Katalog

SAYFA CUMHURİYET 16 EYLÜL 2012 PAZAR ekonomi@cumhuriyet.com.tr 10 EKONOMİ CHP’nin raporuna göre, enerji şoklarına karşı en kırılgan ülkelerden Türkiye’de bağımlılık yüzde 72’yi aştı Kırılgan, bağımlı, pahalı TÜREY KÖSE Mehmet Pınar Aran ANKARA CHP’nin “Enerji” raporunda AKP iktidarı döneminde enerjide dışa bağımlılık oranının yüzde 66.9’dan, yüzde 72.4’e yükseldiği vurgulanırken “Enerji şoklarına karşı en kırılgan ülkelerdeniz. Enerji politikaları sadece birkaç yandaş şirketin çıkarını kollama uğruna, dış politikada maceralara girme pahasına sürdürülebilecek bir süreçle planlanamaz” uyarısında bulunuldu. Raporda, son 9 yılda konutlarda kullanılan elektrik fiyatının yüzde 105.2, kömürün yüzde 164.5, doğalgaz fiyatının ise yüzde 149.4 oranında arttığına dikkat çekildi. Necdet Pamir başkanlığındaki CHP Enerji Komisyonu tarafından hazırlanan “Türkiye’nin Enerji Gerçekleri” başlıklı raporda “İthal kaynaklara bağımlılığımız her geçen yıl artmaktadır” denilirken şu değerlendirmelere yer verildi: Türkiye, enerji tüketiminin çok büyük bölümünü, petrol ve doğalgaz ile karşılamaktadır. 2011 yılı birincil enerji tüketimimizin yaklaşık yüzde 33.3’ü doğalgaz, yüzde 29.7’si petrol ve yüzde 14.1’i de ithal kömürle karşılanmaktadır. Son 10 yılda yenilenebilir kaynakların toplam tüketimdeki payı yüzde 25’ten yüzde 20’ye geriledi. Enerjide bu ölçüde dışa bağımlılık Türkiye’yi enerji şoklarına karşı dünyanın en kırılgan ülkelerinden biri haline getirdi. Son 10 yılda Türkiye’nin enerji talebi yüzde 42’ye yakın bir oranda büyümesine karşılık, artan enerji fiyatları nedeniyle Türkiye’nin, enerji kaynakları ithalatı için ödediği para yüzde 548.9 arttı. 2001’de 8.3 milyar dolar olan Türkiye’nin enerji ithalatı, 2011’de 54.1 milyar doları bul ? Yaklaşık 10 yıl önce AKP hükümeti iktidar olduğunda yüzde 66.9 olan dışa bağımlılık yüzde 72.4’e yükselirken elektrik fiyatı yüzde 105.2, kömür yüzde 164.5, doğalgaz fiyatı da yüzde 149.4 artış gösterdi. Türkiye’nin, enerji kaynakları ithalatı için ödediği para yüzde 548.9 oranında arttı. du. Türkiye’nin net enerji ithalatı faturası yüzde 502.7 oranında artarak 48 milyar dolara yaklaştı. Türkiye’nin 2011 yılındaki 105 milyar dolarlık rekor dış ticaret açığının yüzde 44.9’unu enerji dış ticaretinde verilen açık oluşturdu. Nükleer enerji; ilk yatırım maliyetlerinin aşırı yüksekliği, işletme güvenliğine yönelik haklı kaygılar, uygun yer seçimi ve nihai atık sorunu gibi yaşamsal sorunların yanıtlarının inandırıcı olarak karşılanabildiği ve teknoloji üretiminde yer aldığımız koşullarda, enerji tüketim profilimizde yer alabilir. Akkuyu’da inşa edilmesi planlanan nükleer santralın enerji sorununu çözeceği, darboğazları gidereceği söylemi da çok abartılı bir iddiadır. Türkiye’nin yıllık 140 milyar kilovatsaat elektrik üretebileTürkiye, sorunlu cek bir hidroelektrik potansiyeli var. Bu potansiyelin yüzde 40’a yakını ülkelere muhtaç devreye alınmış durumda. Akarsuların; havayı, tarlaları, inLTürkiye petrol ithalatının sanları görmeden, cebri boyaklaşık yüzde 65’ini, doğalgaz itrularla ve onlarca regülatörle halatının da yaklaşık yüzde 75’ini iki kısıtlanarak üç beş yandaşı zengin komşusu olan İran ve Rusya’dan ithal etmek gibi bir “kaderi” yoktur. ediyor. İktidarın, her iki ülkeyle de so Devreye alınmamış hidrorun yaratan dış politikası, hem büyük elektrik potansiyelimiz 100 milyar bir çelişki hem de ülkemiz açısından kilovatsaat, rüzgâr 120 milyar kibüyük bir risk oluşturmaktadır. Türkilovatsaat, güneş 380 milyar kiloye’nin Suriye’ye yönelik politikaları, vatsaat, jeotermal 16 milyar hem İran hem de Rusya yönetimlekilovatsaat, biyokütle 35 rinde ciddi rahatsızlık ve tehdit milyar kilovatsaatlik algılaması yaratmaktadır. katkı sunmayı beklemektedir. VOB’dan muhtaç çocuklara 2.4 milyon TL destek Ekonomi Servisi Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası (VOB), korunmaya muhtaç çocuklara 2.4 milyon liralık destek sağlayacak. VOB ile Türkiye Korunmaya Muhtaç Çocuklar Vakfı (Koruncuk), uzun süredir kapalı duran İzmir Barbaros Tatil Köyü’nü yeniden açmak için işbirliği yaptı. Urla Barbaros Çocuk Köyü’nün yeniden hizmete açılması; bakıma ve desteğe muhtaç çocukların bu köyde daha iyi koşullarda yetiştirilerek hayata kazandırılması amacıyla yeni bir proje başlatıldı. Bu yıl hayatını kaybeden ünlü oyuncu ve senarist Meral Okay’a atfedilecek olan köyün, 2013’te hizmete girmesi ve korunmaya muhtaç 100 civarında çocuğun burada yaşaması hedefleniyor. VOB Başkanı Işınsu Kestelli “Resmi rakamlar, Türkiye’de 14 binin üzerinde korunmaya muhtaç çocuk olduğunu söylüyor. Bu çocuklara uzatılan her el, ülkemizin geleceğine verilmiş önemli bir destek” dedi. Koruncuk Vakfı Başkanı Mehmet Pınar Aran ise VOB’un vakfa bugüne kadar tek seferde yapılan en büyük bağışa imza attığını söyledi. Enerji devleri İstanbul yolcusu Marmara Grubu Vakfı 911 Nisan 2013’de İstanbul’da yapılacak 16. Avrasya Ekonomi Zirvesi ile ilgili yerli ve yabancı uzmanların katılımıyla bir arama toplantısı gerçekleştirdi. Dr. Hilmi Güler’in başkanlığında düzenlenen toplantıda Edward Chow, Bülent Alirıza, Necdet Pamir, Büyükelçi Tuncay Babalı, Dr. Akkan Suver, Selim Oktar, Prof. Dr. Sema Kalaycıoğlu söz aldı. Arap Baharı ve sonrasıyla Kafkasya, Rusya ve Ortadoğu enerji sorunlarının tartışıldığı “arama” toplantısında uluslararası enerji ajanslarının 16. Avrasya Ekonomi Zirvesi’nde yer alacakları açıklandı. Onsu 7 ayın en yükseğine çıkarak 1777 doları gördü, iç piyasada gramı 102 liraya ulaştı Ziraat’tan 3 bin 265 kişiye iş Ekonomi Servisi Ziraat Bankası İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcısı Ali Toker, bankanın içinde bulunduğu dönüşüm sürecinde yapılan çalışmalara paralel olarak yeni personel alımı yapılacağını açıklayarak “Yapılacak sınavlarla bankamız; 2 bin 500 banko asistanı, 500 servis görevlisi, 200 uzman yardımcısı, 30 iç kontrolör yardımcısı, 35 müfettiş yardımcısı olmak üzere toplam 3 bin 265 personeli sektöre kazandırmayı hedeflemektedir” dedi. Yeni personel alımı ile ilgili de bilgiler veren Toker, “Bankamızın İstanbul Finans Merkezi’ne taşınma projesi ve yeni şubeleşme çalışmaları nedeniyle oluşacak personel ihtiyacının karşılanması amacıyla personel alacaktır. Personel alımında 4 yıllık üniversite mezunlarının yanı sıra, bu yıl ilk defa lise ve 2 yıllık yüksekokul mezunlarına da yaşadıkları il ve ilçelerde çalışma imkânı sunulacaktır” diye konuştu. İç kontrolör yardımcısı ve müfettiş yardımcısı sınavlarının 17 Kasım’da 7 ilde, üç dalda, banko asistanı, servis görevlisi ve uzman yardımcılığı sınavları da 24 Kasım’da 21 ilde yapılacak. Servis görevlisi ve uzman yardımcılığı sınavlarına 4 yıllık üniversite ve yüksekokul mezunları bölüm ayrımı yapılmaksızın başvurabilecek. Sınavlar 17 Eylül 201228 Eylül 2012 arasında düzenlenecek sınavlar için Ziraat Bankası internet sitesinden başvuruda bulunulabilecek. Altın zirveye uçuyor ? Merkez bankalarından gelen parasal genişleme kararları ile emtialarda bayram havası yaşanıyor. En çok dikkat çeken taraf ise altın. Ekonomi Servisi Merkez bankalarının yeni teşvik programlarının açıklaması ile birlikte dünya piyasalarında güvenli liman algısı yüksek olan altın yeni zirveleri test ediyor. Yıl sonu tahminlerini 1.800 dolarların üzerine çıkaran piyasa uzmanları altının uzun zamandır boğa piyasasında olduğunu kaydederlerken sarı metalin önünde daha gidecek yol olduğuna hemfikirler. Altın fiyatlarında yaşanan gelişmelere ilişkin AA muhabirine bilgi veren, Kapalıçarşı esnaflarından Mustafa Karlıova, altın fiyatlarındaki bu yükselişin ardında İran’ın yüklü miktarda alımı olduğunu savunarak, “Onun haricinde birkaç ülke daha o yola başvurdu. Amerika’nın 3. parasal genişleme etkisi de büyük oldu” dedi. Kaliteli büyümüşüz Ekonomi Servisi Bütçenin yalnız zamlarla değil, alınacak başka önlemler ve kısıtlamalarla da tutturulacağını söyleyen Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz’a göre bu yıl Türkiye az ama kaliteli büyüdü. Türkiye’nin büyümede fren yaptığı eleştirilerine de yanıt veren Yılmaz, “Yüzde 4 hedefini koruyoruz. Bir miktar altında veya üstünde gelebilir. İlla ki hedefi 12’den vurmak olmaz” dedi. Yılmaz, dönemsel olarak bütçe açığının dalgalanabildiğini söyledi. Çalışmaların hazırlık aşamasında olduğunu kaydeden Yılmaz’ın söyledikleri özetle şöyle: Yılın ilk altı aylık döneminde büyüme yüzde 3.1 oldu. Orta Vadeli Program’da (OVP) hedef yüzde 4 belirlendi. 2011’in ilkyarısında baz etkisi de var. Çok yüksek büyümenin üzerine sağlanan büyümeler var. Yüzde 4 hedefini koruyoruz. Yüzde 3.8 veya 4.2’de olabilir. Son iki yılda yüzde 18 büyüdük. Bu yıl yüzde 4 büyürsek üç yılın ortalaması yüzde 7’nin üzerinde olacak. Bu hiç küçümsenecek bir rakam değil. Üç çeyrektir ihracat ağırlıklı bir büyüme sağlıyoruz. İstihdam üreten bir büyüme sağlıyoruz. Hep bozuyoruz, satış yok Altının gördüğü fiyattan kolay kolay düşmeyeceğini söyleyen Karlıova, yıl içerisinde zaman zaman dalgalanmalar olsa da altının daha önce bu fiyatları gördüğünü aktardı. Altının şu anda gerçek fiyatını bulduğunu dile getiren Karlıova, sözlerini şöyle sürdürdü: “Yapılan istatistiklere göre altın son 60 yılda 2 kez yatırımcısına kaybettirmiş. Altın neticede dalgalanmalar yaptırsa bile yine noktasını buluyor. Son 10 seneye bakarsak, döviz, hisse senedi gibi yatırıma nazaran altın yine lider durumda. Zaten bir haftadır sürekli altın bozmakla meşgulüz. Satış yok.” Çıtak Döviz ve Kıymetli Madenler’den Cüneyt Alkan da, Avrupa Birliği’nin parasal genişlemesi ile Amerika’nın parasal genişlemesinin altın fiyatlarını yükselttiğini dile getirdi. Altın fiyatlarındaki gerilemenin belki düzeltme olursa yaşanabileceğini belirten Alkan, “Hafif bir gerileme olur ama sonra tekrar toparlayacağı kanısındayım” dedi. Almanya’da göçmenler iki misli yoksul ? Almanya genelinde yoksulluk oranı yüzde 14.5’ten 15.1’e çıkarken göçmenlerde bu oran iki misline çıkıyor. Almanya’da gelir dağılımı krizi yaşandığına dikkat çeken Hilmi Kaya Turan, ülke nüfüsunun binde 6’sının gelirinin 2 milyar Avro’yu bulduğunu söyledi. PELİN ÜNKER Yumurta yüzde 100 zamlandı Ekonomi Servisi Özellikle küçük çocukların en önemli besin maddeleri arasında yer alan yumurtanın fiyatı, tavan yaptı. Üç hafta önce toptan fiyatı tanede 12 kuruş olan yumurta, önceki gün itibarıyla 24 kuruşa çıktı. 30’luk koli de perakendede 10 lirayı aştı. Yumurta Üreticileri Birliği (YumBir) Başkanı Derya Pala, okulların açılmasının ve havaların soğumasının aynı döneme denk geldiğini, bunun da iç piyasada talebi artırdığını söyledi. Tüketiciler Birliği Başkanı Nâzım Kaya da, artan yumurta fiyatları nedeniyle üreticileri insafa davet etti. BERLİN Borç krizinin çözümü için tüm gözlerin üzerinde olduğu Almanya’da yoksulluk giderek artıyor. Federal İstatistik Ofisi Destatis, ülkede yoksulluk oranının 2011 sonunda bir önceki yıla göre yükseldiğini duyurdu. Almanya genelinde yoksulluk oranı yüzde 14.5’ten 15.1’e çıkarken bazı eyaletlerde yüzde 22’yi aştı. Açıklamaya göre yoksulluğun en fazla yaşandığı eyaletler yüzde 22.3 ile Bremen ve yüzde 22.2 ile Mecklenburg Vorpommern oldu. Bu eyaletleri yüzde 21.1 ile Berlin takip etti. Veriler 16 eyaletin 13’ünde yoksulluğun artarken 1’inde değişmediğini ve sadece 1’inde düştüğünü gösteriyor. En düşük yoksulluk oranı yüzde 11.2 ile BadenWürttemberg’de bulunurken verilere göre, eski Doğu ve Batı Almanya arasındaki fark da sürüyor. Almanya’nın doğusundaki eyaletlerde yoksulluk yüzde 19.5’e yükselirken Batı eyaletlerinde yüzde 14’e çıktı. Almanya Türk Toplumu Genel Başkan Yardımcısı Hilmi Kaya Turan Almanya’da gelir dağılımı krizi yaşandığına vurgu yaparak göçmenler arasındaki yoksullaşma oranının Almanya geneline göre iki misline çıktığını söyledi. Turan, Avrupa içinden gelen göçmenlerin Asya ülkelerinden ve Türkiye’den gelen göçmenlere göre daha fazla yasal olanağa sahip olduklarını ifade etti. Turan, “İşyerlerinden ilk gönderilenler göçmenler oldu. Eğitimi düşük aileler kalifiye işlere yönelemedi. Bu nedenle işşiz ailelerin çocuklarının eğitim oranı da düşük kaldı” dedi. 250 gence destek İTKİB Başkanı İsmail Gülle C MY B C MY B Ekonomi Servisi İstanbul TeksServisi mi Derneği (PERY Türkiye İnsan Yönetitil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri Ö Kongresi’nde dezava N) 20. İnsan Yönetimi (İTKİB) ve İstanbul Aydın Üniversitent kadın ve gençlere “p ajlı gruplar olan engelli, si, “iş garantili mesleki eğitim” kopacak. 35 Ekim 20 ozitif ayrımcılık” yanusunda anlaştı. İki kurum, “dış ti12 dar Kongre ve Sergi ’de İstanbul Lütfi Kırcaret uzmanı” yetiştirme programı Sarayı’nda yapılacak kongrede engelli, ka olan ile bir yıl içinde 250 uzman yetiştidı cisi gençler için 20 n ve üniversite öğrenrecek. Programa, yurtdışı pazarlama 0 tenjan ayrıldı. PERY kişilik “ücretsiz” konuzmanı bölümünde okuyan öğrenÖN ve katk ciler ile yabancı dil bilen üniversi rumlar; iş arayan 50 engelli, 50ı veren üye kukadın ve ün versite öğrencisi 10 te mezunları katılabilecek. 0 gencin kongreyi üc iret6 ay ve toplam 234 saat sürecek siz izlemelerini sağlayacak. 42 oturumda 150’de olan eğitimin ilk ayında öğrenn fazla ko cilere yoğun mesleki İngilizce yer alacağı kongreye 2 bini aşkı nuşmacının n eğitimi verilecek. İkinci aydan katılması bekleniyor. 3 Ek profesyonelin im itibaren de haftanın beş günü en hop’larla başlayacak kongreni ’de worksn az 1.000 TL maaşla ve SGK’li açılışını AB Bakanı ve Başm 4 Ekim’deki üz akereci Egem en Bağış, 5 Ekim’dek olarak işyerlerine yerleştirilei açılışını CHP Genel Ba şk anı Kemal Kılıçdar cekler. Haftanın bir günü de eğioğlu yapacak. timlerine devam edecekler. 200 kişiye ‘pozitif ayrımcılık’ Ekonomi Yeni yüzde 12 arttı Ekonomi Servisi Yeni konut fiyatları geçen ay, bir önceki aya göre yüzde 0.32, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11.87 arttı. Garanti’nin desteğiyle Reidin.com ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) tarafından hazırlanan emlak endeksleri açıklandı. Buna göre, Ankara’da ikinci el konutların metrekaresi temmuza göre yüzde 3.11 zamlandı. Ağustosta metrekare başına konut kiralarının en fazla yükseldiği il yüzde 2.60 artışla İzmir oldu. Aynı dönemde konut kira değerleri Ankara’da yüzde 1.88, Antalya’da yüzde 1.74, Adana’da yüzde 1.42, İstanbul’da yüzde 1.13, Bursa’da yüzde 1.04 yükseldi. ev fiyatları Işınsu Kestelli