Katalog

SAYFA CUMHURİYET kultur@cumhuriyet.com.tr 3 TEMMUZ 2013 ÇARŞAMBA 18 KÜLTÜR Ernàn LòpezNussa ve ailesi Vergi Şoku Sanatçılar, yazarlar, çevirmenler birçok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de “korunurlar”, vergilendirilmezler. Yürürlükteki Gelir Vergisi Yasası’nda (GVK m.18) sanatçılara, yazarlara “kazanç istisnası” vardır. Yani gelir vergisi mükellefi olarak değerlendirilmezler, kazançlarını yıllık beyanname ile Maliye Bakanlığı’na bildirme zorunlulukları yoktur. Onlara telif ücreti ödeyen yapımcılar, yayıncılar vergi kesintisi yaparak Maliye Bakanlığı’na yatırır. Ödemeler genellikle sanatçıların, yazarların telif alacaklarından düşülmez. Sanatçılar, yazarlar defter tutmaz, vergi beyannameleriyle uğraşmaz, telif kaybına uğramaz. “Stopaj” adı verilen bu vergi kesintisinin oranı yüzde 17’dir. Sanatçısına, yazarına “kazanç istisnası” sağlayan ülkelerde bu kesinti ile yetinir devlet. Ama bizde yüzde 17 stopaja ek olarak yüzde 18 KDV de kesilir ve kesintilerin toplamı yüzde 35’e ulaşır. Maliye’nin hesaplama yöntemiyle 1000 TL telif kazancı için 420 TL (yüzde 42) vergi öderler. Vergi kesintisi yapılan bir gelirden ayrıca KDV alınmasının adil bir uygulama olmadığı açık. Uzunca bir süredir Maliye Bakanlığı yetkililerine vergilendirilmiş bir gelirden KDV kesintisinin yapılmaması gerektiği, bunun çifte vergilendirme anlamına geldiği anlatılmaya çalışılıyor. Yüzde 17 stopajın da Avrupa standartlarının çok üstünde olduğu, yüzde 10 seviyesine çekilmesi gerektiği belirtiliyor. Vergi Konseyi’nde de bakanlık yetkilileri ile konu tartışıldı. Maliye Bakanlığı’nın temsilcilerinin de katıldığı 5. Ulusal Yayın Kongresi’nde de (45 Aralık 2009) bu yönde bir iyileştirilme yapılması kararı alındı. Konu Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’e de iletildi. Geçen ay TBMM’ye yollanan Yeni Vergi Yasası tasarısında bu düzenlemelerin yer almasını bekliyorduk. Stopajda indirim beklerken sanatçıya, yazara vergi şoku geldi. Yeni Vergi Yasası tasarısında “kazanç istisnası” korunuyor gibi görünse de belli bir limiti aşan gelirler artık 31. maddedeki istisna hükmünden faydalanamıyor. Telif, maaş ve kira gelirlerinin brüt toplamı 188 bin lirayı aşan kazançlar için yıllık beyanname verilmesi ve vergilendirmeye tabi olması gerekiyor. Yeni Vergi Yasası tasarısının 31. maddesine göre “müellif, mütercim, heykeltıraş, hattat, ressam, bestekâr, bilgisayar programcısı, senarist, mucit ve durumları bunlara benzeyenler ile bunların kanuni mirasçıları” vergi mükellefi olacaklar. 1999’da dönemin Maliye Bakanı Zekeriya Temizel de böyle bir düzenleme getirmek istemiş ama gelen tepkiler üzerine sanatçılar, yazarlar vergiden muaf tutulmuştu. Şükrü Kızılot, Yeni Vergi Yasası tasarısı ile ilgili Hürriyet’teki yazılarında “Yazarın, ressamın 1 liralık gelirine 27 bin lira vergi” gibi çarpıcı başlıklarla hem Maliye Bakanlığı’nı hem de bir anda kendini vergi mükellefi olarak bulacak sanatçıları, yazarları uyardı. Bu çarpıklığın düzeltilmesi gerektiğini yazdı. TBMM’de başta Ahmet Davutoğlu, Nabi Avcı gibi kitapları yayınlanmış kabine üyeleri ve Sabahat Akkiraz, Tolga Çandar gibi bu vergilendirmeden şahsen etkilenecek birçok sanatçı, yazar milletvekili var. Sanatçının, yazarın hakkını koruyacak birçok milletvekili olduğunu da biliyoruz. Dileğimiz sanatçılara, yazarlara bu vergi şokunun yaşatılmaması. Var olan istisnanın korunarak iyileştirilmeye gidilmesi. Vergi kesintisinin yüzde 10’a düşürülmesi ve yüzde 18 KDV kesmekten vazgeçilmesi... İstanbul Caz Festivali bu gece Kübalı bir müzisyen aileyi de ağırlayacak n Kültür Servisi SALT Ulus’ta, restoratör mimar Emre Madran “Cumhuriyet Ankarası’nda Yitirilen Yapılar: Ulus” başlıklı bir panel gerçekleştirecek. Panel, SALT Araştırma, Modern Türkiye’nin Osmanlı Mirasını Keşfi: Ali Saim Ülgen Arşivi kapsamında 4 Temmuz Perşembe saat 19.00’da düzenlenecek. Emre Madran panelde,1920’lerden sonra Ulus ve çevresindeki kamu yapılarının tasarlanması ve inşasına odaklanacak. salt@saltonline.org SALT Ulus’ta panel Aile boyu caz... Kültür Servisi İstanbul Kültür Sanat Vakfı tarafından düzenlenen 20. İstanbul Caz Festivali bugün iki konserle devam edecek. LopezNussa ailesi Feriye Lokantası’nda, Amerikalı caz vokalisti Dee Dee Bridgewater ise piyanist ve besteci Ramsey Lewis ile Yıldız Sarayı Hasbahçe’de müzikseverlerle buluşacak. İstanbul Caz Festivali bu gece Kübalı bir müzisyen aileyi ağırlayacak. Küba’nın önemli piyanistlerinden Ernàn LòpezNussa ve ailesi, DHL Express sponsorluğunda bu akşam saat 22.00’de sahnede olacak. Ernàn LòpezNussa’ya, davulda Ruy LòpezNussa ile oğulları, 2005 yılında Montreux Caz Solo Piyano Yarışması birincisi, piyanist ve besteci Harold LòpezNussa ile kardeşi Ruy LòpezNussa eşlik edecek. İstanbullu müzikseverleri Boğaz’da, Latin caz ezgileriyle buluşturacak gece, bu yılki festivalin eğlenceli konserlerinden biri olmaya aday. 3 Grammy ödüllü, 7 altın plak sahibi Ramsey Lewis, günümüz caz müziğinin önemli figürlerinden biri olarak kabul ediliyor. Kilise korosunun şefi olan babası sayesinde müzikle tanışan Lewis, 50’li yıllardan bu yana yer aldığı gruplar, yayımladığı albümler ve efsanevi caz sanatçılarıyla sunduğu performanslarla adından söz ettirdi. Lewis, bu gece de Amerikalı caz vokalisti Dee Dee Bridgewater’ın sesine eşlik etmek üzere piyanosunun başında olacak. 1997 yılında yayımladığı “Dear Ella” adlı albümüyle 2 Grammy ödülünün sahibi olan Bridgewater, Dinah Washington ve Sarah Vaughan gibi sanatçıların halefi olarak gösteriliyor. 2002 yılındaki konserinin ardından yeniden Türkiye’ye gelen sanatçı, özellikle sahnedeki enerjisiyle dikkat çekiyor. n Kültür Servisi Aktüel Arkeoloji dergisinin 34. sayısı çıktı. Aktüel Arkeoloji, yeni sayısında, Anadolu’nun neredeyse hiç bilinmeyen bir bölgesi Kibyratis’i Anadolulu okuyuculara tanıtırken talan edilen bir tarihe sahip çıkmaya davet ediyor. Dergide ayrıca, İstanbul Pendik kazıları da mercek altına alınıyor. Aktüel Arkeoloji’nin yeni sayısı çıktı Ava Gardner’ın gizli yaşamı Bir zamanlar Hollywood’un en çekici yıldızlarından biri olan Ava Gardner’ın yaşamından kesitler içeren “Ava Gardner: The Secret Conversations” (Ava Gardner: Gizli Konuşmalar) adlı kitap ABD’nin en büyük yayınevlerinden Simon & Schuster tarafından yayımlandı. 1980’lerde parasal sıkıntı içine düşen Gardner, 1988’de yaşamöyküsünü yazması için Peter Evans’la anlaşmış, ancak ünlü oyuncunun bir süre sonra yazarla anlaşamaması üzerine proje suya düşmüştü. Simon & Schuster’dan yayımlanan “Gizli Konuşmalar” adlı kitap, Gardner’ın bir yaşamöyküsü olmaktan çok, yazar Evans’ın sanatçıyla yaptığı söyleşilerin bir anısı niteliğinde. 1950’li yıllarda “Çıplak Ayaklı Kontes” ve “Mogambo” gibi filmleriyle yıldızlaşan Gardner, kocaları arasında yer alan sinema oyuncusu Mickey Rooney, müzisyen Artie Shaw ve ünlü şarkıcı ve oyuncu Frank Sinatra’yla ilişkilerinin bilinmeyen yönlerini anlatıyor. ÇEŞME KİTAP VE KÜLTÜR GÜNLERİ BAŞLADI Denize karşı edebiyat Kültür Servisi Çeşme Kitap ve Kültür Günleri, Tarihi Aya Haralambos Kilisesi’nde yapılan galayla başladı. Edebiyatçılarla okurları buluşturan etkinliğinin açılışını yapan Çeşme Belediye Başkanı Faik Tütüncüoğlu, 14 Temmuz’a kadar sürecek festivalle ilçenin edebiyat kentine dönüşeceğini belirterek tüm kitap tutkunlarını Çeşme’ye davet etti. Tüm etkinliklerin ücretsiz olarak, tarihi Aya Haralambos Kilisesi’nde gerçekleşecek Kitap ve Kültür Günleri’ne pek çok önemli yazar katılacak. Gazetemiz yazarlarından Alev Coşkun, Bedri Baykam ve Emre Kongar’ın da katılacağı etkinlikte, Arzu Sandal, Ayşe Kulin, Emin Özdemir, Enver Atasever, İsmail Gezgin, Mehmet Büyükçelik, Veysel Çolak, Savaş Ünlü ve Yaşar Aksoy da okurlarıyla buluşacak. Ayrıca Misafir Odası Solistleri festival kapsamında konser verecek. Yedirenk’ten senaryo yarışması Ava Gardner n Kültür Servisi Yedirenk Sanat Vakfı’nın düzenlediği “Birlikte Yaşama” konulu uzun metrajlı senaryo yarışmasının son başvuru tarihi 15 Ağustos olarak belirlendi. Yarışmanın seçici kurulunda Hülya Koçyiğit, Halil Ergün, Birol Güven, Hasan Kaçan, Yüksel Aksu, Öktem Başol ve Yedirenk Sanat Vakfı Başkanı Ali Tokul yer alıyor. Değerlendirme sonucu ilk ona kalan eserler, www. yedirenk.org adresinde duyurulacak, yarışma sonuçları ise 1 Ekim’de açıklanacak. FOTOĞRAFÇILARDAN GEZİ DİRENİŞİ’NE DESTEK GRUP YORUM KONSERİ 6 TEMMUZ’DA TÜRKİYE YAYINCILAR BİRLİĞİ’NDEN YENİ DUYURU n Kültür Servisi Dövüş sanatçısı ve sinema oyuncusu Jim Kelly 67 yaşında öldü. Jim Kelly, 1973 yılında çevrilen “Ejder Kalesi” adlı filmde Bruce Lee ile birlikte oynamıştı. 1971’de kazandığı karate turnuvalarıyla ünlenen Kelly, iki yıl sonra da kendi alanının klasiği sayılan “Ejder Kalesi”nde Bruce Lee’ye eşlik etmişti. 1970’lerde dövüş sanatlarına dayalı pek çok filmde rol alan ve afro saçlarıyla tanınan Kelly, 1982’den sonra beyazperdede pek görünmemişti. Jim Kelly öldü ‘Yaşanan, bir taşma hareketidir’ Kültür Servisi Mayıs ayının son günlerinde başlayan ve halen kitlesel eylemlerle, semt parklarında yapılan forumlarla süren Gezi Parkı Direnişi’ne bir destek de Türkiye Fotoğraf Sanatı Federasyonu’ndan (TFYS) geldi. Türkiye Fotoğraf Sanatı Federasyonu, yaptığı açıklama, “Toplumumuzun sanat, kültür, yaşam biçimine ve ortak değeri olan ulu önder Atatürk’e yönelen planlı aşındırma ve değersizleştirme sürecinin geniş halk kitleleri nezdinde önlenemez ve yatışması zor bir tepkiye dönüştüğünü” belirterek Gezi Parkı Direnişi’ni desteklediklerini duyurdu. “Ülkeyi yönetenler bu tepki ve toplumsal hareketin ‘iki üç ağaç için olmadığını’ söylerken esas noktayı yakalıyor, bu hareketin ‘ideolojik olduğunu’ ifade ederlerken tekrar kaçırıyorlar” denilen açıklamada, yaşananların “bir dolma ve taşma hareketi” olduğu kaydedildi. Bunun önünde durmaya çalışmanın “Aymazlığın daha da abartılmasından başka bir şey olmadığını” vurgulayan TFYS, siyasal iktidara ve güvenlik güçlerine de demokratik haklarını kullanan kendi insanlarını anlama gayreti ve onlara makul biçimde yaklaşmaları çağrısında bulundu. Direniş türküleri Kültür Servisi Grup Yorum, 6 Temmuz saat 21.00’de Harbiye Açıkhava Tiyatrosu’nda konser verecek. Grup Yorum, “Türkülerimizle Yine Aynı Göğün Altında Buluşuyoruz” başlıklı konserde yeni albümlerinden parçalar da seslendirecek. Tüm dinleyenleri aynı göğün altında direniş türküleri söylemeye davet eden Grup Yorum konser daveti açıklamasında şu sözlere yer veriyor: “Tarihin kanlı kervanına katarlanıp yol almış, çıkrık çeker, demir büker, türkü söyler gibi vuruşmuş, suyla güreşip, rüzgârla yarışmış yiğitler bir kez daha ekmek adalet ve özgürlük için kanıyla kardı Anadolu topraklarını. Haziranın sıcağında, okulundan, işinden çıkanlar gündüz meydanları gece barikatların ardını doldurdu. Bir kez daha zor oldu haziranda ölmek... Alanlardan, meydanlardan, barikatlardan yükselen türkülerimizi, marşlarımızı ‘Barikatın Ardı Vatandır’ diyerek bir kez daha hep bir ağızdan tek yürek söylüyoruz.” Dee Dee Bridgewater ‘Yaklaşımlarımız eleştirilebilir’ Kültür Servisi Türkiye Yayıncılar Birliği’nin (TYB), Gezi Parkı Direnişi’ne ilişkin “İfade Özgürlüğü ve Mecralarına Saygı Gösterilmeli” başlıklı bildirisine önceki gün bazı yayıncılardan tepki gelmişti. 21 yayınevi, 27 Haziran’da yapılan bu açıklamayı onaylamadıklarını duyurmuş, bildiriyi “yanlı ve aklıselimden uzak” bulduklarını ifade etmişlerdi. Bunun üzerine TYB, üyelerine bir eposta göndererek “yaklaşımlarının tartışmaya açık olduğunu, eleştirilebileceğini”, ancak düşünce ve ifade özgürlüğüne bakış açılarının kaynağının, başta anayasa olmak üzere, Türkiye Cumhuriyeti’nin imzaladığı ve tüm yasalardan önce uygulamakla yükümlü olduğu İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi olduğunu belirtti. Birliğin amaçlarının hatırlatıldığı eposta metinde ayrıca şu görüşlere yer verildi: “Tüm bildirilerimizdeki çağrılarımız nettir. Hiçbir siyasi ayrım yapmadan her görüş ve kanaatteki yayıncıların özgürce kitap yayımlayabilmelerini savunuyoruz. Yine hiçbir siyasi ayrım yapmadan tüm iktidarlardan düşünce ve ifade özgürlüğünü kısıtlayıcı yasaların değiştirilmesini, yayımlama özgürlüğünü kısıtlayıcı uygulamalara son verilmesini talep ediyoruz.” Yazarımız yıllık izninin bir bölümünü kullandığından yazısını yayımlayamıyoruz.