Katalog

EKONOMİ 8 N 40’A A K A B Ş A B YLA I N A S N İ Ş YAKIN İ A GELDİ BİR ARAY DOLAR AVRO FAİZ BORSA CUMHURİYET ALTIN ALTIN 24 AYAR 2.8960 0.9 kuruş TASARIM: SERPİL ÜNAY 3.2050 1.9 kuruş 10.13 0.02 puan 78.662 599 puan 726.18 1.99 lira 108.65 30 kuruş EDİTÖR: PINAR YILDIZ Çarşamba 28 Ekim 2015 Sayıştay’ın Ziraat raporu Başbakan Davutoğlu aralarında Güler Sabancı, Ali Koç, Ferit Şahenk, Rifat Hisarcıklıoğlu, Erdal Bahçıvan’ın da olduğu 40’a yakın iş insanına hitap etti. Iş dünyasından Başbakan’a tatil isyanı eçime sayılı günSanayicileri ve İşaler kala Başbadamları Derneği Başkan Ahmet Davukanı Cansen Başaran toğlu, Türkiye’nin en büSymes, Güler Sabanyük iş örgütlerinin başcı, Ali Koç, İstanbul kanları ve iş dünyasıSanayi Odası Başkanı ŞEHRİBAN KIRAÇ nın önemli isimleriyle Erdal Bahçıvan, Turbir araya geldi. Yaklaşık gay Ciner, İTKİB Baş3.5 saat süren ve basına kapakanı Hikmet Tanrıverdi, TİM lı gerçekleştirilen toplantıda iş Başkanı Mehmet Büyükekdünyası temsilcilerinin Başbaşi, İsmail Gülle, DEİK Başkanı kan Davutoğlu’na son bir yılda Ömer Cihad Vardan ve MÜSİsürekli tatil yapıldığı konusun AD Başkanı Nail Olpak’ın yanı da şikâyetlerini dile getirdikle sıra iş dünyasından 36 temsilri öğrenildi. ci katıldı. Beşiktaş’ta bir otelde yapıSeçime az süre kala böyle bir lan toplantıya Türkiye Odaorganizasyonun yapılması kular ve Borsalar Birliği Başkalislerde Başbakan’ın iş dünyanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türk sından oy istemesi ve gelecek S dönemlerdeki politikalarına destek şeklinde yorumlandı. Davutoğlu’nun, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, AKP Genel Başkan Yardımcısı Naci Ağbal, eski Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ile katıldığı toplantıda, tüm iş insanlarına sırasıyla söz verdiği ve herkesin kendi sektörüyle ilgili sorunları dile getirdiği öğrenildi. Toplantıda özellikle sanayicilerin tatillerden yakındıkları vurgulandı. Toplantıda iş insanlarının gündeme getirdiği Kutuplaştırmayın bir diğer konu ise yargıda işverenler aleyhine çok fazla karar çıkması oldu. Başbakan’ın daveti ile toplantıya katılan iş insanları asgari ücret sorununu da masaya getirdi. İş insanları asgari ücretin işverenlere daha fazla yük getirmemesini talep ederken, artan çatışmaların ekonomiye olumsuz etkileri de bir diğer gündem maddesi oldu. İş insanları, artan kutuplaşmalara da son verilmesini talep etti. İş dünyasının bir diğer şikâyeti de üretim ve ihracatın artırılması için yapısal reformların acilen hayata geçirilmesi olurken, enerji sektöründe yabancı yatırımcıların yaşadığı sorunlar da konuşuldu. İş dünyasınca damga vergisinin kaldırılması ve Kalkınma Bankası’nın kurulması da talep edildi. Toplantıya katılan iş insanlarının seçime sayılı günler kala yapılan bu toplantının kronikleşmiş sorunların çözümünde işe yaramayacağını dile getirdikleri ve seçimlerden sonra yeniden ekonominin ana gündem maddesi yapılması ve bu konuda yol haritası hazırlanması için Başbakan’la bir araya gelmeyi talep ettikleri de öğrenildi. Toplantı talebi Yapı Kredi’nin geliri 7.3 milyar TL’yi buldu apı Kredi, yılın ilk dokuz ayındaki toplam aktif büyüklüğünü yılbaşından bu yana yüzde 27 artırarak 247 milyar 752 milyon TL’ye çıkardı. Yapı Kredi’nin toplam kredileri 216.9 milyar TL’ye, toplam mevduat hacmi ise 136.3 milyar TL’ye ulaştı. Bankanın toplam gelirleri ise bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 17 artarak 7 milyar 326 milyon TL’ye yükseldi. Yapı Kredi, 2015 ilk dokuz ayı konsolide net kârını 1 milyar 274 milyon TL olaFaik Açıkalın Y rak açıkladı. Yapı Kredi Üst Yöneticisi (CEO) Faik Açıkalın,“Nakdi kredilerimizi yılın başından bu yana yüzde 22 artırarak 153.7 milyar TL’ye, gayrinakdi kredilerimizi de yüzde 30 yükselterek 63.2 milyar TL’ye ulaştık” dedi. Bankanın aktif müşteri sayısının ilk dokuz ayda 512 bin artarak 11 milyona, toplam müşteri sayısının ise 21.1 milyona ulaştığını anlatan Açıkalın, “Hizmete giren yeni şube ve ATM’lerimizle bankacılık ağımızı da genişletmeyi sürdürüyoruz. Yılın ilk dokuz ayında açtığımız 12 yeni şube ile toplam şube sayımız 1.015’e, ATM ağımız ise yeni eklenen 584 ATM ile 4.217’ye yükseldi” diye konuştu. l Ekonomi Servisi 11 milyon müşteri Türkiye yıllık 50 milyar metreküp olan gaz ihtiyacının büyük bölümünü Rusya’dan karşılıyor. Rusya fiyatı indirmedi BOTAŞ tahkime gitti OTAŞ, Rusya ile doğalgazda fiyat indirimi konusunda anlaşma sağlanamaması üzerine tahkime gitme kararı alırken, bunu önceki gün Rus kamu enerji şirketi Gazprom’a iletti. Rusya’dan kontratlar kapsamında yılda 20 milyar metreküp doğalgaz alan BOTAŞ, Gazprom ile 1 Ocak 2015’ten geçerli olacak şekilde yüzde 10.25’lik indirim konusunda anlaşmış ancak imzalar atılmamıştı. Daha önce BOTAŞ’a ait olan ve devredilen kontrat B Akbank’tan ekonomiye 188 milyar liralık destek kbank’ın 2015 yılı ilk üç çeyrekteki finansal performansını değerlendiren Genel Müdür Hakan Binbaşgil, bankanın 2 milyar 898 milyon lira brüt kârından 676 milyon lira vergi karşılığı ayırdığını belirterek ilk dokuz ayın sonunda bankanın 2 milyar 222 milyon lira konsolide net kâr elde ettiğini vurguladı. Akbank’ın bu dönemde geçen yıl sonuna kıyasla toplam nakdi ve gayrinakdi kredilerinin yüzde 12 büyüyerek 188 milyar lira seviyesine çıktığını, aktiflerin de aynı dönemde yüzde 17 büyüyerek 255 milyar lira seviyesine yükseldiğini söyleyen Binbaşgil, “Toplam kredilerimiz vasıtasıyla ekonomimize sağladığımız desteği 188 milyar lira üstüne çıkar A Aktifler büyüdü dık. KOBİ ve kurumsal kredilerimiz vasıtasıyla reel sektöre verdiğimiz destek, yılın ilk 9 ayında geçen yıl sonuna kıyasla yüzde 18 artış göstererek 149 milyarın üzerine çıktı” diye konuştu. Akbank’ın yılın ilk 9 ayında yüzde 25 oranında artan toplam mevduatının, 152 milyar liranın üzerine çıktığını kaydeden Binbaşgil, bu güçlü büyümenin de daha fazla kredi desteği sağlamada elllerini güçlendireceğini kaydetti. l Ekonomi Hakan Binbaşgil Servisi lar kapsamında özel sektör de Rusya’dan yıllık 10 milyar metreküp gaz alıyor. Türkiye yıllık yaklaşık 50 milyar metreküp olan gaz ihtiyacının büyük bölümünü Rusya’dan karşılıyor. BOTAŞ’tan yapılan açıklamada, “BOTAŞ, 29 Aralık 2014’ten geçerli olacak şekilde, Rusya’dan aldığı doğalgazın fiyat revizyonu için tahkim sürecini başlatacağını Gazprom Export’a 26 Ekim 2015’te yazılı olarak bildirmiş olup, bu aşamadan sonra konu tahkim heyetinin ka rarıyla çözüme kavuşacaktır” denildi. Enerji Bakanlığı’ndan bir yetkili, “Rusya’dan almamız gereken bir indirim vardı ve bu konuda anlaşmıştık, yüzde 10.25 indirim başka gerekçelerle uygulamaya konulamadı. Tahkimde bu indirim alınacaktır” dedi. Gazprom ise kendisini doğalgazda fiyat indirimi yapmadığı için uluslararası tahkime götüren Türkiye ile mahkeme dışında anlaşmanın olasılıklar dahilinde olduğunu açıkladı. l Ekonomi Servisi ayıştay’ın kamu kurumlarındaki denetimlerin sonucu olan raporlar üç yıldır kamuoyundan gizleniyor. Hatta, bu kuruluşların birinci derecede hesap vermek zorunda oldukları Meclis’ten bile. Buna “kaçırmak” demek daha doğru. Aslında Sayıştay, sorumluluk alanlarındaki kurumları layıkıyla denetleyip kapsamlı raporlar hazırlıyor. Ancak, geçen yıl örneğini gördük; TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda sert tartışmalara da tanık olduk. Hazırlanan raporlar, milletvekilleriyle alay eder gibi üç beş sayfaya indirilerek Meclis’e gönderiliyor. Halkın parasının, hukuka aykırı harcandığını belgeleyen tespit ve olaylar raporlardan ayıklanıyor. Siyasi talimatla tabii. HHH 2013’te denenen bu yol, şimdi 2014 raporları için de yapılıyor. Sayıştay’ın 2014 denetim raporları yine ayıklanıp kırpılarak Meclis’e gönderilecek. Mesela Ziraat Bankası’nın 2014 denetim raporunun “otantik” versiyonunda, 90’lı yıllardaki kamu bankacılığı anlayışını hatırlatan örnekler bulunuyor. Bunların bir kısmı Sayıştay’ın daha önceki raporlarında da yer almış ve Meclis’te aleni tartışılmıştı. Olay bazında bir örnek verelim: HHH Banka bir firmaya, önce 2011’de 15 milyon TL kredi tahsis ediyor. Sonra bir de 2013’te 40 milyon TL daha. Bu kez firmanın dahil olduğu gruba. Firma finansman sıkıntısı yaşıyor: Yeniden yapılandırma talebinde bulunuyor. Talep kabul görüyor; firmanın 12.9 milyon TL’lik borcu, geçen yıl yeniden yapılandırılıyor. Bir yıl geçiyor. Banka bu firma için yeniden toplanıyor. Nisan 2015’te, grubun 48.1 milyon TL’si Ziraat’e olmak üzere mali kesime borçlarının 640 milyon TL’ye ulaştığı, yeniden yapılandırılmazsa borçlarını ödemesinin imkânsız olduğu tartışılıyor. Daha önce 18 bankanın dahil olduğu programa “Ziraat olarak biz de dahil olalım” deniliyor. 12.9 milyon TL’lik kredisi Kasım 2016’dan başlamak üzere 24 aylığına yeniden yapılandırılıyor. Sayıştay, bu hesapları inceleyip şöyle diyor: “Borçlarını ödeyemeyen firma borcunun yeniden yapılandırmasının temelinde, yabancı şirketlerle yapılacak ortaklıklarla şirket değerinin artması beklentisi var.” Ve ekliyor: “Bu beklentinin gerçekleşmesi, ağır finansman yükü altındaki banka açısından son derece güçtür. Çünkü şirket borçlarının özkaynaklarının çok üzerine çıkması, geçici bir likidite sıkıntısından çok, yapısal bir soruna işaret ediyor.” Bu ağır tablo karşısında firma borcunun iki kez yeniden yapılandırılmasını eleştiren Sayıştay, durumu BDDK’nin incelemesini istiyor. HHH Sayıştay’ın 2014 Ziraat Bankası raporunda reklam gideri verileri de yer alıyor. Geçen yılki reklam harcaması: 53 milyon 276 bin TL. Dağılımı ise şöyle: l TV yoluyla reklam gideri: 8 milyon 783 bin TL. l Banka hizmetleri: 21 milyon 217 bin TL l Gazete reklam gideri: 2 milyon 960 bin TL. l Dergi ve kitap reklam gideri: 1 milyon 278 bin TL. l Sinema, sosyal medya, radyo reklam: 1 milyon 873 bin TL. l Sponsorluk giderleri: 17 milyon 235 bin TL. Sıralamanın en büyük tutarı olan sponsorluk gelirinin 9.5 milyon TL’lik kısmı Ziraat Türkiye Kupası sponsorluk gideri olarak kayda geçiyor. Sonuç: Devlet, ortalama vatandaştan vergisini son kuruşuna kadar tahsil etmeyi biliyor. Bu onun hakkı. Fakat bütçe rakamlarının kamuoyuyla aleni paylaşıldığı bir sistemde, vergilerimizi kullanarak faaliyet gösteren kamu kurumlarının hesap vermesini beklemek de bizim hakkımız. Sayıştay raporlarının Meclis’ten kaçırılması, gerçeklerin ve sorunların ötelenmesinden başka bir anlam taşımıyor. S Garanti’den 2.7 milyar lira kâr aranti Bankası’nın bu yılın dokuzuncu ayı sonundaki net kârı, 2 milyar 716 milyon 338 bin lira oldu. Garanti’nin aktif büyüklüğü 293 milyar 253 milyon 206 bin lira seviyesine ulaşırken, nakdi ve gayri nakdi krediler aracılığıyla ekonomiye 223 milyar 250 milyon 816 bin lira destek sağladı. Türkiye’nin cazibesi azalıyor ABD’li Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, “Türkiye’nin büyüme hedefleri sınanıyor” başlığı ile verdiği haber analizinin spotunda “Ülkenin ekonomik çekiciliği, siyasi geleceğine ilişkin belirsizlik arasında azaldı” sözlerini kullandı. Türkiye’nin 2023 hedeflerine yönelik meydan okumaların gittikçe artmış gibi göründüğünü düşünen gazete, “Yavaşlayan büyüme, terör saldırılarındaki artış ve potansiyel olarak ayrıştırıcı olan parlamenter seçimlerine giderken uzun süreli siyasi belirsizliği olasılığı ortamında Türkiye’nin ekonomik çekiciliği azalıyor” yorumunu yaptı. l Ekonomi Servisi G Bankanın özkaynak kârlılığı yüzde 13.7, aktif kârlılığı ise yüzde 1.4 seviyesinde gerçekleşti. Garanti Bankası Genel Müdürü Fuat Erbil, “Piyasalardaki oynaklığın ve yüksek risk algısının devam ettiği 2015’in üçüncü çeyreğinde, sağlam bilanço yapımızı koruduk. Ekonomiye des teğimiz, sektör ortalamasının üzerinde bir artışla 223 milyar TL’yi aştı. Amacımız, müşterilerimize dokunduğumuz her noktada, en iyi müşteri deneyimini yaşatmak” dedi. l Ekonomi Servisi Fuat Erbil C M Y B