Katalog

SAYFA CUMHURİYET 20 MART 2014 PERŞEMBE 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Avrupalı emekçi de Berkin’i andı Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC) Berkin Elvan’ın yaşamını yitirmesinin ardından yayımladığı başsağlığı mesajında, polis şiddetinin sonucunda yaşamını yitiren 15 yaşındaki gencin trajik ölümünden duyduğu üzüntüyü dile getirdi ve Türkiye hükümetine muhalefete yönelik şiddete son verme çağrısında bulundu. ETUC ülke çapında yapılan kitlesel anma yürüyüşlerine katılan toplumla dayanışma içinde olduğunu ve desteklediğini de belirtti. ETUC, Türkiye’nin evrensel temel haklara saygı göstermesi gerektiğini de vurguladı. Avrupa Sendikalar Konfederasyonu’nun yayımladığı mesaj, Türkiye’de baskıya ve totalitarizme karşı demokratik, sosyal ve sendikal haklar için mücadele edenleri selamlayan sözlerle son buldu. Güçlü Tekstil’e yargı dersi Yerel mahkemenin aksi yöndeki kararını bozan Yargıtay 22. Hukuk Dairesi, uyuşmazlığa noktayı koyarak işverenin sendikal hakları ihlal ettiği yönünde son kararını verdi. Yargı, Adıyaman’da faaliyet gösteren Güçlü Tekstil’in sendikal hakları ihlal ettiği kararını verdi. Kararın ardından Güçlü Tekstil emekçileri sendikal haklarıyla birlikte işyerine geri dönüyor. Öz İplik İş Sendikası’ndan verilen bilgiye göre, Adıyaman’da faaliyet göstermekte olan Güçlü Tekstil işyeri çalışanları Aralık 2013 ve sonrasında anayasa ve yasaların teminatı altındaki haklarını kullanarak Öz İplikİş’e üyelik başvurusunda bulundular. Ancak, işveren, sendikal örgütlenme faaliyetlerini öğrenmesinin hemen akabinde işçilere sendikadan ayrılmaları yönünde çok çeşitli baskı ve tehditlerde bulundu. Çalışmak üzere işyerine gelen işçilerin fiilen işe girişini engelledi, sendikadan istifa etmeleri halinde yeniden işyerine girerek çalışabilecekleri telkinlerinde bulundu. Hatta, sendikaya üye olduğundan şüphelendiği ve sendikal haklarında ısrarcı olan 200 civarındaki çalışanı işyerine almadı, çalışanlar günlerce işyeri önünde beklemek zorunda kaldı. Hatta, yasadışı eylem ve grev yapıldığı gibi gerçekdışı isnat ve suçlamalarla yüzlerce çalışanı tazminatsız işten çıkardı. Yerel mahkeme, sendikanın işçilerinin yasal haklarının korunmasına yönelik olarak açılan işe iade istemli davaları reddetti. Söz konusu kararın temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 22. Hukuk Dairesi kısa bir süre önce yerel mahkeme kararını bozarak uyuşmazlığa nihai noktayı koydu. Yargıtay, işverenin isnat ve suçlamalarının gerçek olmadığını, sendikal hakların ihlal edildiği yönünde nihai karar verdi. 6356 sayılı kanundaki yeni düzenlemeler uyarınca herhangi bir şarta bağlı olmaksızın işçilerin her birine bir yıllık ücreti tutarında sendikal tazminat ödenmesi gerektiğinin tespiti yönünde de hüküm verildi. Bu durumdaki davacı işçilerin işe iadeleri yönünde gerekli girişimlere başlandığı bilgisini veren sendika yöneticileri, yasal prosedüre bağlı olarak dört aylık boşta geçen süre ücreti, kıdem ve ihbar tazminatlarının tahsilinin de gündeme geleceğini belirtti. Zafer, sendikal haklarında ısrarcı davrandıkları için günlerce işyerine alınmayan ve haksız ithamlara maruz kalan 200 işçinin oldu ‘Finans Merkezi bina ve tuğladan oluşmuyor’ Lord Mayor Fiona Woolf, sermayenin istikrarı sevdiğini dile getirerek Türkiye’de gerekli yasal düzenlemelerin uygulamaya konması gerektiğini belirtti. OLCAY BÜYÜKTAŞ Ölüm stadyumu ITUC’nin hazırladığı rapora göre, 2022 Dünya Kupası maçı başlayana kadar 4000 kişi ölebilir Uluslararası Ticaret Sendikaları Konfederasyonu (ITUC), Katar’da Dünya Kupası hazırlıkları kapsamında inşa edilen yapılarda çalışan işçilerin çalışma koşullarını eleştirdi. ITUC, konuyla ilgili raporunda, ülkedeki yabancı işçilerin izbe yerlerde yaşadığı, vaat edilen maaşların altında uzun çalışma saatlerine maruz bırakıldıklarını öne sürdü. Dünya Kupası başlayana kadar 4 bin işçinin hayatını kaybedeceği ileri sürülen raporda, işçilerin çok düşük ücret ve yaşam standartları altında çalıştıkları, işverenlerinin ayrılmalarına izin vermediği için çalışmaya mecbur tutuldukları, yaklaşık bir milyon işçinin kamplara yerleştirileceği ve kefalet sistemi altında işverenleri tarafından pasaportlarının ellerinden alınacağı belirtildi. ITUC Genel Sekreteri Sharan Burrow, Al Wakrah Stadı’nın çalışma şartlarının yetersizliğine şahit olduğunu belirterek, yaklaşık bir milyon işçinin kamplara yerleştirileceğini ve kefalet sistemi altında işverenleri tarafından pasaportlarının ellerinden alınacağını öne sürdü. Burrow, “Bir odada 10 ve daha fazla kişi kalıyor. Tehlikeli ve uygun olmayan şartlardaki mutfak koşulları kabul edilemez. İşçilere kamplarında yemek ve yıkanmak için tuzlu su temin ediliyor. Üstelik izin istedikleri takdirde, depozito olarak kendilerinden 275 dolar ücret talep ediliyor” diye konuştu. FIFA İcra Kurulu’nun 2021 Mart’taki toplantısında, Katar’daki yabancı işçilerin çalışma koşulları meselesinin de masaya yatırılması bekleniyor. Birçok Körfez ülkesi gibi Katar da büyük altyapı inşaatları için Güney Asya ve Afrika ülkelerinden gelen ucuz işgücüne ihtiyaç duyuyor. Katar’a çalışmak için gelen yabancı işçilere, Katar vatandaşı bir kişinin ‘kefil’ olması gerekiyor. Kefalet veya sponsor olarak adlandırılan bu sistemde işçiler, sponsorluklarının iptal edilmesi halinde iş değiştiremeden sınır dışı ediliyor. Londra Finans Merkezi Başkanı Lord Mayor Fiona Woolf, Kırım’da yaşananların Moskova’nın finans merkezi olma iddiasını ortadan kaldırdığını ancak Türkiye’nin de atması gereken adımlar olduğunu söyledi. Birleşik Krallık Yatırım ve Ticaret Zirvesi kapsamında hafta başından bu yana İstanbul’da iş ve finans çevreleri ile bir dizi temasta bulunduğunu kaydeden Woolf, bir grup gazeteciyle bir araya gelerek soruları yanıtladı. Londan City olarak adlandırılan Londra Finans Merkezi’nin Başkanı Lord Mayor Fiona Woolf, bir finans merkezinin bina ve tuğlalardan oluşmadığını bugün herkesin bildiğini vurguladı. İngiltere’nin, 1970’li yılların sonunda, gerekli yasal düzenlemeleri yaparak herkese açık bir altyapı oluşturduğuna dikkat çeken ve bu vergi düzenlemeleriyle pazarın herkese cazip hale geldiğini anlatan Woolf, o nedenle bugün hâlâ Londra’nın bir finans merkezi olarak dünyanın her yerinde ilgi gördüğünü belirtti. Woolf, Türkiye’nin konumuyla ilgili olarak da “Türkiye’nin bu alanda alması gereken bir yol var. Yetkililerin de bunun farkında olduklarını ve üzerinde çalıştıklarını biliyorum. Yasal altyapının ve vergi düzenlemelerinin uluslararası yatırımcıları cezbedecek şekilde oluşturulması önemli. Yatırımcıların burada iş yapmayı istemesi lazım” ifadesini kullandı. Türkiye’de son dönemde yaşananların etkileri üzerine, “Politik gelişmelerle ilgili yorum yapmak istemem ancak ekonomi stabil durum, istikrar sever bunu biliyorum” yanıtı verdi. İstanbul'un bölgesinde hâlâ önemli bir istikrar merkezi olarak algılandığını ve buna İstanbul’un lokasyon, kaliteli insan gücü ve Türkiye’nin büyük iç pazarı gibi özellikleri eklendiğinde ciddi bir şansı olabileceğini anlatan Woolf, İstanbul’un Avrupa ve Ortadoğu ve Asya piyasaları arasında ciddi bir lokasyon gücü olduğunu da dile getirdi. Dünyanın finans merkezi denildiğinde akla ilk gelen adreslerden biri olan Londra’da finansal kuruluşların ağırlıklı olarak toplandığı bölge London City olarak adlandırılıyor. London City bir belde ya da ilçe olmadığı halde temsili bir belediye başkanı bulunuyor. Sertaç Haybat Pegasus 50. uçağı aldı AKP, Türkiye’yi yine zora soktu MUSTAFA ÇAKIR Güney Afrika Maden İşçileri Sendikası dün genel grev ilan ederek sokaklara çıktı. Grevin gerekçesi gençlere istihdam sağlanması. Emekçiler yedi büyük kentte kitlesel yürüyüş yaptı. Güney Afrika, Yunanistan ve İspanya’da sonra genç işsizliğin en fazla olduğu üçüncü ülke. 1524 yaş arası gençlerin yarısı işsiz. Ülkedeki tüm işsizlerin yüzde 71’i 1529 yaş arasında. İşsizlerin çoğunluğu ise kadın. 500 bin madenci sokaklarda Benetton yine yakalandı Clean Clothes Campaign (Temiz Kıyafet Kampanyası) Benetton’ın Bangladeş Bina ve Yangın Güvenliği Anlaşması’na uymadığını ortaya çıkardı. Benetton aleyhinde başlatılan kampanya ile şirketin çöken ve yanan fabrikalarda ölen ve yaralanan işçiler ve ailelerin tazminatları için toplanan fona 5 milyon dolar ödemesi istendi. Greif Esnek Ambalaj Ürünleri ve Hizmetleri’nin (Greif FPS) Hadımköy tesislerinde 10 Şubat 2014’ten bu yana süren eylem, işten çıkarmayla sonuçlandı. Greif’ten yapılan açıklamada, “yasadışı olarak işyerini işgal eden çalışanların iş akitleri, haklı sebeple ve hemen geçerli olmak üzere feshetmiştir” açıklaması yaptı. Eylemler nedeniyle üretimin durduğu ve şirketin bu tesis ile bağlantılı işleri olumsuz yönde etkilendiğinin savunulduğu açıklamada, Greif’in, Dudullu, Samandıra ve Sultanbeyli tesislerinde yapılan üretim ve geniş tedarik zinciri ile müşterilerine ürün sağlamaya devam edileceği dile getirildi. Greif işten attı Ekonomi Servisi Küresel piyasaların gözü dün yine ABD’deydi. Janet Yellen’ın göreve gelmesinin ardından yapılan ilk ABD Merkez Bankası (Fed) toplantısı dün akşam sonuçlandı. Fed, analistlerin de beklediği gibi aylık 65 milyar dolarlık tahvil alım miktarını 10 milyar dolar azaltarak 55 milyar dolara indirdi. Karar, komite üyelerinin 1’e karşı 8 çoğunluğuyla alındı. Bu alımların 30 milyar dolarlık tutarı Amerikan hazine bonosuna, 25 milyar dolarlık bölümü de konut kredisi tahvillerine aktarılacak. Komite elde edilecek olan anaparanın tekrar adı geçen tahvillere ve hazine bonolarına yatırılacağı yönünde politikaya devam edeceğini kaydetti. Komite, faiz oranlarında ise değişikliğe gitmedi. Piyasalarda Fed’in kararları öncesinde genel olarak pozitif bir hava hâkim oldu. Altın ve emtia fiyatları geriledi. Avrupa borsaları ve Borsa İstanbul yatay seyir izledi. ABD borsaları yükselirken Asya karışık seyretti. Japonya’da Nikkei endeksi yüzde 0.4 yükselirken, Çin’de Şanhgay bileşik endeksi yüzde 0.2 düştü. Fed Başkanı Janet Yellen ANKARA Çalışma yaşamında AKP ile birlikte zirve yaparak 1 milyonun üzerindeki işçiyi kapsama alan taşeronlaşma, AB ile “sosyal politika ve istihdam” başlıklı 19. faslın açılmasını da zora soktu. Avrupa Komisyonu’ndan heyetin de katıldığı 19. Fasıl Üst Düzey Çalışma Grubu’nun Ankara’da gerçekleştirilen ikinci toplantısında, taşeronlaşmanın yaygınlaştığına dikkat çekildi. Örgütlenmenin önündeki engeller sıralandı. İlki Brüksel’de gerçekleştirilen 19. İstihdam ve Sosyal Politika Faslı Üst Düzey Çalışma Grubu toplantısının ‘Sosyal politika ve istihdam’ başlıklı 19. faslın görüşmelerinde taşeron işçilerle ilgili yargı kararlarının uygulanmadığına dikkat çekildi. ikincisi Ankara’da yapıldı. 3. toplantının da nisan ayında Cenevre’de gerçekleştirilmesi bekleniyor. Başkentteki toplantıya Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC) Genel Sekreter Yardımcısı Patric Itschert ve Avrupa Komisyonu’ndan heyet katıldı. Toplantıda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı temsilcileri ile Türkiye’deki işçi ve memur konfederasyonlarının yöneticileri de yer aldı. Avrupa’dan gelen heyet, işçi ve memur konfederasyonları ile de ayrı ayrı görüştü. Toplantılarda 2012 yılının sonunda çıkarılan Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasası’nın çalışma yaşamındaki etkileri değerlendirildi. Yasanın ILO normları ve AB standartlarıyla uyumlu olup olmadığı tartışıldı. 19. Fasıl Üst Düzey Çalışma Grubu toplantısında ise Türkİş Genel Mali Sekreteri Ramazan Ağar, Karayolları’ndaki 10 bin taşeron işçiyi gündeme getirdi. Ağar, taşeron işçilerin açtıkları davaları kazandıklarını, ancak kadroya geçirilmelerini öngören mahkeme kararlarının uygulanmadığına dikkat çekti. Yasayla kazanılmış hakların kamuda dahi uygulamaya konulmadığına vurgu yapan Ağar, böyle bir durumda özel sektördeki işçilerin haklarının kazanılamayacağını ifade etti. Örgütlenmenin önündeki engellerin kaldırılması, iş güvencesinin sağlanması gerektiğini söyledi. Toplantıda ETUC Genel Sekreter Yardımcısı Patric Itschert de çalışma yaşamında örgütlenmenin önündeki engellerin artarak devam ettiğine dikkat çekti. Itschert, Türkiye’de taşeron çalıştırmanın yoğunlaştığını, yaygın hale geldiğini söyledi. Kaygı ve eleştirilerini dile getirdi. Türkiye’nin işkolu ve işyerinda çifte baraj uygulayan tek ülke olduğunu belirtti. Ekonomi Servisi Pegasus Hava Yolları, 50. uçağı filosuna kattı. Boeing firmasına verdiği 40 uçak siparişinden 38.’sini teslim alan Pegasus “Aslıhan” isimli yeni nesil Boeing 737800 ile ilk uçuşunu plakadaki 50. il olan Nevşehir’e yaptı. Filoya yeni katılan uçak sayısının 2014’te artmaya devam edeceğini söyleyen Pegasus Hava Yolları Genel Müdürü Sertaç Haybat, “2005’te 14 uçak ile yola çıktık. Hedefimiz yıl sonuna dek filomuzu 55 uçağa çıkarmak. Yeni uçakların gelmesiyle Madrid, Kuveyt, Hamburg, Frankfurt’a dış hat uçuşları başlatacağız. İç ve dış hat seferlerinde frekans artışına gideceğiz” dedi. Pegasus, 2012’de Airbus’a verdiği 12 milyar dolarlık 100 uçak siparişinin ilk teslimlerini ise 2016’nın 2. yarısında almaya başlayacak. Fed’den beklenen karar