Katalog

SAYFA CUMHURİYET 10 MAYIS 2014 CUMARTESİ 12 Hanehalkı, gelirinin yüzde 25.8’lik bölümünü barınmaya, yüzde 1.8’ini de sağlığa harcıyor EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Rıza Sarraf’ın Royal Holding Operasyonu: Kazanç kiraya gitti TÜİK verilerine göre, hanehalkı harcamalarına göre, 21.6 milyar lira ev sahiplerinin cebine gitti. Tek başına yaşayıp 65 ve daha yukarı yaşta olan kişilerin yoksulluk oranının yüzde 20.5’e yükseldiği görüldü. Ekonomi Servisi Tüketim amacına göre hanehalkları 2012’de en fazla harcamayı yüzde 25.8 ile barınma ve kiralamaya, yüzde 23.8 ile gıda, alkollü/alkolsüz içki, sigara ve tütüne, yüzde 21.1 ile ulaşım ve iletişime yaptı. En az harcama yüzde 1.8 ile sağlık hizmetlerine, yüzde 2.3 ile eğitim hizmetlerine ve yüzde 3.2 eğlence ve kültür hizmetlerine yapıldı. Türkiyi İstatistik Kurumu (TÜİK) “İstatistiklerle Aile, Yaşam Memnuniyeti Araştırması 2013” verilerini açıkladı. Buna göre, hanehalklarının yüzde 8.6’sını tek kişilik, yüzde 13.5’ini geniş aileler oluşturdu. Ortaya çıkan tablo özetle şöyle; * 2011’de hanehalkı sayısının 19 milyon 658 bin 387, tek kişilik hane oranının yüzde 7.9, tek ebeveynli hane oranının da yüzde 7.8 olduğu görüldü. * İtibarlı olmayı sağlayan nedenler arasında düzgün aile yaşamını birinci derecede önemli olarak belirtenlerin oranı yüzde 45.6, ahlaklı yaşamı birinci derecede önemli belirtenlerin oranı yüzde 27.9 oldu. * 21.6 milyar lira ev sahiplerinin cebine gitti. * 2012’deki yapısında toplam hanehalkı sayısı 20 milyon 220 bin 578’e, tek kişilik hanelerin oranı yüzde 8.6’ya, tek ebeveynli hanelerin oranı yüzde 8.1’e yükseldi. * Yurttaşların yüzde 54’ünü çocuklu, yüzde 15.8’ini çocuksuz çiftlerden oluşan haneler, yüzde 13.5’ini üç kuşağı içeren geniş haneler oluşturdu. * Tek kişilik hanehalklarının yüzde 13.4’ü, tek ebeveynli ve en az bir çocuğu olan hanehalklarının da yüz Karanlığa gidiyoruz ‘Kriz Kâhini’ Roubini “Kredi balonunun başındayız” dedi. Ünlü ekonomistler Roubini ve Faber’e göre küresel ekonomi daha büyük bir krizin eşiğinde olabilir O Artık ‘İmtiyazlı’ Tek Patron 70 günlük tutukluluğun ardından, 28 Şubat’ta tahliye edilen Rıza Sarraf, özgürlüğün tadını sadece Boğaz’da fotoğraf vererek çıkarmıyor. Sarraf, birkaç gün önce Royal Holding’de “yaptığı” operasyonla “tek patron” haline geldi. Royal Holding’deki büyük “değişim” 6 Mayıs 2014 tarihli Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlandı. Önce bir not: 5 milyon TL sermaye ile kurulan ve 31 Aralık 2010 tarihli Resmi Gazete’de tescil edilen Royal Holding’de, o tarihten bu yana “tek bir hareket” dahi görünmüyor... Royal Holding, 25 Nisan 2014 tarihinde Rıza Sarraf başkanlığında Olağan Genel Kurul’u topluyor ve bakın neler oluyor: 1. Sarraf tek patron: Önce 2010, 2011, 2012, 2013 yılları ibra ediliyor. Hemen sonra da kuruluş tarihinde şirket ortaklık yapısını “en az 3 en çok 5 yönetim kurulu” olarak tanımlayan madde değişiyor ve “en az 1 en çok 5 üye” haline dönüşüyor. Bu maddeye bir de “Ortaklar genel kurulu, yönetim kurulu üyelerinin görevlerine her zaman son verebilir” cümlesi eklenince, şu dört ortak, holdingden çıkmış oluyor: Muhammed Zarrab, Abdullah Happani, Amr Fathrazi, Hamit Reza Fathrazi. Rıza Sarraf, yeni ana sözleşmede “yönetim kurulu üyeliklerine” seçiliyor. Bu tuhaf ifadeden anlamamız gereken, Sarraf’ın tek patron olduğu. Sonra şöyle devam ediyor: “Yönetim kurulu başkanlığına seçilen Rıza Sarraf’ın üç yıl süreyle şirket unvanı ve kaşesi altında atacağı münferit imzaları ile şirketimizi en geniş şekilde temsil ve ilzamına oybirliğiyle karar verildi.” 2. ‘Komiser’ olmayacak: Royal Holding’in kuruluş sözleşmesinde yer alan ve toplantılarda “bakanlık komiseri bulunma zorunluluğunu” düzenleyen 14. madde, son toplantıda ana sözleşmeden çıkarılıyor. Böylece, Royal Holding’in yapacağı toplantılarda bir kamu görevlisinin, bir bakanlık temsilcisinin bulunma olanağı ortadan kaldırılıyor. (Oysa Royal Holding, anonim şirket şeklinde kurulmuş bir holding. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın 15 Kasım 2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğine göre de “anonim şirketler şeklinde kurulan holdinglerin” toplantısında komiser bulundurulmak zorunda.) 3. Gazete ilanı yapılmayacak: Şirketin toplantılarının, bir gazetede en az 15 gün öncesinden yayımlanmasını öngören ana sözleşme maddesi de son değişiklikle kaldırılıyor. Onun yerine Türk Ticaret Kanunu’nun 414. maddesinin geçerli olduğu belirtiliyor. O da, toplantıların ilanının Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlanmasını öngörüyor. Bu da Royal Holding’in yapacağı toplantılardan kamuoyunun haberdar olamaması anlamına geliyor. 4. Denetçi de artık yok: 25 Nisan 2014’te yapılan oylamayla, bundan böyle Royal Holding’e denetçi seçilmemesine de oybirliğiyle karar veriliyor. Oybirliği derken tek patronun Rıza Sarraf olduğunu bir daha anımsatalım... 5. Bakanlık yazısına dikkat: Rıza Sarraf’ın, Royal Holding’in ana sözleşmesinde yaptığı değişikliklerin dayanağına gelince... Bütün bu değişikliklerin kaynağını da yine 6 Mayıs 2014 tarihli Ticaret Sicili’ndeki şirket kararında görebiliyoruz: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın “ön müsaade izin yazısı”. Yazının tarihi ise 4 Mart 2014. Yani Rıza Sarraf’ın tahliyesinden dört gün sonra... “En ziyade müsaadeye mazhar işadamı” Sarraf, kendisinin de belirttiği gibiTürk ekonomisine “katkılarını” artırarak sürdürüyor... de 30.4’ü, 2012’de yoksulluk sınırının altında yaşadı. * Bağımlı çocuğu olan hanelerin yoksulluk oranının, bağımlı çocuğu olmayan hanelerin yoksulluk oranından 3.5 kat fazla olduğu görüldü. * Tek başına yaşayıp 65 ve daha yukarı yaşta olan kişilerin yoksulluk oranı da 2008’de yüzde 10.5 iken 2012’de yüzde 20.5’e yükseldi. * Araştırmaya katılanların yüzde 9.5’i parayı, toplumda itibarlı olmayı sağlayan nedenler arasında birinci sıraya koydu. Ekonomi Servisi ABD Merkez Bankası’nın (Fed) tahvil alımlarını azaltma kararıyla birlikte dünyada bol para döneminin sonuna gelinirken, gelişmekte olan ve gelişen ülkelerdeki ekonomik sorunlar da su yüzüne çıktı. 2008’de küresel ekonomiyi sarsan krizin etkileri henüz silinmemişken, bu krizden çıkmak için uygulanan politikalar da yeni sorunları beraberinde getirdi. Ünlü ekonomist Nouriel Roubini “Kre Küresel krizden çıkmak için uygulanan düşük faiz politikası hem gelişen hem de gelişmiş ekonomiler Faber, gelişmiş borsaların olduğundaha değerli hale geldiğini, hüküiçin yeni riskleri gündeme getirdi. Krediler şişti, bol para dönemi sona erince sanal büyümenin de dan met tahvillerinin borçlanma maliyetsonuna gelindi. Ekonomistler, böyle devam edilirse krizin çok yakın olduğunu düşünüyor. lerinin arttığını ve getirilerinin düştüdi balonunun başındayız” dedi. Fox Business Network’e konuşan Roubini’ye göre, ciddi bir çöküşün eşiğinde değiliz, ancak hazırlıklı olmakta fayda var. New York Üniversitesi profesörü, Fed’in uzun süreli düşük faiz politikasının ekonomiye destek olsa da kredi balonunu şişirdiğini belirtti. Roubini, kriz öncesini hatırlatan riskler gördüğünü ancak bu risklerin ciddiye alınacak boyuta bir ila iki yıl sonra geleceğini söyledi. CNBC’ye konuşan Faber, yılın ikinci yarısında yeni bir krizin geleceğinden korktuğunu söyledi. The Gloom, Boom & Doom Report adlı bloguyla bilinen Faber, gelişmiş ekonomilerde kurumsal, kamusal ve bireysel kredilerin 2007’deki seviyeden yüzde 30 fazla olduğunu belirterek “Ekonomide iyileşme görmüyorum. ABD ekonomisinde bir yavaşlama yaşıyoruz” dedi. ğüne de dikkat çekti. Yatırımcı, Ukrayna’daki krizin de piyasaların seyrini belirleyecek önemli sıkıntılardan biri olduğunu söyledi. Diğer yandan Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) da dün yaptığı açıklamada gelecek hafta açıklanacak tahminlerin Ukrayna ve Rusya’da görünümün belirgin bir şekilde bozulduğunu, Türkiye’de de tablonun kötüleştiğini göstereceğini belirtti. Faber: Yılın ikinci yarısında 2008’den daha büyük bir kriz çıkabilir. KISA... KISA...KISA... * CocaCola, Rusya’daki dört meyve suyu fabrikasından ikisini kapatma kararı aldı. Şirket, kararın talepteki düşüş nedeniyle alındığını açıkladı. * Rekabet Kurumu (RK), Petrol Ofisi’nin bazı akaryakıt istasyonlarındaki marketlerin işletme hakkının Migros’a devredilmesi işlemine izin verdi. * İngiltere Yüksek Mahkemesi, Turkcell’in ana hissedarları Çukurova Holding ile İskandinav Sonera Holding arasındaki davada kararını 13 Mayıs tarihinde açıklayacağını duyurdu. * Çalık Enerji’nin Türkmenistan’da inşa ettiği 149.2 MW’lık Lebap doğalgaz santralı devreye alındı. * Türkiye’de kurak geçen kış döneminin ilk sıkıntısı ortaya çıktı. Buğday kuraklık ve dondan en çok etkilenen ürünler arasında yer alırken bazı bölgelerde rekolte kaybı yüzde 50’yi aştı. Geçen yıl 6575 kuruş arasında seyreden buğday fiyatı daha şimdiden 90 kuruşu geçti.