Katalog

SAYFA CUMHURİYET 6 AĞUSTOS 2014 ÇARŞAMBA kultur@cumhuriyet.com.tr 14 Şehir merkezlerini sanat binalarından arındırma adeta ‘kutsal bir görev’e dönüşmüş durumda KÜLTÜR 50 yazara teşvik Kültür Bakanlığı’nın destek vereceği edebiyatçılar belirlendi tekleneceğine de kurul karar verdi. Kültür ve Turizm Yönetmelikte, kurulda Bakanlığı’nca “Edebiyat kimlerin yer aldığı belirtilEserlerinin Desteklenmemezken, bakanlık da “kişilesi Hakkında Yönetmelik” rin etki altında kalmaması kapsamında bu yıl ilk kez için” üyelerin isimlerini sır verilecek destekler için, bagibi saklıyor. kanlıkça belirlenen kurulun Buna karşın, bakanlıktoplandığı ve 200’den fazça belirlenen ekipte, Dola başvuru arağan Hızlan ve İssından 50 kişiye kender Pala’nın u Destek teşvik verilmesi yanı sıra Türkikonusunda karaalacaklar arasında ye Yayıncılar Birra varıldığı öğreyeni isimler kadar, liği Başkanı Menildi. Celâl ile Badaha önce kitapları tin Roman, öykü, sın Yayın Birliyayımlanmış, şiir gibi edebiyat ği Başkanı Münir alanlarında destanınmış yazarlar Üstün’ün yer aldıteklenmeye değı konuşuluyor. ve şairlerin ğer bulunan kiÖte yandan, yöde bulunduğu şiler, bakanlığın netmelikte eserleonayının ardınre, “276 bin gössöyleniyor. dan, önümüzdeterge rakamının ki günlerde açıkmemur aylık katlanacak. sayısı ile çarpımından elde Destek alacaklar arasında edilecek miktarı geçmemek yeni isimler kadar, daha önüzere” destek verileceği bece kitapları yayımlanmış, talirtiliyor. Bu rakam yaklaşık nınmış yazarlar ve şairlerin 21 bin TL’ye denk gelirken de bulunduğu söyleniyor. görüştüğümüz bir bakanYönetmelik Aralık 2013’te lık yetiklisi teşviğin bu yıllık yayımlanmış ve başvurular bütçesi 530 bin lira olacak. 20 Haziran 2014’te son bulKurulca belirlenen 50 kişimuştu. Başvurular, bakanye, eserin niteliği ve türüne lık müsteşarı başkanlığında, göre 10 bin 20 bin TL araKütüphaneler ve Yayımlar sında bir ödeme yapılmasına Genel Müdürü Hamdi Turkarar verildiği öğrenildi. şucu ile 5’i bakanlıkça belirKişiler bedelin yarısını lenen kişilerden oluşan kurul sözleşme yapıldıktan hemen tarafından değerlendirildi. sonra, kalanını ise eserlerini Hangi eserin ne kadar destamamladıklarında alacaklar. ASLI ULUŞAHİN Sanat binalarının sürgünü ORHAN ALKAYA Dün AKM, Taksim Sahnesi, Emek Sineması, Muammer Karaca Tiyatrosu, bugün Şinasi ve Akün sahnelerinin bertaraf edilmesi çabalarıyla sembolleşen sürece topluca baktığımızda, son derece tehlikeli bir “arındırma politikası” ile karşı karşıya olduğumuz izlenimi, yalnızca doğmuyor, kendisini dayatıyor. Bu politika, şehir merkezlerini sanat binalarından arındırmayı, adeta kutsal bir göreve dönüştürmüş durumda. Şinasi ve Akün sahneleri, Ankara’nın sanat hayatında derin ize sahip bir binanın içinde yer alıyor. Tunus Caddesi’ndeki Şinasi, bir grup genç sanatçının girişimiyle, 1975’te Çağdaş Sahne adıyla kurulan devrimci sanat girişiminin de başladığı mekân. Atatürk Bulvarı tarafındaki Akün ise sinema salonu olarak çalıştığı 911 koltuklu yıllarda, Ankara’nın en şaşaalı sinema salonuydu. Devlet Tiyatroları’nın bu iki sahnesini barındıran bina, bir kamu konsorsiyumu olan Emek İnşaat’ın malı ve bugünlerde ısrarla özel girişime satılmaya çalışılıyor. İstanbul sinema hayatının “tektaş”ı Emek Sineması’nın müştemilatında yer aldığı Cercle d’Orient binası da bu konsorsiyumun elindeydi ve çoktan satıldı. Cercle d’Orient’ın ana binası içinde bir de tiyatro salonu vardı, 765 koltuklu Yeni Komedi Sahnesi. İstanbul Şehir Tiyatrosu’nu yirmi yıl ağırlayan bu sahne, Emek protestoları sürerken külliyen unutu ki bu a erkezd e r seküler n tasfiye edi ındırma, san at lm h kökten afızanın silinm esi politikası, binalarının Akün, ü ciliğin tezah esine dönü aynı zaman k d ü ç beş a ğaç değ rü. Yani soru anakronik b a ir n i l . B u, s atha dö AKM, Şinasi, nük bir rumda. saldırı. .. 1914’te yapılan ve son olarak Devlet Tiyatroları Taksim Sahnesi ismini taşıyan tarihi Majik binası da havuz müteahhitlerine satılarak tümden yok edildi. Muammer Karaca Tiyatrosu yıllardır kapalı ve akıbeti belirsiz. Sanatçıların çabalarıyla büyük ölçüde kurtarılan Muhsin Ertuğrul Sahnesi’ni dışarıda tutarsak, İstanbul’un merkezi, sanat binalarından arındırılmış durumda bugün. Sahne sayısı iki elin parmaklarını az geçen başkentimiz de, bu lup gitmişti. Emek’in freskoları itinayla sökülürken, yıllardır çökük kubbesiyle gökyüzünü seyreden Yeni Komedi, “vefa”nın bir semt adı değil, bir hafıza meselesi olduğunu ispatlamaya çalışır gibiydi. İstanbul’un merkezinde, şehrin opera, bale, senfonik müzik, tiyatro ihtiyaçlarına bir arada cevap veren yegâne sanat binası olan Atatürk Kültür Merkezi, 30 Mayıs 2008’den bu yana kapalı ve göz göre göre çürümeye, korozyona terk u Mer k edilmiş due zde m arındırma politikası ile karşı karşıya. Bu arındırma politikası esasen iki referansa dayandırılıyor. İlki ve hemen okunabilecek olanı, şehir merkezlerinin artan cazibesi ve metrekare fiyatlarıyla, yüksek rant getirisi vaat etmesi. İkincisi ve sıklıkla gözden kaçanı ise merkezde sembol değeri taşıyan kutsallık atfedilen yapıların tersine, sanat binalarının seküler semboller olarak evrilmiş olması. İlki, bütün dünyada yaşanan bir problem. Günümüzde, sanat binaları, şehrin sosyal hayatıyla uyumlu hareket edebildikleri oranda ayakta kalma şansına sahip. Bu durum, sanat binalarının maksimum saat içerisinde şehirli kullanıcının ihtiyaçlarına cevap verebilmelerini gerektiriyor. İlk etkili ve tartışmalı örneği Paris’teki Centre Pompidou olan çok amaçlı bina asla çok amaçlı salon değil modeli, sanat kullanıcıları tarafından peşin tartıya vurulmamalı. AKM örneğinde karşılaşıldığı türde tuzaklara dikkat kesilinmeli. İkincisi ise, seküler İslamyoğun toplumların kadim problemi. Burada, Türkiye’nin yalnız ve güzel bir ülke olduğunu da unutmamak gerekiyor. Merkezdeki bu arındırma, sanat binalarının merkezden tasfiye edilmesi politikası, aynı zamanda seküler hafızanın silinmesine dönük anakronik bir köktenciliğin tezahürü. Yani sorun AKM, Şinasi, Akün, üç beş ağaç değil. Bu, satha dönük bir saldırı... Çeşme’de ‘Süt & Şeker’ Kültür Servisi Babylon Çeşme’de dans dolu geceler devam ediyor. Alman house müziğinin efsane ikilisi Milk & Sugar, 08 Ağustos’ta Babylon Çeşme’de sahnede olacak. Alman DJ, prodüktör ve plak şirketi sahibi olan ikili Milk & Sugar, şu sıralar listelerin zirvesinde yer alan “Canto Del Pilón” single’ı ve sevilen mixleriyle müzikseverlerle buluşacak. Milk & Sugar, house müziğe getirdikleri özgün sound ile kısa sürede tanınırlıklarını artırdı ve dünyanın en iyi kulüplerinde ve partilerinde boy göstermeye başladı. İsrail’in Filistin’e saldırıları, Amerikan sinemasının kalbinde ‘iç savaş’ çıkardı Hollywood ikiye bölündü Kültür Servisi Son bir aytopa tuttular ve sinemanın başkendır İsrail’in Gazze Şeridi’nde Fitindeki “iç savaş”ı tırmandırdılar. listin halkına karşı giriştiği saldırıBir zamanların “Geceyarısı lar, ABD sinema endüstrisinin kalKovboyu”nun oyuncusu Jon Vobi Hollywood’un ikiye bölünmesine ight, Hollywood Reporter’da yaneden oldu. yımlanan açık mektubunda, “BeAralarında Javier Bardem ve Pe nim adım Jon Voight ve çok kıznelope Cruz’un da bulunduğu çok gınım. Penelope Cruz ve Javisayıda sanatçının Filistinlilerle daer Bardem gibilerinin dünyanın yanışma içinde oldört bir yanına Yaduklarını seslenhudi düşmanlığı yayu Javier Bardem, dirmeleri, İsrail ve maları ve yol açtıkPenelope Cruz, Selena Yahudi sermayeları zararın farkında siyle güçlü bağları olan bile olmamaları yüreGomez, Jonathan Hollywood’da bağimi dağlıyor” dedi. Demme, Rihanna gibi zı ünlülerin tepkisiyle Bilindiği gibi, arasayıları gittikçe artan karşılaştı. larında Cruz ve Hollywood’un ünlüler İsrail’in Filistin’e Bardem’in de bulun“İsrail eleştirilduğu yüzden fazla İssaldırılarına karşı mez” kuralını yerle panyol sanatçı, İsrail’i çıkarken, Jon Voight, bir eden yıldızların “soykırım uygulaJoan Rivers, Howard sayısı hızla artarken, makla” suçlamıştı. Barbadoslu R&B Jonathan Demme ise Stern gibi sanatçılar ve pop şarkıcı“Bence olup bitenİsrail’in yanında yer sı Rihanna’dan ler, masum hayatlaalıyor. Emmy ödülra son vermek ve bir küllü ABD’li oyuntürü yok etmekle ilgili. cu ve şarkıcı Sele1960’lardaki hippilik döna Gomez’e kadar pek çok sanatçı nemimden bu yana olaylara pasifist İsrail’e sert eleştiriler yöneltiyor. yaklaşımımdan hiç bu kadar utan“Kuzuların Sessizliği” filmiyle mamıştım” demişti. Oscar alan ABD’li yönetmen JonatRihanna ise iki hafta önce, 36 milhan Demme de, İsrail’e karşı sessizliyon hayranına “Filistin’e özgürğini bozanlar arasında. lük” yazılı bir tweet atmış, ancak alBuna karşılık, Hollywood’un İsrail dığı tepkiler üzerine 8 dakika sonyanlısı şöhretlerinden, oyuncu ve Ange ra tweet’i silmişti. Rihanna’ya yakın lina Jolie’nin babası Jon Voight, oyun kaynaklar, şarkıcının “taraf tutmadıcu, komedyen ve televizyon yıldızı ğını, yalnızca barış yanlısı olduğuJoan Rivers ve radyo ve televiznu” açıklamıştı. yon programlarıyla üne erişen İsrail saldırıları sırasında, son bir ay Howard Stern, verdikleiçinde, daha şimdiden büyük bir bölüri söyleşilerde ve sosmü sivil 1800 kadar Filistinli yaşamını yal medyada, Filisyitirdi, 9 binden fazla Filistinli de yatinlilerle dayanışma ralandı. İsrail tarafında ise 2 sivil ve 64 içine giren sanatçıları asker hayatını kaybetti. Jonathan Dem me 56. VENEDİK SANAT BİENALİ TÜRKİYE PAVYONU’NDA Sarkis’in yeni bir eseri yer alacak Kültür Servisi 9 Mayıs22 Kasım tarihleri arasında gerçekleştirilecek Venedik Bienali 56. Uluslararası Sanat Sergisi Türkiye Pavyonu’nda Sarkis’in yeni bir eseri yer alacak. Sunumun küratörlüğünü ise Defne Ayas üstlenecek. Sergi, İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın girişimi ve 21 destekçinin katkılarıyla, Arsenale’de 20142034 yılları arasında tahsis edilen, uzun süreli mekânda yer alacak. Mimar Sinan Üniversitesi İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’nde öğrenim gören Sarkis, ilk sergisini 1960 yılında İstanbul Sanat Galerisi’nde açtı. Resimle başladığı sanat hayatına heykelin yanı sıra disiplinlerarası (işitsel, görsel) enstalasyonlar gibi farklı sanat formları ekleyen sanatçının eserleri, aralarında Centre Georges Pompidou (Paris), Guggenheim Museum (New York), Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris (Paris), KunstundAustellungshalle (Bonn), Louvre Müzesi (Paris), Bode Museum (Berlin), Kunsthalle Düsseldorf’un bulunduğu birçok sanat merkezi, müze ve galeride sergilendi. When Attitudes Become Form sergisi (Kunsthalle Bern, 1969) ile Sidney, Şanghay, Sao Paulo, Moskova ve İstanbul bienalleri Sarkis’in katıldığı önemli sergiler arasında yer alıyor. Serginin küratörlüğünü üstlenen Defne Ayas, şu anda Hollanda’da Witte de With Center for Contemporary Art’ın direktörlüğünü yapıyor. Penelope Cruz Jon Voight Joan Rivers C M Y B