Katalog

SAYFA CUMHURİYET 26 EYLÜL 2014 CUMA 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Beylerbeyi ve Çengelköy’de konut fiyatları 550 bin TL’den 650 bin TL’ye fırladı Devlet buraya akacak u Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İstanbul’da kullanacağı Çengelköy’deki Vahdettin Köşkü ve Beylerbeyi Sarayı çevresindeki konutlarda yüzde 10’un üzerinde fiyat artışı yaşandı. Bu bölgelerde ağırlıklı olarak devlet görevlilerinin yalı ve tarihi bina araması da dikkat çekiyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İstanbul’da ikamet edeceği ve ofis olarak kullanacağı mekânlar belirlendikten sonra Çengelköy sırtlarındaki Vahdettin Köşkü ve Beylerbeyi Sarayı’nın yakınlarındaki yerlerde de konut fiyatları şu anda tavan yaptı. Vahdettin Köşkü ile Beylerbeyi Sarayı çevresindeki Cumhurbaşkanı Erdoğan için rahat hale getirmek için yeni kavşaklar ve yol genişletme çalışmaları yapılırken bölgedeki emlak sektörü de hareketlendi. Ana hareketlilik Beylerbeyi ve Çengelköy’ün mer Yanılgılar Zinciri Ekonomimizin içine girdiği çıkmazın, açmazın tek sorumlusu, müsebbibi olarak AKP iktidarını görmek doğru olmaz. 24 Ocak 1980 ekonomik kararları ile başlayan yanılgılar zincirinin, hatalar silsilesinin hazin sonucudur. Türkiye ekonomisinin kurtuluş reçetesi olarak sunulan, bir tür IMF uyarlaması olan 24 Ocak kararlarını anımsayalım: Özetle ekonomide sistem olarak planlı ekonomiden serbest pazar ekonomisine geçiliyor. Özelleştirme yapılarak devletin ekonomide ağırlığı azaltılıyor. Özel kesim teşvik ediliyor; kur, faiz, mal ve emek fiyatları da dahil fiyatların piyasalarda oluşumu benimseniyor. Sermaye ve kambiyo kontrolleri hafifletiliyor, kaldırılıyor. Yabancı sermaye girişi özendiriliyor. İthal ikamesi yerine ihracat çekişli büyüme stratejisi uygulamaya konuluyor. Türkiye’nin dış borcu 1315 milyar, iç borcu da düşük düzeylerde olduğundan dış ve iç borçlanma ile programın finansmanı hedefleniyor. Destek, teşvik için vergileme yerine borçlanma yolu seçiliyor. Ekonomik dengelerin fiyat hareketleri, faiz ve kur serbestisi ile sağlanacağı varsayılıyor. Fiyat hareketleri hangi mal ve hizmetlerin üretilmesi gerektiği konusunda girişimcilere yol gösterirken faiz serbestisinin yatırımtasarruf dengesini, kur serbestisinin de dış ticaret dengesini sağlayacağı öngörülüyor. Faizlerin düşüşü yatırımları, faiz yükselişi tasarrufları özendirirken kur yükselişinin ihracatı artıracağı, ithalatı da kısacağı böylece ekonomide dengelerin oluşacağı savunuluyor. Programın varsayımlarının, öngörülerinin, stratejisinin tümüyle yanılgı olduğunu ileri sürenlerin önerileri, görüşleri dikkate alınmıyor. Serbesti, borçlanma ile finansmanının uyuşturucu etkisi, kısa sürede olumlu olarak karşılanıyor. Ekonomi bir süre sonra enflasyondevalüasyon sarmalına kapılıyor, vergi teşvikleri, iç borçların artışı, faizlerin yükselmesiyle bütçe açıkları büyüyor, faiz giderleri cari harcamaların önemli bölümünü oluşturuyor, vergi gelirleri, kalkınmanın finansmanında değil faiz ödemelerinde kullanılmaya başlanıyor. Devletin borçlanma gereğinin artması, devlete borç verme bankacılığının, özür dilerim yeniden hortlamasına yol açıyor. Bankalar yurtdışında, borçlanıp devlete borç vermeye başlıyor. Ekonomi kriz eşiğinde iken 1993 yılında istikrar önlemleri alınacağına faizler indirilerek, dış ve iç denge daha da bozularak, ekonomi daha hızlı ve şiddetli bir şekilde krize sokuluyor. 1994 istikrar önlemleri, bozulan dengeleri sağlayamıyor. Enflasyon, devalüasyon bütçe açıkları, dış dengesizlik süreğenleşiyor. 1999 yılında, 2000 yılı enflasyon mücadele programı hazırlanıyor. Para politikası stratejisi olarak döviz kuru hedeflemesi seçiliyor, USD ve Avro’dan oluşan sepet çıpa olarak benimseniyor. Hatta daha ileri gidilerek para kuruluna benzer uygulama yapılıyor. Dolaşıma para çıkarılması Merkez Bankası’nın döviz varlığının artmasına bağlanıyor; bankanın iç varlıkları sınırlanıyor, devlete ve bankalara borç verme olanağı kaldırılıyor. Merkez Bankası’nın en önemli işleri olan likiditenin, kredinin son durağı olması engelleniyor. Doğal olarak ekonomi kısa sürede tarihinin en büyük krizlerinden birine giriyor. Kurtarma planı aslında ekonominin hiçbir sorununa çözüm getirmiyor. Başarılı gibi görünmesi tümüyle dış döngüsel hareketlerin sonucudur. AKP iktidarı için elverişli koşullar: (1) Dünya ekonomisinin 20022007 döneminde hızla büyümesi, 2007 sonrası da likidite bolluğu, (2) hane halkı borcunun çok düşük düzeyde oluşu, (3) 2002 yılına kadar özelleştirmenin sınırlı boyutta kalışıdır. Dış borçlanma, hane halkının tüketici kredisiyle tüketiminin artırılması, özelleştirmenin sağladığı 5060 milyar USD, AKP iktidarının ekonomik başarısı olarak görülüyor. Dış borçlar 400 milyar USD’ye ulaştı, hane halkının yıllık borç yükünün, gelirinin oranı yüzde 50 düzeyine yükseldi; kamunun toplam borcu yurtiçi 600 milyar TL’yi aştı; ihracatın ithalatı karşılama oranı üçte ikiyi geçemedi. Tasarrufların, GSYH’ye oranı yüzde 10.0’lara değin geriledi. Tek bir dış denge dahi sağlanamadı. Doğal olarak ekonomi uzun dönemli enflasyon sürecine girdi. Şimdi bahane aranıyor. kezinde yaşanıyor. Boğaziçi Köprüsü’nün ayağında bulunan bu iki semtte yer almak ve Cumhurbaşkanı’nın bulunduğu lokasyona mümkün olduğunca yakın olmak amacıyla olan devlet erkânı da buralardan konut almak için sıraya girdi. Bu nedenle devlet erkânının Ferah Mahallesi, Güzeltepe, Kirazlıtepe gi bi ikincil lokasyonlar yerine Beylerbeyi ve Çengelköy’ün ana kalbinde bulunmak ilk tercih nedeni. Devlet erkânı ve çevresi de bu bölgede ağırlıklı olarak yalı ve tarihi bina alma arayışına girdi. Altın Emlak Genel Müdürü Hakan Erilkun’un verdiği bilgilere göre Beylerbeyi’nin merkezinde ortalama 100 met rekare büyüklüğünde bir konut daha önce 550 bin TL civarında satışa sunulurken Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden sonra bugün aynı konutun değeri 600 bin ile 650 bin TL civarına yükseldi. Devlet erkânı ve çevresinin tercihi ise elbette ki yalılar ve tarihi yapılar. Ancak belirtilen güzergâhtaki emlaklarda yaşanan bu yoğun talep konutta da hareketlilik yaşanmasına neden oluyor. Bu nedenle 3+1 daireyi Beylerbeyi ve Çengelköy’ün merkezinde en az 3 bin TL’den az bir fiyata kiralamak mümkün değil. Beylerbeyi ve Çengelköy’deki konut ve kira fiyatlarının da talebe göre önümüzdeki dönemde daha fazla artması bekleniyor. SEKTÖRDEN l Erpiliç, Rehber Yeminli Mali Müşavirlik, Çarıkçı Grup, GLS Genel Lojistik, 250 milyon dolarlık yatırımla, Türkiye’nin ilk tatil kasabası, Narven Termal Kasaba’yı inşa ediyor. Bolu’da hayata geçirilecek proje 450 bin metrekare alanda, 7200 yatak kapasiteli olacak. 2 etap olarak hazırlanan Narven’in ilk etabının ilk bölümü 2015 yılı Aralık ayında misafirlerini ağırlamaya başlayacak. lAktaş İnşaat, oteller zinciri Choice Hotels ile yaptığı anlaşma ile turizm sektörüne girdi. Aktaş İnşaat 145 milyon dolarlık yatırımıyla Şişli’de 450 yatak kapasiteli Clarion Hotel&Suites’i hizmete sunarak dünyada 6500’e yakın otele sahip Choice Hotels zincirinin Türkiye’deki ilk temsilcisi oldu. Clarion Hotel & Suites Istanbul Şişli’nin 45’i suit olmak üzere 135 odası bulunuyor. l Ferko İnşaat’ın Levent’te hayata geçirdiği yeni projesi Ferko Signature projesinin yüzde 53’ü satıldı. 30 ayda tamamlanması hedeflenen proje, metrekaresi 8 bin 200 dolar ile 12 bin dolar arasında değişen fiyatlarla satılıyor. l Bakyapı Konya’da hayata geçireceği Konya Prestij Park projesi için 100 milyon liralık yatırım yapacak. 51 dönüm arsa üzerinde yükselecek 642 konuttan oluşuyor. 2015’in haziran ayında teslim edilmesi planlanan projede, daire fiyatları 119 ile 199 bin TL arasında değişiyor. Taş Yapı’dan Stay Well konsepti Taş Yapı, Bağdat Caddesi’nin merkezinde Four Winds Residence projesinde tanıtım yüzü olarak Osman Müftüoğlu ile “Stay Well” konseptini seçti. Osman Müftüoğlu ve ekibi Stay Well konsepti ile ilk kez bir residence projesinde kişiye özel sağlık hizmetlerinden, kişiye özel fitness eğitmenliğine kadar beklenen tüm hizmetleri verecek. Söz konusu hizmetler arasında; aktif hayat için kişiye özel fitness danışmanlığı, pilates, yoga danışmanlığı, kişiye özel diyetisyen hizmetleri, İntermed işbirliği ile laboratuvar hizmetleri, hemşire hizmetleri bulunuyor. 44 dönüm arazi üzerine kurulan Four Winds 4 bloktan oluşuyor. 2+1, 3+1 ve 4+1 tipi dairelerin yer aldığı projede, dairelerin büyüklüğü 117 ile 350 metrekare arasında değişiyor. ‘Sea Pearl’e mahkeme ‘dur’ dedi Ekonomi Servisi Kuzu Grup, Sinpaş Yapı, Eksim Holding ve Qatari Diar ortaklığının 2 milyar 700 milyon dolar yatırım bedeliyle İstanbul Ataköy’de hayata geçirilecek ‘Sea Pearl’ (Deniz İncisi) projesi yargı kararıyla durduruldu. Dubai Cityscape Global fuarında geçtiğimiz hafta tanıtılan projenin inşaatı Bakırköy Belediyesi tarafından mühürlendi. Bakırköy Belediye Başkanı Bülent Kerimoğlu “Yeni bir karar alınıncaya kadar inşaat yapılmasına müsaade etmeyeceğiz” dedi. Kuzu Grup Yönetim Kurulu Üyesi Özen Kuzu ise yaptığı açıklamada “Tüm mevzuata uygun olarak gerekli izinler ve belgeler alınarak başlayan Sea Pearl projemizin inşaat faaliyetleri açılan dava neticesinde süreç gereği şu an için durdurulmuştur” dedi. Kuzu yapılacak incelemeler sonucunda projenin hukuka aykırı hiçbir tarafı olmadığının anlaşılacağını kaydetti. Toplam 127 bin 600 metrekare arsa alanı üzerinde yaklaşık 547 bin metrekare inşaat alanına sahip Sea Pearl’de 1401 konut, 8 rezidans, 17 ticari ünite ve 1 otel yer alacak. Sea Pearl’de metrekare birim fiyatı 7 bin 200 dolar ila 10 bin 550 dolar arasında değişiyor. Şahenk’ten Soma’ya yardım eli Ekonomi Servisi Soma’da gerçekleşen maden felaketinde vefat eden madencilerin, yüksek öğrenim çağına gelmiş veya halen yüksek öğrenimini sürdüren çocuklarına, üniversite eğitimleri boyunca burs sağlayacağını duyuran Doğuş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ferit F. Şahenk, sözünü yerine getirmek için Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı koordinasyonunda başlatılan yardım faaliyetleri kapsamında Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile protokol imzaladı. Kadın çalışan sayısı yüzde 29’a çıktı ZUHAL AYTOLUN WOLFSBURG Otomotiv sektörü, bu yılın ilk sekiz ayında 2013’ün toplamının yarısına ulaşamadı. İlk sekiz ayda 406 bin satış gerçekleştiren ve daralan sektör için Doğuş Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Aclan Acar, Özel Tüketim Vergisi’nin negatif etkisine değindi. Yüzde 20’nin üzerinde daralan pazarda, Doğuş Otomotiv pazar payını yüzde üç artırmış. Uluslararası GRI standartlarında hazırladığı Kurumsal Sorumluluk Raporu’nun beşincisini de açıklayan Acar, bu büyüklüğün aynı zamanda sorumluluk da getirdiğini söyledi. Rapor kapsamında paylaşılan verilere göre, Doğuş Otomotiv genel merkezi ve ra pora dahil olan 8 paydaşın A4 kâğıt tüketiminde, 545 bin kilo kâğıt ve karton geri dönüşüme gönderilmiş. Böylece 9 bin 265 ağacın kesilmesi engellenmiş. Atık yönetimi ve intermodal nakliye geçiş ile 5 bin 575 ton karbondioksitin atmosfere salınması önlendi. Bu da 253 bin 400 ağacın bir yılda çevreye yaptığı olumlu etkiye eşdeğer. Tüm Doğuş Otomotiv otomobil markaları arasında, satılan araç başına salınan karbon emisyonlarında 2011’den bu yana yüzde 7’lik bir iyileşme gerçekleştirilmiş. Kadın çalışan sayısının yüzde 29’a çıktığı kurumda, 21 öğrenciye istihdam sağlanmış. Trafik Hayattır eğitimleri de devam ediyor. 8 bin üniversite öğrencisine seçmeli trafik güvenliği dersi veriliyor. SERBEST PİYASA ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını ALIŞ 2.2570 2.8740 3.6760 2.3740 88.00 575.80 SATIŞ 2.2600 2.8790 3.6930 2.3870 88.35 598.99 MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI DÖVİZ ALIŞ 2.2482 26 EYLÜL 2014 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ SATIŞ 2.2523 2.2466 2.2557 1.9887 1.9667 2.0006 2.8659 2.8587 2.8702 3.6769 3.6552 3.6824 2.3782 2.3595 2.3818 2.0301 2.0135 2.0378 7.8648 7.6468 7.9828 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.9758 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 100 JAPON YENİ 2.8607 3.6578 2.3630 2.0210 7.7632 1 DANİMARKA KRONU 0.38369 0.38558 0.38342 0.38647 0.31036 0.31357 0.31014 0.31429 0.34999 0.35235 0.34975 0.35316 2.0526 2.0662 2.0450 2.0741 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.59939 0.60047 0.59489 0.60497