Katalog

SAYFA CUMHURİYET 5 ŞUBAT 2013 SALI dishab@cumhuriyet.com.tr 12 “aydınlanma” çelişkilerindeydi. Yobaz Latin İmparatorluğu’ndan sonra İstanbul’da da din adamları “meleklerin cinsiyetini” tartışmaya başladıklarında, antik kitaplarla büyüyen Osmanlı Padişahı 2. Mehmet 1453’te İstanbul’u fethetti. İşte o tarihten sonra İstanbul’daki aydınlar, düşünürler Anadolu çıkışlı eski bilgelerin Yunanca ve Latince kitapları ve düşünceleriyle birlikte Floransa’ya göçtüler. Orada 14. yy’da filizlenen “Rönesans (yeniden doğuş)” kavramını daha da güçlendirdiler. Rönesans’ın Avrupa’da yaygınlaşmasına, kökeni Anadolu’nun antik bilgeleri “hümanistler” kadar İslamiyetin “Altın Çağ’ının” da önemli katkıları olmuştur. Bu dönemde resim, heykel, mimarlık, müzik olgusu bu doğrultuda gelişmesini matbaanın icadı ile daha da hızlandırmıştır. “Rönesans” insanlığın düşünceleri ve dinsel inançları açısından “devrim” yaratmıştır. Yozlaşmış Katoliklik karşısında “Protestanlık” yayılmıştır. HHH Bu dönemin ünlü sanatçılarından Leonardo Da Vinci’nin “Mona Lisa”sı ne denli ünlüyse, Mikelanj’ın Davut heykeli de aynı üne sahiptir. 5 m. 17 cm. yüksekliğindeki heykel, sanat tarihinin başyapıtlarındandır. Dört yıl süren ve 1504’te tamamlanan heykel önce kentin bir alanında sergilendi. 19. yy’da müzeye aktarıldı, yerine kopyası konuldu. Tek tanrılılık dönemine geçişte ünlü “Davut ve dev Golyat’ın” dövüşündeki çoban çocuğunu anlatır. Davut, hiç kimsenin dövüşmek istemediği Golyat’ı sapan taşıyla alnından vurarak öldürür. Davut’un o ana hazırlanışını yansıtan heykelin baş ve belden yukarısı alt bölümüne kıyasla orantısız büyüktür. Usta, kent merkezinde sergilenecek bu dev heykele aşağıdan yukarıya doğru bakanlar için görsel orantıyı düşünmüştür. HHH Antalyalı politikacı, heykeli “anadan üryan, iğrenç bulması” konusunda yalnız değildir. Bir kopyası kuruluşunun üçüncü binyılı nedeniyle Kudüs’e gön DIŞ HABERLER Suriye’de nüfuz savaşı Dış Haberler Servisi Suriye krizinin bölge ülkelerine sıçraması riski artarken Türkiye, Katar ve Suudi Arabistan’ın, Suriye muhalefeti üzerinde nüfuz için birbirleriyle yarıştıkları belirtiliyor. Suriye’nin bölge ülkeleri arasında bir “bölgesel muharebe alanı”na dönüştüğünü yazan İngiliz Financial Times gazetesi, İsrail’in geçen hafta Suriye’ye düzenlediği saldırıya dikkat çektiği analizinde, “Her geçen ay Suriye’nin komşuları daha tedirgin ve ihtilafın bulaşması riski giderek artıyor” ifadelerini kullandı. Ufukta Suriye’deki savaşın sonunun görünmediğini, bu nedenle krizin bölgeye sıçramasının önlenmesinin giderek daha imkânsız hale geldiğini kaydeden gazete, “Suriye, İran ve körfezdeki rakibi Suudi Arabistan için bölgesel bir muharebe alanına dönüşüyor” diye yazdı. Analizde daha sonra “Suriye muhalefeti üzerinde nüfuz için başlıca finansman ve silah sağlayıcıları olan Türkiye, Katar ve Suudi Arabistan arasında bir yarış var” denildi. Bu arada İsrail’in geçen hafta düzenlediği saldırıda Suriye’nin ana biyolojik ve kimyasal silah araştırma merkezini vurmuş olabileceği bildirildi. Amerikan New York Times gazetesinin haberine göre, geçen çarşamba günkü saldırıda esas olarak SA17 füzeleri ve fırlatma rampaları hedef alındı, ancak başkent Şam’ın kuzeyindeki Suriye Bilimsel Çalışmalar ve Araştırmalar Merkezi’nde de hafif hasar meydana geldi. Üst düzey Amerikalı yetkililerin, istihbarat raporlarına dayanarak verdiği bilgiye göre, İsrail’in Lübnan’daki Hizbullah güçlerine gönderileceğinden kuşkulandığı füzeler vuruldu, ancak Suriye televizyonunun yayımladığı görüntüler, araştırma merkezinin ‘Edep Yahu!’ Ama Kime? umartesi günü gazetelere C Ordu’da Tayfun Gürsoy Parkı’na dikilen 6 mermer heykelin, kimliği belirsiz kişilerce tahrip edildiğine, kadın heykellerinin “münasip yerlerine” de “Edep Yahu!” sözlerinin boyandığına ilişkin haberler yansıdı. Heykellere yönelik saldırılar u Financial Times, Türkiye, Katar ve Suudi Arabistan’ın, muhalefet üzerinde etkili olabilmek için yarıştıklarını yazdı Suriyeli siviller aylardır iki ateş arasında. (AP/REUTERS) ‘Silah merkezi de vuruldu’ Mikelanj’ın Davut’u. konusunda bu köşede zaman zaman yazdığımız yazıların sonuncusu olan 20 Temmuz’da ise bazı belediyelerin düzenledikleri heykel işliklerine yabancı sanatçıların katıldıklarını da yazmıştık. Örneğin Ankara’da Çankaya, Altındağ; İzmir’de Karşıyaka, Bergama, adını “mermerden” alan Marmara Bölgemizde ise Kartal, Büyükçekmece, Avşa ve Marmara adaları, İzmit; Trakya’da Keşan, Muğla’da Milas, Antalya’da Alanya ile Denizli ve Ordu gibi... Ordu’daki olay heykel saldırılarının sürdüğünü gösteriyor! HHH Yine cumartesi günü Akşam gazetesinin “Leonardo gay Davut iğrenç!” başlıklı bir haberinde, 21. yy Türkiye’sinde bu saldırıların “fikren” en şiddetlisini haber okuduk. Saadet Partisi’nin üstelik Eğitim İşlerinden Sorumlu Antalya İl Başkan Yardımcısı Ramazan Düzen, İtalya’nın Floransa kentine gitmiş… Gider ya… Dünyada “Rönesans akımının” başladığı bu kentin ve Rönesans’ın simgesi olan Mikelanj’ın ünlü Davut heykelini de görmüş… Görür ya… Dönüşte gözlemlerini yazmış… Yazar ya… Ama ne yazı, ne yazı! Rönesans’ın iki ustası Mikelanj ile Leonardo Da Vinci “eşcinsellermiş”… Olabilirler… Davut heykeli “anadan üryan”mış… İğrenç şeyler Floransa’yı kuşatmışmış… Davut’un çıplak heykeli üstelik sünnetsizmiş… Beyefendinin kanına dokunmuş… Hayda… HHH Yozlaşan Hıristiyanlar İslamiyete karşı “Haçlı seferlerini” uyguladıkları yüzyıllarda, işgal ettikleri İstanbul’da Doğu Roma (Bizans) yerine Latin İmparatorluğu’nu kurarak en büyük zararı 1204’te Ortodoks Hıristiyanlara verdiler. Oysa İstanbul bu işgale kadar aydın insanların yaşadığı bir başkent idi. Kentin aydınlığını Egeli antik hemşerilerimize borçlu olduğunu söyleyebiliriz. AydınSöke’deki Milet’ten Tales, İzmirDeğirmendere’deki Kolofon’dan Ksenofanes ve Urla’daki Klazomenai’den Anaksagoras gibi bilgeler, dönemin çok tanrılarının etkisiyle “tanrı odaklı” değil “hümanizm (insan odaklı)” bir kavram yaratmışlardı. Bu düşünürlerin kitapları, öğretileri Haçlılar öncesi de vurulduğunu gösterdi. Üst düzey bir Amerikalı askeri yetkili de merkezde meydana gelen hasarın füzeleri hedef alan bombalardan ve daha sonra patlayan füzelerden kaynaklanmış olabileceğini söyledi. Araştırma merkezi on yılı aşkın süredir ABD ve Batılı ülkelerin uyguladığı yaptırımların hedefi. İstihbarat raporlarına göre, kimyasal ve biyolojik silahlar üzerinde çalışan mühendisler söz konusu merkezde eğitiliyor. İsrail önceki güne kadar konu hakkında sessiz kalmış, önceki gün ise İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak dolaylı olarak saldırıyı doğrulamıştı. Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri Said Celili, İsrail’in Suriye’ye saldırısından dolayı pişman olacağını söyledi. Celili, başkent Şam’da dün düzenlediği basın toplantısında, İslam dünyasının Suriye’ye yönelik herhangi bir saldırıya izin vermeyeceğini vurguladı. Lübnan, Suriye Ulusal Güvenlik Bürosu Başkanı Ali Memluk hakkında tutuklama emri çıkardı. Kimliğini saklı tutan bir yargı yetkilisinin verdiği bilgiye göre Memluk, Lübnan’ın kuzeyinde bombalı eylem planları yapmakla suçlanıyor. Ülkenin kuzeyinde, Suriye rejimi yanlılarıyla karşıtları arasında çatışmalar yaşanıyor. Güvenlik şefine tutuklama emri İran: İsrail pişman olacak Suriye’de temaslarda bulunan İran Yüksek Castro aylar sonra halkın arasında Dış Haberler Servisi Küba’da önceki gün genel seçimler yapılırken eski Devlet Başkanı Fidel Castro aylar sonra ilk kez halkın karşısına çıktı. Ulusal meclisin 612 üyesi ile yerel delegelerin seçileceği genel seçim için oy kullanan 86 yaşındaki Castro, seçmenlerle sohbet edip çocuklarla ilgilendi. Halkın büyük sevgi gösterisinde bulunduğu Castro’nun arabası, çevresini saran yüzlerce kişi nedeniyle uzun süre hareket edemedi. Başkent Havana’nın Vedado Mahallesi’ndeki bir seçim merkezinde oy kullanan Castro’nun görüntüleri, devlet televizyonunda yayımlandı. Castro, gazetecilerin ekonomi, Latin Amerika’nın entegrasyon süreci ve Küba’da kanser tedavisi gören Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez ile ilgili sorularını da cevapladı. Castro ESAD YANLILARI MI KAÇIRDI? Suriyeli yüzbaşı kayıp AKIN BODUR/ MEHMET ALİ SOLAK Edep yahu! Suudi Arabistan’dan. İstanbul’un kitaplıklarında yer almaktaydı. Doğu ve Batı Roma İmparatorlukları arasında temel farklar “yobazlık” ile derildiğinde “pornografik” bulunarak çeşitli dinsel tartışmalara yol açınca kabul edilmemişti. HHH Türk yontucu Serkan Özkaya’nın yaptığı 10 metrelik kopyası 2006’da İstanbul’da Şişhane Alanı’nda bir kaide üzerine konulurken kırılmıştı. Özkaya sonra bunun altın renkli kopyasını yaparak ABD’ye gönderdi. Kentucky’de bir müzede sergileniyor. HHH Şu günlerde ABD’nin başkenti Vaşington’daki ünlü Arhur M. Sackler Gallery’de “Arabistan Yolları” adlı ilginç bir sergi var… Suudi Arabistan, ülkesindeki İslamiyet öncesi heykellerden bazılarını Avrupa’da dolaştırdıktan sonra, şimdi bu galeride sergiliyor. Suudi Arabistan gibi “laik” olmayan bir devlet, 7 binyıllık “put” denilen “idoller” dahil, Roma’nın çok tanrılarından bazılarının heykellerini de sergiye gönderdi. Osmanlı Sanatı konusunda çeşitli yayınları olan galerinin yöneticisi Julian Raby’nin düzenlediği sergide “İslam dininin kendinden önceki kültürleri yok etmediği” vurgulanıyor. Kuran’da, peygamber Hz. Süleyman’ın da heykeller yaptırdığı belirtiliyor. Gerçekte İslamiyet heykellere değil, bu heykellere “tanrısal güç” verilmesine karşı bir inancı benimsiyor. Tıpkı Anadolulu antik hemşerilerimizin “tanrı odaklı” değil “hümanizm (insan odaklı)” kavramını öne çıkardığı gibi... HHH Anımsarsınız Mehmet Aksoy’un Kars’ta yaptığı “İnsanlık Anıtı” heykelini Başbakan Recep Tayyip Erdoğan “ucube” diyerek yıktırmıştı. Acaba Picasso, Erdoğan’ın portresini yapsaydı nasıl olurdu? Tabloya “Balık baştan kokar” adını mı verirdi? HATAY Suriyeli avukat Musa Erman’ın kaçırılma girişiminin ardından, Suriye ordusundan ayrılan Yüzbaşı Riyad Ahmad’ın da kayıp olduğu ve arandığı bildirildi. Özgür Suriye Ordusu’na katıldığı belirtilen Ahmad’ın Esad yanlılarınca kaçırılmış olduğu iddia edildi. Hatay’da bir evde kalan Suriyeli avukat Musa Erman (38), geçen günlerde Suriye’den Türkiye’ye kaçak yollardan giriş yapan 4 Suriyeli tarafından kaçırılmak istenmişti. Erman, Yayladağı ilçesinde operasyonla kurtarılırken bu kez Hatay’da bir yüzbaşının kaçırıldığı iddia edildi. Emniyet Müdürlüğü’ne başvuran yakınları, Ahmad’ın, Esad yanlıları tarafından kaçırılmış olabileceğini iddia etti. Olayla ilgili soruşturma başlatırken Hatay Valiliği’nden yapılan açıklamada, Riyad Ahmad’ın 28 Ocak günü Hatay’daki evden ayrıldığı ve kendisinden bir daha haber alınamadığı bildirildi. en son 21 Ekim’de kamuoyu önünde görülmüştü. Devlet başkanlığını kardeşi Raul Castro’ya 2006’da devreden Castro, bu seçimde de Santiago de Cuba kentinden Ulusal Meclis’e aday gösterildi. Maliki: Türkiye, İsrail’in çıkarlarını koruyor Dış Haberler Servisi Arama motoru devi Google’ın, Fransa’ya 60 milyon Avro ödemeyi kabul etmesinin ardından, kullanılan haberler için bütün dünyada yayınevlerinin arama motorlarından telif isteyip isteyemeyeceği tartışmaları gündeme geldi. Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande’ın, Fransız gazetelerinden alıntı yapması nedeniyle Google’dan telif hakkı istemesinin ardından cuma günü Google Yönetim Kurulu Başkanı Eric Schmidt “Dijital Yayın Yenilik Fonu” adı altında 60 milyon Avro’luk anlaşmaya imza atmıştı. Ödemeyi ilk başta reddeden Google, Fransız gazetelerinin kendileri sayesinde daha fazla okunduğunu iddia etse de Fransa’nın bu konuyla ilgili yasa çıkaracağı tehdidinin ardından fon için parayı ödemeyi kabul etti. Hollande, imzanın dünya basını için de örnek oluşturabileceğini söyledi. Almanya ile de benzer bir tartışmaya yaşayan Google, 6 yıldır anlaşmazlık yaşadığı Belçika gazeteleriyle aralık ayında bir anlaşmaya varmıştı, ancak Belçika ile yapılan anlaşmanın içeriği tam olarak bilinmiyor. Amaç Belçika gazetelerine gelir yaratmak olsa da Google, doğrudan bir ödeme yapmayacağını bildirmişti. Google’la imza dünya için emsal Dış Haberler Servisi İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, uzaya giden ilk İranlı fezaneverd (astronot) olmak istediğini söyledi. İran geçen hafta uzaya gönderilen maymunun sağ olarak geri döndüğünü açıklamıştı. Fars Haber Ajansı’nın haberine göre Ahmedinejad, Uzay Teknolojisi Günü münasebetiyle İranlı bilim insanlarına hitap etti. Ahmedinejad, havacılık ve uzay alanında kayda değer başarılar elde edildiğini, “Zühre” ve “Simurg” adlı uyduların uzaya gönderilmesi için çalışmaların sürdüğünü söyledi. Sömürgeci ve zorba güçlerin, İran’ın gelişmesini ve kalkınmasını istemediklerini anlatan Ahmedinejad, “Düşmanların nefreti İran’ın yükseldiği ölçüde artıyor. Öylesine yükselmeliyiz ki onların eli eteğimize ulaşamasın” diye konuştu. Bilim insanlarının birkaç yılda uzaya insan göndermeyi planladıklarına değinen Ahmedinejad, kendisinin uzaya giden ilk İranlı fezaneverd (astronot) olmak istediğini esprili bir şekilde dile getirdi. Başbakanı NuBEYRUT (ANKA) Irak lik ağır eleşne yö ri el Maliki, Türkiye’ye iye’nin Irak, ürk “T ek rer rdü tirilerini sü tadan kal or ini en Suriye ve Mısır eks ı korumarın rla ka çı l’in rai İs ve dırmaya ’dan yaan bn Lü di. yle ya çalıştığını” sö una on izy telev yın yapan ElMeyadin un u’n oğ tad Or ki, ali l M demeç veren E rek rte eli i b ğin ldi bir yanardağ haline ge riye, Su ini ler ep tal di en “Türkiye’nin k aya çalıştığını ve Irak ve Mısır’a dayatm orunları yaratk s nli ve gü bu ülkelerde “tüm dünyaki, ali tığını” öne sürdü. M nadığı rolden oy ’ın tar Ka ve ye nın Türki da bulundu. sın dia şikâyetçi olduğu” id Ahmedinejad, ilk İranlı astronot olmak istiyor ‘Kral Baba’ya veda Kamboçya’nın eski kralı Norodom Sihanuk’un naaşı dün törenle yakıldı. Tedavi için gittiği Çin’de 15 Ekim’de geçirdiği kalp krizi sonucu ölen ve halkın “Kral Baba” dediği Sihanuk’u uğurlamak için yüz binlerce kişi ve yabancı ülke temsilcileri başkent Phnom Penh’de toplandı. Cenaze, kentin sokaklarından geçirilerek 15 katlı bir krematoryuma getirildi. Sihanuk’un küllerinin bir kısmı, 4 nehrin başkentte birleştiği yerin yakınlarına saçılacak. Küllerin geri kalanı da bir küpün içerisinde, 3 yaşındayken ölen kızı Kunthea Buppha’nın saraydaki küllerinin yanına yerleştirilecek. Sihanuk, Kızıl Kmerler’in iktidara gelmesiyle 1970’te sürgüne gönderilmiş, Kuzey Kore ve Çin’de geçirdiği sürgün yıllarının ardından 1991’de ülkesine dönmüş ve tahtı 2004’te oğluna devretmişti. (Fotoğraf:EPA)