Katalog

SAYFA CUMHURİYET 14 ARALIK 2012 CUMA ekonomi@cumhuriyet.com.tr 10 EKONOMİ Üçüncü çeyrekte satışlar yüzde 2025 düştü. KDV’nin yükselmesi durumunda stokta artış bekleniyor 800 bin ev elde kaldı KAMPANYALAR Teknik Yapı’dan 2013 Yılı Bütçesi TBMM’de görüşülmeye başlanan 2013 yılı merkezi yönetim bütçesinin büyüklükleri, bir önceki yılla karşılaştırmalı olarak şöyledir: ? Gayrimenkul sektörünün 2013’ten umutlu olduğunu belirten GYODER Başkanı Işık Gökkaya, kentsel dönüşüm ve yabancılara konut satışının tam anlamıyla devreye girmesiyle sektörün canlanabileceğini söyledi. Gökkaya’ya göre, KDV’de tedirgin edici bir artış olursa stoklar artabilir. ayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Başkanı Işık Gökkaya, bu yıl gayrimenkul sektöründeki büyümenin öngörülenin altında kaldığını söyledi. Gökkaya’ya göre, üçüncü çeyrekte satışlar yüzde 2025 azaldı, stoklar arttı. KDV oranları yükseltilirse stoklar artacak. Kentsel dönüşüm ve yabancılara konut satışının tam anlamıyla devreye girdiği yıl olması nedeniyle 2013’ten ise umutlu olduklarını belirten Gökkaya, gayrimenkul sektörünün 2012’yi yaklaşık yüzde 1.5’lik büyümeyle kapatacağını bildirdi. Gökkaya şu değerlendirmeyi yaptı: ? Kentsel dönüşüm ve yabancılara gayrimenkul satışıyla ilgili yeni yasal düzenlemelerin tam anlamıyla devreye girmemesi, KDV oranları ve Tüketici Hakları Kanunu’nda maketten satışın düzenlenmesiyle ilgili bir dönem yaşanan belirsizliklerin de etkisiyle bu yıl sektördeki büyü TABLO I Merkezi Yönetim Bütçeleri Karşılaştırması (I) (20122013) Milyar TL 2013 Tasarı 2012 Başlangıç Ödeneği Değişim (%) 13/12 95 bin TL’ye Evora İstanbul Platinum’un peşinatı müşteriye bırakan ödeme alternatiflerinde, sıfır faiz ve sıfır peşinat seçenekleri bulunuyor. Teknik Yapı’nın Tuzla’da gerçekleştirdiği 5 bin 73 dairelik Evora İstanbul’da rezidans hizmetinin olacağı Platinum’da 41.74 m2 ile 133.66 m2 arasında değişen büyüklüklerdeki dairelerin fiyatları stüdyo tipinde 95 bin lira, 1+1’lerde 142 bin 500 liradan başlıyor. Yeşil GYO tarafından gerçekleştirilen Innovia yıl sonuna özel kampanya başlatıyor. Teslime hazır daireler kredi ve yüzde 5 peşin ile satılıyor. Denizbank ile yapılan anlaşma ile yüzde 75’lik kısım için banka kredisi kullandırılıyor. Geriye kalan yüzde 20’lik bedelin ise bir yıl sonra ödenmesi isteniyor. 60 aya kadar yüzde 0.77’lik faiz sunuluyor. G Innovia’da fırsat me öngörülenin altında kaldı. ? Mevcut durum itibarıyla satılmayı bekleyen konut sayısı yaklaşık 800 bin. KDV oranında tedirgin edici bir artış olması durumundaysa satışlar düşerken stoklar artar. ? Konut kredilerinin büyümesine ilişkin öngörülerde temel varsayımlar, ekonomik büyüme senaryolarının yanı sıra konut kredisi faiz oranları ve konut finansman sisteminde ikincil piyasaların çalışma etkinliği oldu. Kredilerde orta ve uzun vadeli kredilerin payında artış kademeli sürüyor. Gelecek yılın daha da iyi geçmesini bekliyoruz. ? Ekonomik kriz sonrası başta Avrupa ve ABD olmak üzere gelişmiş ülke pazarlarında yaşanan durgunluğun aksine Türkiye’de konut satışları 2012 başında 96 bin düzeyine çıkarak, bir önceki yılın aynı dönemine göre 5 binlik artış gösterdi. Türkiye, gayrimenkul fiyatları ve finansal yapısı itibarıyla balon riski en az olan ülke olarak görülüyor. ? Kentsel dönüşüm kapsamında yaklaşık 6.5 milyon konutun yenilenmesi öngörülüyor. Yabancılara gayrimenkul satışı, yılın ilk çeyreğinde 557 milyon olarak gerçekleşti. Mütekabiliyet yasasıyla beraber yabancı sermaye girişinin 10 milyar dolara ulaşması bekleniyor. İstanbul’u finans merkezi haline getirme çalışmaları, inşası gerçekleştirilecek üçüncü Boğaz köprüsü ve havaalanı gibi gelişmelerden doğan fırsatlar da sektöre ivme ve canlılık getiriyor. Bütçe Büyüklükleri Giderler Faiz Hariç Gid. Faiz Giderleri Bütçe Gelirleri Vergi Gelirleri Vergi Dışı Gelir Bütçe Açığı Faiz Dışı Fazla 404.0 351.0 53.0 370.1 317.9 52.2 (33.8) 19.1 350.9 300.7 50.2 329.8 277.7 52.1 (21.1) 29.1 15.1 16.7 5.6 12.2 14.5 ... (60.7) (34.4) Not: Açıklar ve azalışlar parantez içinde gösterilmektedir. 2013 bütçesi, tasarı olarak 2012’nin başlangıç ödeneklerine göre cari fiyatlarla yaklaşık yüzde 15 daha büyüktür. Bütçe gelirlerinde yüzde 12.2 artış beklenmektedir. Vergi gelirleri artışı yüzde 14.5 olarak hedeflenirken vergi dışı gelirler, bir önceki yıla göre hemen hemen aynı düzeyde kalmakta, reel olarak azalmaktadır. Öngörüye göre vergi gelirlerinin bütçe gelirleri içindeki payı yaklaşık yüzde 86’ya yükselmektedir. 2013 bütçe açığı hedef olarak bir önceki yıla göre yüzde 60.7 oranında artarken faiz dışı fazla yüzde 34.4 oranında azalmaktadır. Tablo I’deki karşılaştırma 2012 hedef veya başlangıç ödeneklerine göre yapılmıştır. 2012 gerçekleştirme tahminlerine göre karşılaştırıldığında tablo da bir ölçüde değişmektedir. TABLO II Merkezi Yönetim Bütçeleri Karşılaştırması (II) Milyar TL 2013 2012 Gerçekleşme Değişim (%) Tasarı Tahmini 13/12 Tekstilciler Platform Merter Fashion Park’ta toplanacak Eroğlu Gayrimenkul ve Doğa Şehircilik tarafından Merter’de hayata geçirilen, Avrupa’nın moda ve toptan tekstil ticaret temalı en kapsamlı projesi olan Platform Merter Fashion Park gelecek şubat ayında kapılarını açıkyor. Markaların ihtiyacı olan; defile, sergi alanları, geniş showroomlar, restoran, kafe ve sosyal alanlar kurgulandığı Platform Merter Fashion Park’ta farklı ihtiyaçlara yönelik 110 mağaza yer alıyor. Proje ile ilgili düzenlenen gecede konuşan Eroğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nurettin Eroğlu, “Platform Merter Fashion Park, Merter, Osmanbey ve Laleli’de dağınık halde bulunan ve geleneksel koşullarda ticaret yapmaya çalışan tekstil sektörünün biraraya toplandığı bir merkez olacak” dedi. Aris Park’ta indirim Beylikdüzü’nde inşa edilen ve her biri 14 katlı 3 bloktan oluşan Aris Park Residence projesinde son 50 daire için kampanya yapılıyor. 229 bin liradan başlayan fiyatlarla satılan dairelerde bankalardan kullanılacak kredi yanı sıra şirket de vade yapıyor. Bütçe Büyüklükleri Giderler Faiz Hariç Gid. Faiz Giderleri Bütçe Gelirleri Vergi Gelirleri Vergi Dışı Gelir Bütçe Açığı Faiz Dışı Fazla 404.0 351.0 53.0 370.1 317.9 52.2 (33.9) 19.1 362.7 313.7 49.0 329.2 278.8 50.4 (33.5) 15.5 11.4 11.9 8.2 14.0 3.6 (1.2) 23.2 1stanbul’da hızlı satış Bahçeşehir’de DPTÜ Ortak Girişim Grubu (Doğu İnşaat, Precast, Tuna GYO ve Üstünler Yapı) ve Emlak Konut GYO ortaklığında yapılan 1stanbul’da satışların yüzde 75’i tamamlandı. 1188 konutun yer aldığı projede, fiyatlar 159 bin liradan başlarken 2+1’ler 189 bin TL’ye satılıyor. 48 ay vade ve sıfır faiz olanağının sunulduğu projede 1 + 1 ve 2 + 1’lerde yüzde 35 peşin, 6 ay sonra yüzde 15, bir yıl sonra yüzde 10 ödemelerden geri kalan tutar 48 ay sıfır faizle taksitlendiriliyor. alanda 20 bin metrekare ter Fashion er M rm kurgulanan Platfo olan ve bu yolda ilersı ka ar m a ny aynı Park, dü kstil markalarını, leyen moda ve te an, Türkiye’nin ilk çatı altında toplay zi olacak. moda merke Riskli evi boşaltana faiz desteği ? 100 bin liralık kredi için, 120 ay vadeli faiz oranı yüzde 8.8 olduğunda 50 bin lira faiz ödenmesi gerekiyor. Bunun 23 bin lirası devletin vereceği yüzde 4’lük faiz desteğiyle, vatandaşın ödemesi gereken 27 bin lira faiz ise müteahhitçe karşılanacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 20 yıllık kentsel dönüşüm sürecinde, kanun kapsamında riskli evini boşaltan vatandaşın kullanacağı kredinin faiz yükünü azaltmak için harekete geçti. Bakanlık, her bir daire için en fazla 100 bin lira kullanılacak krediye, Dönüşüm Projeleri Özel Hesabı’ndan yüzde 4 faiz desteği verecek. Ayrıca müteahhitleri de devreye sokarak vatandaş açısından faiz oranını sıfıra çekecek. Dönüşüm kapsamında görev alacak müteahhitlerin de faiz desteğinin yarısını ödemelerini İpotek fek ücretine ‘iade’ kararı Diyarbakır’da bankanın konut kredisi kullanan tüketicitaahhüt etmeleri halinde, bu den konutundaki ipoteği kaldırmak projelere her türlü önceliği veiçin aldığı 500 liralık ipotek fek (kaldırrecek. Örneğin, 100 bin lirama) ücreti, Tüketici Sorunları Hakem lık kredi için, 120 ay vadeHeyeti’nce haksız bulunarak iadesi kararli faiz oranı yüzde 8.8 ollaştırıldı. Bu kararın iptali için dava açan duğunda 50 bin lira fabankanın talebini ise mahkeme kabul etmedi. iz ödenmesi gerekiDiyarbakır Bakkallar Bayiler ve Şekerciler Odası yor. Bunun 23 bin liBaşkanı Fahrettin Gülmüş, 6 yıl önce satın aldığı rası devletin verekonut için konut kredisi kullandı. Borcun sona ermesinin ardından banka şubesi 500 lira ipotek fek ceği yüzde 4’lük ücreti karşılığında Gülmüş’ün konutundaki ipoteği faiz desteğiyle, kaldırdı. Bunun üzerine Gülmüş, Kayapınar Kaymavatandaşın ödekamlığı Tüketici Sorunları İlçe Hakem Heyeti’ne başmesi gereken 27 vuruda bulunarak bankanın ipoteği kaldırma karşılığınbin lira faiz ise da kendisinden aldığı 500 lira tutarındaki ipotek fek müteahhit taraücretinin yasal olmadığını belirterek bu gerekçeyle fından karşılaücretin iadesini talep etti. nacak. Denge’den Satışa çıkardığı konut sayısını toplam 203 daireye çıkaran Denge İnşaat Mimarlık, Bağdat Caddesi’ne 5 dakikalık mesafedeki dairelerini metrekaresi 5 bin liradan başlayan fiyatlarla satıyor. Kat karşılığı konut üretimi yapan şirket, Kadıköy ve Bağdat Caddesi’ndeki tüm projelerinde peşin alımlarda yüzde 10 indirim yapıyor. Ataşehir ve Mühürdar’da da kampanya yapan şirket, yüzde 25 kadar kredi kullandırıyor ve 18 ay vade yapıyor. kolaylık ‘Artık kendimize hizmet ediyoruz’ Ekonomi Servisi Tunus Bölgesel Kalkınma ve Planlama Bakanı Jamel Eddine Gharbi “Tunus’u yabancı ülkelere peşkeş çekiyorlardı. İşçilerimiz bir değer yaratmıyordu. Müdahale etmeye gücümüz yoktu. Çünkü verileri yabancı kuruluşlar topluyor, önerileri onlar sunuyordu. Bunun karşılığında finans sağlıyorlardı. Biz bu hegomonyaya karşı devrim gerçekleştirdik” dedi. Boğaziçi Bölgesel Ortaklık Zirvesi’nde konuşan Gharbi, ülkedeki yoksulluk oranının devrime dek gizli tutulduğunu belirtti. Bu hafta ilk kez açıklanan verilere göre iç kesimlerde işsizliğin 35’i aştığını anlatan Gharbi, şunları söyledi: ? 700 bin işsiz var. Kadınlarda işsizlik oranı yüzde 40. İşsizlerin çoğu yüksek öğretim mezunu. ? İhracatın yüzde 80’i hammaddeydi. Sanayi üretimi yapılmıyordu. Yatırım için gelenler sadece servetimizi yağmaladı. ? Tunuslular ülkelerine gelen yabancı turistlere hizmet için köleleştirildi. ? Tunus’ta gelişme oranı 2011’de yüzde 2.2 idi. 2012’nin ilk dokuz ayında yüzde 3.4’e yükseldi. 100 bin kişiye iş temin edildi. ? Türkiye’yi Tunus’a yatırım yapmaya çağırıyoruz. 2012 yılı bütçe gerçekleşmesi hedeflerden, başlangıç ödeneklerinden çok belirgin olmasa da farklar göstermektedir. Fiili harcamalar, başlangıç ödeneklerini yüzde 14 aşarken gelir ve vergi gerçekleşmeleri, tahmin (hedef) düzeyinde kalmaktadır. 2012 bütçe açığı hedefi yaklaşık yüzde 59 aşarken faiz dışı fazla, hedefin yüzde 46.7 oranında gerisinde kalmaktadır. 2013 tasarısını önceki dönemlerle karşılaştırırken başlangıç ödeneklerini esas almak daha tutarlıdır. 2013 bütçesinin nasıl gerçekleşeceği sadece bir tahmindir. Gerçekleşmeyle başlangıç ödenekleri arasında her zaman farklar oluşur. Bu nedenle bir döneme ilişkin tahminle, önceki dönemin fiili gerçekleşmelerini karşılaştırmak, anlamlı ve tutarlı değildir. 2013 tasarısına göre bütçe büyüklüklerinin, GSYH tahminine (1.571 milyar TL) oranları; bütçe giderleri yüzde 25.7; faiz hariç giderler yüzde 22.3; bütçe gelirleri yüzde 23.6; vergi gelirleri yüzde 20.2; bütçe açığı yüzde 2.2 ve faiz dışı fazla da yüzde 1.2 olarak hesaplanmaktadır. 2013 bütçesinde giderlerin çok büyük bölümü cari ve transfer harcaması niteliğindedir. Giderlerin yüzde 24’ü personel gideri, yüzde 4.2’si devlet primi giderleri, yüzde 37.5’i cari transfer gideri, yüzde 13.1’i de faiz gideri niteliğindedir. Bütçe içinde mal ve hizmet alımlarının payı yüzde 8.3; sermaye giderlerinin payı da yine yüzde 8.3 olarak aynı düzeydedir. Övünmelere, propagandaya karşı 2013 bütçe tasarısında öngörülen yatırım ödeneklerinin bütçe giderleri içindeki payı yüzde 97 iken GSYH’ye oranı yüzde 1’in dahi altındadır. Destekleme ödeneklerinin tutarıysa esnaf , tarımsal kredi, ihracat ve KOBİ destekleri, teşvik ödemeleri, işveren prim desteği dahil ancak 10.2 milyar TL’dir. Bunların bütçe giderlerindeki payı yüzde 2.5; GSMH oranı binde 6’dır. Tarımsal desteğe ayrılan toplam kaynak 9 milyar TL’dir. Bunun GSYH oranı binde 6, tarıma ayrılan tüm kaynakların payı ancak binde 9’unu oluşturmaktadır. Vergi gelirlerinin yapısı incelendiğinde bunun yaklaşık yüzde 30’unun dolaysız (gelir ve kurumlar), yüzde 70’inin de dolaylı vergi (özel tüketim vergisi ÖTV dahilde ve ithalatta alınan KDV) oluşturduğu görülmektedir. Bu adaletsiz yapı giderek de şiddetlenmektedir. Türkiye’de dolaysız vergilerin GSYH içindeki payı yüzde 13.5 olarak OECD alalamasının 9.3 puan altındadır. Buna karşı ortalama ücret üzerindeki vergi yüküyse Türkiye’de yüzde 36.3 düzeyinde olarak OECD ülkeler ortalamasının üstündedir. Rakamların ortaya koyduğu gibi 2013 bütçesi, özelliği olmayan büyümeye, gelir dağılımına, vergi adaletine, toplumun yaşam kalitesine katkısı olmayacak, formalite gereği hazırlanmış, “durumu idare etme bütçesi” olarak nitelendirilebilir. iPhone 5 Türkiye’de satışa sunuldu Ekonomi Servisi Apple’ın yeni nesil akıllı telefonu iPhone 5, Türkiye’de satışa sunuldu. iPhone 4S’ten daha ince ve daha hafif olan iPhone 5 bugünden itibaren Turkcell, Vodafone ve Avea bayilerinde aynı anda satışa çıktı. iPhone 5’in 16 GB modeli 113 TL, 32 GB modeli 128 TL; 64 GB modeli ise 144 TL’den başlayan fiyatlarla 24 ay sözleşmeli olarak Turkcell iletişim merkezleri ve anlaşmalı zincir mağazalardan tüketicilere sunulacak. Ayrıca, peşin olarak turkcellmagaza.com’dan iPhone satın alınabilecek. Vodafone da, iPhone 5’i, 49 TL’den başlayan fiyatlarla satışa çıkacak. Numarasını Vodafone’a taşıyıp Red+ tarifesini seçen aboneler, iPhone 5’e 24 ay taahhütle tarifesine ek ayda 49 TL ödeyerek sahip olabilecek. Avea ise, iPhone 5’i 24 ve 36 ay taahhüt seçenekleri ile tarifeye ek ayda 24 TL’den başlayan fiyatlarla müşteriyle buluşturuyor. MERKEZ BANKASI KURLARI DÖVİZ CİNSİ 1 ABD DOLARI ALIŞ 1.7706 14 ARALIK 2012 EFEKTİF SATIŞ 1.7791 1.8770 ALIŞ SATIŞ 1.7694 1.7818 1.8562 1.8883 1ABD Doları: 0.9478 5.7092 0.9257 6.6715 83.43 0.9833 5.6208 3.7502 Avustralya Doları Danimarka Kronu İsviçre Frangı İsveç Kronu Japon Yeni Kanada Doları Norveç Kronu Suudi Arabistan Riyali SERBEST PİYASA ALIŞ SATIŞ ABD Doları 1.7800 1.7820 Avro 2.3280 2.3310 İngiliz Sterlini 2.8500 2.9350 İsviçre Frangı 1.9050 1.9100 24 Ayar Altın 96.85 97.20 Cum. Altını 649.50 652.50 Taç Mahal’de 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8648 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU Uluhan’ın, Esenyurt’ta yaptığı Taç Mahal Prestij projesinde daire fiyatları 89 bin TL’den başlıyor. AVM ve ofislerin de yer aldığı projede vade farkı alınmıyor. Uluhan, ödemeleri kredisiz, faizsiz, vade farksız ve kefilsiz, 50 aya kadar vadeyle sağlıyor. faiz yok 0.31009 0.31162 0.30987 0.31234 2.3135 2.8551 1.9096 2.3247 2.8700 1.9219 2.3119 2.3282 2.8531 2.8743 1.9067 1.9248 0.26392 0.26667 0.26374 0.26728 1.8012 6.2379 1.8093 6.3201 1.7945 1.8162 6.1443 6.4149 1 Avro: 1.3067 ABD Doları 1 İng. S: 1.6132 ABD Doları 1 Kuveyt D.: 3.5524 ABD Doları 0.31440 0.31652 0.31418 0.31725 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.47355 0.47440 0.47000 0.47796 100 JAPON YENİ 2.1184 2.1325 2.1106 2.1406 GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 5.01 fonbul.com