Katalog

12 MART 2013 SALI CUMHURİYET SAYFA [email protected] EKONOMİ 11 Bakan Yıldız, anti nükleer protestoları ‘bir renklilik’ diye değerlendiriyor ama dinlemeye niyeti yok Sinop’un işini bitirecekler Geçen hafta Sinop projesi taliplerinden Kanada’yı eleyen Enerji Bakanlığı ay sonuna kadar Çin, Güney Kore ve Japonya’dan birini daha saf dışı bırakacak. Ekonomi Servisi Enerji Bakanı Taner Yıldız, Sinop’a yapılacak nükleer santral için müzakere yürütülen dört ülkeden biri olan Kanada’nın ardından “belki bir ülkenin daha” bu ayın sonuna kadar elenebileceğini söyledi. Yıldız, “rekabet daha da artmazsa” yapılacak uluslararası anlaşmanın bu ayın sonunda şekillenmesini beklediklerini sözlerine ekledi. Sinop’a yapılması düşünülen ikinci nükleer santral için Çin, Japonya, Kanada ve Güney Kore ile sürdürülen görüşmelerde, Kanada geçen hafta elenmiş, geriye üç ülke kalmıştı. Bakan Yıldız, Enerji Verimliliği Derneği Başkanı İbrahim Çağlar ve yönetimini kabulü sırasında gazetecilerin sorularını yanıtlarken şunları söyledi: “Japonya’daki (Fukuşi ma nükleer santralı) iki yıl önceki kaza herkese bir şeyler öğretti. Bizde de güvenlik sistemleriyle alakalı belki bir yılımıza mal olacak çalışmaları daha titizlikle yapma durumu gelişti. Allah vermesin 7.4’ten daha büyük bir deprem Türkiye’de olmadı, inşallah o da olmaz. Ama biz 9 büyüklüğündeki depreme Nükdayanıklı bir nükleer leere karşı santral kurguluyosivil toplum örruz.” gütlerinin “televizBakanın verdi yonlarda çıkıp basın ği bilgilere göre yoluyla fikirlerini söylemelerini” son derece doğal nükleer ener ji eğitimi için bulduğunu belirten Enerji halen Rusya’da ve Tabii Kaynaklar Bakanı 114 öğrenci bu Taner Yıldız, “Bunlar hayatın bir gerçeğidir, bizim için lunuyor. 100 öğde bir renktir, çeşitlilikrenci daha göndetir. Saygıyla karşılıyorilecek ve 2023’e ruz ama yolumuza kadar 600 mühendis devam edece ğiz” dedi. hazır edilecek. Ergenekon Yargısı Dünkü Silivri, Ergenekon yargılamasını izlerken, ister istemez 12 Mart 12 Eylül askeri darbeler yargılamalarından bilincime kazınmış görüntüler sinema şeridi gibi gözlerimin önünden geldi geçti... ABD onaylı, AB siyasal yapılanmasından örtülü destekli bu iki askeri darbenin ortak (birincisi yetmediği için ikincisi ile tamamlandı) çerçevelerinde, Türkiye’nin yeni dünya düzeni çarklarındaki, rol modelde yerine oturtulabilmesi vardı... 27 Mayıs askeri darbesi, darbecilerin çok tartışmalı iç çelişkileri, Batı dünyasının destek amaçları bir yana, 1961 Anayasası, kısaca (212 olarak bilinen basın özgürlüğü ve 27576 sendikalaşmatoplu pazarlık hakları yasaları...) örgütlenme hakları ile birlikte düşünce özgürlüklerinde, demokrasilere açılımının önündeki engeller kaldırınca, ülke iç dinamikleriyle, besbelli öngörülmeyen büyük bir gelişim sürecini yaşamıştı... Türkiye’nin köşelere sığdırılamayacak kadar çok yönlü, boyutlu toplumsal kazanım, birikimleriyle, dünyada nerede ise örneği olmayan bir hız ve etkinlikte, sola, demokratiksendikalsiyasal örgütlülüklere açılımla, toplumsal haklar kazanımlarda öngörülmeyen hızda bir gelişimi getirdi. Türkiye algılanması tam yaşanmamış olsa da topu topu 17 yıl içinde, yaşanan büyük çalkantılara karşın, dünyanın en yüksek oranlı sendikalaşmasını, nerede ise kesintisiz bir gelir dağılımı olumlu paylaşımı ile birilkte, ücret ve çalışma koşulları iyileşmesi sürecini tüm emeği ile geçinenler için kazanmış, gerçek insan eksenli demokrasiden yana kazanımlarda nerede ise en hızlı yol almış gelişmekte olan ülkeler içinde tek örnekti. En sağliberal karşı örgütlenmelerin panikle karşıt, önlem arayışları kaçınılmaz gündeme girecekti. Sandıktan çıkan sağ liberal partilerle bu toplumsal gelişimin önü, hızı kesilemediği içindir ki ters köşeden 12 Mart12 Eylül askeri darbeleri ile destek verilecekti... Askeri darbeler destekli, 12 Mart12 Eylül darbe hukuku uylgulamalarındaki ağır insan hakları ihlalleri, işkenceler, yargılamalarla sol örgütlenmelerin, moral değerlerin üzerinden silindir gibi geçilmesi, 1982 Anayasası, yasaklı düzen için 282122 sayılı yasalar, örgütlenme, düşünce özgürlüğünün önüne konan yasaklamalar.. hepsi birbirine eklemlenmiş önlemler... Özalizmin gelir dağılımını bozma, piramidi düzeltme operasyonu, serbest piyasalar düzeni açılımları, düzen, çaktırmadan rejim, Türkiye’nin dünya dengeleri içindeki rol model değişiklikleri bütün bu sayededir... HHH Düzenin çarklarının sürekli işletilebilmesine yetmemiştir... Koca bir tarihin, kazanımların, birikimin ürünü toplumsal dinamikler Özalizmi referandumla, işçi haklarına dönük, gelir dağılımı emek hakları paylaşımında, bahar eylemleri, büyük Zonguldak madenci direnişi, yaz eylemleri ile kırınca.. Çok çıplak bir gerçeklik olarak bozulan gelir dağılımı dengelerinde birçok yılı birden düzelten gelişmeler yaşanınca, Özalizm Köşk’te Cumhurbaşkanlığı görevi sürerken göze batar biçimde kırılmış oldu. Sonrasında kolay dikiş tuturulamadı... Koalisyon iktidarlarında yaşanan büyük sosyal çalkantılarından daha önemli olarak küresel düzenin en çok yoksul güney dünyası için öngördüğü siyasal reçetelerde büyük değişimler gündeme girdi. Sistem, zengin kuzey dünyasının ayakta duruşu, yoksul güney dünyasındaki parçalanmalar, ırklardinler eksenli çatışmalardan beslenecekti... Türkiye’nin bu rolden üstüne biçilen payı alması kaçınılmazdı. Uzatmadan Ortadoğu’nun yeniden paylaşım dengelerinde, dünyanın pek çok bölgesinde yaşama geçirilen yeni paylaşım savaşlarında en etkin araç olarak kullanılan alt kimlikler, ırklar ve mezhepler üzerinden yeni haritalarla ülkeler oluşumunda, evrensel insan hakları, domokrasi, hukuk devleti düzeni, sosyal devlet, sendikal haklar kazanımlarının pabucu dama atılmıştı. Emperyal çıkarların korunmasında ise gelişmekte olan ülkelerde askeri darbeleri kullanmanın maliyeti çok fazla yükseldiğinden, önce doğrudan demokrasiyi getirme, terörle kaynağında savaşma adına askeri müdahaleler gündeme girecekti. Bu yolun maliyeti çok çabuk çok yükselip, zengin kuzey dünyasının yeni krizinin odağını oluşturunca da, uzaktan kumandalı denetim yöntemleri arayışları gündeme girdi. Bölge halklarının ırkdin eksenli çatışmalar, iç savaşlar batağında denetlenmesi reçetelerinde henüz sihirli anahtarlar bulunmuş değil. Yanılmadeneme yöntemleri sürecindeyiz. Tek gerçek bütün dünyada, en yukarıdan en aşağıya doğru emeği ile geçinenler için geçerli bir sosyal damping, haklar kaybı, işsizlik patlaması, yoksullaşma, yoksunlaşma süreçlerinin kaosunun ortaya çıkışı. Türkiye dengeler değişiminin tam ortasında, ya giderek daha ayrımcı, ırk ve mezhep çatışmalarının batağında iç savaşlarda yüzyılların gerisine çekilen ülkelere, diktatoryal düzenlere doğru, bataklığa sürüklenecek.. ya da geriye çekilmiş olsalar da evrensel değerlerle ayakta kalmanın çıkış yolunu bulmaya çabalayanlar arasında durmaya çalışacak. ErgenekonSilivri yargılamalarına bir de bu sonuçları ile bakabilsek... KÖYLÜNÜN HES ZAFERİ Kastamonu İdare Mahkemesi, Bozkurt ilçesindeki Ezine Çayı üzerinde yapılması planlanan Ebru Regülatörü ve Hidroelektrik Santralı (HES) Projesi’nin yürütmesini durdurdu. Kastamonu İdare Mahkemesi, HES inşaatı için kamulaştırma çalışmaları sırasında Sökü mevkisinde arazisi bulunan Mustafa Yanık’ın evinin zarar göreceği gerekçesiyle projenin iptali istemiyle açtığı davayı sonuçlandırdı. Mahkeme, kamulaştırma işleminin telafisi güç zararların doğabileceği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 27. maddesi uyarınca teminat alınmaksızın projenin yürütmesinin durdurulmasına karar verdi. Davacı Mustafa Yanık ve köy sakinleri, avukatlar eşliğinde pankartlarla HES şantiyesine giderek, kararı yetkililere iletti. Gazetecilik ve sanat karın doyurmuyor TÜİK verilerine göre işsizliğin en yüksek olduğu alanların başında yüzde 22.1’le gazetecilik ve enformasyon, yüzde 21’le sanat geliyor. “Türkiye’de yıllık 1.5 milyar liralık ekmek israf ediliyor. Üretirlen yaş meyve sebzele yıp ka lık lira r de 16 milya yüzde var. Bakliyatın halen igis bil 30’u ambalajlı” ı, ni veren ASD Başkan ala gıd ın laj ba am u ğr do rı koruyarak, ömürle r vu nı ığı att uz rini guladı. Ambalaj ihracatında hedef 10 milyar dolar diğini belirten Ekonomi Servisi Sadettin Korkut, Türkiye’yi Avrasya’nın ambalaj Korkut, bunun Türkiye ambalaj ambalaja olan sektörü 2012’de 14 merkezi haline getirmek istediklerini vurgulayarak, talebi tetikledimilyar dolarlık büşu an 3.1 milyar dolar olan ambalaj ihracatını ğine dikkat çekti. yüklüğe ulaştı, ihraca2023’te 10 milyar dolara çıkarmayı Türkiye’yi tı ise 3.1 milyar dolara Avrasya’nın ambalaj çıktı. Ambalaj Sanayicilehedeflediklerini söyledi. merkezi haline getirmek ri Derneği (ASD) Başkanı ve istediklerini vurgulayan KorPETKİM Genel Müdürü Sakut, “Katma değerli ürünledettin Korkut, “2023’te sektör olarak ihracat hedefimiz bile ihracat değer ortalaması rin üretiminin artırılmalı. 10 milyar dolar, 30 milyar nın kilogram başına 3.5 dolar Bugün bir iPad için ödenen para aşağı yukarı 1800 dolar da sektörel bir büyük olduğunu söyledi. Korkut, Türkiye’nin 2023 he kilogram domatese eşdelük planlıyoruz” dedi. Son 5 yılda ihracat performan defleri için ihracat başına ki ğer. Bir tomografi cihazısında kilogram başına 1.6 do logram fiyatının 4 doları bul nın alınması için de 27 TIR mermerin satılması gerek” ların geçilemediğini ifade eden ması gerektiğine işaret etti. Korkut, Avrupa krizle sarsılsa Dünyada orta sınıfın güçlen diye konuştu. 2012 yılına ait tahsil edilmiş kira gelirlerinin mart ayında beyan edilmesi gerekiyor. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın düzenlediği rehberde verilen aşağıdaki örneklerden yararlanabilirsiniz. Örnek 1 2012 yılında tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiş brüt 18.000 TL işyeri kira geliri ve 20.000 TL mevduat faiziyle birlikte konut olarak kiraya verdiği dairesinden 2.700 TL kira geliri elde ettiğinizi varsayalım. • Tevkif yoluyla vergilendirilen 20.000 TL mevduat faizi geliri, tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecektir. • Konut kira gelirinden 3.000 TL’lik istisna düşülecek olup kalan tutar beyan edilecektir. Örnekte, istisna haddinin altında konut kira geliri elde edildiğinden beyan edilmeyecektir. • Tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş işyeri kira geliri olan 18.000 TL ise 25.000 TL’lik beyan sınırını aşmadığından yıllık beyanname ile beyan edilmeyecektir. Örnek 2 Yalnız konut kirası olanlar için 2012 yılında 15.000 TL kira geliri elde ettiğinizi düşünelim Beyana tabi başka geliriniz yok ve gerçek gider yöntemini seçmek ANKARA (AA) Yükseköğre Ulaştırma hizmetleri ve çevre nim görülen alan ve buna bağlı koruma ile imalat ve işletme olarak yapılan meslek tercihi, alanları da yüzde 17 işsizlik gelecekte işsizlik sorunuyla karşı oranıyla işsizliğin yüksek olkarşıya kalma riskini doğrudan duğu diğer alanlar. etkiliyor. Güvenlik hizmetleri ise yüzde Türkiye İstatistik Kurumu 1’lik işsizlik oranıyla adeta “is(TÜİK) verilerine göre, 2012 tihdam garantili” olma özelitibarıyla işgücü içerisinde 4 liği taşıyor. İşsizlik sorunu yamilyon 996 bin yüksekokul ve şamak istemeyenler için diğer üniversite mezunu bulunuyor. gözde alanlar sağlık, hukuk, Yüksekokul ve üniversite me veterinerlik olarak sıralanıyor. zunlarının 503 bini işsiz, bu kapsamdakilerin işsizlik oranı yüzde 10.1 düzeyinde. Yükİşgücü seköğrenim mezunları arasında işsizliğin en yüksek olduğu azalınca alanların başında yüzde 22.1’le işsizlik düştü gazetecilik ve enformasyon ile yüzde 21’le sanat geliyor. “İletişim çağı” nitelendirmelerine Türkiye İşveren rağmen bu alandaki yükseköğSendikaları renim kurumlarından mezun Konfederasyonu (TİSK), olanların 5’te 1’inden faz2012’de işgücü artışının lası işsiz durumda. Gazeyarıya inmesinin işsizlik tecilik ve enformasyon oranını azaltan temel faktör alanında 16 bin kişiolduğunu vurguladı. 2012’de lik işgücüne karşılık 2011’e göre Türkiye’de 15 yaş ve 3 bin işsiz var. üzerindeki nüfus 1 milyon 131 bin İşsizliğin yüksek kişi artarken, bunun 518 bin kişisinin olduğu bir diğer işgücü piyasasının dışında kalanlara alan ise sanat. İşeklendiği, işgücü artışının 614 bin gücü içerisinde kişi olduğu vurgulandı. 2011’de ise yükseköğreniişgücünün 1 milyon 84 bin kişi arttığına mini sanatla dikkat çeken TİSK, “İşgücü içinde ilgili alanlaristihdam edilenler 711 bin kişi artarken, da yapan 143 işsiz sayısı 97 bin kişi azaldı. 2012’de bin kişi buluyüzde 2.9 oranındaki istihdam artışı, nuyor. Bunyüzde 2.1’lik 15 ve üzeri yaş nüfus artışının ların 30 bini üzerine çıkmıştır” açıklamasını yaptı. ise iş arıyor. 11.250 TL Hesaplanan Gelir Vergisi 1.750 TL Aşağıdaki hususları unutmayın Kira gelirlerinizi nakden veya aynen tahsil etmişseniz beyan edeceksiniz. 2013 yılına ait kiraları peşin tahsil etmişseniz bunu da 2012 kira geliri ile beyan edeceksiniz. Gayrimenkulün bedelsiz olarak başkalarının kullanımına bırakılması veya kiraya verilen gayrimenkulün kira bedelinin emsal kira bedelinden düşük olması hallerinde emsal kira bedeli esası uygulanacaktır. Emsal kira bedeli kiralanan gayrimenkulün 2012 emlak vergi değeri % 5’dir. Gerçek gider yöntemini seçen mükelleflerin, yaptıkları giderlerle ilgili belgeleri ilgili bulundukları yılı takip eden yıldan başlayarak 5 yıl süresince saklamaları ve vergi dairesince istendiğinde ibraz etmeleri gerekmektedir. Kira geliri elde edenlerle kiracıların; konutlarda her bir konut için 500 TL ve üzerinde kira geliri elde edilmesi halinde; işyerlerinde ise miktar sınırlaması olmaksızın kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idareleri tarafından düzenlenen belgelerle tevsik etmesi zorunluluğu bulunmaktadır. Kira Gelirlerinizi Beyan Ettiniz mi? istiyorsunuz. Bu durumda gerçek giderinizin 4.000 TL olduğunu varsayalım. Gerçek gider usulünü seçen mükellefler, vergiden istisna edilen kısma isabet eden giderleri hasılatlarından gider olarak indiremeyecekler, sadece vergiye tabi hasılata isabet eden giderleri indirebileceklerdir. Bunun için toplam gider tutarının vergiye tabi hasılata isabet eden kısmının hesaplanması gerekir. Vergiye tabi hasılata isabet eden gider aşağıdaki formüle göre hesaplanacaktır.) Vergiye Tabi Hasılat = Toplam Hasılat – Konut Kira Geliri İstisnası (15.000 – 3.000 = 12.000 TL) İndirilebilecek Gider = ( (Toplam Gider x Vergiye Tabi Hasılat) /Toplam Hasılat) ((4.000 x 12.000)/15.000 = 3.200 TL) Mükellefin kira gelirine ilişkin gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır. Gayri Safi İrat Toplamı 15.000 TL Vergiden İstisna Tutar 3.000 TL Kalan (15.000 – 3.000) 12.000 TL İndirilebilecek Gerçek Gider Tutarı 3.200 TL Vergiye Tabi Gelir (12.000 – 3.200) 8.800 TL Hesaplanan Gelir Vergisi 1.320 TL Örnek 3 2012 yılında dairenizi konut olarak kiraya vermeniz sonucu 18.000 TL kira geliri elde ettiniz. Beyana tabi başka geliriniz bulunmamaktadır ve götürü gider yöntemini seçtiniz. Bu durumda kira gelirine ilişkin gelir verginiz aşağıdaki gibi hesaplanacaktır: Gayri Safi İrat Toplamı 18.000 TL Vergiden İstisna Tutar 3.000 TL Kalan (18.000 – 3.000) 15.000 TL %25 Götürü Gider (15.000 x %25) 3.750 TL Vergiye Tabi Gelir (15.000 – 3.750) Ekonomi Servisi Rekabet Kurulu cezasının banka hisselerine etkisi sınırlı oldu. Bankacılık sektörü ocak kârı 2.53 milyar lira olurken verilen 1.12 milyar liralık ceza piyasa tarafından da ılımlı bulundu. Bankacılık endeksi yüzde 0.16 artıda kapanırken, en yüksek cezayı alan banka olan Garanti’nin hisseleri yüzde 1.06 yükseldi. Akbank yüzde 0.21 arttı, İş Bankası yüzde 0.57 düştü. Yapı Kredi, cezanın dörtte üçünü yani 112.47 milyon TL’sini ödeyeceğini ve cezaya ilişkin yasal girişimlerde bulunacağını duyurdu. Açıklamanın ardından Yapı Kredi hisseleri yüzde 1.10 düşüşle kapandı. Öte yandan Denizbank, Citigroup’un Türkiye’deki bireysel bankacılık bölümünün satın alınmasına yönelik görüşmelerin devam ettiğini açıkladı. Citigroup Türkiye’deki bireysel bankacılık bölümünü satacağını aralıkta duyurmuştu. Citibank geçen hafta yaptığı açıklamada kurumsal ve ticari bankacılıkta Türkiye’de devam edeceklerini vurgulamıştı. Piyasa da cezayı düşük buldu