temel gıda maddelerinin yoksulluğuyla boğuşan Güney Amerika’nın petrol zengini ülkesi Venezüella’da Maduro yönetimi muhalefetin darbe düzenlemeye çalıştığında ısrar ediyor. Gerilimin arttığı ülkede Maduro’ya halk desteği ocakta yüzde 22’ye kadar düşmüş durumda. Polisle göstericiler çatışırken başından vurularak hayatını yitiren Roa’nın gösterici bile olmadığı söyleniyor. Ömür boyu ‘balayı’ Paris semalarında gizemli İHA’ları El Cezire mi uçurdu? Geçen ay cihatçı terör saldırılarına uğrayan Fransa başkenti Paris’te pazartesi ve salı geceleri yasak olmasına rağmen uçurulan insansız hava araçlarının (İHA) gerisinde kimlerin olduğunu araştıran güvenlik yetkilileri, Katar merkezli El Cezire televizyonunun 3 muhabirini gözaltına aldı. Katar’ın Ortadoğu’da çevirdiği dolaplarda maşa olarak kullandığı kanalın 34, 52 ve 68 yaşlarındaki üç çalışanının Paris’in batıısndaki Bois de Boulogne parkında İHA uçururken yakalandığı belirtildi. Yargı kaynakları, “İlki İHA’yı yönlendiriyor, ikincisi filme çekiyor, üçüncüsü izliyordu” dedi. Üçlünün Fransa Cumhurbaşkanlığı Sarayı, ABD Büyükelçiliği gibi hassas bölgeler dahil pek çok yerde gece uçuşu yapan İHA’larla bağlantılı olup olmadıklarına açıklık getirilmedi. El Cezire hemen açıklama yapmadı. Paris uçuşlarında öncelikle cihatçıların ya da kasımda nükleer santrallar üzerinde 20 kez İHA uçuran çevrecilerin parmağı olabileceği şüphesi doğmuştu. Ukrayna’da kırılgan Rus sınırında ABD tankları ateşkes Rusya yanlısı isyancıların ağır silahlarını basına sergileyerek çekilmeleriyle sürerken, NATO üyesi Estonya’nın Bağımsızlık Günü vesilesiyle ABD ordusu Rus sınırının 300 metre dibinde gövde gösterisi yaptı. Rusyaİsveç arasında nüfuz bölgesi Narva’da Estonya’nın NATO silahlarının geçişine M1126 tipi 4 ABD zırhlı personel taşıyıcısı eşlik etti. Başbakan Taavi Roivas “Narva NATO için New York veya İstanbul’dan farklı değil ve NATO bölgesinin her metrekaresini korur” dedi. C M Y B