Katalog

SAYFA CUMHURİYET 27 KASIM 2013 ÇARŞAMBA l Ukrayna’da hükümet AB ile ortaklık ve serbest ticaret anlaşmasını askıya alınca ortalık karıştı 14 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr Timoşenko açlık grevinde DENİZ BERKTAY ABD uçakları Çin Denizi’nde Dış Haberler Servisi Japonya’nın hak iddia ettiği adaları da içeren Doğu Çin Denizi üzerinde Çin’in “Hava Savunma Tanıtma Bölgesi” ilan ettiği bölgede ABD’ye ait bombardıman uçakları uçuruldu. Çin ile Japonya arasında gerilime neden olan adalar üzerinde iki ABD bombardıman uçağının uçurulduğu Pentagon yetkilileri tarafından açıklandı. Çin geçtiğimiz günlerde tartışmalı bölgenin hava savunma sahasının içinde olduğunu açıklamış ve bölgeyi uçuşa yasaklı olarak ilan etmişti. ABD’li yetkililer Pekin’e haber verilmeden bölgede B52 bombardıman uçağı uçurulduğunu açıkladı. KİEV Ukrayna’da hükümetin Avrupa Birliği (AB) ile ortaklık ve serbest ticaret anlaşması imzalama sürecini askıya aldığını açıklaması, Batı yanlısı muhalefet partilerinin, hükümet dışı kuruluşların protestolarına neden olurken eski Başbakan Yulia Timoşenko da açlık grevine başladı. 2004 yılındaki Turuncu Devrimden bu yana Ukrayna en geniş katılımlı protesto gösterileriyle çalkanıyor. Halen hapis cezası devam eden Timoşenko, hükümetin AB’ye yönelik tutumunu değiştirmesine kadar süresiz olarak açlık grevine başladığını açıklarken, Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç ise Birliğe yönelik nihai kararın henüz alınmadığını, bu konuda kesin açıklamayı birkaç gün içinde yapacağını söyledi. Ukrayna hükümeti, birkaç yıldan bu yana AB ile ortaklık ve Serbest Ticaret Anlaşması’nın imzalanmasına yönelik müzakereleri sürdürüyordu. Moskova’nın Ukrayna’ya, Rusya, Belarus ve Kazakistan’ın oluşturduğu Gümrük Birliği’ne entegrasyonu önermesine karşılık, Kiev yönetimi asıl tercihlerinin Avrupa entegrasyonu olduğunu ifade etmekteydi. 2010 yılında cumhurbaş kanı seçilen Yanukoviç ve çevresinin Moskova yanlısı olarak bilinmesine karşılık, Yanukoviç’i destekleyen Doğu Ukraynalı sanayiciler, asıl pazarlarının AB ülkeleri olması ve Rus sanayicilerle rakip olmalarından ötürü, Rusya ile ekonomik birliğe sıcak bakmıyordu. Timoşenko. Diğer taraftan AB, Ukrayna ile Serbest Ticaret ve Ortaklık Anlaşması’nı onaylamak için, ağır hastalığından ötüUkraynalı öğrenciler başkent Kiev’de, AB’yle bütünleşme yanlısı eylem yaptı. rü hastanede bulunan eski başbakan ve Ülke, 2004’ten beri en geniş katılımlı protestolara sahne oluyor. (REUTERS) ana muhalefet lideri Timoşenko’nun serzalanması beklenmekteydi. Bu çerçeve konuda kendisine gelebilecek tepkilerden best bırakılmasını veya en azından yurtdışında tedavi görmesine izin verilmesi de, Kiev hükümetinin geçen cuma günü, çekindiği için, bu kararı hükümete aldırni şart koşuyordu. Ancak Timoşenko’nun AB ile ortaklık anlaşması sürecini askıya dığını ileri sürüyor. Yanukoviç’in önceserbest bırakılmasına olanak tanıyacak ta aldığını açıklaması, hem Batılı ülkelerin, ki akşam, bu konuda nihai kararın birkaç hem de Ukrayna’daki Batı yanlısı muhale gün içinde verileceğini söylemesi ve AB sarı parlamentoda reddedilmişti. fet partilerinin tepkisine neden oldu. Baş ülkelerinin Kiev yönetimine cuma sabaB ile anlaşma kent Kiev’de ve diğer pek çok şehirde on hına kadar süre tanımaları, Ukrayna’nın imzalanacaktı binlerce kişi sokaklara dökülürken Rusya AB ve Timoşenko konusunda tutumunu Ukrayna’da son yıllarda ekonomik dur yanlısı eğilimlerin güçlü olduğu ve ikti değiştirebileceği olasılığını gösteriyor. Ukrayna’daki kitlesel gösterilerin Tugunluğun görülmesi nedeniyle, AB ile im dar partisinin kalesi olarak bilinen Doğu zalanacak anlaşmalar gerek hükümet ge Ukrayna kentlerinde de yoğun protesto runcu Devrim türü bir Batı yanlısı karırekse basın yayın organları tarafından Uk larının düzenlendiği görüldü. Muhalefet şıklıkla sonuçlanması olasılığının düşük rayna’daki ekonomik sorunların çözüm partileri, hükümetin dış politika ile ilgili olmasına karşılık, olayların Kiev yönekonularda karar alma yetkisinin olmadığı timinin Batılı ülkeler karşısındaki elini yolu olarak gösterilmekteydi. AB ile anlaşmanın bu cuma günü, nı, bu konuda kararın cumhurbaşkanına ait zayıflattığı ve Rusya ile Batılı ülkeler Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta düzen olduğunu söylüyor. Bazı siyasi gözlemci arasındaki manevra imkânını azalttığı lenecek Doğu Ortaklığı Zirvesi’nde im ler de, Cumhurbaşkanı Yanukoviç’in, bu değerlendirmesi yapılıyor. Rehineler Tahran’a güvenmiyor Dış Haberler Servisi Tahran’la geçici nükleer anlaşmaya Washington’dan yeşil ışık yakılmasına İran’da 1979 yılında patlak veren ABD elçiliği baskınında rehin tutulan 66 Amerikalının çoğunun karşı olduğu belirtiliyor. AP ajansının haberine göre, 1979’da İran’da İslam Devrimi sürecinde ABD elçiliğine düzenlenen baskının tanıkları, 444 gün esir tutulan ABD’lilerin birçoğu Tahran yönetimine güvenilmeyeceği ve bu anlaşmanın yanlış olduğu görüşünde. Öte yandan ABD Başkanı Barack Obama, İran’ın nükleer programına ilişkin müzakerelerde anlaşmaya varılmasıyla ilgili diplomasi kapısını kapatmayacaklarını belirterek “Sert konuşmak ve tehditler savurmak siyasi açıdan yapılabilecek kolay bir şey olabilir ama bu bizim güvenliğimiz için doğru bir şey değil” dedi. Konuşmasında eski başkanlardan Kennedy’nin “Müzakere etmekten hiçbir zaman korkmayın” alıntısına yer veren Obama “Dünyayı ilgilendiren sorunlara getirilen barışçıl çözümleri yok sayamayız. Kendimizi sonu olmayan bir çatışma döngüsüne adayamayız” dedi. A avutoğlu İran’da Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın (EİT) 21. bakanlar kurulu toplantısı için gittiği İran’da dün Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri ile bir araya geldi. AA’nın haberine göre, görüşmede ağırlıklı olarak ikili ekonomik ilişkileri geliştirme doğrultusunda ticaret, enerji ve ulaştırma konuları ele alındı. Görüşmede, tarihi İpek Yolu’nun yeniden canlandırılması üzerinde mutabık kalındığı da kaydedildi. D İskoç yetkililer, ellerinde referanduma götürülecek kitapçıklarla poz verdiler. (REUTERS) Suriye’de 6 bin kadına tecavüz edildi (Fotoğraf: AP) İKİ TARAF DA SUÇLU İskoçya evet çıkarsa martta İngiltere’den ayrılacak Bağımsızlığa ‘kararsızlar’ karar verecek Şam’da intihar saldırısı Şam yakınlarında düzenlenen intihar saldırısında aralarında iki çocuğun da olduğu en az 15 kişi öldü. İntihar eylemcisinin otogar yakınında bomba yüklü aracı havaya uçurduğu kaydediliyor. Dış Haberler Servisi Uzun yılardır İngiltere’den ayrılma tartışmalarının yaşandığı İskoçya’da bağımsızlık ilanı için ilk kez tarih verildi. İskoçya hükümeti halkın referandumda bağımsızlığı istemesi halinde beş aya yakın bir süre sonra yani, 24 Mart 2016’da İngiltere’den ayrılacağını açıkladı. Açıklamaya İngiltere’nin İskoçya’dan Sorumlu Devlet Bakanı Alistair Carmichael, “ciddi siyasal sorunların gözardı edildiği” gerekçesiyle tepki gösterdi. Referandum sonucu ayrılma eğilimi ağır basarsa İskoçya ile İngiltere arasındaki 306 yıllık birliktelik sona erecek. sİskoçya hükümetinin konuya ilişkin olarak hazırladığı ve kamuya açıkladığı 649 sayfalık “İskoçya’nın geleceği” başlıklı planda da “bağımsız bir ülkede olması gereken” ekonomik, sosyal ve demokratik konuların ele alınıyor. Anketlerde İskoçların büyük bir çoğunluğu bağımsızlık fikrine sıcak bakmıyor. Ancak savunanlar ile karşı olanlar arasındaki farkın son zamanlarda azaldığı belirtilen İskoçya’da gelecek yıl 18 Eylül’de yapılacak referandum sonucunu kararsızların belirleyeceği kaydedildi. Siyasal gözlemcilere göre, iktidardaki İskoç Ulusal Partisi (SNP), kesin tarihi, bir süredir 10 puan farkla önde görünen “evet” cephesini hareketlendirmek için verdi. Dış Haberler Servisi Yemen’in başkenti Sana’da iki yabancı askeri uzmanın silahlı saldırının hedefi olduğu, olayda birinin öldüğü diğerinin ise ağır yaralandığı bildirildi. Uluslararası ajanslar ilk olarak motosikletli saldırganların ateş açtıkları kişilerin Yemen ordusuna askeri danışmanlık yapan iki Rus olduğunu duyurdu. Bir süne sonra ise Sana’daki Rusya büyükelçiliğinden bu kişilerin Belarus vatandaşı oldukları açıklaması geldi. Yine Sana’da motosikletli kişilerce askeri araca düzenlenen başka bir saldırıda ise bir albay öldürüldü. Sa’da vilayetine bağlı Demac bölgesinde, İslami İlimler Araştırma Merkezi’ne düzenlenen saldırıda, bölgedeki bir Selefi liderinin oğlunun öldürüldüğü iddia edildi. Yemen’de motosikletli saldırılar Dış Haberler Servisi Suriye’de yaklaşık 6 bin kadının çatışmaların başladığı 2011 yılında bu yana hem hükümet hem de muhalefet güçlerinin tecavüzüne uğradıkları ve yoğun işkenceler gördükleri belirtildi. AvrupaAkdeniz İnsan Hakları Ağı (EMRHN) tarafından konuyla ilgili olarak hazırlanan bir raporda El Kaide militanlarının kadınlara “muta nikâhı” kıyarak tecavüz ettikleri ileri sürüldü. Raporda, sıklıkla evlerini terk etmek zorunda kaldıkları vurgulanan kadınların keskin nişancıların hedefi olduklarına, çoğu zaman çocuklarıyla canlı kalkan olarak kullanıldıklarına da dikkat çekildi. ‘Otomatik üyelik söz konusu değil’ BERLİN (AA) Almanya’da Hıristiyan Birlik partileri (CDU/ CSU) ile Sosyal Demokrat Parti (SPD) tarafından hazırlanan koalisyon sözleşmesi taslağında, Türkiye’nin AB müzakere sürecinin ucu açık olduğu ve sürecin otomatik olarak üyelikle sonuçlanmasının söz konusu olmadığı belirtildi. CDU/CSU ile SPD arasında devam eden son tur görüşmeler sırasında basına sızan 171 sayfalık koalisyon sözleşmesi taslağının 154. sayfasında, Türkiye’nin son yıllardaki ekonomik gelişimi ve yaptığı reformlar övüldü. Türkiye’nin Avrupa için stratejik ve ekonomik olarak çok önemli olduğu belirtilen taslakta, iki ülke vatandaşları arasındaki ilişikilerin artmasından yana olunması gerektiği kaydedildi. “2005 yılında başlayan müzakere sürecinin ucu açık olduğu ve müzakere sürecinin otomatik olarak üyelikle sonuçlanmasının söz konusu olmadığı” hatırlatılan taslakta, Türkiye’nin AB’ye tam üye olamaması halinde Türkiye’nin, Avrupa Birliği ve Almanya ile olan imtiyazlı ilişkilerini güçlendirecek şekilde Avrupa yapılarına olabildiğince sıkı bir biçimde bağlanması gerektiği vurgulanıyor. İki gazeteci kaçırıldı Suriye’de bulunan ve geçen cumartesi günü ülkeyi terk etmeye hazırlanan İsveçli gazeteciler Magnus Falkehed ile Niclas Hammarström’ün kimliği bilinmeyen kişilerce kaçırıldıkları bildirildi. Mezuniyet için doğru siyasi görüş Dış Haberler Servisi Çin’in Uygur Özerk Bölgesi’ndeki Sincan Üniversitesi, öğrencilerine siyasi görüşlerinin ne olduğunu açıklamaları şartını getirdi. Sincan Komünist Partisi’nin yayın organında dün yer alan habere göre bunun yapılmaması halinde öğrenciler “dersleri mükemmel bile olsa” üniversiteden mezun edilmeyecek. Üniversite yetkilileri uygulamaya “ayrılıkçılığın” önlenmesi amacıyla başvurulduğunu belirtti. Üniversite başkanı Veili Balati, “ideolojinin silahsız bir mücadele alanı” olduğunu ileri sürerek uygulamayı savundu. Balati “öğrencilere doğru ile yanlışı anlamalarında yardım ettiklerini” kaydetti. Paris yine Afrika için gönüllü Dış Haberler Servisi Birleşmiş Mil la yüz yüze olduğuna işaret etti. İç savaş letler (BM) kanlı çatışmaların yaşandığı tehdidine ve çatışmaların bölge ülkeleOrta Afrika Cumhuriyeti’ne acil uluslara rine yayılma riskine dikkat çeken Eliasrası operasyon çağrısı yaparken buna ilk son, 4.6 milyonluk ülke nüfusunun üçolumlu yanıt bu yılın başlarında Mali’ye te birinin evlerini terk etmek zorunda askeri müdahalede bulunan Fransa’dan kaldığını belirtti. Fransa Savunma Bageldi. Paris yönetiminin, eski sömürge kanı JeanYves Le Drian, Orta Afrika si ülkedeki konuşlu asker sayısını en az Cumhuriyeti’nde yaklaşık 1000 Fransız askerinin görev yapacağını söyledi. Le 1000’e çıkaracağı belirtiliyor. BM Genel Sekreter Yardımcısı Jan Eliasson Güvenlik Konseyi’nde Orta Afrika Cumhuriyeti’ne ilişkin bilgilendirme toplantısında uluslararası topluma “Afrika Birliği önderliğinde düzenlenen barış operasyonuna destek vermeleri ve eylemin BM barış operasyonuna dönüştürülmesi” Fransa’nın Orta Afrika çağrısında bulundu. Eliasson, sivilleCumuhriyeti’nde halihazırda yaklaşık rin işkence, tecavüz, yargısız infazlar400 askeri konuşlu (AFP) Dış Haberler Servisi Angola’da hükümetin İslamı yasakladığı haberi ülkedeki Müslümanlar tarafından yalanlandı. AA’ya konuşan başkent Luanda’daki Nuru’lİslam Camisi imamı Şeyh Osman İbn Zeyd, “Hükümetin camileri kapatma kararı aldığı doğru değil. Bize böyle bir şey olmadığına dair bilgi verdiler” dedi. ‘İslam yasaklanmadı’ Papa’dan Müslümanlara çağrı Dış Haberler Servisi Papa Francesco, vaazlarında faydalanmaları için din adamlarına yönelik hazırlattığı kitapçıkta, İslam ülkelerine çağrıda bulunarak Hıristiyan toplumunun güvenliğini sağlamalarını istedi. Papa, şiddete başvuran köktendinci Müslümanların kendilerini endişelendirdiğini ancak gerçek müminlerin ayrı tutulması gerektiğini ifade etti. Drian, altı ay süreyle görev yapacak gücün, yaklaşık 3 bin askerden oluşan Afrika Birliği barış gücüne destek vereceğini kaydetti. Orta Afrika Cumhuriyeti Başbakanı Tiangaye’nin önceki Paris’teki temaslarında isyancılara karşı destek istediği belirtiliyor. Ülkede hükümet karşıtı isyancıların oluşturduğu Seleka Koalisyonu’nun, mart ayında yönetime el koymasının ardından siyasi kriz başlamıştı. Geçiş yönetiminin liderliğine Müslüman Djotodia gelmiş, çoğu İslamcı Seleka grubunu dağıtma karar almıştı. Ancak kimi isyancılar buna uymadı. BM yetkilileri iktidardaki Müslüman azınlık ve çoğunluktaki Hıristiyanlar arasındaki şiddet sarmalının soykırıma dönüşebileceği uyarısında bulunuyor. ‘Türk dizileri ülkemizi işgal etti’ Dış Haberler Servisi Pakistan’da seyredilen Türk televizyonlarının “kültürel işgal” olarak değerlendirildiği ve ülkenin tutucu İslami değerlerine ters düştüğü için tepki gördüğü belirtildi. AP’nin haberine göre Pakistanlı sanatçı ve politikacılar Türk televizyonlarının yerel televizyon endüstrisine darbe vurduğunu düşünüyor. Türk dizilerindeki mini etekli ve “çatalları” görülen kadınların, şalvarlı Pakistanlı kadınlardan “dağlar kadar farklı” oldukları belirtilerek bunun Pakistan’da hoş karşılanmadığı anımsatıldı. Pakistan’da en popüler dizinin Muhteşem Yüzyıl olduğu kaydedilen haberde görüşüne başvurulan Pakistan Hum TV’nin başkan yardımcısı Vakar Azam, Türk dizilerinin başarısında pek çok faktr olduğunu kaydederek bunları “yenilik, daha iyi ve çok güzel çekim alanları ve Pakistanlıları çeken yeni yüzler” olarak sıraladı. İddialar ülke parlamentosunda da konuşuldu.