Katalog

SAYFA CUMHURİYET 20 MAYIS 2014 SALI 12 1935 yılında, Mustafa Kemal Atatürk’ün girişimi ile Türkiye’nin yeraltı kaynaklarını işletmek ve değerlendirmek üzere, sanayinin gereksinimi olan madenleri, endüstriyel hammaddeleri, enerjiyi üretmek amacıyla kuruldu. Burada dikkat edilecek en önemli nokta, birer kamu kuruluşu olan Sümerbank’ın da Etibank’ın da iki şapkaya sahip olmalarıydı. Biri “yatırımlar”, ikincisi ise bu yatırımlara maddi kaynak sağlayan “bankacılık” hizmetleridir. Türkçedeki “bir koyundan iki deri çıkmaz” sözünü çürüten bir yaratıcılık değil de nedir? HHH Ama sonra ne oldu? Sümerbank 1987’de bir “holding” olarak özelleştirildi! “Bankacılık” bölümü, 1995’te Garipoğlu Şirketler Grubu’na 103.4 milyon dolara satıldı. Hayyam Garipoğlu’nun bir cinayete ve Türkbank rezaletine adının karışması, Sümerbank’ın elinden alınmasına neden oldu. 2002’de kepenkleri indirildi! DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr ve kalkınmaya yönelik yatırımları gerçekleştirmek amacıyla Sümerbank’ı 1933’te, Etibank’ı 1935’te kurdu. Anadolu’da ilk imparatorluğu kuran halka, günümüzde özgün adıyla “Hititler” diyoruz. Cumhuriyetin başlangıç yıllarında Fransızca yabancı dil ağırlığına sahipti. Bu nedenle “Hitit” sözcüğü, Fransızca söylendiği biçimiyle dilimize “Eti” olarak geçmişti. Bu iki bankaya başka adlar verilemez miydi? Elbette verilebilirdi! Ancak Atatürk, Anadolu’nun geçmiş uygarlıklarına da sahip çıkılması için bu adları koydurarak, bu olguyu halkımıza her an anımsatmış oluyordu! O’nun için bu uygarlıkların kalıntıları, yalnızca “çanakçömlek” olarak değil, her an insanların bilinçaltında yaşamaları da önemliydi. HHH Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında 1925’te “Dostluk ve Tarafsızlık Anlaşması” imzalandı. Anlaşma, diplomatik temsilciliklerin kurulmasının yanı sıra ekonomik ilişkilerin de güçlendirilmesini öngörüyordu. Ruslar, önce Adana’da pamuk üretimini yönlendirip bu ilimizde bez fabrikasının kurulması için 8.5 milyon liralık kredi de açtılar. Kayseri ve Nazilli tekstil fabrikalarını kurdular. Bu yatırımlar, günümüzde Türkiye’nin tekstil dışsatımının öne çıkmasında altyapıyı oluşturdu. Yatırım halkın tasarrufuyla yaratıldı, Türkiye’de ilk modern tekstil kuruluşu olarak büyük bir üne kavuşmuştu. Sonraları demirçelik tesisleri, çimento fabrikaları, kâğıt ve selüloz tesisleri için de yatırımlara geçildi. Etibank da 14 Haziran Sümerbank! Etibank! tatürk, savaştan yeni A çıkmış genç Türk ekonomisine katkıda bulunmak Libya fena karıştı Dış Haberler Servisi Mart ayından bu yana üç başbakanın değiştiği ve halen yeni anayasanın hazırlanmadığı Libya’da parlamento ve çevresindeki bakanlık binalarına yapılan saldırıların ardından başbakanlığa ait konukevi hedef alındı. Saldırıda iki kişinin öldüğü, 66 kişinin yaralandığı açıklandı. Emekli Tümgeneral Halife Haftar’a bağlı silahlı gruplar başkent Trablus’taki geçici meclis binasına önceki gün silahlı saldırı düzenleyerek ateşe verince milletvekilleri tahliye edildi. Halife Haftar Haftar, radikal İslamcılara karşı yeterince mücadele etmediği gerekçesiyle geçici meclisin askıya alınması çağrısında bulunduktan sonra, “yönetime el koyma girişiminde bulunmadıklarını, geçiş sürecini istikrarsızlıktan kurtarmaya çalıştıklarını” söyledi. Bingazi’de yine Haftar’a bağlı güçlerle orduya bağ lı Ra’fallah esSehati Tugayı arasındaki çatışmalarda geçen hafta 79 kişi hayatını kaybetmiş, 141 kişi yaralanmıştı. Bingazi’de dün de bir askeri havaalanına füze atıldı. Ordu yetkilileri saldırıdan radikal İs(Fotoğraflar: AP) Silahlı grupların başkent Trablus’ta parlamento binasına saldırısı üzerine ordu birlikleri sevk edildi. İsyancı silahlı milisler parlamento, başbakanlık ve bakanlıklara saldırdı Yanan otobüs 31 çocuğa mezar oldu Etibank’tan AKP’ye Etibank’ın da “demir madenciliği ve demirçelik üretimi” Türkiye Demir Çelik İşletmeleri’ne, “kömür madenciliği” ise Türkiye Kömür İşletmeleri’ne devredildi. Bu alanlar kamu kuruluşlarına bırakılırken, bankacılık bölümü Cavit Çağlar’a satıldı. Yolsuzlukları mahkemelere düştü. Sanıkların üçer yıllık cezaları ertelendi. 2001’de de kapatıldı. Kömür üretimi sonra ne oldu, özelleştirildi. Sonra ne oldu? Taşeronlaştırıldı! Daha sonra ne oldu? Soma’da Türkiye tarihinin en acı kazasında 301 kişi taşeronlaşmaya kurban edildi! lamcıları sorumlu tutarken, can kaybı olmadığı açıklandı. Geçici meclis sözcülüğünden son gelişmelerin ardından yapılan açıklamada ise, Haftar yanlılarının girişiminin gayrimeşru olduğu, demokrasi karşıtı tüm girişimlerin engelleneceği belirtildi. Açıklamada, iddiaların aksine bütün askeri tesislerin kontrolünün, halihazırda savunma ve içişleri bakanlıklarında olduğu kaydedildi. Ordu İslamcıları göreve çağırdı Libya Genelkurmay Başkanlığı’nın İslamcı militanları başkent Trablus’u koru maya çağırdığı bildirildi. Haftar kuvvetleri ile İslamcı militanları karşı karşıya getirmeye çalıştığı belirtilen Genelkurmay Başkanlığı’nın Facebook sayfasında ülkedeki güçlü İslamcı grupların çatı örgütü Libya Merkez Savunma Platformu’na “iktidarın ele geçirilmesine karşı çıkın” çağrısı da yer aldı. El Kaide bağlantılı bir grup da Trablus için Haftar’a karşı harekete geçeceklerini duyurdu. Suudi Arabistan ise güvenlik kaygıları nedeniyle Trablus Büyükelçiliği’ni kapatacağını açıkladı. Avrupa Birliği de Libya’da gelişmelerden endişe duyulduğunu açıkladı. Dış Haberler Servisi Kolombiya’da kilisede ayinden çıkanları evlerine götüren bir otobüsün alev alması sonucu 31’i çocuk 32 kişi hayatını kaybetti. Olayın başkent Bogota’nın 750 kilometre kuzeyindeki Fundacion’da meydana geldiği, otobüste çoğu 14 yaşından küçük 50 kişinin bulunduğu belirtildi. Kurtulan çocukların, alevler içinde kalan otobüsün pencerelerinden kaçtığı belirtiliyor. Yetkililer, olayın nedeninin henüz anlaşılamadığını duyururken, bazı kaynaklar, otobüste kaçak yakıt taşındığını, bazı kaynaklar da otobüsün şoförünün sarhoş olduğunu ve çocukların yakıt deposunu doldurmasına izin verdiğini öne sürdüler. Otobüsün neden alev aldığına ilişkin soruşturma sürerken, otobüsün yolcu kapasitesinin 38 olduğu öğrenildi. Devlet Başkanı Juan Manuel Santos’un incelemelerde bulunmak üzere olay yerine gittiği de açıklandı. Kirli çizme! “Çizmelerimi çıkarayım da sedye kirlenmesin!” sözleri, bu olayın önemli simgelerinden biri oldu. Gaziantep’teki ilkokul 3. sınıf öğrencisi Mehmet Emin Tunç, yaralı işçi Yalçın’a göndermek üzere kendi harçlığı ile bir çift çizme aldı! Futbolcu Tümer Metin, Zonguldaklı bir maden işçisinin oğludur. Babasını maden kazasında kaybetmenin acısını çok iyi biliyordu. “Kirli çizmesi” ile simgeleşen maden işçisinin ev borcu vardı. Tümer Metin, işçinin borcunun ödenmesini yüklendi… Urfa Müftülüğü de sanki Yalçın’ın en çok buna gereksinimi varmışçasına kendisini 15 Haziran’da umreye şçi Murat Yalçın maden İ kazasından yaralı kurtuldu. Cankurtaran aracına alınırken götüreceklerini açıkladı… İsmailağa cemaati de Soma’ya 50 hocayı gönderdi. Amaç, halkın isyanını önleyici telkinler vermekti… Paralel devletten boşaltılan bu alan bu cemaate geçmiş olmalıydı! Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan imzalı bir genelge Resmi Gazete’nin ikinci baskısında yayımlandı. Erdoğan, listesi verilen bankalardaki yardım hesaplarına halkın bağışta bulunmalarını istiyordu. Burada bir yanlışlık var… Bilal oğlan Soma’ya yardım vakfı kurmalıydı. Bunun için bankalarda hesap açtırmaya gerek yoktu. Türkiye’deki her caminin önüne ayakkabı kutularının konulması yeterli olurdu! Tecavüz edip ölüme terk ettiler NİJERYA’DA KAÇIRILAN KIZLAR Dış Haberler Servisi Nijerya’da Boko Haram örgütünün geçen ay kaçırdığı kız öğrencilerden ikisi tecavüze uğramış ve ölüme terk edilmiş halde bulundu. Öğrencilerin kaçırıldığı Chibok kasabası yakınlarındaki Ba’ale köyünde ağaca bağlı halde bulunan kızların yara bere ve kan içinde olduğu öğrenildi. İngiliz Daily Mail gazetesinin haberine göre iki öğrenci, kızları aramak için oluşturulan sivil ekipler tarafından bulundu. Ekipteki en genç üye olan ve daha önce Boko Haram’ın elinde 2 yıl rehin tutulan 15 yaşındaki Baba Goni’nin rehberliğinin, kızların bulunmasını sağladığı bildirildi. Baba Goni, “Onlar için çok bir şey yapamadık. Kimseyle konuşmak istemiyorlardı. Sadece birbirlerine sarılıp ağladılar. Yapabildiğimiz tek şey onları bir araca bindirip polise teslim etmekti” diye konuştu. Boko Haram’ın kaçırdığı 276 kız öğrenciden 223’ü hâlâ kayıp. İngiltere’de yayımlanan Telegraph gazetesine göre ise Boko Haram’ın, elindeki kız öğrencilerin yarısını serbest bırakmaya hazırlandığı öne sürüldü. Gazeteye konuşan örgüte yakın Dış Haberler Servisi Güney Kore Devlet Başkanı Park Geunhye, 300 kişinin hayatını kaybettiği feribot faciasının tüm sorumluluğunu üstlendi ve ağlayarak halktan özür diledi. Park, televizyonlardan canlı yayımlanan konuşmasında, “İnsanların hayatı ve güvenliğinden sorumlu olması gereken Devlet Başkanı olarak samimiyetle özür diliyorum” diyerek yetersiz kalan sahil güvenlik birimini lağvedeceğini de açıkladı. Ağlayarak özür diledi Ölüme terk edilen kızlar, daha önce Boko Haram’ın elinde iki yıl rehin tutulan bir gencin rehberliğiyle bulundu. Kaçırılan kızların hâlâ bulunamamasına protestolar sürüyor (AFP) Haber Merkezi Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna sınırındaki Rus birliklerine geri çekilme emri verdi. Kremlin’den yapılan açıklamada, “Rostov, Belgorod ve Bryansk” bölgelerinde tatbikat yapan Rus birliklerine üslerine geri çekilme emri verildiği belirtildi. Kremlin’in “Rus birlikleri Ukrayna sınırından çekildi” açıklamasına NATO’dan ise yalanlama geldi. NATO, Ukrayna sınırındaki Rus askerlerinin üslerine çekildiğine ilişkin bir işaret görmediklerini açıkladı. Rusya’nın, Ukrayna sınırında 40 bin askeri bulunuyor. Rus askerlerinin sınırdan çekilmesi 25 Mayıs’ta Ukrayna’da yapılacak devlet başkanlığı seçimleri öncesi tansiyonu düşürecek bir adım olarak görülüyor. Putin, Rus birliklerine ‘çekil’ emri verdi Diktatör kim? hükümet yetkilisine halkın önünde eğilerek özür diletti. Devletin özür dilemesi olayına, Kuzey Kore’de hiç yüzünden battı. 286 öğrenci öldü ve 18 kayıp… Toplamı rastlanmadığına da yabancı 304! Bizim gözlemciler Soma kazası dikkati çektiler. ile eşdeğerde HHH Mısır’daki acı bir olay! gösterilerde Güney aşırı dinci Kore Devlet “Müslüman Başkanı Kardeşler” Bayan Park örgütünün Geunhye Rabia ve yöneticilerinden Muhammed kürsüye çıktı. Soma El Baltacı’nın kızı Esma Gözyaşları açılan ateşle öldürülmüştü. Bu içinde olaylar üzerine “Rabia” işareti olaydan duyduğu üzüntüyü Türkiye’ye de yansımıştı. bildirerek özür diledi. Başbakan, Esma için Sorumlular hakkında gereken hüngür hüngür ağlarken kovuşturmanın yapılacağını, “Rabia” işareti de bir daha böyle bir yapar olmuştu. olayın yaşanmaması Gazze’de yaşanan için önlemlerin olay için Başbakan alınacağını söyledi. HHH Yardımcısı Bülent Kuzey Kore’de 92 Arınç ve Dışişleri dairenin bulunduğu Bakanı Ahmet 23 katlı bir bina çöktü. Davutoğlu da Hangisi hüngürdemişlerdi. Ölü sayısının 300’ün diktatör? üzerinde olduğu tahmin Erdoğan Soma’ya ediliyor. gitti. Bırakın özür Ülkenin genç dilemeyi, bir işçiye diktatörü Kim Jongun olayı “Yuh çekersen tokadı yersin!” öğrendiğinde çok üzüldüğünü, demekle kalmadı ve dediğini bütün gece uyuyamadığını de yaptı. Danışmanı Yusuf söyleyerek halktan özür diledi. Yerkel de gösteri yapan İnşaatta ihmali görülenlerin hak işçiye tekme tokat girişti… ettikleri cezaya çarptırılacağını Bir de Kim Jongun’a söyledi. Olay yerine gönderdiği diktatör derler! üney Kore’de lise G öğrencilerini taşıyan bir gemi, kaptanın hatası kaynaklara göre, daha önce kızların bırakılması karşılığında hapisteki üst düzey komutanlarının serbest bırakılmasını şart koşan örgüt, bundan vazgeçti. Ülkenin kuzeyindeki Kano kentinde de bomba yüklü bir araçla gerçekleştirilen intihar saldırısında beş kişi öldü. Hıristiyanların yoğun olarak yaşadığı Sabon Gari semtindeki bir eğlence merkezinde düzenlenen saldırıda ölenler arasında 12 yaşında bir kızın da bulunduğu açıklandı. Saldırıyı henüz üstlenen olmazken, olaydan Boko Haram olaydan sorumlu tutuluyor. Dış Haberler Servisi Irak’ta 30 Nisan’da yapılan ve sonuçları dün açıklanan genel seçimlerde Başbakan Nuri Maliki’nin lideri olduğu Hukuk Devleti Koalisyonu sandıktan birinci parti olarak çıktı, ancak tek başına hükümet kuracak sandalye sayısına ulaşamadı. 328 sandalyeli mecliste en az 92 sandalye kazanmayı başaran Maliki’nin yeniden hükümeti kurması ve üçüncü dönemde başbakanlık koltuğuna oturması bekleniyor. Bir süre önce politikadan tamamen çekildiğini açıklayan Şii lider Muktada el Sadr’ın adıyla anılan hareket ile Irak Yüksek İslam Konseyi’nden oluşan ittifak da 57 sandalye kazandı. Irak’ta Maliki kazandı Merkel’den Erdoğan’a ‘Yüksek tonda sükunet çağrısı konuşmayın’ DUYGU GÜVENÇ ANKARA Başbakan Tayyip Erdoğan’a Cumhurbaşkanlığı seçim yarışı öncesinde Almanya’da yapmaya hazırlandığı çıkış için şansölye Angela Merkel’den sükunet çağrısı geldi. Alman kaynakları, Ankara’ya Erdoğan’ın Köln’de yapacağı konuşma sırasında yüksek tonda konuşmaması çağrısı yaptı. Erdoğan’ın 2324 Mayıs BerlinKöln olarak planlanan ziyareti Merkel’in programı nedeniyle sadece Köln olarak değişirken, Erdoğan’ın yapacağı konuşma için Berlin’den Ankara’ya şu mesaj iletildi: “Erdoğan, Köln’de cumartesi günü büyük konuşmasını gerçekleştirebilir. Ancak Almanya’daki Türk toplumunun hassasiyetleri nedeniyle bu konuşmasında sükunetin ön planda olmasını bekliyoruz. Konuşmasında Almanya’nın ve buradaki Türk toplumunun hassasiyetlerine karşı duyarlı olması ve yüksek tonda konuşmaması beklenmektedir.” Alman kaynakları, Erdoğan’ın planlamasına karşın MerkelErdoğan ikili görüşmesi için tarih planlanmadığını belirtti. Protesto hazırlığı Dış Haberler Servisi Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın 24 Mayıs’ta Köln’de 18 bin kişilik Lanxess Arena Salonu’nda yapacağı mitingin yankıları sürüyor. Almanya Alevi Birlikleri Federasyonu’nun (AABF) çatı örgütü olan Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu AABK’nin Genel Başkanı Turgut Öker, “Erdoğan’ı Avrupa’da ayak bastığı her yerde protesto edeceğiz” dedi. Erdoğan’ı protesto mitingine en az 10 bin kişinin katılması bekleniyor. Almanya Hükümet Sözcüsü Steffen Seibert ise “Türkiye’nin Başbakanı Tayyip Erdoğan’ı memnuniyetle bekliyoruz. Beklentimiz, konuşmanın duyarlılık ve sorumluluk bilincinde olması” dedi. Balkanlar’da sel felaketi büyüyor Hersek, Sırbistan ve Hırvatistan’ı etkisi altına alan son 120 yılın en etkili sel felaketinde ölenlerin sayısı 45’e çıkarken, 75 bin kişi tahliye edildi. Kurtarma ekiplerinin bazı bölgelere hâlâ ulaşamadığı, ölü sayısının artmasından endişe edildiği bildiriliyor. Ulaşılamayan bölgelerde, yüksek binaların çatılarında açsusuz kurtarılmayı bekleyen insanlar olduğu da gelen haberler arasında. Toprak kaymalarına da yol açan seller, Bosna savaşından kalan, henüz temizlenmemiş mayınlı bölgeler için tehdit oluşturuyor. Yetkililer, mayınların sürüklenerek başka bölgelerde ortaya çıkabileceğini söylediler. Sırbistan’da sel sularının, ülkenin elektriğinin yüzde ellisini sağlayan bir enerji santralına ulaşmasını önlemek için yoğun çaba gösteriliyor. Türkiye’den Bosna Hersek’e yardım malzemesi taşıyan bir askeri uçak dün Saraybosna Havalimanı’na indi. Uçakla, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve AFAD ekipleri de bölgeye gitti. (Fotoğraf: AP)