Katalog

Pazar 22 Kasım 2015 DUNYA Kanada YPG safında ölen eski askeri bağrına bastı Rojava’da YPG’ye katılarak IŞİD’e karşı savaşırken 4 Kasım’da yaşamını yitiren Kanadalı John Robert Gallagher, ülkesinde kahraman gibi karşılandı. 32 yaşındaki eski asker Gallagher’in cenaze törenini Toronto Halk Meclisi ve Kanada Şehit ve Gazi Derneği orTASARIM: BETÜL BERİŞE taklaşa düzenledi. Araç konvoyunun uzunluğu bir kilometreyi bulurken, otoban kenarında da bayraklarla yüzlerce insan bekledi. Çok sayıda polis ve itfaiyeci de Gallagher’ı son yolculuğuna uğurladı. Gallagher’in memleketi Blenheim’da bayraklar yarıya indirildi. dishab@cumhuriyet.com.tr Brüksel alarma geçti Belçika’nın başkentinde Paris tipi saldırı istihbaratı üzerine en üst alarm verildi. ‘Avrupa cihatının merkezi’ Molenbeek’te kimyasal silah bulunduğu ileri sürüldü aris saldırganlarının bir grubu Belçika vatandaşı çıkarken, dün Belçika’nın başkenti Brüksel Paris tipi saldırı ihtimaline karşı alarma geçti. Eşzamanlı olarak pek çok noktada Kalaşnikoflu canlı bombaların saldırı düzenleyeceğine dair “ciddi ve yakın tehdit” istihbaratı üzerine terör alarmı en üstteki 4. düzeye çıkarıldı. Metro ağı, Avrupa Parlamentosu, bölgesel parlamentolar, üniversiteler ve alışveriş merkezlerini kapatan hükümet, halka kalabalık yerlerden uzak durması çağrısı yaptı. Haftasonunda oynanması gereken tüm profesyonel futbol maçlarının ve Brüksel bölgesinde tüm büyük etkinliklerin ertelenmesi tavsiye edildi. Dün en az iki maç ertelendi. ABD elçiliği, Brüksel’deki vatandaşlarına “dışarı çıkma” uyarısı yaptı. Fransa Başbakanı Manuel Valls IŞİD’in Avrupa’ya kimyasal ve biyolojik silahlarla saldırabileceği uyarısı yapmıştı. Paris saldırganlarının örgütlendiği Brüksel’in Molenbeek varoşuna yapılan baskınlarda patlayıcılar ve kimyasallardan oluşan bir cephanelik bulunduğu iddiası dün Belçika basınına yansıdı. Savcılık, patlayıcı ve intihar kemeri bulunmadığını açıklamakla yetindi. Belçika İçişleri Bakanı Jan Jambon, Molenbeek’teki evlerin tek tek aranarak kontrol edilmesini istedi. 13 nilgun@cumhuriyet.com.tr nilgun@ P Avrupa İslamı savunmada en bu satırları yazarken “Avrupa’nın başkenti” Brüksel’de “terör tehdidi”nden metro kapatılmış, kentin maskotu “Atomium”a kilit asılmış, parlamentolar kepenk indirmiş, maçlar iptal edilmiş, asker sokağa inmişti. “Yaşam” özetle felce uğramış, askıya alınmıştı... Paris katliamının etkisini, önceki tüm diğer terör saldırılarından farklı kılan bu: Eski Kıta’nın kalbi olan bir metropolde yaşanan ve Batılı yaşam tarzını hedef alan badirenin benzerlerinin tüm büyük Avrupa kentlerinde tekrarlanabilecek nitelikte olması. “Paris paniğinin” Avrupa’nın dört bir yanında aynı güçle duyulmasının nedeni bu. Örneğin ben Roma’dayım. Geceleri kent merkezinde görülmemiş biçimde el ayak çekiliyor. Alışveriş yaptığım her zamanki süpermarkette in cin top oynuyor... Gelecek ay başlayacak Hıristiyanların özel hac yılı, “kutsal yıl” sebebiyle Çizme geçmişindeki tüm terör tecrübesine rağmen diken üstünde. Böyle yaygın biçimde hissedilen “terör korkusu” ve tüm ticareti, günlük yaşamı teslim alan bir “kaos” tehdidi nedeniyle; “Avrupa’da İslam” konusu; şimdiye dek olmadığı denli mercek altında. B Evleri tek tek basalım Cumhuriyete sadakat ahdı Aynı zamanda AB ve NATO’nun merkezi olan Brüksel’de sokakları zırhlı araçlar eşliğinde askerler doldurdu. Ağır silahlı asker ve polisler, alışveriş yapılan kalabalık noktalarda örtülü Müslüman kadınlara kimlik kontrolü yaptı. Paris’te su alarmı Paris’te bir hastaneden biyokimyasal silahlara karşı koruyucu giysilerin çalınması üzerine su şebekesinde güvenlik önlemleri en üst düzeye çıkarıldı. Fransa’da hastanelere sarin ve diğer sinir gazlarına karşı panzehir dağıtılıyor. BM: IŞİD’le tüm dünya savaşacak R us yolcu uçağının düşürülmesi ve Paris katliamı, Suriye konusundaki fikir çatışmalarını 4 yıldır aşamayan BM Güvenlik Konseyi’ni harekete geçirdi. Fransa’nın hazırladığı IŞİD’le mücadele karar tasarısı, 15 üyenin oybirliğiyle kabul edildi. Karar cihatçıların Irak ve Suriye’de kurdukları “güvenli bölgenin” yok edilmesini öngörüyor. Kapasitesi olan üye ülkeler bu yöndeki eforlarını ikiye katlamaya ve koordineli hareket etmeye çağrılıyor. Tüm BM üyelerinden, yabancı savaşçıların bölgeye seyahati ve örgüte finansman sağlanmasına engel olmaları isteniyor. Karar, müdahale için yasal zemin oluşturmasa da, Fransız diplomatlara göre IŞİD’le mücadeleye uluslararası siyasi destek sağlanmasında önemli rol oynayacak. IŞİD’in “uluslararası barış ve güvenliğe küresel ve benzeri görülmemiş bir tehdit” olarak tanımlandığı kararda Tunus, Ankara, Beyrut’taki saldırılar da kınanıyor. uruç, Ankara, Paris’teki gibi büyük çaplı saldırılarda en önemli sorulardan biri şu: Sıradan insanlar ne yapabilir, nasıl önlem alabilir? BBC uzmanlarla görüşerek buna yanıt aradı. ÇABUK İDRAK: Paris saldırılarından kurtulanların çoğu ilk silah seslerini havai fişek patlaması sandıklarını söyledi. Hayatta kalma konusunda uzman psikolog ve askeri bakımdan hayatta kalma eğitmeni John Leach, bunun gayet tipik olduğunu, silah sesi işitmeyi beklemediklerinden insanların duyduklarını başka şey olarak düşündüklerini söyledi. “Kafamızdaki modele göre tepki veririz. İşte bizi korunmasız kılan da budur” dedi. Olup biteni anlamak için geçen zaman ölümcül olabilir. Ama insan en kötü senaryoları daha önceden kafasından geçirmişse, o zaman bu süreç daha hızlanabilir. Lokanta veya sinemada acil çıkış kapılarının nerede olduğu fark edilmez. Ama nerede olduklarını bilmek hayat kurtarabilir. 13 Kasım gecesi Bataclan konser salonundaki saldırıda, bir güvenlik görevlisi bir grup seyirciyi sahnenin solundaki yangın çıkışından kurtardı. Terör saldırısında nasıl hayatta kalırsınız? BBC UZMANLARLA GÖRÜŞTÜ S lerde, insanların yalnızca yüzde 15’inin hayatta kalmalarına yardımcı olabilecek şekilde hareket ettiğini gördü. Yüzde 75’i etraflarında olan bitenlere tepki gösteremeyecek kadar büyük şaşkınlık içine düşüyor. Diğer yüzde 10’u kendi hayatta kalma ihtimallerini azaltacak ve başkalarına da engel olacak şekilde hareket ediyor. Kararlı hareket etmek, hayatta kalma ihtimalini artırıyor. Ama önce diğerlerinin harekete geçmesini HIZLI HAREKET: Saldırı sırasında insanların çoğu, bir şey yapamayacak kadar şaşkına dönüyor. Leach, dünyanın çeşitli yerlerindeki inceleme Paris’teki kafede masalarla tezgâhın arkasına saklananlar kurtuldu. beklemek de insan doğasının bir özelliği. Klasik deneylerden biri olan bir odayı dumanla doldurma deneyinde, odada tek başlarına olanların hemen, grup içinde olanların ise yavaş yavaş harekete geçtiği görülür. UFAK HEDEF: Eski İngiliz askeri eğitmen ve güvenlik firması yöneticisi Ian Reed, her felakette saklanacak bir yer olduğu görüşünde. Yapılacak ilk şey ortadan çekilmeye çalışmak ve kendinizi daha ufak bir hedef haline getirmek. Bunun için en kolayı kendinizi yere atmak. İdeal olanı koruyucu bir yerin arkasına saklanmak. Mümkünse beton duvar ya da bir taşıtın arkası. Paris’te kurtulanların çoğu bunu içgüdüsel olarak yaptı; masaları ters çevirip sığınak haline getirdi, konser salonunda hoparlörlerin arkasına saklandı. Bataclan’da bir İrlandalı çift ölü taklidi yaparak hayatta kaldı. Hayatını kurtaran Theresa Cede “Bir adam çok fena yaralanmıştı, inliyordu. Ona ‘Sus, sesini çıkarma, hayatta kalmaya çalış ve hareket etme’ diyorduk. Çünkü ne zaman bir hareket olsa yeniden ateş açılıyordu” dedi. Bataclan’da bazı insanlar saldırganların silahlarını yeniden doldurmaları sırasında çıkışa koştu. Bu tehlikeli bir girişim olmakla birlikte bazı durumlarda iyi bir fikir olabilir. Kimileri yardım gelene dek saklandıkları oda ve tuvaletlerde bekledi. Ocak ayında düzenlenen saldırılarda, Yahudi marketindeki müşterileri bodrumdaki soğutma bölmesinde saklayan 24 yaşındaki Lassana Bathily, buzdolabını ve elektrikleri kapatıp yardım istemek üzere dışarı çıkmıştı. Sakladığı insanların hepsi kurtuldu. Paris saldırılarının ilk haftasında Fransa’da Müslümanlar; camilerde, Fransa devletine bağlılık ve “cumhuriyet değerlerine” sadakat teminatı vermeye zorlandı örneğin. Fransa’daki “Müslüman inancı konseyi” tarafından “cuma”da okutulması önerilen hutbelerde, “Biz Fransa’nın Müslümanları, bu ulusun parçasıyız ve ulusun geri kalanıyla dayanışma içinde olan Fransa’nın tam yurttaşlarıyız. Biz Fransa’nın Müslümanları, hepimizi birleştiren cumhuriyet sözleşmesine ve cumhuriyetin değerlerine tam bağlılığımızı ifade eder, merhametli, şefkatli Tanrı’nın Fransa’yı korumasını, kutsamasını niyaz ederiz. Biz Fransa’nın Müslümanları; vatanımız Fransa için barış, güvenlik ve refah isteriz” deniyor. İtalya’nın Müslümanları da, benzer şekilde “IŞİD terörüne tepkilerini” ve “dinci terör karşısındaki dayanışmalarını”, iki büyük kentte, başkent Roma ve Milano’da dün Çizme’nin İslam örgütlerince düzenlenen büyük yürüyüşlerle dile getirdiler. “Benim adıma asla/Not in my name” logosuyla düzenlenen ve ülkenin önde gelen bir dizi sol politikacıları, sendikacıları ve entelektüelleri ile beraber diyalog yanlısı Hıristiyan cemiyetlerinin de katıldığı yürüyüşlerde Müslüman azınlığın “IŞİD demek olmadığı” kanıtlanmaya çalışılıyor. Mesele masumiyet değil ‘uyum’ Mali OHAL ilan etti C Putin Rusya bomba olup yağdı usya, Suriye’deki cihatçılaR ra yönelik saldırılarını yoğunlaştırıyor. Önceki gün Deyr ihatçılara karşı Fransız müdahalesine sahne olan Batı Afrika ülkesi Mali, önceki günkü Kaide saldırısının ardından olağanüstü hal ilan etti. Eski Fransız sömürgesine yönelik saldırıyı Kaide bağlantılı El Murabitun ile İslami Mağrip Kaidesi üstlenirken, başkentteki Radisson Blu Oteli’nde ölenlerin sayısı 19 olarak düzeltildi. Bunların 6’sı Rus, 3’ü Çinli, 2’si Belçikalı, biri ABD’li kadın yardım çalışanı. 2 militan öldü, kaçan 3’ten fazla militan için “insan avı” başlatıldı. ez Zor, Rakka, İdlib ve Halep’teki IŞİD hedefleri hem Akdeniz hem de Hazar Denizi’ndeki Rus savaş gemilerinden atılan cruise füzeleriyle vuruldu. Savunma Bakanı Sergey Şoygu, 69 jetle saldırdıklarını belirtirken, “Deyr ez Zor’da sadece bir noktada 600’den fazla IŞİD militanı öldürüldü” dedi. Öyle veya böyle gelinen noktada “Avrupa’nın Müslümanları” “savunmaya” zorlanıyor. Alınlarına yapışan “potansiyel terörist” yaftasından kurtulmak için “İslamın bir terör dini olmadığını” kanıtlamaya mecbur tutuluyorlar. Terörün failleri ötesinde bir azınlığın böyle toptancı şekilde damgalanması ve “masumiyetini” ispata zorlanması, İslam konusundaki sosyolojik, teolojik tartışmaların yanında çok boyutlu bir “demokrasi tartışması” açıyor. İtalya’nın vicdanı sayılan yazarlardan Claudio Magris ülkenin en yüksek tirajlı gazetesi “Corriere della Sera” da örneğin dün kaleme aldığı bir yazıda bu konuyu irdeliyor ve kısaca, “Bu şekilde masumiyeti göstermek zorunda bırakılmak, liberal Batı demokrasilerindeki her türlü prensibe aykırıdır” diyordu... Ardından Magris şöyle devam ediyordu: “Bunun bir İtalyanın illa ki de mafya ile bağlantılı olmadığını kanıtlamak zorunda bırakılmasından hiç farkı yok. Müslümanlardan istenense bu. Sorun bugün IŞİD karşıtı bir gösteride boy göstermek meselesi değil. Sorun yaşanılan bu ülkenin değerlerine uyum sağlama meselesi. Kadın erkek eşitliğine örneğin uyum sağlama konusu. Veya bizim (laik!) yasalarımıza, geleneklerimize saygı meselesi...” Her zamanki gibi hedefi tam on ikiden vurmuş Magris. Avrupa’nın Müslüman azınlıkları, hangi açıdan bakarsanız bakın; acınır durumda! Putin’in ihtişamlı savaş odası Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Suriye’deki askeri müdahaleyi Kremlin’e birkaç km mesafedeki yeni Ulusal Savunma Kontrol Merkezi’nden takip ediyor. Soğuk Savaş döneminin Sovyet komuta merkezlerini hatırlatan 3 kat lı devasa odanın bir duvarını kaplayan ekranlardan Rus uçaklarının sortileri naklen yayınlanıyor. Putin ve bakanları gelişmeleri orta balkondan izliyor. Rus müdahalesi, Lübnan hava sahasını kısmen kapattı. Moskova’nın talebi üzerine, Beyrut uçuşlarının rotası, Rus manevralarına engel olmayacak şekilde değiştirildi. THY cuma gecesi iki Beyrut seferini iptal etti. Beyrut rotası değişti IŞİD’den tuzak bebekler Bağdat’ın Şii varoşu Hüseyniye’de patlayıcı yerleştirilmiş 18 oyuncak bebek bulunarak etkisiz hale getirdi. IŞİD, bebekleri Kerbela yoluna döşeyip Şii hacı çocuklarını vurmayı planlıyordu. C M Y B