Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22 OCAK 2015 PERŞEMBE 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr SGK ve İşkur’da çalışan 33 bini aşkın memur, iki yıldır alamadıkları ikramiye için kampanya başlattı Memur ikramiyesini istiyor u KESK’e bağlı Büro Emekçileri Sendikası, 2012 yılından itibaren verilemeyen ikramiyelerin ödenmesi amacıyla dilekçe kampanyası başlattı. Dilekçelerin ardından yeniden bir dava süreci gündeme gelecek. Tepe Home Mobilya’da eylem Bilkent Holding’e bağlı Tepe Home Mobilya, Nakliyatİş üyelerini işten attı. İşçiler, firmanın Beylikdüzü’ndeki merkezi önünde direnişe başladı. Çalışanların verdiği bilgiye göre, Tepe Home Mobilya işvereni, “sendikalı işçilerin işlerini artık taşeron işçiler yapacak” diyerek, işçileri attı. İşten çıkarmalara tepki gösteren Nakliyatİş, şirketin Beylikdüzü’ndeki merkezi önünde önceki gün basın açıklaması yaparak direnişe başladı. Direnişteki Zet Farma işçilerinin de destek verdiği eylemde konuşan Nakliyatİş Genel Başkanı Ali Rıza Küçükosmanoğlu, işçileri taşeron cehennemine mahkum etmeyeceklerini ifade etti. Küçükosmanoğlu, kararın hukuksuz olduğunu da belirtti. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Türkiye İş Kurumu’nda (İşkur) çalışan yaklaşık 33.300 memur, iki yılı aşkın bir süredir alamadığı ikramiyelerini yeniden almak için ülke genelinde harekete geçti. Kamu Emekçileri Sendikası’na (KESK) bağlı Büro Emekçileri Sendikası (BES) tarafından başlatılan kampanya çercevesinde memurlar, ikramiyelerini yeniden alabilmek amacıyla dilekçe vermeye başladı. Yaklaşık 30 bin memuru ilgilendiren olayların başlangıcı 2011 yılı Kasım ayına dayanıyor. Söz konusu tarihte hükümet 666 sayılı bir kanun hükmünde kararname (KHK) çıkararak söz konusu kurumlardaki memurların aldıkları ikramiyeleri kaldırıyor. Daha doğrusu ikramiyelerin fazli mesai gibi aylık ücretlere yansıtılacağına dair bir düzenleme yapıyor. O döneme kadar memurlar ocak ve temmuzda olmak üzere yılda iki kez brüt asgari ücrete yakın miktarda ikramiye alırken en son 2012 Ocak ayında alınan ikramiye ile bu fasıl son buluyor. Ancak, düzenleme baştan bazı memurlara daha eşit davranıyor. Zira SGK’de çalışan iç denetmen ve müfettişler ikramiye almaya devam ediyor. BES Mali Sekreteri Ahmet Kesik’in verdiği bilgiye göre, düzenleme üzerine CHP Ana yasa Mahkemesi’ne dava açıyor. Anayasa Mahkemesi, söz konusu KHK’nin mali düzenlemelerle ilgili kısmını iptal ediyor. Çünkü hükümet, çalışanların idari hakları ile ilgili düzenleme yapabilir ancak mali hakları ile ilgili düzenmelerin yasa koyucu tarafından yapılması gerekiyor. 666 sayılı KHK çıktığı için daha önce var olan düzenleme ortadan kalktığı ve Meclis tarafından da yeni bir düzenleme de yapılmadığı için ortada yasal bir boşluk doğuyor. Denizli’de konuya ilişkin açılan bireysel bir dava gündeme geliyor. Davayı açan memur, mahkemeyi kazanıyor ve ikramiyeleri geçmişe dönük olarak alıyor. Davayı emsal göstermek isteyen sendikaya, mahmakeme; bireysel bir dava olduğu için emsal olamayacağını herkesin tek tek dava açması gerektiğini bildiriyor. Ancak aynı konuda aynı mahmekete açılan davada, mahkemede bu kez ödemeyi reddediyor. Gelişmeler üzerine de sendika, memurların tek tek çalıştıkları kurumlara ikramiyelerin ödenmesi için dilekçe verilmesi yönünde bir kampanya başlattı. SGK’nin belli müdürlüklerinde de basın açıklamaları yapılarak kamuoyu yaratılıyor. OECD: Türkiye ortalamanın altında Teşkilat’ın rapouna göre 2012’de belli bir aşama kaydedilse de eğitimde “eşitlik ve kalitenin sağlanması” bir zorluk olarak devam ediyor. Ekonomi Servisi Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), Türkiye’deki öğrencilerin matematik, okuma ve bilimler alanındaki performansında 2012 itibarıyla belli iyileşmeler sağlanmasına karşın bu becerilerin hâlâ OECD ortalamasının altında bulunduğunu açıkladı. Türkiye’de eğitim kurumlarının müfredat, değerlendirme ve kaynak tahsisi üzerindeki özerkliğinin üye ülkeler arasındaki en düşük düzeyde bulunduğunu belirten örgüt, “Türkiye’de öğrenciler, öğretmenleri ve eğitim ortamları konusunda olumlu görüşe sahip. Okullar ve eğitim ortamları, kırsal kesimden kent alanlarına nüfus akını dâhil birçok zorlukla karşı karşıya” saptamasında bulundu. OECD’nin yayımlanan “Eğitim Politikası Görünüm Raporu 2015” rapora göre; l Türkiye; İsrail, Polonya ve Portekiz ile birlikte 34 OECD ülkesi arasında, 20002012 yılları arasında PISA’nın “Okuma, Matematik ve Bilimler” alanında öğrencileri olumlu performans artışı gösteren dört ülkeden biri oldu. l Türkiye’deki öğrencilerin performansı, 2012 itibarıyla matematik, okuma ve bilimler alanlarında belli iyileştirmeler sağlanmasına karşın OECD ortalamalarının altında seyrediyor. l Türkiye’de öğrenciler, sosyoekonomik geçmişlerinin matematik üzerindeki etkisi açısından OECD ortalaması civarında performansa sahip. Rapora göre Türkiye “çocukların eğitime erişimlerinin iyileştirilmesi” konusunda çaba içinde. l Türkiye aynı zamanda, dezavantajlı, alt düzeyde imkânları olan sosyoekonomik geçmişten gelen öğrenciler arasında, özellikle ortalamadan yüksek başarısızlık oranına sahip. l Erken çocukluk eğitim ve bakımına kayıtlar, OECD ortalamasıyla karşılaştırıldığında hala düşük ve OECD ülkelerindeki 34 yaş çocuklar arasında görülen en düşük oran Türkiye’de. l Türkiye’de erken yaşta gruplandırma uygulaması, OECD içindeki en erken yaşlardan birinde, 11 yaşında yapılıyor. Karayolları işçisinden oturma eylemi Yargı kararlarıyla asıl işi yaptıkları kesinleşmesine rağmen kadroya alınmayan taşeron Karayolları işçileri, üyesi oldukları Yolİş Sendikası’nın bağlı olduğu Türkİş konfederasyonu binasında oturma eylemi başlattı. Sendikaları ve Türkİş’in kendilerine yeterince sahip çıkmadığını belirten işçiler, Türkİş Genel Başkanı Ergün Atalay ve Yolİş Başkanı Ramazan Ağar ile görüşmek istediler. Karayolları Genel Müdürlüğü’nde (KGM) çalışan ve Yargıtay’ın 2011’de verdiği karara rağmen hâlâ kadro verilmeyen 8 bini aşkın taşeron işçisi kararın uygulanmasını bekliyor. ‘MESS’ten şimdi de grev oylama taktiği’ Topla iş sözleşme görüşmeleri uyuşmazlıkla sonuçlanan metal işkolunda grev kararı alarak kısa bir süre önce işyerlerine asan Birleşik Metal İş Sendikası’nın örgütlü olduğu işyerlerinde işveren grev oylaması istedi. İlk etapta dört işyerinde oylama yapılacağı bilgisini veren DİSK’e bağlı Birleşik Metal İş Genel Başkanı Adnan Serdaroğlu, ancak bu durumun greve çıkmaya engel olmadığını belirterek, “Sözleşmenin masada çözülmesini arzu ederdik ancak uzlaşılamadı. Grev kararlarını astık. MESS’in isteğiyle dört işyerinde imza toplanarak grev oylaması istendi. Oylama 27 Ocak’ta yapılacak. 42 işyerinde örgütlü olduklarını ve 29 Ocak’ta greve çıkılacağını yineleyen Serdaroğlu, oylama yapılan işyerlerinde 20 Şubat’a kadar greve çıkalacağını söyledi. Adnan Serdaroğlu Adidas emekçinin ücretini ödemiyor İkitelli Organize Sanayi Bölgesinde kurulu bulunan İlkcan Tekstil işçilerinin kıdem tazminatlarının ve aralık ayı ücretlerinin ödenmesi için başlattığı eylemler sürüyor. İşçiler dün Mecidiyeköy’deki Adidas Türkiye temsilciliği önünü gelerek oturma eylemi yaptı. “İş ekmek özgürlük”, “Direne direne kazanacağız” sloganları atan işçiler sorunun çözülmemesi halinde Adidas satış mağazaları önünde eylemler yapacaklarını duyurdular. Eylem üzerine işçilerin yanına gelen Adidas Yetkilisi Enis Ün, yapacakları bir şey olmadığını ileri sürerek işçilere dava açmaları gerektiğini söyledi. İlkcan patronu ve bir dönem Beşiktaş Kulübü yöneticilerinden İlker Özbilek’e ulaşamadıklarını dile getiren Ün, işçilerin dağılmaması halinde polisi çağıracağını söyledi. İşçiler geri adım atmazken, sonunda İlkcan patronuna ulaşıldı. Yapılan görüşmede bir toplantı yapma kararı alındı. 4C’liye devlet eliyle sözleşme çilesi MUSTAFA ÇAKIR ANKARA Kurumları özelleştirildiği için Devlet Memurları Yasası’nın 4C maddesi kapsamına alınan 23 bin personelin çilesi bitmiyor. Şimdi de mevzuata aykırı olmasına karşın 4C’li personel ile farklı farklı sözleşmeler imzalandığı, sözleşme başlangıç tarihlerinin 1 Ocak’tan sonra başlatıldığı, bundan böyle yeni sözleşme yapılmayacağı belirtilmesine karşın sözleşme bitiş tarihlerinin 31 Aralık olarak yazıldığı ortaya çıktı. Hükümet 4C’lilerle ilgili olarak yasa değişikliği yaptı. 10 Eylül’deki yasa değişikliği ile 4C’lilere “yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanıncaya kadar istihdam edilme” hakkı getirildi. u Ne işçi ne de memur kabul edilen 23 bin 4C’linin sözleşmelerinde yine kurallara uyulmadı. Mevzuata aykırı olmasına karşın farklı farklı sözleşmeler imzalatıldı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik de, 4C’lilere emekli oluncaya kadar iş güvencesi sağlandığını, yeni yıllık sözleşmeye gereksinim olmadan çalışacaklarını açıkladı. Ancak duyurusu yayımlanan “tip sözleşmeye” karşın bazı kurumlarda 4C’li personele farklı içerikli sözleşmeler imzalatılmaya çalışıldığı ortaya çıktı. Bazı sözleşmelerin başlangıç tarihinin ise 1 Ocak 2015’ten sonraki tarihleri kapsadığı öğrenildi. Bazı kurumlarda ise imzalanan sözleşme nin bitiş tarihi konusunda belirsizlikler yaşandığı, kimi kurumlar sözleşme bitiş tarihi belirtmezken, kimilerinin de sözleşme bitiş tarihini 31 Aralık 2015 olarak belirlediği ifade edildi. 4C’li personelin yıllık çalışma süresi 11 ay 28 gün olarak belirlenmiş olmasına karşın bazı kurumların da söz konusu personele daha uzun süreli çıkış verdikleri, çalışanların mağdur edildikleri öğrenildi. Türkiye KamuSen Genel Başkanı İsmail Koncuk Devlet Personel Başkanlığı’na yazı gönderdi. Koncuk, 4C’li personelin 2015 yılına ilişkin sözleşmelerinde ortaya çıkan tereddütlerin giderilmesi amacıyla, kurumlara detaylı bilgilendirme yapılmasını, mağduriyet yaratan işlemlerin düzeltilmesini istedi. Doğuş Otomotiv Krone’yi satıyor Ekonomi Servisi Doğuş Otomotiv, Krone Doğuş Treyler’daki hisselerinin yüzde 49’unu satma kararı aldı. Doğuş Otomotiv’in Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda yayımlanan açıklamasına göre, şirket, Krone Doğuş Treyler Sanayi AŞ unvanlı şirkette, Doğuş Holding ile birlikte ödenmiş sermayesinde toplam yüzde 49 oranında sahip oldukları paylarının tamamının, diğer ortak olan Fahrzeugwerk Bernard Krone GmbH’ye satılarak devri hususunda görüşmelere başlanılmasına karar verildiğini duyurdu. Krone markası Türkiye pazarına 2003’te giriş yaptı. Krone Doğuş Treyler Ekim 2012’de üretime başladı. Firmanın İzmir Tire’deki tesisi 187 bin 400 metrekare üretim tesisi alanına sahip. Özelleştime değil kooperatif olsun Şeker fabrikalarının özelleştirilmesinden değil koou Soma B Termik Santral ihalesini alan Konya Şeker, peratif olarak çalışmalarından yana olduklarını söyle işçilere daha iyi koşullar vaat ederken özelleştirmeye yen Anadolu Birlik Holding İcra Kurulu Başkan Yardımcısı karşı çıkan emekçi, 28 gündür direnişte. Oruç Baba İnan, “Biz gerekli 61 yıllık tecrübeye sahip olyerlere önerimizi sunduk” dedi. AYŞEGÜL ALTIN duklarını söyleyen PankobirABD ve AB’nin yıllardır kooperatif sistemiyle çalıştığını ve başarılı Gıda ve tarım sa lik Genel Başkanı ve Konya olduklarını, Konya’da kendilerinin nayi kuruluşu Kon Şeker Yönetim Kurulu Başde aynı sistemle çalıştıklarını söyya Şeker, 2013’te kanı Recep Konuk, “Kanleyen Konuk, “Gelir dağılımı adil olmadığı zaman toplumlar dağı 985 milyon dola gal Termik Santralı’nı allır. Biz kooperatif ile gelirin taba ra Kangal Termik madan önceki ve sonraki na yayılmasını sağladık. Üretici Santralı’ndan son 18 ayı karşılaştırdığımızlere, ortaklarımıza pay aktarıyo ra Soma B Termik da üretimde yüzde 71 arruz. Kooperatif Türkiye’de yıllar Santral ihalesini de tış oldu. İşletme verimlidır ideolojik olarak yanlış bir şe685.5 milyon dola liği de yüzde 31 yükseldi. kilde algılandı” dedi. ra 13 Ocak’ta aldı. 294 kadrolu personel çalış2011’den beri gıda pazarından yüzde 1015 pay aldıklarını söy 165 megavat kurulu tırma zorunluluğu vardı, leyen Konuk’un hedefi, dünya gücündeki 6 üniteden 450 kadrolu personel çanın en büyük 5 gıda şirketi arası oluşan santralla bir lıştırıyoruz. Taşeron işçina girmek. “Bunun altı boş bir likte Konya Şeker’in ler 800900 liraya çalışıhayal olduğunu kimse düşünmesin” diyen Konuk, “Avantaj enerjide toplam büyük yorlardı, biz onlara 1500larımızı da haddimizi de bili lüğü 1500 megavata, 1600 lira veriyoruz” dedi. yoruz. Dünyanın en önem elektrikte pazar payı da Özelleştirmenin en geç 10 li 10 tarım havzasından bi yüzde 3.5’e ulaşacak. Her aya kadar tamamlanmasırindeyiz. Yaklaşık 250 bin şeker üreticisinin elektrik nı bekleyen Konuk, “Santhektarlık alanda on binde ürettiğini çünkü elektrik rala 300 milyon dolarlık lerce üreticiye sözleşkesintilerinin fabrikaya za yatırım yapacağız. Bölge meli tarım yaptırma rar verdiğini, o nedenle ter insanı da bundan faydaimkânına sahibiz” dedi. mik santral işletmeciliğinde lanacak” dedi. Konya Şeker’den işçiye vaat KISA... KISA... KISA... * Bankaların karşılıksız çıkan her çek yaprağı için ödemek zorunda olduğu miktar, yüzde 7.1 artışla 1.120 liradan 1.200 liraya yükseltildi. Bankalar, süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için, karşılığının hiç bulunmaması halinde, çek bedeli 1.200 lira ya da üzerinde ise 1.200 lira, çek bedeli 1.200 liranın altında ise çek bedelinin tamamını ödemekle yükümlü olacaklar. * Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, bina inşaatı maliyetleri 2014’te yüzde 9.5 yükseldi. Dördüncü çeyrekte işçilik endeksi bir önceki çeyreğe göre yüzde 1.1 artarken malzeme endeksi ise yüzde 0.2 azaldı. MERKEZ BANKASI CİNSİ DÖVİZ ALIŞ 2.3393 1.9135 2.7069 3.5334 2.6913 1.9329 7.9115 SATIŞ 2.3435 1.9260 2.7118 3.5519 2.7086 1.9417 8.0150 22 OCAK 2015 EFEKTİF ALIŞ 2.3377 1.9047 2.7050 3.5309 2.6873 1.9257 7.7928 SATIŞ 2.3470 1.9376 0.36613 2.7159 3.5572 2.7127 0.28952 1.9491 8.1352 0.30844 0.62860 2.0041 Tesİş: Soma’dan göç başladı Soma B Termik Santralı’nda 750 kamu, 750 taşeron ve 150 memur çalıştığını söyleyen Türkiye Enerji, Su ve Gaz İşçileri Sendikası (Tesİş) Soma Şube Başkanı Bedri Demiraslan konu hakkında şöyle konuştu: “Özelleştirmeye karşı olduğumuz için 28 gündür çadır direnişimizi sürdürüyoruz. Ankara’ya gittik ve özelleştirmenin ertelenmesini istedik. Özellikle AKP milletvekilleri söz verdiler ama henüz yayımlanmadı. Şirketin Kangal Termik Santralı’nda çalışanlarının memnun olduklarını duyuyoruz ama garanti değil. Birkaç yıl sonra karşımıza ne çıkacağını bilmiyoruz. Ereğli, İskenderun ya da başka alanda özelleştirilmiş herhangi bir yerde işçiler sürekli işten çıkarılma tehdidiyle karşı karşıya. Soma’daki maden faciasından sonra işsizlikten göçler başladı. Burada devletin garantili bir şekilde işe alması gerekiyor.” 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 100 JAPON YENİ 0.36350 0.36529 0.36325 0.28590 0.28886 0.28570 0.30568 0.30773 0.30547 0.62279 0.62392 0.61812 1.9834 1.9965 1.9761 C M Y B