Katalog

26 EYLÜL 2014 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Merkez Bankası TL’de artan değer kaybı nedeniyle kısa vadeli faizleri sabit tuttu Faize IŞİD rötarı u IŞİD ve Fed kaynaklı risklerle sıkışan Merkez, bugüne kadar yaptığı faiz indirimlerinde en önemli neden olarak gösterdiği ‘risk iştahındaki artış’ beklentisini politika metninden çıkardı. Merkez, faizde değişikliğe gitmekten kaçınırken, dolar mevcut risklerle 2.2674 TL’ye çıktı. PELİN ÜNKER Koç: Barış olmadan kalkınma olmaz Ekonomi Servisi Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa V. Koç, Türkiye’nin iki kıtayı birleştiren inanılmaz fırsatlarla dolu bir coğrafyada yer aldığını vurgularken, bölgenin uzun vadeli bir değişim ve dönüşüm sürecinde olduğuna dikkat çekti. Koç, “Yakın coğrafyamızda yaşananlar gösteriyor ki, ‘barış, demokrasi, insan hakları ve kalkınmadan’ biri olmadan diğeri olmuyor” diye konuştu. Koç, “Tüm dünyada jeopolitik risklerin yükseldiği bir dönemden geçiyoruz” dedi. Koç Holding’in Anadolu Buluşmaları’nın 23’ncüsü, Mustafa V. Koç’un katılı Mustafa V. Koç mıyla ‘Türkiye’den uzak durun’ Ekonomi Servisi Gelişen piyasa paralarındaki bu ayki değer kaybından sonra Capital Economics, yatırımcıların daha seçici olmaları ve cari açık fazlası olan ülkeleri tercih etmeleri gerektiğini açıkladı. Capital Economics, Asya ülkeleri gibi daha güçlü büyüme beklentileri olan ülkelerin, ABD’de yaklaşan sıkı para politikası dönemine daha dirençli olacaklarını belirtti. Araştırma şirketi bunun aksine Türkiye, Brezilya ve Güney Afrika gibi büyük cari açığı ve zayıf büyüme görünümü olan ülkelerin para birimlerinin elden çıkarma riski en yüksek paralar olduğunu ifade etti. Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo faizini beklendiği gibi yüzde 8.25’te sabit tutarken, faiz koridorunun üst ve alt bantlarında da değişikliğe gitmedi. PPK metninde, “Enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana dek para politikasındaki sıkı duruş sürdürülecek” denildi. Ancak metinde, daha önceki aylarda vurgulanan “küresel risk iştahındaki artış ve gelişmiş ülke merkez bankalarının sabit getirili menkul kıymet faizlerindeki düşüş”ten bahsedilmemesi dikkat çekti. Merkez Bankası mayıs, haziran, temmuz aylarında yaptığı toplam 175 baz puanlık indirimlerde, artan risk iştahıyla TL’deki oynaklığın azaldığına işaret ediyordu. Ancak mayısta 2.0890 seviyesinde olan dolar/TL kademeli faiz indirimlerinin ardından yeniden yükselişe geçti ve en son dün 2.2674 ile 8 ayın zirvesine çıktı. Merkez Bankası’nın faizi olağanüstü bir toplantıyla 425 baz puan yükseltmek zorunda kaldığı 29 Ocak tarihinden önce kur 2.39’a çıkarak tarihi rekorunu kırmış, kararla birlikte kurdaki yükseliş yerini düşüşe bırakmıştı. Son bir aylık süreçte ise hem risk iştahında azalma hem de gelişmiş ülke faizlerinde yükseliş yaşanıyor. Bunun nedeni ise IŞİD kaynaklı jeopolitik riskler ve ABD Merkez Bankası’nın faizi daha erken artıracağına yönelik açıklamaları. Küresel piyasalarda yaşanan bu gelişmeler Merkez’in faiz indirimi konusunda hareket alanının daraldığını gösteriyor. Öte yandan IŞİD riski, yabancı yatırımcıların bölgeye yakın olan Türkiye’ye yatırım yapma olasılığını da zayıflatıyor. Böyle bir ortamda faizlerin indirilmesi yabancı ve yerli yatırımcılar için yeterli olmayabilir. Bu noktada, hükümet yetkililerinin Merkez’e faizi indir baskısının son dönemde azalması da bunu teyit ediyor. Kurdaki yükseliş sonrası, “Birikimli döviz kuru gelişmelerinin yıllık enflasyon üzerindeki olumsuz yansımaları kademeli olarak azalmakta” söylemi de PPK metninde yer almayan söylemler arasında bulunuyor. Zira enflasyon verilerine bakıldığında kurdaki artışla birlikte tüketici fiyatlarının da (TÜFE) kademeli olarak arttığı görülüyor. Ağustosta TÜFE yüzde 9.54’e çıkarak çift haneye bir adım daha yaklaştı. Diğer yandan Fitch 3 Ekim’de Türkiye’nin notunu açıklayacak. Kuruluş en son yaptığı toplantıda Merkez Bankası’nın siyasi baskı altında olduğuna vurgu yapmıştı. İzmir’de yapıldı. Koç toplantıda şu açıklamaları yaptı: l Koç Topluluğu, kurucumuz merhum Vehbi Koç’un düsturu ile her zaman öncelikle ülkemizin kalkınması için çalışmayı ilke edinmiştir ve ne mutlu ki, kurucumuzun hayallerinin de ötesinde bir başarı yakalamıştır. Her zaman olduğu gibi hep daha iyiye doğru yürümeyi, yatırım yapmayı ve çok çalışmayı sürdüreceğiz. l Topluluğumuz geçen iki yılda toplam 11.3 milyar TL yatırıma imza atmıştır. 2014’ün ilk yarısında gerçekleşen kombine yatırımlarımız bir önceki yıla göre yüzde 8 artarak 2.8 milyar TL olmuştur. l Koç Topluluğu, geçmişte olduğu gibi gelecekte de, ülkemize olan inancıyla, katma değer yaratmaya, yatırım yapmaya, istihdam sağlamaya ve gücümüzü aldığımız ülkemizin daha da güçlenmesi için her konuda takipçi olmaya devam edecektir. Boyner, AKP’li Ekonomi Servisi Boyner Holding Yönetim Kurulu Başkanı Cem Boyner, AKP Milletvekili Oktay Saral’ın, TÜSİAD toplantısı sonrası kendisine yönelik söylediği sözleri yargıya taşıyacağını açıkladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın TÜSİAD Yüksek İstişare Toplantısı’nda kürsüye çıkışı esnasında Cem Boyner’in ayağa kalkmadığı yönündeki iddialar üzerine AKP’li Saral “Dışarıda bağlı oldukları insanların emrinde olan tasmalı insanlar bunlar” açıklamasını yapmıştı. Boyner yaptığı yazılı açıklamada “TÜSİAD toplantısı sonrasında manipule edilmiş görüntülerle gerçeklerin çarpıtılmasını ve buradan hareketle hakkımda ortaya atılan iftira ve yalanları üzülerek izliyorum. Son olarak Saral’ın husumet yaratma ve vekile dava açıyor hedef gösterme amaçlı beyanları basın organlarında yer aldı. Kişilik haklarıma ağır bir saldırı ve hakaret niteliği taşıyan bu seviyesiz beyanlar hukuki açıdan karşılıksız kalmayacaktır. Yargı nezdinde gerekli hukuki işlemleri 26 Eylül 2014 itibarıyla başlatacağım” dedi. Cem Boyner Migros’tan yeni nesil mağaza Ekonomi Servisi Migros, geleceğin mağazacılık standartlarını belirleyecek olan yeni nesil perakendecilik uygulamalarıyla donatılmış ilk mağazasını 60. yılında Maslak’taki UNIQ İstanbul’da hizmete açıyor. Yurt içi ve yurt dışı olmak üzere toplam bin 129 mağazada hizmet verdiklerini belirten Migros Genel Müdürü Özgür Tort, “2014 yılında verimliliğin yarattığı kaynakla birlikte 80 yeni mağaza açtık. Bu yılın sonunda ise 200’den fazla mağaza açılışı yapacağız” dedi. Tort, yıl sonu ciro hedeflerinin ise 8 milyar TL’yi aşmasını beklediklerini ifade etti. Yeni nesil mağazada, kasiyerli ve kasiyersiz çalışabilen yeni nesil kasalarla kapalı kasa dönemi sona ermiş olcak. “RehberiM” (İBeacon) gibi mağaza içinde fırsatları yakalatan perakende yeniliği, sebze ve meyveleri tanıyan akıllı terazi, mağazada olmayan ürünlerin siparişinin verilebildiği “Sınırsız Alışveriş” gibi teknolojik uygulamalar alışverişi hızlı hale getirecek. Birçok markanın kişiye özel hizmet verdiği ürün makinelerinin yer aldığı yeni nesil Migros’ta, mağaza personeli akıllı kimlik kartlarıyla, tüketicinin her sorusuna yanıt verebilcek. Özgür Tort, “Bu yılın ilk altı ayında yüzde 13 büyüdük. Teknolojiyi iyi kullanarak, verimliliğimizi daha da arttırmayı hedefliyoruz” dedi. Yurttaşın borcu Ekonomi Servisi Allianz’ın kişi başına düşen mali varlıkları dikkate alarak hazırladığı “Küresel Varlık Raporu”na göre, Türkiye, kişi başı ortalama 1.490 Avro net mali varlık ile en zengin 46’ncı ülke oldu. Listede ilk sırada İsviçre bulunuyor. Bu ülkeyi ABD izliyor. Bu yıl 5’incisi yayımlanan ve 50’den fazla ülkeyi mercek altına alan rapora göre, dünya genelinde mali varlıklar brüt 118 trilyon Avro’ya ulaşarak rekor kırdı. Kaybeden 65 milyon kişiye karşılık, neredeyse yarım milyar kişi 2013 yılından kazançlı çıktı. Rapora göre Türkiye’de borç da mali varlıklar da arttı. Türkiye’de 10 yılda yedi kat arttı brüt mali varlıklar, Doğu Avrupa ortalamasının üzerine çıkarak yüzde 18 büyüdü. Buna karşılık hane içi borçlarda da hızlı bir artış gözlemlendi. Türkiye’de 2013 sonunda borçların GSYH’ye oranı hâlâ yüzde 23.8 gibi düşük bir rakam olsa da, son 10 yılda yedi kat arttı. Rapor aynı zamanda uzun vadede global çapta orta sınıfın yükselişinin ivme kazandığını da ortaya koydu. Orta sınıf kategorisine giren popülasyon Latin Amerika için iki katına çıkarken, Doğu Avrupa’da ise yaklaşık 60 milyon insanla üç katına ulaştı. Bu rakamın onda birinden fazlası ise Türkiye’den geliyor.