Katalog

SAYFA CUMHURİYET 20 EYLÜL 2013 CUMA 10 Ulaştırma Bakanı Yıldırım, iletişimde ‘4G’ teknolojisine aylarla ölçülebilecek bir vadede geçileceğini açıkladı. Yıldırım, ‘4G’ye geçişte operatörlerin ortak altyapıyı kullanmalarından yana olduklarını da vurguladı. Ekonomi Servisi Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, mobil iletişimde dördüncü nesil teknolojisi olan ‘4G’ için süreci yakın vadede başlatacaklarını söyledi. Üçüncü nesil haberleşme sistemi kurulmasına ilişkin 2008 yılında yapılan ihalede Turkcell A tipi, Vodafone B tipi ve Avea ise C tipi lisanslar için toplamda 1.97 milyar lira lisans bedeli ödemişti. Operatörlerin altyapı yatırımları bu tarihten sonra hızlanırken sistemin 2009 yılında faaliyete geçme EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr si operatörlerin mobil internet ve data gelirlerinin önemli ölçüde yükselmesini sağlamıştı. Turkcell’in düzenlediği bir etkinlikte basının sorularını yanıtlayan Yıldırım, ‘3G’ ihale sürecini hatırlatırken “Teknolojinin bir gelişme süreci var. Aynen çan eğrisi gibi. Avrupalı bunu daha yükselme başlamadığı noktada verdi, biz zirveye yakın bir yerde verdik. Hepsinden daha verimli kullandık. ‘4G’de de politika bu. ‘4G’de yılları konuşmuyoruz. Yakın bir vadede ‘4G’ye geçiş yapacağız. Süreci başlatmamız aylar mesafesinde” dedi. Veri iletişim hızlarını artıran ‘4G’ teknolojisi için düzenleyici kurum ve siyasi otorite bugüne kadar bir yol haritası açıklamazken Yıldırım, takvim konusunda ilk kez konuşmuş oldu. Yıldırım ayrıca, operatörlerin ‘4G’ye geçiş sürecinde ortak altyapıyı kullanmalarından yana olduklarını vurguladı. Yıldırım: ‘4G’ birkaç ay sonra ortak altyapıyla kurulacak Uluslararası Rezervin Yeterliliği Merkez Bankası’nın kambiyo (döviz) piyasasına müdahalesi, açmış olduğu döviz ihaleleri, 130 milyar USD dolayında rezervimiz var türünden söylemleri, “uluslararası rezerv varlık nedir, nasıl oluşur, nasıl yönetilmelidir, yeterlilik ölçütleri” gibi soruları gündeme getirmiştir. Merkez bankalarının ülkenin altın ve döviz rezervlerini korumak, altın ve döviz rezervlerini ülke çıkarlarına uygun biçimde yönetmek, devletin vadesi gelen dış yükümlülüklerini zamanında yerine getirmek gibi görevleri de vardır. Merkez Bankası devletin mali ajanı, hazinedarı olarak bu görevleri yerine getirir. Uluslararası rezerv veya rezerv varlık ülkenin uluslararası ödemelerde yükümlülüklerini yerine getirmekte kullanabileceği değerleri, imkânları ifade eder. Bir ülkenin resmi rezerv varlıklarını devletin, merkez bankasının sahip olduğu ülkenin altın ve konvertibl döviz mevcudu ile IMF’de serbestçe kullanabileceği çekim hakkı oluşturur. Üye her ülkenin, IMF’de kotası, bir anlamda sermayeye iştirak payı vardır. Kota, aynı zamanda IMF’den serbest çekme için de bir ölçü oluşturur. Ülkeler IMF’nin onayı olmadan serbest çekme imkânlarını, rezerv dilimini kullanabilirler. Bu nedenle IMF’de serbestçe kullanılabilecek imkân da resmi rezervler içinde yer alır. Merkez Bankası’nın bilançosunun aktifine bakıldığında, bankanın altın ve döviz varlıkları görülür. Bankanın yeni bilanço formatında bu varlıklar altın, yabancı para banknotlar, yurtdışı bankalar, rezerv dilim pozisyonu olarak yer almaktadır. Merkez Bankası’nın rezervi diye aktifteki bu tutar açıklanmaktadır. Muhasebe yazınında bu tutar basit rezerv olarak tanımlanmaktadır. Bilançonun pasifi, altın ve döviz varlığının kaynağını, nasıl fonlandığını gösterir. Bankanın döviz varlığının çok önemli bir bölümünün kaynağını bankacılık sektörü mevduatı, daha açık bir deyişle bankaların Merkez Bankası’na (MB) yatırdıkları zorunlu karşılıklar oluşturur. Bankalar, döviz yükümlülüklerinin MB tarafından belirlenen belli bir oranını, zorunlu karşılık olarak MB’ye yatırmak zorundadırlar. MB, yakın geçmişte ROM (rezerv opsiyon mekanizması) başlığı altında bir uygulama başlatmıştır. Bankalar TL yükümlülüklerinin belli bir oranını da (ROKrezerv opsiyon katsayısı) döviz ve altın olarak MB’ye yatırmaktadırlar. Ayrıca MB’de önemli tutarda yabancı para, diğer mevduat bulunmaktadır. Bu mevduatın büyük bölümünü işçi dövizleri, kredi mektuplu döviz tevdiat hesabı, Dresdner hesabı olarak da döner ifade edilen mevduat oluşturmaktadır. Yurtdışında çalışanlardan döviz olarak sağlanan mevduat da bankanın yükümlülüğüdür. Uluslararası kuruluşların mevduatı da MB’ye yatırılmaktadır. MB’nin bankalara, yurtdışında çalışanlara, uluslararası kuruluşlara karşı döviz yükümlülükleri vardır. Bankanın altın ve döviz varlığından, yabancı para yükümlülüklerinin düşürülmesi yoluyla bankanın net döviz varlığı hesaplanmaktadır. Banka tüm dış varlıklarını satabilir mi? Teorik olarak satabilir. Ancak, döviz yükümlülüklerini de zamanında yerine getiremez duruma düşer. MB risksiz bir banka değildir. Döviz likidite riski, kur riski gibi riskler MB için de söz konusudur. MB’nin yükümlülüklerini yerine getirememesi, bu konudaki gecikmeler, bankanın temerrüde düşmesine yol açar. Merkez Bankası temerrüdü herhalde bir ülkenin itibarı açısından en istenmeyecek durumdur. Merkez Bankası ne kadar rezerv tutmalıdır? Bastığı para rezerv para niteliğinde olan bir merkez bankası ile bastığı para sadece kâğıt üstünde konvertibl olan bir merkez bankasının bulunduracağı rezerv tutarı doğal olarak çok farklıdır. Türkiye sürekli cari işlem açığı veren kısa vadeli dış borcu fazla, bankacılık kesimi ve özel kesimin döviz pozisyon açığı yüksek, parası kâğıt üstünde konvertibl olan, parası uluslararası piyasalarda işlem görmeyen bir ülkedir. Böyle bir ülkede merkez bankasının rezerv tutma ve yönetmede son derece ihtiyatlı olması gerekir. MB, cari işlemler açığının büyük boyutlu sürdüğü bir dönemde faizleri düşük tutarak sermaye hareketlerini kontrol etmeyi, kurda istikrar sağlamayı, cari işlemler açığını fonlamayı ve enflasyon hedefini gerçekleştirmeyi amaçlamaktadır. İktisatta imkânsız üçlemeden söz edilir. MB’nin yapmaya çalıştığı da çoklu imkânsızlıkları bir arada eş anlı gerçekleştirmeye çalışmaktır. Sonucunu göreceğiz. Emekçiye yarım maaş hazırlığı ‘Taşeron sistemini düzelteceğiz’ diyerek yola çıkan hükümetin asıl hedefinin ciddi tanzimat ve işe iade davalarından kurtulmak olduğu ortaya çıktı. MUSTAFA ÇAKIR Turkcell gençlere Ülkenin genç ve dinamik nüfusunu mobil yazılımcı olmaya yönlendirmeyi hedefleyen proje ile belge alanlara Turkcell’de iş olanağı da yaratılacak. Ekonomi Servisi Turkcell’e dahil olma olasılığı sunarak yeni iş fırsatları sağlayan bir proje hazırlandı.Turkcell Akademi ile eğitimlere başlamak için www.turkcell. com.tr/gelecegiyazanlar’a üye olunabilcek. Eğitim, gelişim ve danışmanlık imkânlarıyla başarılı mobil yazılımlar gerçekleştirilecek. 1200 sayfa eğitim dokümanı, 13 bin satır kod, örnek uygulamalar ve eğitim videoları ile mobil yazılımlar oluşturulacak. 1 yıl kadar süren bu çalışma akademisyenler ve mobil yazılım geliştiricilerinin gözetiminde yapılacak. Android, iOS ve Windows Phone gibi milyonlarca kişi tarafından kullanılan programlara yönelik mobil yazılımlar da platform üzerinden eğitim alan gençler tarafından yapılacak. Bilgi düzeyini tescilleyene “Başarı Belgesi” verilecek. 10 farklı başarı belgesinden en az dördünü tamamlayan adaylar, belirlenecek merkezlerde yapılan yazılım geliştirme sınavına katılmaya hak kazanacak. Geleceği Yazanlar’dan belge alan kişiler, Turkcell grupta kariyer sahibi olabilecek. Ayrıca geliştirilen yazılımlar TMarket üzerinden ticarileşme şansı yakalayabilecek. geleceği yazdıracak Yerli yazılım seferberliği Turkcell Genel Müdürü Süreyya Ciliv konuya ilişkin yapılan basın toplantısında, proje ile eğitim veya kurs olanağı bulamayan gençleri geleceğe hazırlayacaklarını vurgulayarak, “Üniversite öğrencileri, yazılımcıları, amatör olarak mobil yazılım geliştirenleri, kurumsal IT profesyonellerini kısacası bu alandaki herkesi yerli yazılım seferberliğinin aktörleri olmaya davet ediyoruz. Türkiye’nin yerli mobil yazılımlarıyla liderliğe oynayan ülke olması için gelin geleceği hep birlikte yazalım” dedi. ANKARA Ekim ayında Meclis’e çalışma yaşamında kapsamlı değişiklikler öngören paket sunacak olan hükümet, “tümden yarızamanlı çalışmayı” gündemine aldı. Önerinin masada olduğunu belirten Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, “Önemli bir düzenlemedir. Yapılabilir” dedi. Eğer, esnek çalışma modeli olan “yarızamanlı çalışma” pakete girerse, emekçi de maaşının ancak yarısını alabilecek. “Taşeron sistemini düzelteceğiz” diyerek yola çıkan hükümetin asıl amacının da işçilerin açtıkları işe iade ve tazminat davalarından kurtulmak olduğu ortaya çıktı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın koordinasyonunda hazırlanan ve içerisinde taşerondan, kıdem tazminatına, özel istihdam bürolarından kadına yönelik düzenlemelere kadar birçok değişikliğin yer aldığı paket pazartesi Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nda ele alındı. Paket ekimde TBMM’ye gelecek. Paketin içerisinde taşeron sistemi ile ilgili değişiklik de yer alacak. Ancak burada hükümetin asıl amacının taşeronu kaldırmak değil, açılan davalarda kurtulmak olduğu ortaya çıktı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, “Taşeronluk kalkmaz. Ama oradaki yanlışlıkların kalkması gerekiyor. Yıllardır, 10 yıl, 15 yıl boyunca kamuda, özellikle aynı işyerinde taşeron olarak çalışıyor vatandaş. Aynı vatandaş işveren değişiyor işçi olarak çalışmaya devam ediyor. Bunların yargıya gitmesi ile şu anda işe iade, tazminatların ödenmesi ile ilgili ciddi bir sorunla karşı karşıyayız. Gerek karayollarında, gerek enerjide, gerek üniversitelerde, birçok kurumda yaşanan hukuki sorunlar var. Bunları da çözecek büyük bir paket ekimde Meclis’e sunulacak” dedi. Pakette kadınlara yönelik değişiklikler de yer alıyor. Şu anda 16 hafta olarak uygulanan doğum izninin, 1820 haftaya çıkarılması üzerinde duruluyor. Bu konuda örneğin çocuk bir yaşına ya da ilkokul çağına gelene kadar kadının yarızamanlı çalışması önerisi de tartışılıyor. Rüzgâr enerjisine kredi İş Bankası Alaçatı, Germiyan, Urla, Mordoğan ve Yaylaköy rüzgâr enerjisi santralları için Enda Enerji’ye 96 milyon dolar destek sağladı Ekonomi Servisi Türkiye İş Bankası, Enda Enerji Holding tarafından İzmir’de kurulacak 5 rüzgâr enerjisi santralının (Alaçatı RES, Germiyan RES, Urla RES, Mordoğan RES, Yaylaköy RES) finansmanı için 96 milyon dolar tutarında kaynak sağladı. İlk 2.5 yılı anapara geri ödemesiz olmak üzere toplam 12 yıl vade yapısıyla kullandırılacak krediye ilişkin sözleşmeler, İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Suat İnce ile Enda Enerji Holding Yönetim Kurulu üyesi ve RES Projeleri İcra Kurulu Başkanı Enis Özsaruhan tarafından imzalandı. 2015’in ilk çeyreğinde işletmeye alınması planlanan santralların, toplamda 68.6 megavat (MW) seviyesine sel konularda tüm önlemleri alınmış enerji projelerine finansman desteğini önümüzdeki dönemde de sürdüreceğiz” dedi. İnce, hzla artan enerji talebinin sorunsuz bir biçimde karşılanabilmesi için ülkenin yenilenebilir enerji potansiyelinin harekete geçirilmesi ve enerji arzının yerli kaynaklarla çeşitlendirilmesinin büyük önem taşıdığını dile getirdi. İzmir’de 200’e yakın ortağı bulunan Enda Holding’in altısı hidroelektrik, ikisi gaz biri de jeotermal olmak üzere dokuz santralı bulunduğu bilgisini veren Özsaruhan, 2015’te devreye girmesi planlanan beş rüzgâr santralının yatırım tutarının 120 milyon dolar olduğunu söyledi. ulaşan kurulu güç kapasiteleri ile yıllık 197 milyon kilovatsaat (kwh) elektrik üretimi gerçekleştireceği belirtildi. İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Suat İnce, “Enerji projelerinin finansmanı kapsamında toplam 6 milyar doların üzerinde kaynak tahsis eden İş Bankası olarak, Türkiye’nin ihtiyaçları paralelinde doğru yapılandırılmış, fizibilitesi yeterli ve özellikle çevre MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI DÖVİZ ALIŞ SATIŞ 20 EYLÜL 2013 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ 1.9586 1.8753 2.6537 3.1573 2.1563 1.9273 7.0353 1.9522 1.9557 1.9508 Brisa ikinci fabrika için fırsat araştırıyor Ekonomi Servisi Türkiye lastik sektörünün önde gelen kuruluşlarından Brisa, 2. fabrika için yatırım fırsatlarını araştırdıklarını açıkladı. Bridgestone, Lassa, Bandag, tarım grubunda Firestone, OtoPratik, Lastiğim ve lastik.com.tr markalarıyla Türkiye lastik sektöründe 25 yıldır faaliyet gösteren şirket, son beş yılda yıllık net kârını 3 katına, toplam yıllık satış gelirini 2 katına çıkardı. Üretimini 2008’den itibaren yüzde 6 ve istihdamını yüzde 20 seviyesinde artıran şirket, 25 yılda yaklaşık 800 milyon dolarlık yatırım yaptı. Şirket, ileride doğacak lastik talebini karşılamak amacıyla, Türkiye sınırları içinde yer alacak ikinci fabrika için yatırım fırsatlarını araştırıyor. Havaş Almanya’da büyüyor Ekonomi Servisi Yer hizmetleri şirketi Havaş’ın dünya çapında bir marka olma amacıyla kurduğu Havaş Europe, 17 Eylül 2013 itibarıyla Frankfurt Uluslararası Havalimanı’nda Moldova’nın bayrak taşıyıcı havayolu Air Moldova’ya yer hizmeti vermeye başladı. Air Moldova’ya KişinevFrankfurtKişinev seferlerinde yer hizmetleri verecek Havaş Europe, sözleşme kapsamında yolcu hizmetleri, kayıp eşya ve uçuş hizmetleri sunacak. Air Moldova, KişinevFrankfurtKişinev hattında Embraer 190 ve Airbus 320 uçaklarıyla haftada beş sefer gerçekleştiriyor. Havaş Europe Üst Yöneticisi Janis Balkens, “Air Moldova’ya, Frankfurt Havaalanı ve Havaş’ın Frankfurt müşterilerinin arasına hoş geldin diyoruz. Havaş, Almanya’nın önde gelen havalimanlarının tümünde etkin yer hizmetleri ağı sunmaya devam ediyor” dedi. 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8520 1.8641 1.8435 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 100 JAPON YENİ 2.6449 2.6497 2.6430 3.1363 3.1526 3.1341 2.1394 2.1531 2.1362 1.9114 1.9200 1.9043 6.8418 6.9313 6.7392 0.35409 0.35583 0.35384 0.35665 0.30732 0.31050 0.30710 0.31121 0.33673 0.33899 0.33649 0.33977 1.9691 1.9821 1.9618 1.9896 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.52054 0.52148 0.51664 0.52539 Tariş Pamuk, Ekonomi Servi50 kuruş avans verecek si Tariş Pamuk ve Yağlı Tohumlar Birliği, 2012/2013 kütlü pamuk alım esaslarını belirledi. Birlik, pamuğunu teslim eden ortakların talebi halinde kiloda 50 kuruş avans verileceği kararını açıklarken, elle toplanan pamuğa da kiloda 10 kuruş temizlik primi uygulanacağını duyurdu. Tariş Pamuk ve Yağlı Tohumlar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Yaman, kooperatif adına yapılacak alımlarda borsada satışının ardından mahsul bedelinin doğrudan ilgili kooperatife, dolayısıyla üreticiye verileceğini söyledi. Yaman, “2013 yılı kütlü pamuk alım fiyatımız İzmir Ticaret Borsasında işlem gören pamuk fiyatı çarpı randıman artı çekirdek farkı hesabıyla belirlenecek” dedi. 1 ABD Doları: 1.0516 Avustralya Doları 5.5047 Danimarka Kronu 0.9104 İsviçre Frangı 6.3253 İsveç Kronu 98.91 Japon Yeni 1.0200 Kanada Doları 5.7833 Norveç Kronu 3.7503 Suudi Arabistan Riyali 1 Avro: 1 İng. S.: 1.3549 ABD Doları 1.6093 ABD Doları SERBEST PİYASA ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını 1.9580 2.6530 3.1200 2.1280 85.85 566.61 ALIŞ SATIŞ Havaş, Kuzey Avrupa’da konuşlanmış Havaş Europe markasıyla faaliyetlerini sürdürüyor. Havaş Europe, ayrıca 2012’de Almanya’da Frankfurt, Münih, Berlin Tegel, Hamburg, Stuttgart ve Düsseldorf havalimanlarında Air France ve KLM’ye yolcu hizmetlerini vermeye de başladı. 1.9620 2.6580 3.1650 2.1540 86.20 579.78 1 Kuveyt D.: 3.5244 ABD Doları GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 5.93