Katalog

15 ARALIK 2013 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 13 Kim ‘temizliğe’ devam mı edecek? Çin’deki vatandaşların geri çağrılması, Çang’a yakın olanların tasfiyesinin süreceği şeklinde yorumlandı Dış Haberler Servisi Dünya, Kuzey Kore lideri Kim Jongun’un eniştesi Çang Songtaek’in idam haberini hakaretler eşliğinde verişinin şokunu atlatamazken, liderin bir askeri tesisi teftişte yeni fotoğrafları geldi. Kuzey Kore, Çin’de iş yapan Kuzey Korelileri de idamın ertesinde ülkeye geri çağırdı. Kim’in, Çin yönetimiyle yakın ilişkileri olan ve Çin’le ekonomik ilişkilerden sorumlu Çang’la bağlantılı herkesi ayıklama peşinde olabileceği yorumları yapılıyor. Pyongyang’ın Çin’in kuzeydoğusunda Şenyang ve Dandong kentlerinde ikili ticareti ve yatırımı artırmaya çalışan vatandaşlarını ülkeye çağırdığını belirten kaynaklar, Güney Kore ajanslarına yaptıkları açıklamalarda, kademeli olarak bu çağrının Çin’deki bütün Kuzey Korelileri kapsayacağını kaydetti. Kim’in, Çang’e sadık olan görevlileri temizlemek istediği yorumları yapılıyor. Güney Kore istihbarat yetkililerine göre Çang’in iki yakın yardımcısı geçen ay idam edildi. Kim, devlet medyası tarafından dağıtılan son fotoğraflarda askeri yetkililer arasında bir askeri tesisi ziyaret ederken görülüyor. Önceki fotoğraflar gibi son fotoğraflarda da Kim’in yanındakiler hararetli bir şekilde notlar alıyor. Kim, yeni yayımlanan fotoğraflarında hiçbir şey olmamış gibi görüntü veriyor. Yanında yine not alan yetkililer var. (REUTERS) İspanya’nın Ayrılıkçılık Kâbusu Derinleşiyor Avrupa 2014’e güçlü ayrılıkçılık rüzgârıyla giriyor. İskoçlar önümüzdeki yılın eylül ayında bir bağımsızlık referandumu yapacak. Katalanlar da İskoçların derhal kuyruğuna takılmaya hevesli. İskoçlardan bir buçuk ay farkla 9 Kasım 2014’te atik tetik... bir bağımsızlık referandumu yapmak fikri ile hemen ortaya çıktılar. Yerel Katalan partilerinin tümü tarafından desteklenen proje temelinde Katalan halkına, 1. Katalonya’nın bir devlet olmasını istiyor musunuz? 2. Bu devletin bağımsız olmasını istiyor musunuz? sorularının sorulacağını belirttiler. Madrid’in söz konusu referandumun önüne geçmek için elindeki her imkânı kullanacağını, Katalanlar dahil gerçi herkes biliyor... Ama gene de ellerini artırmak, masada siyasi pozisyonlarını güçlendirmek için Katalan milliyetçileri Madrid’i provoke etmekten geri kalmıyor. Tahran: İngiliz casus yakaladık Dış Haberler Servisi İran’da 7 yıldır tutulduğu sanılan bir ABD’linin CIA ajanı olduğu iddialarının hemen ertesinde Tahran, ülkenin güneydoğusundaki Kerman kentinde, İngiliz dış istihbarat servisi MI6 için çalışan bir casusu yakaladıklarını açıkladı. Yarı resmi Fars haber ajansına göre, Kerman Devrim Mahkemesi başkanı, casus olduğu iddia edilen kişinin, 4 İngiliz istihbarat görevlisi ile ülke içinde ve dışında 11 kez görüştüğünü kabul ettiğini açıkladı. Casusun suçlarını itiraf ettiğini ve davanın devam ettiği de belirtildi. İngiltere Dışişleri Bakanlığı henüz konuyla ilgili açıklama yapmadı. Haber, Londra ile Tahran’ın diplomatik ilişkileri kurmak için adım attığı bir döneme denk geldi. İran birçok kez, yabancı güçler için çalışan casusları yakaladığını iddia etmiş ancak suçlanan kişilerin birçoğu aylar sonra haklarında herhangi bir suçlama getirilmeden serbest bırakılmıştı. Bogota, ‘solcu’ başkanını geri istiyor Dış Haberler Servisi Kolombiya’nın başkenti Bogota’da on binlerce kişi, özel taşeronları kovduğu için görevden alınan başkentin solcu belediye başkanıGustavo Petro’ya destek vermek üzere Bolivar meydanında toplandı. Bazı göstericiler, Petro’nun görevden alınmasını, en büyük solcu isyancı grup Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri ile başlatılan barış sürecine darbe olarak görüyor. İsyancı hareket M19’un eski üyesi Petro senatörken, eski muhfazakâr Devlet Başkanı Alvaro Uribe’nin müttefikleri ile aşırı sağcılar arasındaki gizli anlaşmaları ortaya çıkarmıştı. Uribe’ye yakınlığıyla bilinen Başmüfettiş Alejandro Ordonez, Petro’nun, çöp toplama hizmetinin hatalı yönetimi iddiasıyla görevinden ayrılmak zorunda olduğunu açıklamıştı. Petro, potansiyel başkan olarak da görülüyordu. Danışıklı dövüş Diğer deyişle olay şimdilik hâlâ bir “danışıklı dövüş” aşamasında. Ancak bu kolaylıkla rayından çıkabilecek, sarpa sarabilecek bir danışıklı dövüş sayılıyor. Referandum seçeneği tehdit olarak epeydir masadaydı... Merkezi hükümete bir sürpriz olmadı... İspanyollar, Katalanların eninde sonunda bu kozu gündeme getirebileceğini biliyor ve en kötü kâbus senaryosu olarak tasavvur ettikleri bu ihtimalle yüz yüze gelmemeyi umuyorlardı. Geçen kış Madrid’e gittiğimde hava buydu. Madrid’de görüştüğüm İspanyol parlamentosunun genç üyelerinden sosyalist milletvekili Juan Moscoso duygularını ve kaygılarını hiç gizlemeden, “Katalan ayrılıkçılığında son dönemde 30 yıllık (Franco’nun uzlaşma kabul etmeyen kutuplaşma dönemine) geri gidişten” bahsetmiş, şunları söylemişti: ‘Rulete dönüştü!’ “Katalonya ve Bask ülkesinde ‘egemenlik’ yanlısı duygular tarih boyunca hep olageldi. Ancak bu duygular azınlıktaydı. (Katalonya’nın hâkim siyasi gücü, merkez sağdaki) CIU partisinin yerel milliyetçiliği hep güçlü olmuştu. İspanya’nın (merkezi) anayasasının kurucuları arasında ne var ki bu partinin liderleri de vardı. Katalan milliyetçileri özetle İspanyol anayasasına angaje olmuşlardı... Ancak son dönemde her sürprize açık bir dejenerasyon ve kısırdöngü içine girildi. Bu spiralin içine bir kez girildi mi, buradan çıkmak çok zordur. (Katalanlar) ‘Bağımsız olmaya karar verdik’ derlerse ne yapacaksınız? Katalonya’ya tankları mı yollayacaksınız? Katalanların tüm sınırları zorlamak istediklerini ve bu yolda kararlı olduklarını düşünüyorum... Ancak Madrid’le karşıtlaşmayı tam nereye dek götürebileceklerinden emin değiller. Madrid de gerçekte bilek güreşini nereye dek götüreceğini bilmiyor. O yüzden iş biraz rulete dönüştü.” Almanya’da koalisyon tamam Dış Haberler Servisi Almanya’da 22 Eylül’de yapılan genel seçimlerden birinci çıkan Hıristiyan Birlik partileri (CDU/CSU) ile koalisyon sözleşmesi üzerine anlaşan Sosyal Demokrat Parti’nin üyeleri söz konusu sözleşmeye yeşil ışık yaktı. Koalisyon sözleşmesinin kabul edilmesi için yapılan oylamada SPD üyelerinin yüzde 75.96’sının “evet” oyu kullandığı açıklandı. Böylelikle CDU Genel Başkanı Angela Merkel’in başbakanlığında CDU/CSU ile SPD hükümetinin kurulmasının yolu açılmış oldu. Almanya tarihinde ilk kez bir parti, koalisyon sözleşmesini delegelere değil de tüm parti üyelerinin oyuna sundu. ‘Alkol satanlar kırbaçlansın!’ İngiltere’de aralarında burkalı kadınların da bulunduğu Müslüman protestocular, “şeytan” alkolü satan dükkânları ve restoranları, buna devam ederlerse 40 kırbaç cezasıyla tehdit etti. Londra’nın doğusunda toplanan onlarca Müslüman, Brick Lane bölgesinde alkol satan yerleri uyardı. Bunun şeriata göre yasak olduğunu bildiren göstericiler, Müslümanların işlettiği yerlere uyarı mektupları bıraktı. Göstericiler, alkol satan dükkânları ve restoranları, buna devam ederlerse 40 kırbaç cezasıyla tehdit etti. (Fotoğraf: REUTERS) ‘Bölünmez bütünlüğü koruruz’ Sosyalist vekil Moscoso ile bu görüşmeyi ocak sonu (26 Ocak 2013) yapmıştık. Katalan parlamentosu çiçeği burnunda bir “egemenlik bildirisini” yeni oylamıştı... Madrid’de temas ettiğim kişilerin bir kısmı, bu girişimin boş bir retorik olduğunu, asıl maksadın merkezi hükümetten mali ayrıcalıklar ve tavizler kopartmak olduğunu söylüyor; başka bir kesim gözlemci de Moscoso gibi... çok büyük kaygıyla okun artık yaydan çıktığını, olayların kolayca denetim dışına kayabilecek bir mecraya girdiğini, Katalan ayrılıkçılığının “somut bir tehdide” dönüştüğünü belirtiyorlardı. Katalanlar son “referandum kartını” böyle bir atmosferde açtı. İpler, bir yıl öncesinde Madrid’in ne kadar elindeyse, bugün de o kadar elinde... Madrid... otodeterminasyonla sonuçlanabilecek böyle bir referandumunvaktiyle Katalanların da desteğini alanİspanyol anayasasına bütünüyle aykırı olduğunu, bu itibarla yapılamayacağını söylüyor. İspanya Başbakanı Mariano Rajoy “Otodeterminasyon amaçlı bir referandum fikri, anayasanın kurucu ilkesi ‘bölünmez bütünlüğe’ aykırı olduğu için hayata geçirilemez” diyor: “Konu hiçbir şekilde pazarlık konusu edilemez. İspanya’nın egemenliği, İspanyol halkının geneline aittir. İspanya’nın nasıl düzenleneceğine (İspanya’nın tümünü içeren) İspanyol halkı karar verir. (Bu nedenle) Bu referandumun yapılmayacağına/yapılamayacağına İspanyol yurttaşlarını temin ederim!” Türkçesiyle “Bölünmez bütünlük söz konusu olduğunda gerisi teferruattır!” diyor İspanyol Başbakanı ve “Katalanlar hadlerini bilsinler. Had bilmeyene had bildirmesini biliriz!” ayarı veriyor. Katanlar ise Madrid’den bu sert yanıtı alacaklarını bile bile, kör parmağın gözüne referandum kartını oynamaktan geri kalmıyor. Onlar da “Hodri meydan!” demekten çekinmiyor: “Halkımıza yönelteceğimiz sorular, aha bakın, işte önünüzde! Yapmayı hedeflediğimiz referandumun tarihi gene bakın açık seçik şurada. İskoçya örneği de çok yakınınızda! Edinburgh oradaysa, Barselona burada...” diyorlar. Bu gözü kara restleşmenin nerede duracağını kestirmek zor. Avrupa’nın tüm fabrika ayarları bozulmuş durumda. Ekonomik kriz bir yandan, Brüksel’in prestij krizi başka yandan; alevlenen ırkçılık, ayrılıkçılık, popülizmler beri yandan... Eski kıtanın imparatorluklarını yerle bir eden “1914”ün 100. yılına tekabül eden 2014 yılı, tarihin garip tecellisi bir hayli sert geliyor. Tata’nın uzun yürüyüşü sona eriyor 5 yaşında hayata gözlerini 9 yuman Nelson Mandela’nın uzun yürüyüşü, bugün memleketi Kunu’da düzenlenecek devlet töreniyle sona eriyor. Geçen üç günde Mandela’nın naaşını en az 100 bin kişinin ziyaret ettiği Pretoria’da dün Mandela’nın 25 yaşında katıldığı Afrika Ulusal Kongresi üyeleri de, eski lideri uğurlarken sanki seçim zaferi kutluyormuş gibi dans etti, şarkılar söyledi. Törene katılanlardan bazılarının “Huzur içinde yat Tata (baba)” yazılı tişörtler giydiği görüldü. Cenazeye, aralarında Galler Prensi’nin de bulunduğu 4 bin kişinin katılması bekleniyor. Madiba’nın mücadalede yoldaşı olan Başpiskopos Desmond Tutu, davet edilmediği için cenazeye çok istemesine rağmen gitmeyeceğini söyledi. Hükümet daha sonra Tutu’nun da çağrılı olduğunu açıkladı. İran’ın Fargam’ı uzaydan döndü Dış Haberler Servisi İran bu yıl içinde ikinci kez bir maymunu uzaya başarılı bir şekilde gönderdiğini duyurdu. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, maymun Fargam’ın sağlıklı bir şekilde uzaydan döndüğünü söyledi. İlk maymunun da uzaydan sağlıklı bir şekilde döndüğü açıklanmış, ancak gönderilirken ve geldikten sonra çekilen fotoğraflarda yer alan maymunların birbirinden farklı olması, uzaya gönderilen maymunun öldüğü spekülasyonlarına yol açmıştı. Nükleer programı yüzünden mercek altında olan İran’ın uzay programı Batılı ülkelerde endişeyle karşılanıyor. Bazıları, bu teknolojinin balistik füze için kullanılabileceği görüşünde. İran, ilk maymunu ocakta uzaya gönderdiğinde Amerikalı ve İsrailli stratejistler, Tahran’ın teknolojik yeteneği ve bunun olası askeri sonuçları konusunda şaşkınlık yaşamıştı. İsrail istihbaratına yakınlığıyla bilinen DEBKAfile’a konuşan askeri kaynaklar, Tahran’ın uzay programının füzesinin dünyada herhangi bir noktaya ulaşabileceğinin göstergesi olduğu görüşünde. ANMA Devrimciliğini ve onurlu yaşamını ailemize miras bırakan can eşim, sevgili babamız, yüzünü hiç göremediğimiz kıymetli kayınpederimiz, tonton dedemiz İspanya’da ‘Öfkeli’ eylem MADRİD (AA) İspanya’da ekonomik krizin etkisiyle oluşan halk hareketi “Öfkeliler”, tekrar Meclis önünde toplandı. Polis Meclis binası çevresindeki tüm yolları demir parlaklıklarla kapattı. Göstericiler, halka eyleme katılma çağrısında bulunurken “Demokrasi”, “Kesintilere hayır” pankartları dikkat çekti. “Faşizm buradan geçemez” yazılı büyük bir pankartı parmaklıklara asan göstericiler, Meclis’e getirilen vatandaş güvenliği yasa tasarısını protesto etti. Tasarıda Meclis’i kuşatma gibi yasadışı gösterilere yüksek para cezaları öngörülüyor. AYDIN YILMAZ GENÇOSMANOĞLU’nu yitirişimizin 20. yılında sevgi, saygı ve özlemle anıyoruz. Evin Gençosmanoğlu Çevren, Melih, Nur Alya Üstün Ayşe, Emre, Duru İmamoğlu Çin, Ay’a araç indiren 3. ülke oldu Dış Haberler Servisi Çin’in, ilk Ay aracı Yütu’yu (yeşim tavşan) taşıyan Çang’ı3 uzay mekiği, Ay’ın yüzeyine indi. Şinhua ajansı, uydunun yerel saatle 21.00’de saniyede 1.7 km’den 0 km hıza düşerek Ay’ın yüzeyine yaptığı yumuşak inişi tamamladığını duyurdu. İnişin, 12 dakika sürdüğü ve sorun yaşanmadığı vurgulandı. Çin, ABD ve Sovyetler Birliği’nin ardından Ay’a araç indiren 3. ülke oldu. n Dış Haberler Servisi Ukrayna’nın başkenti Kiev’de on binlerce kişi, Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç’e destek için toplanırken hükümet karşıtları da ayrı bir gösteri yaptı. Ukrayna yönetimi, göstericilerin en önemli taleplerinden birine kulak vererek polisin aşırı şiddet kullanmasından ötürü iki üst düzey yetkiliyi görevden aldı. Kiev’de meydan savaşı