Katalog

17 KASIM 2013 PAZAR CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ [email protected] 11 u Kısa bir süre önce ek ücretleri iki katına çıktığı için ya aşırı yüksek ilave ücret ödemeye ya da aylarca beklemeye zorlanan yurttaş, vekilinin yalnız sağlık giderlerini değil lüks hastanelerdeki yatak parasını da kendi cebinden karşılayacak. Vekile 7 yıldızlı sağlık kıyağı OLCAY BÜYÜKTAŞ AKÇA Yurttaşa her geçen gün daraltılan sağlık paketi, milletvekiline giderek genişletiliyor. Sağlık hizmetlerine erişimde eşitsizliklerin arttığı, tıbbi hizmetlere erişmenin parası olmayan yurttaşların büyük bir çoğunluğu için adeta imkânsız hale geldiği bir süreçte milletvekillerine yeni bir kıyak daha geldi. 15 Kasım 2013 tarihinde TBBM Başkanlığı tarafından yayımlanan yönetmeliğe göre milletvekillerinin protokol yapılan ve yapılmayan tüm resmi sağlık kurumlarından aldığı otelcilik hizmet Taşeronda kamuyla özeli ayırdılar MUSTAFA ÇAKIR ANKARA Hükümetin asgari ücret alan taşeron işçilerinin ücretlerini artırmak için önerdiği “ücret skalasının” sadece kamu işçileriyle sınırlı olduğu, özel sektör işçilerinin kapsam dışında kaldıkları ortaya çıktı. Öneri bu haliyle geçerse özel sektördeki binlerce taşeron işçisi yine asgari ücretle çalıştırılabilecek. Bu arada kıdem tazminatı değişikliği ile kaygılanan işçilerin, Türkİş’i mesaj yağmuruna tuttukları öğrenildi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik de, işlerin tersine döndüğünü yeni sis teme patronların işçilerden daha fazla karşı çıkmaya başladıklarını söyledi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Üçlü Danışma Kurulu toplantısında sunumunu yaptığı taslakta taşeron işçilerle ilgili “ücret skalası” önerisinde bulunuldu. Taslakta mevcut duruma değinilirken, “Kamuda alt işveren işçilerinin ücretleri düşüktür. Kamu ihale mevzuatı ve uygulamaları nedeniyle alt işveren işçilerinin ücretleri genellikle asgari ücret düzeyinde gerçekleşmektedir” denildi. Çözüm önerisi olarak da, “Kamu alt işveren işçilerinin ücretlerinde iyileştirme sağlanacaktır. Alt işveren işçileri için bir ücret skalası belirlenecektir. Bu sayede çalışanlar arasındaki ücret adaletsizliği giderilecektir” denildi. Ancak düzenlemede özel sektörde çalışan taşeron işçilere yer verilmedi. Çelik kıdem tazminatındaki değişikliğe başlangıçta işçi kesiminin tepki gösterdiğini ancak şimdi işin tersine döndüğünü, patronlardan daha fazla tepki geldiğini söyledi. Çelik, bunun nedenini de yeni sistemle eskisine göre daha fazla işçinin tazminat alacak olmasına bağladı. Bu konuda anlaşılması gerektiğini belirten Çelik, “Sayın Başbakan ‘Anlaşamıyorsanız bunu hiç konuşmayın rafta kalsın’ diyor. Son olarak konuşacağız. Ya rafa koyacağız ya da raftan indirdiğimiz bu düzenlemeyi uzlaşarak gerçekleştireceğiz. Eğer gerçekleşmezse sorunlar, yargıdaki dosyalar daha da artacak. Çalışma hayatında huzursuzluk artacak. O zaman alelacele oturup işçisiyle, işvereniyle buna çözüm aranacak” dedi. r o y i l k e b r e l n gü KESK tarafından hazırlanan ve AKP döneminde gerçekleşen özelleştirme tutarının 46.2 milyar dolar olduğuna işaret edilen raporda, elektrik üretim santralları, Milli Piyango, THY, PTT, TCDD’nin özelleştirme için sırada bekledikleri belirtildi. dikkat çekildi. Türkiye ekonomisinin önümüzdeki dönemde yine “çok kırılgan ve kaygan bir zeminde” devam edeceğine işaret edilen raporda, hükümetin açıkladığı büyüme hedefinin tutmayacağı belirtildi. Raporda, “Ekonomi mevcut AKP düzeninde büyüme kaydederken bile hakkı olan payı alamayan, ekonomi büyürken yaşam koşulları sürekli gerileyen emekçiler için büyümenin negatife dönmesi bugün Yunanistan’da bir versiyonunu gördüğümüz yıkım adı altında yaptırımların da sinyallerini taşımaktadır” denildi. Raporda özelleştirmelerin tam gaz devam ettiği, 19852013 döneminde gerçekleştirilen özelleştirmelerin tutarının 54.2 milyar dolara ulaştığı belirtildi. AKP döneminde gerçekleşen özelleştirme tutarının 46.2 milyar dolar olduğuna işaret edilen raporda, elektrik üretim santralları, Milli Piyango, THY, PTT, TCDD’nin özelleştirme için sırada bekledikleri belirtildi. Raporda, “Sıcak paranın çıkışının kalıcı olmasının beklendiği bir ortamda acil finansman ihtiyacının, bu kuruluşların özellikle iktidara yakın sermaye çevrelerine satışıyla giderileceği kuvvetli bir olasılıktır” denildi. Raporda, sağlık alanında gerçekleştirilen düzenlemeler de eleştirildi. Raporda, “Artık önümüzdeki süreci ‘paran kadar sağlık ve hizmet’ olarak tanımlamak kaçınılmazdır. Artık bu yeni modelde kamu hizmeti üretiminin muhatabı yurttaş değil, ‘müşteridir!’” görüşüne yer verildi. Raporda, kıdem tazminatıyla ilgili değişiklik girişimleri eleştirilirken çıkarılacak yeni yasayla kıdem tazminatının kurulacak bir fona devredilmesinin öngürüldüğü, fon ile de hem tazminat miktarının düşürüldüğünü, hem de yararlanma koşullarının ağırlaştırıldığı kaydedildi. Taşeron çalıştırmada da tam serbestlik sağlanmak istendiğine dikket çekilen raporda, “Mevcut yasal mevzuat sadece yardımcı işlerde taşeron işçi çalıştırılmasına izin vermektedir. Yeni yasal düzenlemeyle, asıl işte taşeron çalıştırmayı zorlaştıran mevcut sınırlamalar ortadan kaldırılıyor. Böylece işveren örgütlerinin ve OECD gibi kurumların yıllarca dile getirdikleri bu talep yerine getirilmektedir” denildi. MUSTAFA ÇAKIR r o z i y i ç k e m E ANKARA Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) tarafından hazırlanan “Türkiye Ekonomik Görünüm Raporu”nun ikinci sayısı çıktı. Raporda, önümüzdeki dönemde emekçileri bekle yen tehlikelere leri ile tedavi hizmetlerinden alınan ilave ücretlerin tamamı artık TBMM tarafından karşılanacak. 2 Mayıs 2012 Çarşamba günü Resmi Gazete’de yayımlanan milletvekillerine, yasama organı eski üyelerine, dışarıdan atandıkları bakanlık görevi sona erenlere tedavi yardımı yapılmasına dair yönetmelikte; “Hak sahiplerinin, resmi sağlık kurumlarında sağlanan otelcilik hizmetlerine ilişkin alınan ilave ücretler ile resmi sağlık kurumlarınca sağlanan tedavi hizmetlerine ilişkin tebliğ hükümlerine göre hastalardan alınan ilave ücretler kurumca karşılanır” hükümlerine protokol yapılmayan resmi sağlık kurumlarınca sağlanan tedavi hizmetleri ve otelcilik hizmetlerinden alınan ilave ücretler de kurum (TBMM) tarafından ödenecek hükmü eklendi. Bakanlar kurulu kararı ile yurttaşlara ilave ücret, SGK’nin sağlık hizmet sunum bedeli olarak ödediği miktarın iki katını ceplerinden ödeme zorunluluğu getirilirken “milletvekillerine ve yakınlarına hem de protokol yapılmayan sağlık kurumları dahil olmak üzere otelcilik ve ilave ücreti TBMM ödeyecektir hükmü”nün getirilmesi ayrımcılık olarak yorumlandı. Demokrasiden Otokrasiye Platon (Eflatun) milattan önce 427347 yılları arasında yaşamış bir Yunan feylosofu, onun “Devlet” isimli eserinden günümüze de ışık tutacak alıntı yapayım. “Demokrasinin esas prensibi, halkın egemenliğidir. Ancak toplumun kendini yönetecekleri iyi seçebilmesi için yetişkin ve iyi eğitim görmüş olması şarttır. Eğer bu sağlanamazsa demokrasi, otokrasiye, tek bir kişinin mutlak, sınırsız biçimde iktidarı elinde tuttuğu bir siyasal sisteme evrilir. Halk övülmeyi sever. Onun için güzel sözlü halkavcıları (demagoglar) yetersiz de olsalar başa geçebilirler. Oy toplamasını bilen herkesin, devleti idare edebileceği de sanılır. Demokrasi bir eğitim işidir. Eğitimsiz kitlelerle demokrasiye geçilirse, oligarşi, az sayıda kişinin iktidarı elinde bulundurduğu düzen oluşur. Sürdürülürse halkavcıları, demagoglar türer. Halkavcılarından (demogoglardan) da diktatörler çıkar.” Platon’un en az iki bin dört yüz yıl öncesinden XX ve XXI’inci yüzyılları öngördüğü söylenebilir. Demokrasi yalnız iyi eğitim görmüş olanların mı siyasal sistemidir? Bunun yanıtı eğitimden ne anladığımıza bağlı. Eğitimi, bireyin etik, kültürel, teknik bilgilerle donatılarak kişisel beceri ve yeteneklerini geliştirecek, özgürce düşünebilecek biçimde yetiştirilmesi olarak algılıyorsak, eğitimi demokratik bir düzen için yeterli olarak görebiliriz. Eğitimi, bireyleri bir mekâna sokup belleklerine yükleme yaparak ellerine bir de diploma tutuşturmak şeklinde anlıyorsak, bu tür bir eğitimin demokratik bir düzenin oluşması ve sürmesi için yeterli olmadığı açıktır. Nitekim Platon toplumun iyi seçim yapabilmesi için eğitimin yanı sıra yetişkinlik koşulunu da ileriye sürmüştür. Yetişkinlik kavramının da altını doldurmak gerekir. HHH Her siyasal düzenin kendine uygun kişisel davranış biçimi, değer yargıları sistemi vardır. Demokrasi için uygun tip, demokratik insan, demokratik bireydir. Demokratik insan veya birey, haklarını savunan, mücadeleci, özgüveni, özsaygısı olan, biat etmeyen, boyun eğmeyen bir kişiliği betimler. Demokrasi, otokrasiye evriliyorsa, bunun nedeni, iktidarı ele geçiren kişilerin eğitimleri, tutkuları değil; özgüveni, özsaygısı olmayan, çıkarcı, kişiliği gelişmemiş kişi ve kitlelerin varlığı ve yaygınlığıdır. Günümüzde, çoğu valiye, emniyet müdürüne, rektöre, genel müdüre, medya sahibine, hatta işadamına, CEO’lara, TV programcısına doğrudan “Şöyle davran, şunu işe al, bunu göreve ata, işten onu at, ders verdir, verdirme, şöyle bir demeç ver, şu konularda program düzenle, belli kişileri çağır türünden direktif, talimat verildiğini sanmıyorum.” Ama özgüvenden, özsaygıdan yoksun belli orunlara kendi liyakatleriyle değil de belli çevrelerin istemeleriyle gelmiş olanlar, kişisel hesaplarla, beklentilerle üst yöneticilere, iktidara, belli kişilere hoş görünmek, göze girmek için veya ürkerek, şöyle davranılmadığında bir şekilde cezalandırılacaklarından korkarak, başlarını derde sokmamak için ya da kendilerine o mevkiyi, o olanakları sağladığını düşündükleri partiye, kişiye, örgütlere minnet borçlarını ödemek için kraldan ziyade kralcı davranıyorlar. Ne yasalara, ne etik değerlere, ne bilime ne de insana saygı duyuyorlar. Ulus adına egemenliği kullanan vekillere bakıyorsunuz. Ciddi bir denetim görevi dahi yapmıyorlar. Görev anlayışları parmak indirip parmak kaldırmaktan öteye gitmiyor. Konu mankenliğini içlerine sindirebiliyorlar. Halkın önemli bir bölümü adamsendeci, bana mı kaldı diye düşünüyor. Muhalif olarak bilinen bir gazeteyi, dergiyi almaktan hatta düzeni eleştiren kişilere selam vermekten dahi çekiniyor. Böyle bir ortamda niçin demokrasimiz eksikli, niçin siyasal düzen otokrasiye, kişi egemenliğine evriliyor diye yakınıyoruz. Peki ne bekliyoruz? Demokrasi, özgüveni, özsaygısı olan, mücadeleci, iyi eğitimli, özveri gösterebilen bireylerin siyasal düzenidir. Gerekli niteliklerden yoksun toplumlara yapay biçimde demokratik düzen monte edemezsiniz. Kalkışsanız sonunda çelebi bizde böyle olur demokrasi dediğin sonucuna varırsınız. ‘Ciddi bir yıkım geliyor’ Ekonomi Servisi Ünlü yatırımcı ve finans yorumcusu Jim Rogers, “Kur savaşları ciddi zarar getirdi. Eğer politikacılar para basmaya devam ederlerse problemler daha da kötüleşecek” dedi. Amerika Merkez Bankası’nın (Fed) parasal genişleme politikasının felaket sonuçlar doğurabilme potansiyeline karşı herkesin ‘sigorta poliçesi’ olarak değerli metallere sahip olması gerektiğini savunan Wall Street eksperi ABD parasının bugünkü değerine oranla çok daha fazla değersizleşeceğini ifade etti. Rogers “Eninde sonunda piyasalar ‘Biz bu oyunu artık daha fazla sürdüremeyeceğiz’ diyecekler. Politikacıların ‘Bunu durdurmamız gerekiyor, işler daha kötü olacak’ diyebilecek kadar akıllı olduklarını umut ediyorum” şeklinde konuştu. Verdiği röportajında çöküşün ani olarak gerçekleşmeyeceğini söyleyen Rogers, yatırımcılar girilecek türbülanstan korunmak için fiziki altın ve gümüş almalarının yararlı olacağının altını çizdi. Ya acele çözüm ya raf Ehaciz pazartesi başlıyor u Türkiye genelindeki 35 milyar lira prim alacağının ehacizle tahsilatına başlayacak SGK, pilot il olarak Antalya’yı seçti. Ekonomi Servisi Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) prim alacakları tahsil ve takibine ilişkin başlatacağı ehaciz uygulaması ülke genelinde martta, Antalya’da da pazartesi başlıyor. SGK, kurum alacağına dönüşen alacakların tahsilinde 6183 Sayılı Kanunun 51’inci, 102’nci ve 106’ncı maddeleri hariç diğer maddelerinin uygulanması için Türkiye Bankalar Birliği’ne üye 35 mevduat ve katılım bankasıyla protokol yaptı. Sosyal Güvenlik Antalya İl Müdürü Selim Erol, protokol kapsamında SGK’nin, borcu olan işverenin banka hesabından elektronik hacizle prim borcunu tahsil edileceğini belirtti. Türkiye genelinde 35 milyar lira prim alacağının ehaciz uygulamasıyla tahsilatının hedeflendiğini belirten Erol, Antalya’da da 2013 Ekim sonu itibarıyla 382 bin icra dosyası ve 2.3 milyar lira alacak bulunduğunu kaydetti. Tekstilde 250 milyon dolarlık görüşme İstanbul Sanayici ve İş Adamları Derneği, İstanbul Genç İş Adamları Derneği, Florya İş Adamları Derneği İş Adamlarına ve İhracatçı ve Sanayici İş Adamları Derneği ile birlikte tekstil sektörünün devlerini İstanbul’da bir araya getirdi. “Tekstil Sektörü İşbirliği Toplantısı” adıyla düzenlenen toplantıda 4 saatte 6000 görüşme yapılırken yaklaşık 250 milyon dolarlık ticaret hacmi oluştu. Dört derneğin organizasyonu ile düzenlenen “Tekstil Sektörü İşbirliği Toplantısı” sektörün potansiyel pazar payından İstanbullu iş adamlarının daha fazla istifade edebilmesi amacıyla hazır giyim üreticileri, kumaşçılar, aksesuarcılar, iplikçiler ve diğer tedarikçiler hazır giyim sektörünün öncü firmaları ile ikili iş görüşmeleri yapıldı. Kadın yönetici sayısı arttı Ekonomi Servisi Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu’nun hayata geçirdiği “Bağımsız Kadın Direktörler Projesi” kapsamında “Kadınlarla Güçlendirilmiş Yönetim Kurulu Ödülleri” sahiplerini buldu. Turcas Petrol, Martı Otel İşletmeleri, Logo Yazılım, Türk Tuborg ve Hürriyet Gazetecilik ödül alan şirketler oldu. Konferansta ayrıca Sermaye Piyasaları Kurulu Başkanı Dr. Vahdettin Ertaş’ın kaleme aldığı “2013 Bağımsız Kadın Direktörler Proje Raporu” da açıklandı. 2008 ve 2013 arasında BIST100 şirketleri bazında yapılan karşılaştırmada 2008’de yüzde 8.63 olan yönetim kurullarında kadın direktör oranının 2013’te ancak yüzde 11.25’e yükseldiği görüldü. Proje kapsamında, 2015 dönemi genel kurullarının sonuna kadar BIST şirketleri yönetim kurullarında kadın direktör oranının yüzde 25’e ulaşması, Türkiye’de yönetim kurulunda kadın direktör bulunmayan şirket kalmaması hedefleniyor. İş’ten sinema daveti İş Bankası, 15 Kasım 12 Aralık arasında Cinemaximum salonlarında farklı günlerde iki film izleyen Maximum Kart sahipleri yine Cinemaximum’larda diledikleri bir filme çift kişilik sinema bileti kazanıyor. Kampanyadan yararlanmak için İş Bankası Maximum ya da Maximiles kart ile Cinemaximum gişelerinden iki farklı günde bilet almak yeterli. Türkiye Avrupa’yı solladı Türkiye, perakende satış hacminde aylık yüzde 0,2’lik artışla Avro Bölgesi ve Avrupa Birliğini (AB) geçti. Eurostat ve Türkiye İstatistik Ofisi’nden (TÜİK) derlenen verilere göre, perakende satış hacmi geçen yılın aynı ayına göre, Avro Bölgesi’nde yüzde 0,3, AB’de yüzde 0,8 artarken, Türkiye geçen yılın aynı ayına göre, yüzde 9,2 artış gerçekleştirerek Avro Bölgesi ve AB’ye açık ara fark attı. Türkiye gıda dışı satışlarda da yıllık bazda yüzde 14,3 artış sağlayarak, hem Avro Bölgesi’ni hem de AB’yi geçti. Ariel ve Migro Bağış Kampan s, “Kıyafet yıl da binlerc yası” ile bu e lu etmek için çocuğu mutdi. Bu yıl Top bir araya gellu ri Vakfı’nın des m Gönüllülegeçirilen kam teğiyle hayata p ve Migros, ka anya için Ariel since Migros mpanya süreM toplanacak g ağazaları’nda iysileri, Ariel ile temizleyip ard ın Gönüllüsü gen dan Toplum dan Aralık bo çler tarafınyunca ra ulaştıracak çocuklalar. çocukları sevind irecek Ariel ve Migros , Türk Telekom’dan Türk Telekom tutuklu ve özel mahkum yurttaşlar için İnza Ce m tarife hazırladı. Tü le ev tuk Tu ve ı lar faz Kurum nlarefo tel rlü sö ke an ki de ri’n içi ve da geçerli tarife ile şehir de ler me rüş gö sı ara şehirler rkullanılabilen 4TL’lik kontö şe , 45 de için hir lü kart ile şe yerihirlerarasında 38 dakika ik L’l 8T a, kik ne toplam 60 da hirşe , 90 de için hir kart ile şe a kik lerarasında 76 da a yerine toplam 120 dakik konuşabilecek. tutsaklara özel tarife Watsons’tan anlamlı koşu Watsons çalışanları, Avrasya Maratonu’nda, Yardımseverlik Koşu Grubu “Adım Adım Oluşumu” ile Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı’na destek için koşuyor. Çalışanları, koşuyla Van Erciş’te TEGV bağışları ile inşa edilen TEGV Öğrenim Birimi’nin işletme giderlerine destek olacak.