Katalog

20 EYLÜL 2013 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Fed tahvil alımına devam kararı alınca borsa 80 bin puanı aştı, dolar 1.95’li seviyelere indi Piyango vurdu Piyasalar için kâbus olarak görülen eylül, Fed’in sürpriziyle bayram havasına döndü. Fed’in tahvil alımını azaltma kararından en fazla etkilenecek olan kırılganlıklarıyla ünlü gelişen piyasalarda alımlar hızlandı. Borsada çıkış yüzde 7’nin üzerini gördü. Ekonomi Servisi ABD Merkez Bankası’nın (Fed) sürpriz bir kararla aylık 85 milyar dolarlık tahvil alımına devam etmesi piyasalarda bayram havası yarattı. Fed kararının ardından borsalar ve emtia fiyatları yükselirken, küresel tahvil getirileri ve dolar düştü. Fed’in tahvil alımına yani piyasaya dolar pompalamaya devam etme kararı, kırılganlıkları nedeniyle tersi bir karardan en fazla etkilenecek olan gelişmekte olan piyasaları uçurdu. Fed Başkanı Ben Bernanke’nin 22 Mayıs’ta verdiği “Eylülde tahvil alımını azaltabiliriz” mesajı sonrası gelişmekte olan ülke borsaları ve para birimleri darbe üstüne darbe yemişti. Türkiye de yüksek cari açığı ve borçluluk oranıyla bu durumdan en fazla etkilenen ülkelerden biri olmuştu. Dolayısıyla Fed’in sürpriz karar değişikliği Türkiye piyasalarına da hızlı yükseliş olarak yansıdı. Borsa İstanbul (BIST) yüzde 7’nin üzerinde yükseldi. Endeks 80 bin puanı aştı. Dolar/ TL yeniden 1.95’li seviyelere dönerken; TL’nin dolar karşısındaki değer kazancı yüzde 3’ü aştı. Borsa yüzde 6.44 yükselişle 79 bin 466 puandan kapandı. Serbest piyasada dolar 1.9620 TL’den günü tamamladı. Gösterge tahvilin faizi, yüzde 7.83’e kadar geriledi. Dolar/TL ve gösterge faizdeki hızlı düşüş de bankacılık hisselerinin endeks üzerinde bir performans göstermesini sağladı. Bankacılık endeksinde yükseliş yüzde 9.94 oldu. Akbank yüzde 9.69, Garanti Bankası yüzde 13.2, İş Bankası yüzde 7.49, Yapı Kredi yüzde 7.36, Vakıflar Bankası yüzde 9.36, Halkbank ise yüzde 9.9 yükseldi. Akbank, Garanti, Halkbank ve Vakıfbank hisseleri tavan yaptı. Finans hisseleri dışında BIST’te en sert yükselen hisseler yüzde 12.39 kazanımla Doğuş Otomotiv, yüzde 8.04 artışla Koç Holding ve yüzde 7.58 yükselişle Aselsan oldu. Bernanke’nin bankanın tahvil alımlarını azaltma sinyali verdiği tarihten bu yana en büyük düşüşün Türkiye piyasalarında gözlendiğine dikkat çeken analistler, gelecek toplantı tarihine kadar Türkiye’nin diğer gelişmekte olan piyasalara göre daha iyi performans gösterebileceğini belirtiyor. Altın uçuşa geçti Ekonomi Servisi Fed’in ‘tahvil alımına devam’ kararının ardından altın sert bir çıkış yaptı. Altının onsu yüzde 4 artışla 1362 dolara yükseldi. İstanbul Kapalıçarşı’da 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı 86.20 lira, cumhuriyet altınının satış fiyatı ise 579.78 lira oldu. Avro da dolar karşısında yedi buçuk ayın zirvesi olan 1.35435 düzeyine kadar yükseldi. Zararın tamamı yerine konmaz Ekonomi Servisi Global Menkul Değerler Stratejisti Gökhan Uskuay, 4 aydır tüm gelişmekte olan piyasaların, yatırımcıların ve merkez bankalarının bu varlık alımı kararı için kendini hazırladığını vurgulayarak, şimdi bu varlık alımının ertelenmesinin piyasalarda kısa vadeli bir rahatlama yaratacağını bildirdi. Uskuay, mayıstaki zaFed kararının ardından ilk coşan Wall Street oldu. Dow Jones ve S&P 500 tüm zamanların rekorunu kırdı. rarın tamamının yerine konulmasının büyük bir olasılık olarak görünmediğinin altını çizerek, “Türkiye için bakıldığında, 5 milyar dolar para çıktığını görüyoruz. Bernanke’nin varlık alımlarını azaltacağına dair açıklaması bizde ciddi anlamda, cari açığın finansmanında sorun teşkil edecek kadar zarar yarattı” dedi. Borsalar rekora doymadı Aylardır Fed para politikasını sıkılaştıracak endişeleriyle çalkalanan piyasalar, Fed’in önceki gün açıkladığı sürpriz kararını dört kıtada sevinçle karşıladı. Ekonomi Servisi ABD’den Asya’ya ve Avrupa’ya kadar yatırımcılar Fed’in kararını sevinçle karşıladı. ABD para politikasında değişikliğe gidileceği yönünde yazın ortaya çıkan sinyaller, gelişmekte olan piyasalarda elden çıkarımın da önünü açmıştı. Ancak Fed’in dünkü kararı fon yöneticilere yeniden bu piyasalara dönmeleri için yeşil ışık da yaktı. Asya Pasifik borsalar endeksi yüzde 2.2 yükselerek dört ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Japonya’nın Nikkei endeksi yüzde 1.80, Avustralya’nın &P/ASX 200 endeksi yüzde 1.10, Singapur’un Strait Time endeksi yüzde 1.85, Hong Kong’un Hang Seng endeksi yüzde 1.67 arttı. ABD borsaları da kararın ardından rekor seviyelere yükseldi. Dow Jones ve S&P 500 Endeksi tüm zamanların en yüksek düzeyine çıktı. Karar sonrasında ABD 10 yıllık tahvilinin faizi de bir ayın en düşüğü olan yüzde 2.68’e kadar geriledi. Avrupa borsaları, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) tahvil alımlarını azaltmama kararının ardından yükselişle açılırken Almanya’nın Dax endeksi tarihi zirvesine yükseldi. Fransa’nın CAC endeksi ve Avrupa’nın 300 büyük şirketini izleyen FTSEurofirst 300 endeksi beş yılın zirvesini gördü. Avro bölgesindeki 50 lokomotif şirketi izleyen Euro STOXX 50 Endeksi Mayıs 2011’den bu yana en yüksek seviyeye yükseldi. İngiltere’nin FTSE 100 endeksi yüzde 1.35, Almanya’nın DAX endeksi yüzde 1.25, Fransa’nın CAC 40 endeksi yüzde 1.12, İtalya’nın FTSE MIB endeksi yüzde 1.24, İspanya’nın IBEX 35 endeksi yüzde 1.07 ve Yunanistan’ın ASE endeksi yüzde 1.96’ya kadar yükseldi. Şimşek: Rahatlama geçici, sıkı duralım Ekonomi Servisi İstanbul Finans Zirvesi’ne katılan Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ABD Merkez Bankası Fed’in kararını değerlendirirken “Fed’in kararları önemli ama biz ona sırtımızı dayayamayız” dedi. Gazetecilerin konu ile ilgili sorularını yanıtlayan Şimşek, “Biz yine de parasal genişlemenin devam etmeyeceğini düşünerek hareket etmeliyiz. Türkiye’nin makroekonomik temellerini sağlam tutmalıyız. Eninde sonunda bu parasal genişlemenin yavaşlayacağı, global faizlerin bir miktar yükseleceğini düşünmemiz lazım. Ama kısa vadede rahatlama söz konusu. Türkiye’ye de yansıyacak. Çünkü Türkiye Fed’in politikasındaki değişiklikten en fazla etkilenebilir ülkeler arasında görülüyordu. O yüzden rahatlamadan da olumlu etkilenmesi son derece doğaldır. Biz yine de yapısal reformlara odaklanacağız” dedi. Beyaz Saray’ın favorisi Yellen Beyaz Saray sözcüsü JayCarney, görev süresi ocak sonunda dolacak Merkez Bankası (Fed) Başkanı Ben Bernanke’nin yerine geçebilecek isimler içinde, halen Fed Başkan Yardımcısı olan Janet Yellen’in favori aday olduğunu açıkladı. Başkan Barack Obama’nın eski ekonomi danışmanı Lawrence Summers’ın Fed başkan adaylığından çekilmesinin ardından yapılan açıklama Beyaz Saray’ın tercihinde değişikliğe işaret ediyor. Obama’nın adayını gecikmeden belirlemesi ve gelecek hafta açıklaması bekleniyor. ABD’de geçen aylarda yayımlanan haberlerde Obama’nın aday olarak Summers’ı yeğlediği belirtiliyordu. Ancak Summers, Demokrat Parti’nin neredeyse tüm liberal kanadı tarafından eleştirilince, pazar günü adaylıktan çekildiğini açıklamıştı. Türkiye için ‘yalancı bahar’ Ekonomi Servisi ABD Merkez Bankası’nın (Fed) sürpriz kararı ile küresel piyasalarda ortaya çıkan coşkunun Türkiye’ye etkileri konusunda yapılan değerlendirmeler, bunun geçici olacağı noktasında birleşiyor. JCR Eurasia Rating Başkanı Orhan Ökmen’e göre Fed kararı, Türkiye için var olan kırılganlıkların yaratmaya başladığı tahribatı geçici olarak erteleyecek. Standard Bank Gelişmekte Olan Piyasalar Uzmanı Tim Ash de Türkiye için endişenin son birkaç haftadır ortaya çıkan kırılganlıkların hâlâ yerinde olması ile ilgili olduğunu söyledi. JCR Eurasia Rating Başkanı Ökmen yaptığı yazılı açıklamada şunları söyledi: 4 Fed’in varlık alımlarını azaltmaya yö Fed’in piyasaları uçuran kararının Türkiye’ye etkilerini yorumlayan JCR Eurasia Rating Başkanı Ökmen, ‘kırılganlıkların yaratmaya başladığı tahribatı geçici olarak erteleyeceğini’ söyledi. Standart Bank Uzmanı Ash’e göre ise Türkiye durumu atlatabilmiş değil. nelik kararının ertelenmesinin temel nedeni, merkezi bütçe tartışmalarının kongrede nasıl netleşeceğinin şimdiden tahmin edilememesi. O nedenle, varlık alımlarının azaltılması kararının tekrar gündeme getirilmesi ve takviminin netleştirilmesi beklenen tarihin bütçe tartışmalarının netleşeceği tarih olması kuvvetle muhtemel. 4 Fed’in varlık alımlarını azaltmaya yönelik kararını ertelemiş olmasının küresel risk iştahını tekrar canlandırarak yükselen ekonomiler ve Türkiye açısından var olan kırılganlıkların yaratmaya başladığı tahribatı geçici olarak erteleyecek. 4 Fed’in bu erteleme kararı, piyasa fiyatlarının anlamsızca aşırı dalgalandığı dönemi takip edeceği beklenen daha tahmin edilebilir piyasa trendlerine dönüş sürecine ve beklentilerine zarar verdi. 4 Kararın Fed’in piyasalarla iletişimini daha da karışık hale getireceğini öngörüyoruz. 4 Düşük faizler yoluyla varlık fiyatlarının artması biraz daha devam edecek. Fed’in 2008’den beri devam eden bu büyük müdahalesi, finansal araçların birçoğunun fiyatlarını biraz daha bozacak. Özellikle petrol fiyatlarında yaratacağı artışlar Türkiye açısından ilave maliyetler doğuracak. Standard Bank Uzmanı Tim Ash konuyla ilgili yorumunda, Türkiye’nin devam eden kırılganlıklarını hatırlatarak, “Merkez Bankası politikalarının bu kırılganlıklara hitap edip etmediği konusunda emin değilim” dedi. Politikada her zaman şansa ihtiyaç olduğunu belirten Ash, Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın “bu şansı her zaman fazlasıyla kazandığını” söyledi. ‘Başçı’nın şansı tuttu’